LVIII. Non enim debeo dubitare, iudices, quin,
si qua ad vos causa eius modi delata sit eius qui lege non teneatur, etiam si
is invidiosus aut multis offensus esse videatur, etiam si eum oderitis, etiam
si inviti absoluturi sitis, tamen absolvatis et religioni potius vestrae quam
odio pareatis. 159. Est enim sapientis
iudicis cogitare tantum sibi a populo Romano esse permissum quantum commissum
sit et creditum, et non solum sibi potestatem datam, verum etiam fidem habitam
esse meminisse: posse quem oderit absolvere, quem non oderit condemnare, et
semper non quid ipse velit, sed quid lex et religio cogat cogitare;
animadvertere qua lege reus citetur, de quo reo cognoscat, quae res in
quaestione versetur. Cum haec sunt videnda
tum vero illud est hominis magni, iudices, atque sapientis, cum illam iudicandi
causa tabellam sumpserit, non se reputare solum esse neque sibi quodcumque
concupierit licere, sed habere in consilio legem, religionem, aequitatem,
fidem; libidinem autem, odium, invidiam, metum cupiditatesque omnes amovere
maximique aestimare conscientiam mentis suae, quam ab dis immortalibus
accepimus, quae a nobis divelli non potest; quae si optimorum consiliorum atque
factorum testis in omni vita nobis erit, sine ullo metu et summa cum honestate
vivemus. 160. Haec si T. Accius
aut cognovisset aut cogitasset, profecto ne conatus quidem esset dicere, id
quod multis verbis egit, iudicem quod ei videatur statuere et non devinctum
legibus esse oportere.
Quibus de rebus mihi pro Cluenti
voluntate nimium, pro rei dignitate parum, pro vestra prudentia satis dixisse
videor. Reliqua
perpauca sunt; quae quia vestrae quaestionis erant, idcirco illi statuerunt
fingenda esse sibi et proferenda, ne omnium turpissimi reperirentur si in
iudicium nihil praeter invidiam attulissent
|