[XXXII]
Ego C. Caesarem non eadem de re publica sensisse quae me scio; sed tamen, quod
iam de eo his audientibus saepe dixi, me ille sui totius consulatus eorumque
honorum quos cum proximis communicavit socium esse voluit, detulit, invitavit,
rogavit. Non sum propter nimiam fortasse constantiae cupiditatem adductus ad
causam; non postulabam ut ei carissimus essem cuius ego ne beneficiis quidem
sententiam meam tradidissem. Adducta res in certamen te consule putabatur,
utrum quae superiore anno ille gessisset manerent, an rescinderentur. Quid
loquar plura? Si tantum ille in me esse uno roboris et virtutis putavit ut quae
ipse gesserat conciderent, si ego restitissem, cur ego non ignoscam, si
anteposuit suam salutem meae? Sed praeterita mitto. Me ut Cn. Pompeius omnibus
studiis suis, laboribus, vitae periculis complexus est, cum municipia pro me
adiret, Italiae fidem imploraret, P. Lentulo consuli, auctori salutis meae,
frequens adsideret, senatus sententiam praestaret, in contionibus non modo se
defensorem salutis meae sed etiam supplicem pro me profiteretur, huius
voluntatis eum quem multum posse intellegebat, mihi non inimicum esse cognorat,
socium sibi et adiutorem, C. Caesarem, adiunxit. Iam vides me tibi non inimicum
sed hostem, illis quos describis non modo non iratum sed etiam amicum esse
debere; quorum alter, id quod meminero, semper aeque mihi amicus fuit ac sibi,
alter, id quod obliviscar, sibi aliquando amicior quam mihi. Deinde hoc ita fit
ut viri fortes, etiam si ferro inter se comminus decertarint, tamen illud contentionis
odium simul cum ipsa pugna armisque deponant. Neque me ille odisse potuit
umquam, ne tum quidem cum dissidebamus. Habet hoc virtus, quam tu ne de facie
quidem nosti, ut viros fortis species eius et pulchritudo etiam in hoste posita
delectet.
|