K. Quomodo per ratiocinationem confirmanda est argumentatio? A.
Illa enim fit propositione, adprobatione vel adsumptione et conclusione.
K. Planiora haec exemplo quolibet fac. A. Propositio est, ut:
«melius accurantur quae consilio geruntur quam quae sine consilio
administrantur». Adprobatio
est: «domus ea, quae ratione et consilio regitur, omnibus rebus est instructior
quam ea, quae sine ratione et consilio administratur». Adsumptio est: «Nil
autem omnium melius quam omnis mundus administratur». Hic altera
probatio inducitur: «nam signorum ortus et occasus et annuae frugum, temporum
et dierum mutationes satis mirabili ordine et certa vicissitudine disponuntur,
quae signa sunt magno consilio mundum regi». Tum spectata conclusio proferenda
est hoc modo: «quodsi melius geruntur ea, quae consilio quam quae sine consilio
administrantur, nil autem omnium rerum melius administratur quam totus mundus,
consilio igitur mundus administratur». Hoc argumentum adversus eos valet, qui
dicunt mundum casu agi, non consilio regi. K. Quid stultius est, quam hoc putari? A. Stultus stulta
aestimat, cui tamen iuxta Salomonem respondendum est, ne sibi sapiens videatur.
|