XIII. 43.
Saepe audivi ex maioribus natu, qui se porro pueros a senibus audisse dicebant,
mirari solitum C. Fabricium, quod, cum apud regem Pyrrhum legatus esset,
audisset a Thessalo Cinea esse quendam Athenis, qui se sapientem profiteretur,
eumque dicere omnia, quae faceremus, ad voluptatem esse referenda. Quod ex eo
audientis M'. Curium et Ti. Coruncanium optare solitos, ut id Samnitibus
ipsique Pyrrho persuaderetur, quo facilius vinci possent, cum se voluptatibus
dedissent. Vixerat M'. Curius cum P. Decio, qui quinquennio ante eum consulem
se pro re publica quarto consulatu devoverat; norat eundem Fabricius, norat
Coruncanius; qui cum ex sua vita, tum ex eius, quem dico, Deci, facto
iudicabant esse profecto aliquid natura pulchrum atque praeclarum, quod sua
sponte peteretur, quodque spreta et contempta voluptate optimus quisque
sequeretur.
44.
Quorsus igitur tam multa de voluptate? Quia non modo vituperatio nulla, sed
etiam summa laus senectutis est, quod ea voluptates nullas magno opere
desiderat. Caret epulis extructisque mensis et frequentibus poculis; caret ergo
etiam vinulentia et cruditate et insomniis. Sed si aliquid dandum est
voluptati, quoniam eius blanditiis non facile obsistimus, --divine enim Plato
'escam malorum' appellat voluptatam, quod ea videlicet homines capiantur ut
pisces, --quamquam immoderatis epulis caret senectus, modicis tamen coviviis
delectari potest. C. Duellium M. f., qui Poenos classe primus devicerat,
redeuntem a cena senem saepe videbam puer; delectabatur cereo funali et
tibicine, quae sibi nullo exemplo privatus sumpserat; tantum licentiae dabat
gloria.
45.
Sed quid ego alios? Ad me ipsum iam revertar. Primum habui semper sodalis.
Sodalitates autem me quaestore constitutae sunt sacris Idaeis Magnae Matris
acceptis. Epulabar igitur cum sodalibus omnino modice, sed erat quidam fervor
aetatis; qua progrediente omnia fiunt in dies mitiora. Neque enim ipsorum
conviviorum delectationem voluptatibus corporis magis quam coetu amicorum et
sermonibus metiebar. Bene enim maiores accubitionem epularem amicorum, quia
vitae coniunctionem haberet, convivium nominaverunt, melius quam Graeci, qui
hoc idem tum compotationem, tum concenationem vocant, ut, quod in eo genere
minimum est, id maxime probare videantur.
|