X. De pastinandi generibus et scrobibus uitium.

Pastinum fieri nunc tempus est: quod fit tribus generibus, aut terra in totum fossa aut sulcis aut scrobibus. Terra tota debet effodi, ubi ager inmundus est, ut siluestribus truncis et radicibus filicis uel herbarum noxiarum spatia liberentur. Vbi autem mundae sunt nouales, scrobibus pastinemus aut sulcis: sed sulcis melius erit, quia umorem uelut in totum spatia pastinata transmittunt. [2] Fiunt ergo sulci tanta longitudine, quantam destinaueris tabulae, latitudine pedum duorum semis uel trium, ita ut iuncti duo fossores designatum linea spatium bidentibus persequantur altitudine trium uel duorum semis pedum. Deinde si per homines uinea colenda est, tantum crudi soli relinquimus, et sic alter sulcus inprimitur. Si uero arandae sunt uineae, quinque uel sex pedum spatia, quae non sunt fodienda, relinquemus in medio. [3] Quod si scrobes fieri placeat, faciemus tribus pedibus altas, duobus semis latas, tribus longas. Siue fossoribus colantur uineta seu bubus, eadem spatia, quae inter sulcos sunt dicta, seruemus. Vltra tres uero pedes altius fodiendae scrobes non sunt, ne laborent frigore sarmenta, quae pangimus. Latera scrobibus aequaliter incisa sint, ne obliqua uitis saucietur alte nitentibus ferramentis, cum fossor incumbet. Pastino uero, quod omne uersabitur, trium uel duorum semis pedum altitudine terra uniuersa fodiatur: in quo erit diligentia, ne crudum solum fraude occulta fossor includat. Quam rem subinde custos uirga, in qua praedictae altitudinis modus designatus est, per spatia, quae fodiuntur, exploret. Radices omnes et purgamenta, maxime rubi et filicis, in summum regeri faciat. Quae cura in omni positionis genere et ubique seruanda est.