[3.] In contrarium arguitur, et primo: quod mundus
possit esse aeternus, et quod ex hoc nullum sequatur impossibile; secundo
ostenditur quod mundus sit aeternus. Primum sic: licet effectus sequatur suam
causam naturaliter, potest tamen simul esse cum sua causa in duratione; mundus
et totum ens causatum est effectus primi entis; ergo, cum primum ens sit
aeternum, mundus potest sibi esse coeternus. Maior patet, quia prioritas et
posterioritas naturae et simultas durationis compatiuntur se. Minor etiam
patet, quia, sicut in omni genere oportet quod primum sit causa omnium aliorum,
sic et in genere entis oportet quod primum ens sit causa aliorum, et ex hoc
sequitur quod illud primum ens sit ens non causatum, quoniam ipsum debet esse
causa sufficiens rerum; sed nulla res causata est sufficiens causa alicuius sui
effectus, quoniam a quo dependet essentia entis causati, ab eodem dependet
omnis eius effectus, ergo primum ens oportet esse ens non habens aliam causam:
aliter enim primum ens non esset.
Hoc idem, apparet per Aristotelem VIII
Physicorum, qui dicit quod, licet aliquid sit aeternum, non tamen debet poni
principium: triangulum enim habere tres angulos aequales duobus rectis est
aeternum, huius tamen aeterni quaerenda est altera causa; ergo aeternum potest
habere causam; cum igitur nihil in duratione potest praecedere illud quod est
aeternum, igitur effectus potest esse coaeternus suae causae; mundus est
effectus primi entis; ergo mundus potest esse sibi coaeternus.
Item, patet per exemplum: si sol semper
fuisset in nostro haemisphaerio, lumen semper fuisset in medio, et fuisset
lumen coaeternum soli, et tamen effectus eius; quod non esset, nisi effectus
posset esse simul cum sua causa in duratione.
Item, si pes semper fuisset in pulvere,
vestigium sibi fuisset coaeternum, et tamen effectus eius.
Item, hoc idem arguitur per rationem sic:
nihil est aeternum in futuro absque praeterito, quia virtus quae potest facere
durationem aeternam alicuius rei in futuro, ipsa potest fecisse durationem
aeternam eiusdem rei in praeterito: cum illa virtus sit intransmutabilis et
semper se uno modo habens; mundus autem est aeternus in futuro et secundum
sententiam christianae fidei, et secundum quorundam philosophorum opinionem;
ergo per eandem virtutem potuit fuisse aeternus in praeterito. Sic ergo mundus
potest esse aeternus, et ex hoc nullum videtur sequi impossibile per rationem,
nec ex hoc potest argumentari aliquod inconveniens. Et hoc apparebit illi qui studium suum posuerit ad
hoc.
|