[XXr] ita sublimem, si
quam maxime liberis imperet: ita opulentum, si populum habeat opulentum: ita
florentem, si civitates perpetua pace florentes habeat. Atque hunc Principes
animum imitentur Proceres ac Magistratus. Omnia Reipublicae commodis metiantur,
et hac via rectius suis consuluerint commodis. Rex qui hoc sit animo, num is
facile commovebitur, ut pecuniam a suis extorqueat, quam Barbaro militi
numeret? Suos ad famam adiget, ut impios aliquot Duces ditet? Num is suorum
vitam tot periculis obiiciet? Non, opinor. Hactenus exerceat imperium, ut
meminerit se hominem imperare hominibus, liberum liberis, postremo Christianum
Christianis. Huic vicissim tantum deferat populus, quatenus ad publicam
utilitatem conducit. Non aliud exiget bonus Princeps. Mali vero cupiditates
retundet civium consensus. Adsit utrimque privati commodi ratio. Plurimum
honoris habeatur iis, qui bellum excluserint, qui concordiam restituerint
ingenio consiliove suo. Denique qui hoc modis omnibus moliatur, non ut maximam
militum ac machinarum vim comparet, sed ut iis non sit opus. Quod pulcerrimum facinus,
tot Imperatorum unus Diocletianus animo concepisse legitur.
Quod
si bellum vitari non potest, ita geratur, ut summa malorum in eorum capita
recidat, qui belli dedere causas. Nunc Principes tuti belligerantur,
|