325

Et mors una fuit. Locus idem corpora servat

Amborum ac cineres. Huc tempus ferme sub unum

Venimus. Hic nobis nulla est iam cura vetusti

Carceris: ex alto sparsos contemnimus artus.

Odimus et laqueos et vincula nota timemus,

330

Libertatis onus. Quod nunc sumus, illud amamus."

Ille autem illacrimans: "Tua me, tua, care, profundo

Corde premit pietas, genitor. Sed mollis inersque

Ultio verborum semper fuit, optima rerum.

Dic tamen hoc, o sancte parens: an vivere fratrem

335

Teque putem atque alios, quos pridem Roma sepultos

Defunctosque vocat?" Lente pater ipse loquentem

Risit, et "O quanta, miseri, sub nube iacetis!

Humanumque genus quanta caligine veri

Volvitur! Haec" inquit "sola est certissima vita.

340

Vestra autem mors est, quam vitam dicitis. At tu

Aspice germanum. Viden ut contemptor acerbae

Mortis eat? Viden indomitum sub pectore robur

Et vivum decus et flammantia lumina fronti?

Quin etiam a tergo generosum respicis agmen?

345

Hos mihi defunctos audebit dicere quisquam?

Et tamen egregios humani sorte tributi

Efflavere animos ac debita corpora terrae

Liquerunt. Cernis nitido venientia contra

Per purum radiare diem laeta agmina vultu?"

350

"Imo" ait "eximie; nec quicquam dulcius unquam

Hos vidisse oculos memini. Sed nomina nosse

Est animus; tibi ne, genitor, contraria mens sit;

Per superos ipsumque Iovem, Solemque videntem

Omnia, per Phrygios, si qua est ea cura, Penates,

355

Per si quid patriae venit huc dulcedinis, oro.

Aut ego fallor enim, aut quosdam hoc ex agmine novi,

Et mores habitusque virum gressumque;

Insolitum licet ora micent, tamen ora recordor:

Vidi etenim et patria nuper conviximus urbe."

360

"Vera quidem memoras. Fraus hunc modo rebus ademit

Punica. Periit congressus iniquo

Credulus aetate heu! nimium Marcellus in illa:

Iste memor finis lateri latus admovet ultro

Nobiscumve libens caelo spatiatur in amplo.

365

Crispinus longe sequitur, quem providus uno

Absumpsisse die tentaverat hostis; at illum

Languida dilatae tribuerunt vulnera morti.

Alter ibi cecidit moriens, ubi furta latebant;

Inde levis recte penetrans huc spiritus, illic

370

Frigida carnifici dimisit membra cruento.

En Fabium! caelo maiestas maxima tanti

Nominis et rerum iubet habitare sereno.

Cerne ducem quantum! Licet hic cunctator ab omni

Dictus erat populo, tamen ingens gloria tardis

375

Debita consiliis viget. Hunc non flamma non ensis

Eripuit Latio, sed dum magis arma premebant

Punica, tranquillum tulit hunc annosa senectus.

Sed magis ardentemque animis pugnasque frementem