[52,140] In alios sontes, qui uel paulum aliquid priuati damni dederint, perquam seuere animaduertitur: hic aere mulctatur, ille uapulat; alius ob aes alienum ultra diem prolatum in carcerem detruditur, alius in exilium eiicitur, aliis ob inuolatum poculum aut nummorum pauxillulum laqueo guttur frangitur.

[52,141] In his et huiusmodi ualet disciplinae seueritas, ualent leges, uigilant magistratus; et eum qui liberos uestros, quibus (ut par est) nihil habetis antiquius, nihil dulcius, unicam Reipublicae spem, tam indigne corrumpit, non eiicitis, nullo supplicio dignum ducitis?

[52,142] Capite plectitur qui equum abduxit, et qui tot tam chara ciuitatis pignora prodidit, imo perdidit, eum non iugulatis?

[52,143] In eum qui equum conductum secus quam debuit habuit, ex legibus est actio, et filii male tractati nulla est actio?

[52,144] Si uillicus hic tuus, huius uicinus, felicem agrum tritici feracem zizaniis ac iuncis consereret, dic mihi, te quaeso, quid faceres?

[52,145] Nimirum eiiceres, in ius uocares, damni dati reum ageres; et nullo supplicio dignus uidetur, qui felicem ac generosam puerorum indolem ita imperitiae spinis ac uepribus occupauit, ut non sarculo ac ne incendio quidem repurgari queat?

[52,146] Qui in feriendo nomismate paulum modo aliquid fraudis admisit, horrendis exemplis poenas legibus dare cogitur; at qui pueros in suam fidem acceptos pro liberalibus et saluberrimis literis nil nisi meram stulticiam docuit, praemio dignus uidetur?