XIX 42. haec ergo cum
viderem, -- neque enim erant occulta, -- senatum, sine quo civitas stare non
posset, omnino de civitate esse sublatum; consules, qui duces publici consili
esse deberent, perfecisse ut per ipsos publicum consilium funditus tolleretur;
eos qui plurimum possent opponi omnibus contionibus falso, sed formidolose
tamen, auctores ad perniciem meam; contiones haberi cotidie contra me; vocem
pro me ac pro re publica neminem mittere; intenta signa legionum existimari
cervicibus ac bonis vestris falso, sed putari tamen; coniuratorum copias
veteres et effusam illam ac superatam Catilinae importunam manum novo duce et
insperata commutatione rerum esse renovatam: -- haec cum viderem, quid agerem,
iudices?
43. scio
enim tum non mihi vestrum studium, sed meum prope vestro defuisse. contenderem
contra tribunum plebis privatus armis? vicissent improbos boni, fortes inertis;
interfectus esset is qui hac una medicina sola potuit a rei publicae peste
depelli. quid deinde? quis reliqua praestaret? cui denique erat dubium quin
ille sanguis tribunicius, nullo praesertim publico consilio profusus, consules
ultores et defensores esset habiturus? cum quidam in contione dixisset aut mihi
semel pereundum aut bis esse vincendum. quid erat bis vincere? id profecto, ut,
(si) cum amentissimo tribuno plebis decertassem, cum consulibus ceterisque eius
ultoribus dimicarem.
44. ego
vero, vel si pereundum fuisset ac non accipienda plaga mihi sanabilis, illi
mortifera qui imposuisset, semel perire tamen, iudices, maluissem quam bis
vincere; erat enim illa altera eius modi contentio ut neque victi neque
victores rem publicam tenere possemus. quid, si in prima contentione vi
tribunicia victus in foro cum multis bonis viris concidissem? senatum consules,
credo, vocassent, quem totum de civitate delerant; ad arma vocassent, qui ne
vestitu quidem defendi rem publicam sissent; a tribuno plebis post interitum
dissedissent, qui eandem horam meae pestis et suorum praemiorum esse
voluissent.
|