Caput
1 Prae | veteribus viris, ac maxime sicut in litteris catholicorum virorum
2 Prae | die cujus prima procreatio in ordine rerum visibilium
3 Prae | novimus, prosequamur, eorum in quibusdam causis, et sensus,
4 I | noctis oriri diem volunt, et in medio noctis finiri. ~~3
5 I | noctis finiri. ~~3 Dies in principio operum Dei a lumine
6 I | ut non dies obscuretur in noctem, sed nox lucescat
7 I | noctem, sed nox lucescat in diem, sicut scriptum est
8 I | communes vocantur. Siderales, in quibus sidera moventur,
9 I | lunarem accrescunt. Nam dum in annum XII lunae CCCLIV dies
10 I | Solstitiales dies sunt, in quibus sol stat, crescenti
11 I | Aequinoctiales dies sunt, in quibus dies et nox aequalibus
12 II | Duobus autem modis nox in Scripturis accipitur, id
13 III | est, quasi fari, eo quod in creatione mundi per singulos
14 IV | plurimum germinis aperiatur in florem. ~~3 Inde mensem
15 IV | Pompilius addidit, atque in duodecim menses annum distinxit. ~~
16 IV | Sabinorum regem prius annum in menses divisisse, Idus,
17 IV | intercalares dies instituisse. In Codicibus autem sanctarum
18 V | 1 Januarius cum Decembri in horarum mensura concordat.
19 VI | Civilis annus est, qui in unius astri recursu per
20 VI | per omnia signa circuitu, in id unde principium cursus
21 VI | CCCLXXXIV habere monstratur, in quo anno longius dies Paschae
22 VI | protenditur. Annus bissextilis est in quo unius diei per quadriennium
23 VI | est, XLIX annis texitur, in quo juxta legem clangebantur
24 VI | transactis annis quatuor. In quibus finem sortitur agonis
25 VI | trium horarum consumptione in quadriennium dies unus completur.
26 VI | census per quinquennium in republica agebatur. Deinde
27 VI | diem pridie Kalendarum, in lunae cursu apponitur. Annus
28 VII | tempora sunt vices mutationum, in quibus sol certa cursus
29 VII | institueret, dixit: Et sint in signa, et tempora, et dies,
30 VII | dies, et annos, id est, in aliquo mutabili motu, cujus
31 VII | annus est, secundum illud in Daniele: Tempus, et tempora,
32 VII | autumni. Hiems est cum sol in meridianis partibus immoratur,
33 VII | omnia, repetendos cogit in partus, ut terra germinet,
34 VII | atque omnium generum quae in terris vel aquis sunt annuis
35 VII | 3 Aestas est, cum sol in septentrionem se subrigit,
36 VII | exsiccato terra fatiscit in pulverem, et adolescere
37 VII | ardoribus, minores umbras facit in meridiano, quoniam ex alto
38 VIII | vero, quod tunc dies et nox in aequitatem horarum duodenarum
39 IX | Unde et veteres hominem in communionem fabricae mundi
40 IX | quemadmodum erigitur mundus in septentrionalem plagam,
41 IX | septentrionalem plagam, ita declinatur in australem. Caput autem et
42 X | De quinque circulis. ~ 1 In definitione autem mundi
43 X | quos Graeci zonas vocant, in quibus dividitur orbis terrae.
44 X | orbis terrae. Has Virgilius in Georgicis ostendit, dicens:
45 X | zonae. Sed fingamus eas in modum dexterae nostrae,
46 X | Solstitialis vero circulus, qui in Oriente inter septentrionalem
47 X | collocatus, et iste qui in Occidente inter aestivum
48 XI | annectitur, siccitate autem in communionem terrae sociatur,
49 XII | spiritualiter Ecclesia est, quae in hujus vitae nocte sanctorum
50 XII | dicit sanctus Ambrosius in libris quos scripsit de
51 XII | Oriente ad Occidentem, semel in die et nocte verti sapientes
52 XII | aquas esse putaverunt, ut in ipsis volvatur, ejusque
53 XII | aequalitate ita stabilis, ut eam in nullam partem declinare
54 XII | indicio angulorum, et quod in se caeteras figuras omnes
55 XIII | 1 Ambrosius sanctus, in libro Hexaemeron sic loquitur,
56 XIII | loquitur, dicens: Legimus in David: Laudate eum coeli
57 XIII | ferri arbitrantur. Siquidem in ecclesiasticis libris, et
58 XIII | collectum ostendit, atque in eo virtutes spiritualium
59 XIV | ardentem esse orbem coeli, et in illo volubili circuitu aquas
60 XIV | glaciali soliditate stabilire in coelo. Nam cum et ipsi dicant
61 XV | Haec sunt verba Ambrosii in Libro Hexaemeron. Solem,
62 XV | rubicundus, aut rutilus in speciem ignis, et ideo quod
63 XV | madidum, atque rorantem; in quo evidens dat indicium,
64 XV | sol Christus est, sicut in Malachia scriptum est: Vobis
65 XV | sol orietur, et sanitas in pinnis ejus. Merito autem
66 XVI | solis et lunae. ~ 1 Rursus in eodem opere Doctor idem
67 XVI | cum oritur, nec cum vergit in Occasum minor apparet Orientalibus;
68 XVI | quod tanquam cubitalis in orbe suo videtur, cum oritur;
69 XVII | et tempora, ne dum semper in iisdem moraretur locis,
70 XVII | parte invisibilis vadit in locum suum rediens, ad instar
71 XVII | fabricatus est hic mundus, in quo Dominus Jesus Christus,
72 XVII | oritur, sicut iidem, cum in judicio venerit, dicent:
73 XVII | Sol justitiae, et sanitas in pinnis ejus, sicut scriptum
74 XVII | dum sustinent fulgorem, in obscura nocte ambulaverunt. ~~~
75 XVIII | 1 Ait Sanctus Augustinus in Psalmi decimi expositione: «
76 XVIII | obscuram, et dum movetur in circulo suo, eamdem partem,
77 XVIII | cornua, donec penitus nihil in ea lucis appareat. ~~3 At
78 XVIII | intelligimus et Ecclesiam, in cujus incremento proficimus
79 XVIII | vicesima secunda semis, in suo orbe media est. Caeterae
80 XIX | convertitur, et iter quod sol in diebus CCCLXV peragit, ista
81 XIX | Unde et antiqui menses in lunae, annos autem in solis
82 XIX | menses in lunae, annos autem in solis cursu posuerunt. ~~
83 XIX | Romanos, bissexto semel in quadriennio unius diei adjectione
84 XIX | siquidem echinus ostreaeque in augmento lunae pleniores
85 XX | contingit. Nam tunc luna in eadem parte signi est qua
86 XX | hujus eclipsis mysterium in Christo dixerunt esse completum
87 XX | verus horrescens, insertis in populo judaico errorum tenebris,
88 XX | de cruce depositus, sese in sepulcro abditus obscuravit,
89 XX | praesentaret; ac sicut sol in virtute sua refulgens, tenebras
90 XXI | decorata semetipsam latius in toto orbe diffundit. ~~~
91 XXIII | stellarum errantium. ~ 1 In ambitu quippe septem coelestium
92 XXIII | coelestium orbium, primum in inferioris sphaerae circulo
93 XXIII | est, quia praeclara omnia in medio esse debent. Porro
94 XXIII | Jam summo coelo, id est in mundi vertice, stella Saturni
95 XXIII | Graece planetae dicuntur. In sole enim et luna omnibus
96 XXIII | singularum stellarum hi sunt qui in sphaera subjecta continentur.
97 XXIV | Esse autem etiam per diem in coelo stellas probat solis
98 XXIV | fuerit obscuratus, clariora in coelo videantur astra. ~~
99 XXIV | omnis splendor sanctorum in comparatione gloriae Christi
100 XXV | immobiles fixasque permanere in coelo. ~~2 Nam illud quod
101 XXVI | nominibus astrorum. ~ 1 Legitur in Job, dicente Domino: Nunquid
102 XXVI | Nunquid producis Luciferum in tempore suo, et vesperum
103 XXVI | Haec nomina stellarum dum in Scripturis legimus vanis
104 XXVI | opinionibus vocabula ista in astris ex hominum nominibus,
105 XXVI | stellarum radiis fulgens, in seipso revolutus rotatur,
106 XXVI | Plaustrum vocatur, quia in modum vehiculi volvitur,
107 XXVI | quatuor inclinat. Hic autem in coeli axe constitutus semper
108 XXVI | nunquam mergitur. Sed dum in seipso volvitur, et nox
109 XXVI | intelligimus. Nam sicut in axe coeli Arcturus semper
110 XXVI | prae fulgoris splendore in seipsum rapiat. Hi quippe
111 XXVI | rapiat. Hi quippe Oriones in ipso pondere temporis hiemalis
112 XXVI | Nam sicut isti nascuntur in coelo tempore hiemis, ita
113 XXVI | coelo tempore hiemis, ita in Ecclesia martyres procedunt
114 XXVI | sancta est, sicut Dominus in Apocalypsi de se et Ecclesia
115 XXVI | oriebaris? et qui etiam in coelo super stellas Dei
116 XXVII | tanta ratione moventur, ut in nullo prorsus aliquando
117 XXVII | gyrando vadit spiritus, et in circulos suos revertitur,
118 XXVII | quaerendum quid futurae sint in resurrectione. ~~~
119 XXVIII | De nocte. ~ 1 Ambrosium in libro Hexaemeron legi dicentem: «
120 XXVIII | naturae. ~~2 Ergo sicut in die cum a parte solis aliquod
121 XXIX | virtutis suae mobilitate in quamlibet partem eruperint,
122 XXIX | magno concrepant murmure, et in morem exsilientium de stabulis
123 XXIX | per totum orbem terrarum in auribus fidelium perstrepit,
124 XXX | ratione, cum nubila invicem in se fuerint collisa, illico
125 XXX | et vento. Nam cum ventus in nubibus vehementer agitatus
126 XXX | furorem tempestatis quem in nubibus conclusi agebant
127 XXX | fumabit sulphure ferrum. ~ 5 In fulminibus sanctorum accipiuntur
128 XXXI | ita scribit: «Arcus enim in aere ex imagine solis hoc
129 XXXI | modo formatur. Dum enim sol in nubibus rarescentibus ex
130 XXXI | suos directa linea humor in nubilo transfundens impresserit,
131 XXXI | repercussio splendoris ejus in nubibus, e quibus fulgor
132 XXXI | nubila coeli. Nam rursus cum in se coeunt nubes atque densantur,
133 XXXI | arcus forma resolvitur. In nubium enim densitate arcus
134 XXXI | enim densitate arcus aerem in perfecto gyro complectitur.
135 XXXI | et ex omnibus elementis in se rapit species. De coelo
136 XXXI | eo quod a sole resplendet in nubibus, Christi gloriam
137 XXXI | Christi gloriam indicat in prophetis, ac doctoribus
138 XXXI | quod dudum impii perierunt in diluvio; alterum, per quod
139 XXXI | peccatores cremandi sunt in inferno. ~~~
140 XXXII | conglobetur; conglobatus autem in nubes vertitur. Sic ipse
141 XXXII | dicit: Subito aer cogitur in nubibus, et ventus transiens
142 XXXII | Consurgunt venti, atque in nubem cogitur aer. ~Nubes
143 XXXII | significat, qui tamen densatus in nubes vertitur, quia collectae
144 XXXIII | De pluviis. ~ 1 Legitur in Amos propheta: Qui vocat
145 XXXIII | per tenuissimos vapores in aere suspensae paulatim
146 XXXIII | ibique igne solis decoctae in dulcem pluviarum saporem
147 XXXIII | solis calore dissolutae, in terrae faciem asperguntur.
148 XXXIII | iterum ab ipsis reduntur in terras. Sed, sicut diximus,
149 XXXIII | ut dulces possint esse in pluviis, coquuntur igne
150 XXXIV | rigentes aquae solidantur in nivem, et rupto aere nix
151 XXXV | rigore ventorum stringuntur in glaciem, atque durescunt.
152 XXXV | fragore ventorum comminuta in fragmina, partim solis vapore
153 XXXV | frigidissimi atque pigri, et in infima torpore mentis depressi.
154 XXXVI | percitus aer. ~Quod etiam in loco tranquillisimo et ab
155 XXXVI | certis quibusdam habentur in locis, et ex his velut compressus,
156 XXXVI | Dei cogatur, et exprimatur in ventos, quorum inspiramine
157 XXXVII | Favonii spirans, eo flante, in Oriente nubila sunt, in
158 XXXVII | in Oriente nubila sunt, in India serena. ~ ~5 Quosdam
159 XXXVII | vocabulis, quo ex numero sunt: in Syria Syrus, Carbasus in
160 XXXVII | in Syria Syrus, Carbasus in Cilicia, in Propontide Thracidas,
161 XXXVII | Syrus, Carbasus in Cilicia, in Propontide Thracidas, in
162 XXXVII | in Propontide Thracidas, in Attica Sciron, in Gallecia
163 XXXVII | Thracidas, in Attica Sciron, in Gallecia Circius, in Hispania
164 XXXVII | Sciron, in Gallecia Circius, in Hispania Sucronensis. Sunt
165 XXXVIII| sicut propheta ait: Deus in tempestate, et turbine viae
166 XXXVIII| navigantibus Tranquillus in Pratis sic dicit: Mutatio
167 XXXVIII| tempestatis expectanda est in asperius, cum in nocturna
168 XXXVIII| expectanda est in asperius, cum in nocturna navigatione scintillat
169 XXXVIII| et ad gubernacula aqua. In Austrum venti mutatio est,
170 XXXVIII| sive metu, ne deferantur in littora; sive natura, ne
171 XXXVIII| maculas nigras habuerit in primis partibus mensis,
172 XXXVIII| mensis, imbres fore; si in medio, tunc cum plena sint
173 XXXVIII| medio, tunc cum plena sint in ea cornicula, serenitatem.
174 XXXVIII| Virgilius dicit: ~Sin ortu in quarto, namque is certissimus
175 XXXVIII| concavus videbitur, ita ut in medio fulgeat, et radios
176 XXXVIII| Si sol, inquit, rubeat in occasu, sincerus fere dies
177 XXXVIII| Si pallidus, inquit, sol in nigras nubes occidat, Aquilonem
178 XXXVIII| significat. Item Dominus in Evangelio: Si facto, inquit,
179 XXXIX | pernicies, et curruptelae vitium in homines, et caetera animantia.
180 XXXIX | semina rerum multa ferri in aerem, atque suspendi, et
181 XXXIX | aerem, atque suspendi, et in externas coeli partes, aut
182 XXXIX | corrumpunt; aut suspensa manent in aere, et cum spirantes auras,
183 XXXIX | spirantes auras, illa quoque in corpus pariter absorbemus,
184 XL | Oceano. ~ 1 Cur Oceanus in se reciprocis aestibus revertatur,
185 XL | revertatur, quidam aiunt in profundis Oceani esse quosdam
186 XL | ejusdem impulsu ac retractu, in mensuram propriam refundatur. ~~
187 XL | tanta malis moles crevisset in astra,~Ni superum rector
188 XLI | salsa aqua fluentum dulce in se receptum consumat, eo
189 XLII | quae ex diversis fluviis in id influunt, solis ardore,
190 XLII | omnibus amnium cursibus in ipsum invehitur. Quod etiam
191 XLIII | Nam flant ab hora sexta in decimam. Harum igitur flatu
192 XLIII | etiam ostiis ejus, quibus in mare influit, arenarum cumulis,
193 XLIII | erumpentes propelluntur in Austrum. Quibus congestis,
194 XLIII | Quibus congestis, Nilus in Aegyptum erumpit. Quiescentibus
195 XLIII | arenarum cumulis, rursus in suum alveum redit fluvius. ~~~
196 XLIV | nominibus maris et fluminum. ~ 1 In Pratis Tranquillus sic asserit
197 XLIV | profundum. Vada, quibus in mari potest stari, quae
198 XLIV | tempestate fluctuantis. Naevius in Bello Punico sic ait: Onenariae
199 XLIV | Onenariae onustae stabant in flustris, ac si diceret
200 XLIV | flustris, ac si diceret in salo. ~~4 Moles, quae eminent,
201 XLIV | tamen canus. De quo Atta in Togatis sic ait: Pro populo
202 XLIV | terrae. Ostia exitus fluminum in mare. Tollae aquarum projectus,
203 XLIV | aquarum projectus, quales sunt in Aniene flumine quam maxime
204 XLV | sciendum quia suspendit terram in nihilo.» Philosophi quoque
205 XLV | librata propendeat, nec in partem possint inclinari
206 XLV | aequitatis libram teneat ne in alteram partem propensa
207 XLVI | Sapientes dicunt terram in modum spongiae esse, conceptumque
208 XLVI | ubi cava terrarum sunt, in quibus venti ingrediuntur,
209 XLVII | monte autem Etna Justinus in libro Historiarum ita scribit,
210 XLVII | alatur incendium, neque enim in tam angustis terminis aliter
211 XLVII | concursus raptum secum spiritum in imum fundum trahit, atque
212 XLVII | peccatores, qui cruciabuntur in saecula saeculorum. Nam
213 XLVII | saeculorum. Nam sicut isti montes in tanta temporis diuturnitate
214 XLVIII | siderum signa occidentia in eum cadere existimantur. ~~
215 XLVIII | dividit bifariam se conjiciens in paludem, quae Maeotis appellatur.
|