Liber

  1   I|      acquisiti. Acquisiuit enim sibi Deus populum et per hoc genuit.
  2   I|              9] TESTIS ENIM MIHI EST DEUS, CUI SERVIO IN SPIRITU MEO
  3   I|              inquit, MIHI testis EST DEUS, CUI ipsam orationem FACIO
  4   I|             MANIFESTUM EST IN ILLIS. DEUS ENIM ILLIS MANIFESTAVIT.~ ~
  5   I|       nostrae opusculo contulimus.~ ~DEUS ENIM ILLIS REVELAVIT, saltem
  6   I|          consistere credo. Id quippe Deus Pater sonare mihi uidetur
  7   I|         potentiam, id est Filium; et Deus quidem Filius tantumdem
  8   I|              ex Deo Patre genita, et Deus Spiritus Sanctus quantum
  9   I|             et Filio.~ ~Continuatio: DEUS ILLIS REVELAVIT quia per
 10   I|           quia per rationem quam eis Deus contulit, ex uisibilibus
 11   I|        Patris, sicut reor, innuitur. Deus quippe, teste Isidoro, *
 12   I|          PROPTER QUOD TRADIDIT ILLOS DEUS IN DESIDERIA CORDIS EORUM,
 13   I|           colerent.~ ~TRADIDIT ILLOS DEUS, hoc est permisit abire
 14   I|        uidelicet permiserit de illis Deus, quia in eum, inquit, maxime
 15   I|             PROPTEREA TRADIDIT ILLOS DEUS IN PASSIONES IGNOMINIAE.
 16   I|             IN NOTITIA, TRADIDIT EOS DEUS IN REPROBUM SENSUM, UT FACIANT
 17   I|           cohaerendo, TRADIDIT ILLOS DEUS IN REPROBUM SENSUM, hoc
 18   I|               Multorum enim fortasse Deus resistere peccatis posset,
 19   I|            quaestio est: Cur dicitur Deus aliquem pro praecedentibus
 20   I|         traditur hoc meruerit? Utrum Deus quoque auctor uel causa
 21   I|           indicas hoc arguendo, quia Deus ipsa iudicat puniendo; et
 22   I|              ita sit, quod uidelicet Deus tales damnet, EXISTIMAS
 23   I|              quanto maiori patientia Deus te exspectat, et exspectando
 24   I|              rursum:~ ~ Quos diligit Deus corrigit, flagellat autem
 25   I|            peccantibus non irascitur Deus.~ ~
 26   I|              Tam potenti enim natura Deus fecit animam, ut ex eius
 27   I|              quam quidem intentionem Deus opera pensat.~ ~ET INTER
 28   I|   excusantibus, in die qua iudicabit Deus occulta hominum", etc.~ ~
 29   I|            16] IN DIE, CUM IUDICABIT DEUS OCCULTA HOMINUM, SECUNDUM
 30   I|            in tempore, Quo IUDICABIT DEUS per Filium suum, id est
 31   I|            approbas, quam facis, non Deus; praeputium FACTA EST tibi,
 32   I|        confitentes Deum in corde ubi Deus uidet, et qui Deo seruire
 33   I|    spiritualis, LAUS EST EX DEO quia Deus eam approbat, non homines,
 34   I|           creditor eloquiorum quorum Deus dicitur pro quibus ab his,
 35   I|    incredulitatem eius ipsi promissa Deus non compleuerit, siue de
 36   I|                       3:4] EST AUTEM DEUS VERAX: OMNIS AUTEM HOMO
 37   I|           CUM IUDICARIS.~ ~EST AUTEM DEUS VERAX. Dixi ABSIT, nec inconsiderate
 38   I|   inconsiderate sed prouide, cum sit DEUS VERAX, id est stabilis siue
 39   I|            praemissum est: EST AUTEM DEUS VERAX et statim subiunctum
 40   I|            MENDAX, non de homine qui Deus est. Nemo autem ambigere
 41   I|            Nestorium, de homine quem Deus assumpsit:~ ~ Quomodo, inquit,
 42   I|   auctoritatem psalmi quam uerax sit Deus in promissis suis complendis
 43   I|             DICEMUS? NUMQUID INIQUUS DEUS, QUI INFERT IRAM? SECUNDUM
 44   I|             ait: NUMQUID INIQUUS EST DEUS QUI INFERT IRAM? id est
 45   I|           ALIOQUIN QUOMODO IUDICABIT DEUS MUNDUM?~ ~Et ideo ABSIT,
 46   I|            hoc est si inique faceret Deus inferendo uindictam pro
 47   I|        scilicet bene iniquus uidetur Deus puniendo peccata si ipsam
 48   I|        nostris peccatis glorificetur Deus? SICUT BLASPHEMAMUR a quibusdam
 49   I|          diaboli loqueretur, ait:~ ~ Deus sicut naturarum bonarum
 50   I|           Item ibidem de diabolo:~ ~ Deus cum eum conderet, futurae
 51   I|           post aliqua:~ ~ Neque enim Deus ullum, non dico angelorum, [
 52   I|           Enchiridion:~ ~ Neque enim Deus omnipotens, cum summe bonus
 53   I|           inspiceret:~ ~ Non est hic Deus.~ ~Dixit quidem non uerbis
 54   I|          fiat, cum ipsis etiam malis Deus, ut dictum est, optime utatur,
 55   I|            quippe et eodem facto, et Deus Pater et Filius et Iudas
 56  II|            IUSTITIA DEI, id est quam Deus approbat et per quam apud
 57  II|                 3:25] QUEM PROPOSUIT DEUS PROPITIATIONEM PER FIDEM
 58  II|    DELICTORUM~ ~QUEM PROPOSUIT NOBIS DEUS Pater PROPITIATIONEM, id
 59  II|            quod Christus est, id est Deus et homo.~ ~Maxima hoc loco
 60  II|              uidetur qua necessitate Deus hominem assumpserit ut nos
 61  II|          innocentem interfici, nedum Deus tam acceptam Filii mortem
 62  II|       Commendat autem caritatem suam Deus in nobis, quoniam cum adhuc...
 63  II|                   3:29] AN IUDAEORUM DEUS TANTUM NONNE ET GENTIUM?
 64  II|              AN IUDAEORUM TANTUM est DEUS per gratiam?~ ~
 65  II|              30] QUONIAM QUIDEM UNUS DEUS, QUI IUSTIFICABIT CIRCUMCISIONEM
 66  II|            BEATITUDINEM HOMINIS, CUI DEUS ACCEPTO FERT IUSTITIAM SINE
 67  II|             BEATITUDINEM HOMINIS CUI DEUS ACCEPTO, hoc est per suam
 68  II|          quid ad gloriam siue poenam Deus in nobis remuneret; et utrum
 69  II|             Deum AD IUSTITIAM id est Deus iustum eum esse reputauit
 70  II|           Foedere sempiterno, ut sim Deus tous et Deus seminis tui
 71  II|      sempiterno, ut sim Deus tous et Deus seminis tui post te. Tale
 72  II|           foedere sempiterno, ut sim Deus tuus et seminis tui post
 73  II|         possessionem aeternam eroque Deus eorum. Et tu ergo custodies
 74  II|              1:~ ~ De circumcidendis Deus sic mandauit infantibus: "
 75  II|         aliqua:~ ~ Te elegit Dominus Deus tuus, ut sis ei populus
 76  II|           praeputium" etc.:~ ~ Dixit Deus ad Abraham: "Tu autem testamentum
 77  II|             obscenis partibus? Itane Deus et animae creator et corporis
 78  II|          uero culpabile uidetur quod Deus inferri iubet infantibus,
 79  II|           fidei illi generares. Quod Deus loquens ad Abraham ita fatur:
 80  II|              diuinae gratiae quantum Deus ipse non petenti offest,
 81  II|       COMMENDAT AUTEM SUAM CARITATEM DEUS IN NOS: QUONIAM CUM ADHUC
 82  II|             tantae gratiae COMMENDAT DEUS, id est aedificat siue confirmat,
 83  II|         talem nobis RECONCILIATIONEM Deus dedit. Et hoc est GLORIAMUR
 84  II|              daret. Longe quippe est Deus pronior ad bonum conferendum
 85  II| praepediebatur. Cum enim Filium suum Deus hominem fecerit, eum profecto
 86  II|           LXXXIII, capitulo XXVI:~ ~ Deus iustus et gubernans uniuersa
 87  II|              Augustini dictum, quod "Deus nullam poenam cuiquam sinit
 88  II|           notemus, quod cum dixerit 'Deus' addit 'iustus' ut uidelicet
 89  II|          aestimanda quam in parnulis Deus exercere uidetur, ubi uidelicet,
 90  II|              iniuriam creaturae suae Deus fecit quocumque modo eam
 91  II|         plane profiteor, quoquo modo Deus creaturam suam tractare
 92  II|          proposuimus, quocumque modo Deus tam paruulos quam caeteras
 93  II|       infantia praeuentum, nisi quem Deus pessimum futurum, si uiueret,
 94  II|      immerito uidentur.~ ~Bene etiam Deus ad correctionem nostram
 95  II|             uel incendii Sodomitarum Deus affligens non arguitur?
 96  II|               et propitiatus est eis Deus propria ipsorum satisfactione.
 97  II|            ipsorum patrum iratus est Deus, tamquam in peccato carnalis
 98  II|            id est instrumenta quibus Deus ad iusta opera utatur, ueluti
 99 III|              bonis quibus oblectatur Deus potius abundemus quam mundanis
100 III|            dicendi essent. Quod enim Deus illum durae ceruicis populum
101 III|       Commendat autem suam caritatem Deus in nobis quoniam si cum
102 III|            in proximo comprehendatur Deus et dilectionem quoque Dei
103 III|             ex nonnullis bonis, quae Deus creat, saepe concupiscentiam
104 III|         habent rationales quaecumque Deus praecipit etiamsi eas ignoremus.
105 III|              sua diligit. Denique si Deus quia me diligit diligam,
106 III|              fortassis dicis quoniam Deus se ipso nos, non alia re,
107 III|      improbare' accipere, quomodo et Deus nonnulla uelle et nolle
108 III|             INFIRMABATUR PER CARNEM: DEUS FILIUM SUUM MITTENS IN SIMILITUDINEM
109 III|        liberatus a lege peccati. Nam DEUS Pater, id est diuinae potentiae
110 III|             specialiter dicitur quia Deus caritas est. Cum autem primo
111 III|              deberi cum aliquid quod Deus prohibet eis iniungunt,
112 III|           aliquis quaereret: habetne Deus plures filios cum eius unigenitus
113 III|     passionis effectum quam affectum Deus attendat.~ ~
114 III|            Christo reddidit. 'Scire' Deus dicitur ea quae approbat
115 III|             moechaturum esse, cum id Deus prouiderit, sed non ideo
116 III|             ERGO DICEMUS AD HAEC? SI DEUS PRO NOBIS, QUIS CONTRA NOS?~ ~
117 III|              QUID ERGO. Quandoquidem Deus ita de nostra sollicitus
118 III|           NOS praeualere poterit, SI DEUS PRO NOBIS, hoc est cum Deum
119 III|      ACCUSABIT ADVERSUS ELECTOS DEI? DEUS QUI IUSTIFICAT?~ ~QUIS ACCUSABIT?
120 III|              ACCUSABIT? Quandoquidem Deus, ut dictum est, de nostra
121 III|     beneficiis, tantam nobis gratiam Deus exhibuit et in se ipso confirmauit,
122 III|          CARNEM, QUI EST SUPER OMNIA DEUS BENEDICTUS IN SAECULA. AMEN.~ ~
123  IV|           tempore quo praedixerat ei Deus.~ ~Ex quibus quidem uerbis
124  IV|          Esau; hoc est secundum quod Deus apud se proposuerat et in
125  IV|              propter obiecta non sit Deus iniquus dicendus, ipsam
126  IV|          atque inexcusabilis uidetur Deus, cum habeat in potestate
127  IV|       QUAERITUR, id est conquaeritur Deus, hoc est unde potest iuste
128  IV|              Alio etiam modo dicitur Deus uelle, non disponendo scilicet,
129  IV|             habere in opere suo quam Deus habeat in suo, qui non solum
130  IV|              nulla sit iniquitas qua Deus optime non utatur et nihil
131  IV|         hominis si non saluetur, cui Deus gratiam per quam saluaretur
132  IV|             quod culpa eius sit quod Deus ei gratiam illam dare uoluerit
133  IV|        accipiendi oblatum donum, cum Deus illi eam dare noluit nec
134  IV|       torpescit ignauia. Aeque tamen Deus utrisque offert illud et
135  IV|          noua succedunt opera, aliam Deus gratiam praeter ipsam fidem
136  IV|                 9:22] QUOD SI VOLENS DEUS OSTENDERE IRAM, ET NOTAM
137  IV|           non est arguendus iniuriae Deus, si quibuscumque uelit gratiam
138  IV|         Iudaeis orationem habet: 'Ut Deus auferat uelamen a cordibus
139  IV|       IGNORANTES ENIM IUSTITIAM quam Deus approbat, quae est uidelicet
140  IV|            CORDE TUO CREDIDERIS QUOD DEUS ILLUM EXCITAVIT EX MORTUIS,
141  IV|           DICO ERGO: NUMQUID REPULIT DEUS POPULUM SUUM? ABSIT! NAM
142  IV|                    11:2] NON REPULIT DEUS PLEBEM SUAM, QUAM PRAESCIVIT.
143  IV|            SCRIPTUM EST: DEDIT ILLIS DEUS SPIRITUM CONPUNCTIONIS:
144  IV|           scriptum sit: "Dedit illis Deus spiritum compunctionis,
145  IV|       imperatiuum, ac si dicatur: Tu Deus, INCURVA DORSUM EORUM ut
146  IV|              eorum tam bene usus est Deus, id est tanta inde consecuta
147  IV|     Iudaeorum merito dicitur cum eos Deus per infidelitatem amiserit,
148  IV|           quod ante haberes, unde te Deus eligeret inserendum: sed
149  IV|                       11:21] SI ENIM DEUS NATURALIBUS RAMIS NON PEPERCIT:
150  IV|          INSERENTUR: POTENS EST ENIM DEUS ITERUM INSERERE ILLOS.~ ~
151  IV|          quis hoc posses facere, cum Deus pro culpa sua eos fregerit,
152  IV|          quod dicit: POTENS EST ENIM DEUS ITERUM, id est post tuam
153  IV|     fractionem. Dixi quia potens est Deus et ILLOS INSERERE, nec mirum
154  IV|        paenitere. Alio autem modo et Deus nonnumquam paenitere dicitur,
155  IV|                11:32] CONCLUSIT ENIM DEUS OMNIA IN INCREDULITATEM:
156  IV|           propter semetipsum creauit Deus, impium quoque ad diem malum.~ ~
157  IV|              Quaeri etiam potest cum Deus ipse propter se potius quam
158  IV|           VOLUNTAS DEI, hoc est quid Deus a nobis fieri uelit ut boni
159  IV|         SOBRIETATEM: UNICUIQUE SICUT DEUS DIVISIT MENSURAM FIDEI.~ ~
160  IV|             plus sapere etc.~ ~SICUT DEUS DIVISIT MENSURAM FIDEI,
161  IV|              homo perimat, immo ipse Deus legem instituens qui ait:~ ~
162  IV|         uidetur, cum ad corda potius Deus quam ad uerba respiciat,
163  IV|          HUMILIBUS, quibus uidelicet Deus dat gratiam superbis resistens,
164  IV|          facere dicitur quam lex uel Deus ipse, qui hoc facere praecipit
165  IV|     imputanda. Quod itaque praecipit Deus sibi uindictam reseruari
166  IV|      praesumat, nisi, ut dictum est, Deus hoc per ipsum agat qui ait:~ ~
167  IV|           occides, his exceptis quos Deus occidi iubet.~ ~Non autem
168  IV|  institutione uel iussione id facit, Deus potius per ipsum tamquam
169  IV|              quod uidelicet fortasse Deus per alios melius quam per
170  IV|          propter nos; et tunc potius Deus in nobis sua repetit quam
171  IV|            uindicetis uos sed potius Deus, ut dictum est, sed e contrario
172  IV|             permissa. Nam et peccata Deus ipse permisit, non instituit.~ ~
173  IV|       habetur et melior est. Si enim Deus, quia melior est, super
174  IV|          conuenire credit. Cum autem Deus propter se tantum sit diligendus,
175  IV|          dilectione proximi sicut et Deus naturaliter prior est proximo,
176  IV|       comprehendit, cum sine proximo Deus diligi sicut etiam esse
177  IV|             MANDUCANTEM NON IUDICET: DEUS ENIM ILLUM ASSUMPSIT.~ ~
178  IV|              legis transgressorem.~ ~DEUS ENIM ILLUM, tam scilicet
179  IV|        STABIT AUTEM: POTENS EST ENIM DEUS STATUERE ILLUM.~ ~TU QUIS
180  IV|           sit. Et hoc est potens est DEUS etc. Id enim Deus posse
181  IV|         potens est DEUS etc. Id enim Deus posse dicitur quod, ne ab
182  IV|             Tale est ergo potens est Deus ac si dicatur: nulla ne
183  IV|             quam nos ipsi. Tunc uero Deus iudicium potius facit quam
184  IV|       Dominus dicit ad Petrum: "Quod Deus mundauit tu commune ne dixeris".~ ~
185  IV|              uel potus promeremur ut Deus in nobis regnet uel habitet.
186  IV|              atque cognoscere, et ea Deus scire dicitur quae approbat
187  IV|            his quae ipse potius quam Deus PROBAT, hoc est approbat,
188  IV|              in aliis, PECCATUM EST. Deus namque, qui cordis inspector
189  IV|              scriptum est: "Unxit te Deus, Deus tuus, oleo exsultationis
190  IV|        scriptum est: "Unxit te Deus, Deus tuus, oleo exsultationis
191  IV|        sacrae Scripturae opitulentur Deus scribi permisit, licet hoc
192  IV|                                15:5] DEUS AUTEM PATIENTIAE ET SOLACII
193  IV|           SECUNDUM IESUM CHRISTUM:~ ~DEUS AUTEM, hoc est sicut Christus
194  IV|           Patris quaesiuit, ita ipse Deus, cuius est et patientiam
195  IV|             ab omnibus honorificetur Deus, SUSCIPITE uos INVICEM,
196  IV|                               15:13] DEUS AUTEM SPEI REPLEAT VOS OMNI
197  IV|           VIRTUTE SPIRITUS SANCTI.~ ~DEUS AUTEM. Dixi~ ~ Laetamini
198  IV|             ipse IMPLEAT. Et hoc est Deus SPEI, hoc est de cuius gratia
199  IV|      proximus in causa est sed causa Deus suprema est. Ex parte itaque
200  IV|           causa est cum sit superior Deus, cum uidelicet de proximo
201  IV|                               15:33] DEUS AUTEM PACIS SIT CUM OMNIBUS
202  IV|           CUM OMNIBUS VOBIS. AMEN.~ ~DEUS AUTEM, siue scilicet ueniam
203  IV|                               16:20] DEUS AUTEM PACIS CONTERET SATANAN
204  IV|             IESU CHRISTI VOBISCUM.~ ~DEUS AUTEM, ac si dicat: ego
205  IV|         quidem ita rogo ut fiat, sed Deus PACIS potius quam dissensionis
206  IV|         cinitatis cuius conditor est Deus.~ ~Secundum Hieronymum uocatur
207  IV|                Nemo bonus nisi solus Deus.~ ~Solus quoque sapiens