Liber

1001  II|               Non iudicabit Dominus bis in idipsum et non consurget
1002  II|                iratus est Deus, tamquam in peccato carnalis concupiscentia
1003  II|           leuissima nobis instituta est in baptismo, ut pro alieno
1004  II|                 non filiis, acquirat.~ ~In ipsis etiam rerum naturis
1005  II|                  Beatus uero Augustinus in Enchiridion, capitulo XLVI,
1006  II|        sententia "Reddam peccata patrum in filios" tenet eos utique
1007  II|                patrum nec ultra futuram in Israel parabolam illam: "
1008  II|           matrimonio procreatus dicat: "In iniquitatibus conceptus
1009  II|          iniquitatibus conceptus sum et in peccatis concepit me mater
1010  II|            mater mea". Neque hic dixit "in iniquitate" uel "peccato".
1011  II|                  uel "peccato". Quia et in illo uno quod in omnes homines
1012  II|                Quia et in illo uno quod in omnes homines pertransiit
1013  II|             mutaretur uel conuerteretur in necessitatem mortis humana
1014  II|                 Baptistam sanctificatos in utero, longe posteriores
1015  II|            patrum quorum carnem accepit in Virgine.~ ~Sed nec illud
1016  II|                Virgine.~ ~Sed nec illud in admiratione uenire debet
1017  II|          abundauit.~ ~UBI AUTEM, id est in eodem populo in quo per
1018  II|                  id est in eodem populo in quo per transgressionem
1019  II|                 SICUT REGNAVIT PECCATUM IN MORTE: ITA ET GRATIA REGNET
1020  II|             GRATIA REGNET PER IUSTITIAM IN VITAM AETERNAM, PER IESUM
1021  II|          multiplicauit, tam uisibiliter in miraculis quam spiritualiter
1022  II|            miraculis quam spiritualiter in interioribus animae bonis,
1023  II|                 id est regnum iustitiae in nobis aedificet, quae omnibus
1024  II|              motus, praeparando nos ita IN VITAM AETERNAM et hoc PER
1025  II|                 suum et dominium habuit in nobis PECCATUM, ducens nos
1026  II|                PECCATUM, ducens nos ita IN MORTEM, scilicet aeternae
1027  II|              ERGO DICEMUS? PERMANEBIMUS IN PECCATO UT GRATIA ABUNDET?
1028  II|           PECCATO QUOMODO ADHUC VIVEMUS IN ILLO?~ ~QUID ERGO DICEMUS?
1029  II|            DICEMUS nisi ut perseueremus IN PECCATO, UT in nobis GRATIA
1030  II|             perseueremus IN PECCATO, UT in nobis GRATIA ABUNDET sicut
1031  II|              nobis GRATIA ABUNDET sicut in illis? ABSIT, inquit Apostolus
1032  II|             esse nobis aliqua occasione in peccato. QUI ENIM uel Si
1033  II|               non est nobis permanendum in peccato quia nec manendum
1034  II|               QUICUMQUE BAPTIZATI SUMUS IN CHRISTO IESU, IN MORTE IPSIUS
1035  II|        BAPTIZATI SUMUS IN CHRISTO IESU, IN MORTE IPSIUS BAPTIZATI SUMUS?~ ~
1036  II|               IGNORATIS, ac si diceret: in ipso sacramento et similitudine
1037  II|                 Christi quam accepistis in baptismo, admonemini postquam
1038  II|               peccato non esse uiuendum in illo. Sicut enim ille semel
1039  II|               QUICUMQUE BAPTIZATI SUMUS IN CHRISTO IESU, id est baptismate
1040  II|               Iohannis, sumus baptizati in mortem ipsius, hoc est in
1041  II|               in mortem ipsius, hoc est in similitudinem et in significationem
1042  II|                 est in similitudinem et in significationem corporalis
1043  II|            SUMUS CUM ILLO PER BAPTISMUM IN MORTEM: UT QUOMODO SURREXIT
1044  II|              GLORIAM PATRIS, ITA ET NOS IN NOVITATE VITAE AMBULEMUS.~ ~
1045  II|       resurrectionis, dicens nos ad hoc in baptismo consepultos esse
1046  II|                consepultos esse Christo IN MORTEM peccati, id est similitudine
1047  II|               semel, non iterum casurus in mortem, PER GLORIAM Dei
1048  II|            mortis et sepulturae Christi in baptismo, ut similitudinem
1049  II|               MORTIS Christi, id est si in gratia baptismatis quod
1050  II|            radicati fuerimus sicut ille in obedientia mortis sibi ininnctae
1051  II|          nouitatem uitae quae est etiam in terris quaedam similitudo
1052  II|           induimus "nouum qui renouatur in agnitione" Dei. Quotidie,
1053  II|              intus est renouatur de die in diem." Qui in fide proficiunt,
1054  II|          renouatur de die in diem." Qui in fide proficiunt, semper
1055  II|            attendentes et considerantes in ipso genere mortis Christi
1056  II|              cum Christo sit CRUCIFIXUS in nobis VETUS HOMO, hoc est
1057  II|          mortuus est, ita spiritualiter in nobis ueterem hominem per
1058  II|            subiungit: ita UT DESTRUATUR in nobis totum CORPUS PECCATI,
1059  II|              Per quod quidem significat in baptizatis omnia esse delete
1060  II|                possumus, cohaerentes et in hac munditia permanentes
1061  II|             etiam nolentes quasi seruos in perpetuum retinet, non tamquam
1062  II|              crucifixum esse et mortuum in nobis ueterem hominem ut
1063  II|                 hominem ut amplius ille in nobis peccato non seruiat,
1064  II|          corpore quam anima glorificati in perpetuum.~ ~
1065  II|               quorum unus erat, IAM hic in praesenti saeculo NON MORITUR
1066  II|                 NON MORITUR neque etiam in futuro; et hoc est MORS
1067  II|             illius salutem nostram quam in morte sua consentire sciebat,
1068  II|             eius geritur uoluntatem. Et in nullo quis patitur nisi
1069  II|              Quasi enim uiolentiam mors in eum exercuit, cum innocentem
1070  II|                mors illa ulterior, quae in reprobis corporalem sequitur
1071  II|               semel mortuus est, id est in corpore tantum.~ ~
1072  II|            MORTUUS EST PECCATO, hoc est in nullo penitus umquam fuit
1073  II|              immo quia mortuus exstitit in praesenti saeculo peccato,
1074  II|                 peccato, necesse est ut in futuro uiuat Deo. Viuit
1075  II|               quidem soli Christo, siue in ipso capite siue in eius
1076  II|                siue in ipso capite siue in eius glorificatis membris,
1077  II|            PECCATO, VIVENTES AUTEM DEO, IN CHRISTO IESU.~ ~ITA ET uos.
1078  II|                doctam existimationem.~ ~IN CHRISTO IESU, id est per
1079  II|                id est per gratiam uobis in Christo collatam, cum quo
1080  II|                NON ERGO REGNET PECCATUM IN VESTRO MORTALI CORPORE UT
1081  II|              ergo dicemus? permanebimus in peccato ut gratia abundet?~ ~
1082  II|          concludit non esse permanendum in peccato, id est non oportere
1083  II|               de causa peccatum regnare in nobis. Continuatio: quandoquidem
1084  II|                ERGO NON REGNET PECCATUM IN VESTRO MORTALI CORPORE,
1085  II|                  hoc est non perseueret in fragilitate uestrae carnalitatis.
1086  II|               non sit' insinuat dicens: In uestro mortali corpore,
1087  II|                mortali corpore, hoc est in fragili et ad peccandum
1088  II|                    Quomodo autem regnet in nobis peccatum et dominium
1089  II|            Quasi transitum, non regnum, in nobis habet peccatum quando
1090  II|            regnans et dominans stabilem in nobis mansionem facit quando
1091  II|           implemus, uel quod peius est, in consuetudinem ducimus, nolentes
1092  II|              uoluerimus opprimamus, uel in causis linguam exercemus
1093  II|             alteri largiatur, uel manus in labore exerceat ut habeat
1094  II|             uindictae exstitit. Unde et in laude Christi psalmista
1095  II|        praecinit:~ ~ Diffusa est gratia in labiis tuis~ ~hoc est dilatata
1096  II|               OBOEDISTIS AUTEM EX CORDE IN EAM FORMAM DOCTRINAE, IN
1097  II|                IN EAM FORMAM DOCTRINAE, IN QUA TRADITI ESTIS.
1098  II|               amore potius quam timore, IN EAM FORMAM, id est secundum
1099  II|          secundum illum modum DOCTRINAE IN QUAM a praedicatoribus estis
1100 III|                VESTRA SERVIRE IUSTITIAE IN SANCTIFICATIONEM.~ ~HUMANUM
1101 III|                  dico adhortando uos ut in ea perseueretis. Et quia
1102 III|                 sicut est ira uel odium in alterum seu cupiditas rei
1103 III|             peruersum mentis desiderium in effectum duceretur, ITA
1104 III|                id est iustis desideriis IN SANCTIFICATIONE, id est
1105 III|                 SANCTIFICATIONE, id est in effectum sancti operis.~ ~
1106 III|                ei gladium prouidet quem in eum quem odit exerceat.
1107 III|            transgressus, immo uiriliter in eis omnem prauae suggestionis
1108 III|                 FRUCTUM HABUISTIS TUNC, IN QUIBUS NUNC ERUBESCITIS?
1109 III|                scilicet et iniquitas?~ ~IN QUIBUS, id est de quorum
1110 III|                 HABETIS FRUCTUM VESTRUM IN SANCTIFICATIONEM, FINEM
1111 III|                 iam hic FRUCTUM VESTRUM IN SANCTIFICATIONEM, hoc est
1112 III|                AUTEM DEI, VITA AETERNA, IN CHRISTO IESU DOMINO NOSTRO.~ ~
1113 III|                gloriam quae reuelabitur in nobis.~ ~Unde bene remunerationem
1114 III|                 mors, his uidelicet qui in eo perseuerant. Sed VITA
1115 III|                LEGEM LOQUOR -- QUIA LEX IN HOMINE DOMINATUR QUANTO
1116 III|               Quod quidem tempus, sicut in Epistola ad Hebraeos ipse
1117 III|                quod ignoretis, QUIA LEX IN HOMINE DOMINATUR, id est
1118 III|            obedientia ualeat et integre in ipsis etiam figuralibus
1119 III|             ipsam praesentiam ueritatis in Christo uobis exhibitam.
1120 III|            Cuius quidem ueritatis umbra in lege praecessit. Postquam
1121 III|             opus est figuris illis quae in signum rei futurae praecesserunt
1122 III|                futurae praecesserunt et in spe tantum illius uenerabiles
1123 III|                 mortuos propria uirtute in uitam se erexit perpetuam
1124 III|                   7:5] CUM ENIM ESSEMUS IN CARNE, PASSIONES PECCATORUM,
1125 III|                LEGEM ERANT, OPERABANTUR IN MEMBRIS NOSTRIS, UT FRUCTIFICARENT
1126 III|                   Sic lege: CUM ESSEMUS IN CARNE, id est carnalibus,
1127 III|               et pacem et prosperitatem in ea maximam et uitam longaeuam
1128 III|             promissione et spe, amplius in eorum desiderium accendebantur
1129 III|        desiderio tenemur.~ ~OPERABANTUR IN MEMBRIS UT FRUCTIFICARENT
1130 III|               Concupiscentiae operantur in membris quando conceptum
1131 III|                 SUMUS A LEGE MORIENTES, IN QUO DETINEBAMUR, ITA UT
1132 III|           DETINEBAMUR, ITA UT SERVIAMUS IN NOVITATE SPIRITUS, ET NON
1133 III|               NOVITATE SPIRITUS, ET NON IN VETUSTATE LITTERAE.~ ~NUNC
1134 III|             spiritus autem uiuificat.~ ~IN NOVITATE SPIRITUS, hoc est
1135 III|              NOVITATE SPIRITUS, hoc est in spiritualibus desideriis
1136 III|             quae ante non erant, ET NON IN VETUSTATE LITTERAE, id est
1137 III|              VETUSTATE LITTERAE, id est in antiquis operibus quae iuxta
1138 III|              tua~ ~hoc est ne admisceas in aliquo opere tuo terrenam
1139 III|          solutione incurrimus. Cum enim in lege de dilectione etiam
1140 III|                 cum uidelicet sine ipso in lege promisso lex adimpleri
1141 III|          extendit , nec usquam apud nos in tota lege Moysi scriptum
1142 III|           impenderat illi qui inciderat in latrones, proximum eius
1143 III|             praeceptum dilectionis quod in lege est, perfectum esse
1144 III|                esse sicut est Euangelii in quo praecipimur etiam inimicos
1145 III|              quam inimicum, licet etiam in tempore Christi sufficere
1146 III|             uero supra diximus proximum in lege secundum litteram non
1147 III|               plurimos sanctorum patrum in ipso de dilectione proximi
1148 III|              praecepta protulerat atque in eis pendere totam legem
1149 III|                quod est aliud mandatum, in hoc sermone recapitulatur:
1150 III|            conuincere uidentur proximum in lege omnem hominem intelligendum.
1151 III|               autem suam caritatem Deus in nobis quoniam si cum adhuc
1152 III|               hunc specialiter proximum in hoc dilectionis mandato
1153 III|           mandato Origenes intelligens, in sequentibus huius epistolae
1154 III|                 proximus noster, disces in Euangelio illum esse qui
1155 III|                attinent ad proximos; et in utrisque pariter diuinam
1156 III|            inquam, refert siue proximum in lege omnem hominem intelligamus
1157 III|                 dummodo, ut dictum est, in proximo comprehendatur Deus
1158 III|                 inuare, queat, et nihil in se boni habeat magis quam
1159 III|             quia ante documentum legis, in quo praecipue peccabatur
1160 III|       peccabatur ignorabatur, uidelicet in corde magis quam in opere.
1161 III|           uidelicet in corde magis quam in opere. Et hoc est quod de
1162 III|                hoc est quod de se dicit in persona generali hominum
1163 III|                documentum legis quia id in quo, tantummodo uidelicet
1164 III|                prauum animi desiderium, in ambitione scilicet terrenarum
1165 III|                suum est bonum est, siue in docendo scilicet siue in
1166 III|                in docendo scilicet siue in prohibendo; nec uitio legis
1167 III|               PER MANDATUM OPERATUM EST IN ME OMNEM CONCUPISCENTIAM.
1168 III|                sustinemus, OPERATUM EST IN nobis OMNEM CONCUPISCENTIAM,
1169 III|             esse insinuat; de quo nobis in praecedenti libello, Cum
1170 III|        desideramus exspectamus, amplius in eius concupiscentiam accendimur.
1171 III|              concupiscentia uel reuixit in prole quod praecessit in
1172 III|                in prole quod praecessit in parente, id est concupiscentia
1173 III|              est concupiscentia ita est in nobis post praeceptum excitata
1174 III|               praeceptum excitata sicut in primis parentibus post praeceptum
1175 III|              illud poeticum:~ ~ Nitimur in uetitum semper cupimusque
1176 III|              quidem SANCTA EST, hoc est in nullo uitiosa sine culpabilis.~ ~
1177 III|              oportet, atque ideo IUSTUM in se ET BONUM, id est utile
1178 III|            quaerit: ergo quod bonum est in se ipso, uidelicet praeceptum.~ ~
1179 III|               Ad quod respondemus legem in hoc esse datam ad uitam,
1180 III|                 dare mandata, ut saltem in aliquo addisceret obedire
1181 III|             onera primum imponimus, sed in paruis eorum primitus exercitatam
1182 III|              suum Saulem, sibi a Domino in manus traditum, non solum
1183 III|            Salomon quoque beneficentiam in inimicos commendans ait:~ ~
1184 III|            nobis moreretur, uerum etiam in omnibus quae pro nobis egerit,
1185 III|                quasi mercenarius, licet in spiritualibus, esset.~ ~
1186 III|              potius quam propter ipsum, in nobis uidelicet nostrae
1187 III|          nostrae intentionis fidem, non in ipso, constituentes. Tales
1188 III|             beatus attendens Augustinus in libro Quaestionum LXXXIII,
1189 III|                declaratur quae sit uera in aliquem ac sincera dilectio,
1190 III|                 diligendus est, dicitur in me illa Veritatis sententia:~ ~
1191 III|               nec eum iam diligerem, si in eo utilitatem meam non sperarem.~ ~
1192 III|                 complures et pene omnes in tam reprobum sensum deuoluti
1193 III|                 qualia nobis donat, sed in se qualis ipse sit attenderemus.
1194 III|       attenderemus. Si autem eum tantum in causa dilectionis poneremus,
1195 III|           profecto quidquid ageret, uel in nos uel in alios, quoniam
1196 III|         quidquid ageret, uel in nos uel in alios, quoniam nonnisi id
1197 III|                 diligeremus quia semper in eo nostrae dilectionis integrae
1198 III|              semper et eodem modo bonus in se et amore dignus perseuerat.~ ~
1199 III|           paternae dilectionis affectus in filium uel castae uxoris
1200 III|                filium uel castae uxoris in uirum, cum eos etiam sibi
1201 III|                 integra causa subsistit in ipsis quos diligunt dum
1202 III|            diligunt dum eos habent, non in commodis suis quae per eos
1203 III|              per eos habeant. Quod bene in consolatione uxoris Corneliae
1204 III|           suscipiunt commoda. Utinam et in Deum tam sincerum haberemus
1205 III|                 secundum quod bonus est in se, magis quam secundum
1206 III|               fidelis anima supra dixit in psalmo se inclinatam ad
1207 III|                dixit Inclinaui, hoc est in initio suae operationis,
1208 III|             esse, licet occasionem inde in peccatum acceperit, quia
1209 III|                 et obtinenda; uel etiam in primis parentibus UENUMDATUS
1210 III|          uoluntarius et non necessarius in eo dicitur quod ex quacumque,
1211 III|                nolumus efficimus, uelut in supra posito exemplo, dum
1212 III|                quod non uolumus. Sic et in coitu uxoris alterius, ipse
1213 III|              frequenter, ut dictum est, in eodem actu et quod placet
1214 III|              displicet inuenimus, sicut in ipso coitu carnalis uoluptas
1215 III|               nolle dicitur. Neque enim in eo potest esse commotio
1216 III|                esse commotio animi quae in nobis uoluntas seu uoluptas,
1217 III|               incurremus controuersiam, in superioribus itaque duobus
1218 III|                 ILLUD, SED QUOD HABITAT IN ME PECCATUM.~ ~NUNC AUTEM.
1219 III|                  Cum dicit QUOD HABITAT IN ME peccatum, et non dicit '
1220 III|                  et non dicit 'quod est in me', quasi aduenientem incolam,
1221 III|          demonstrat, et iam habitaculum in se habentem per diutinam
1222 III|              SCIO ENIM QUIA NON HABITAT IN ME, HOC EST IN CARNE MEA,
1223 III|              NON HABITAT IN ME, HOC EST IN CARNE MEA, BONUM. NAM VELLE,
1224 III|               NON INVENIO.~ ~SCIO ENIM. In me iam, ut dictum est, carnali
1225 III|             assidue manes, ut iam quasi in habitum sit mihi conuersum.~ ~
1226 III|            animi habitue, iam non manet in me carnali facto; quod significat
1227 III|           significat cum dicit: Hoc EST IN CARNE MEA.~ ~NAM VELLE.
1228 III|        uoluntati factum adiungere, quod in me, inquit, NON INVENIO
1229 III|                 ILLUD, SED QUOD HABITAT IN ME, PECCATUM.~ ~NON ENIM
1230 III|                 ipsa praecipit implere. In hoc quippe ipso, quod id
1231 III|               recognosco quia bona est, in suis uidelicet praeceptis.
1232 III|                 VIDEO AUTEM ALIAM LEGEM IN MEMBRIS MEIS, REPUGNANTEM
1233 III|                 MEAE, ET CAPTIVANTEM ME IN LEGE PECCATI, QUAE EST IN
1234 III|               IN LEGE PECCATI, QUAE EST IN MEMBRIS MEIS.~ ~CONDELECTOR
1235 III|               inuisibilem Dei imaginem, in qua factus est homo secundum
1236 III|            dicens se uidere ALIAM LEGEM IN MEMBRIS suis etc., id est
1237 III|             infirmitatem carnis obedit, in membris corporis sui regnare
1238 III|              dominari sicut gulositatem in gula, luxuriam in genitalibus
1239 III|           gulositatem in gula, luxuriam in genitalibus et caetera uitia
1240 III|            genitalibus et caetera uitia in caeteris partibus corporis
1241 III|                et nolentem me trahentem IN LEGEM, id est in obedientiam
1242 III|              trahentem IN LEGEM, id est in obedientiam PECCATI mente
1243 III|         auertens, sicut iam dictum, EST IN MEMBRIS MEIS. Unde et concupiscentia
1244 III|               quinque sensuum exercitia in carnalibus uoluptatibus.
1245 III|              Quod uero repetit quae est in membris meis, ad exaggerandam
1246 III|                 membra habemus tot fere in eis hostes iugiter sustinemus
1247 III|            reuera sum, qui tot hostibus in ipso corpore meo circumsessus
1248 III|          DOMINUM NOSTRUM ius quod habet in nobis tamquam seruis suis
1249 III|               per peccatum quod habitat in cam mea malum operor, igitur
1250 III|            DAMNATIONIS EST HIS QUI SUNT IN CHRISTO IESU: QUI NON SECUNDUM
1251 III|               HIS QUI etc., hoc est qui in hoc superaedificati sunt
1252 III|     concupiscentias sues eundo de uitio in uitium.~ ~
1253 III|                 LEX ENIM SPIRITUS VITAE IN CHRISTO IESU LIBERAVIT ME
1254 III|           timoris sicut erat lex uetus, IN CHRISTO IESU, id est per
1255 III|          dicitur:~ ~ Diffusa est gratia in labiis tuis~ ~quia tota
1256 III|            factus eis per inspirationem in mente, merito in igneis
1257 III|          inspirationem in mente, merito in igneis demonstratus est
1258 III|                 INPOSSIBILE ERAT LEGIS, IN QUO INFIRMABATUR PER CARNEM:
1259 III|                DEUS FILIUM SUUM MITTENS IN SIMILITUDINEM CARNIS PECCATI
1260 III|              PECCATO, DAMNAVIT PECCATUM IN CARNE,~ ~NAM QUOD. Exponit
1261 III|               NAM QUOD. Exponit quomodo in Christo sit liberatus a
1262 III|             maiestas, misit FILIUM SUUM IN SIMILITUDINEM CARNIS PECCATI,
1263 III|            etiam carnem peccati, id est in peccato conceptam, habere
1264 III|                quem pro nobis sustinuit in carne, id est in humanitatem
1265 III|              sustinuit in carne, id est in humanitatem assumptam, non
1266 III|           IUSTIFICATIO LEGIS IMPLERETUR IN NOBIS, QUI NON SECUNDUM
1267 III|          monstrauimus, sed per Christum in nobis perficitur. Et hoc
1268 III|          proximi, quam lex praecipit.~ ~IN NOBIS perfecta nos iustificaret.
1269 III|           exhibuit, compellit. Quod est in nobis peccatum damnare,
1270 III|                  ex hoc summo beneficio in nobis propagatam.~ ~Origenes:~ ~
1271 III|                 quoque peccatorum nobis in sanguine suo et reconciliationem
1272 III|                 a diabolo uel a Iudaeis in se commisso, DAMNAVIT PECCATUM
1273 III|             commisso, DAMNAVIT PECCATUM in nobis, ut dictum est, malis
1274 III|             etiam ipsis optime utens et in bonum conuertens.~ ~Duo
1275 III|                  illud est adnectendum: IN QUO INFIRMABATUR, ipsa lex
1276 III|       carnalitatem.~ ~QUI NON SECUNDUM. In nobis dico impleretur per
1277 III|           Sancto, regimur et de uirtute in uirtutem promouemur.~ ~
1278 III|               et donorum Dei VITA fiunt in nobis ET PAX, id est quietam
1279 III|         SAPIENTIA CARNIS INIMICITIA EST IN DEUM: LEGI ENIM DEI NON
1280 III|                          8:8] QUI AUTEM IN CARNE SUNT, DEO PLACERE
1281 III|              Deo inimicam, hoc est esse IN CARNE, id est in carnalibus
1282 III|               est esse IN CARNE, id est in carnalibus delectari uoluptatibus
1283 III|                          8:9] VOS AUTEM IN CARNE NON ESTIS, SED IN
1284 III|                 IN CARNE NON ESTIS, SED IN SPIRITU: SI TAMEN SPIRITUS
1285 III|              TAMEN SPIRITUS DEI HABITAT IN VOBIS. SI QUIS AUTEM SPIRITUM
1286 III|                cause; sed ideo quod QUI IN CARNE SUNT etc.~ ~VOS AUTEM.
1287 III|           scribebat, audientes quod qui in came sunt, Deo placere non
1288 III|                gratia Dei iam NON ESTIS IN CARNE SED IN SPIRITU, id
1289 III|              iam NON ESTIS IN CARNE SED IN SPIRITU, id est non in carnalibus
1290 III|              SED IN SPIRITU, id est non in carnalibus sed spiritualibus
1291 III|            hospitem, id est permanentem IN VOBIS per inhabitantem gratiam
1292 III|                 8:10] SI AUTEM CHRISTUS IN VOBIS EST, CORPUS QUIDEM
1293 III|                et collationem uirtutum, IN NOBIS EST, CORPUS QUIDEM
1294 III|                 concupiscentiae maculam in qua est conceptum. Sed SPIRITUS
1295 III|               ac si aperte dicat: licet in Christo remissionem etiam
1296 III|            condonatur? ut qui uidelicet in baptismo plenam peccatorum
1297 III|               statim illam saltem, quam in paradiso ante peccatum habebant,
1298 III|      contemnerent uel minus appeterent, in hoc ipso iniqui quod summo
1299 III|                IESUM A MORTUIS, HABITAT IN VOBIS: QUI SUSCITAVIT IESUM
1300 III|              INHABITANTEM SPIRITUM EIUS IN VOBIS.~ ~QUOD SI SPIRITUS.
1301 III|           mortalitate ipsum liberabitur in resurrectione, ut non solum
1302 III|                habitans, ut dictum est, in nobis, ipse idem QUI SUSCITAVIT
1303 III|           eamdem resurrectionis gloriam in capite et membra participent;
1304 III|       reuerentiae Spiritus Christi, qui in corporibus illis quasi in
1305 III|               in corporibus illis quasi in templo iam habitat et quiescit,
1306 III|                 substantia humanam sibi in unam Christi personam coniunxit,
1307 III|               FRATRES. Quandoquidem QUI IN CARNE SUNT, DEO PLACERE
1308 III|                 uel sacramento eos sibi in hoc adstrixerint.~ ~UT SECUNDUM
1309 III|        necessariam eius curam pertinet, in uictu scilicet et uestitu,
1310 III|          SECUNDUM CARNEM VIVAMUS, licet in carne, hoc est ut carnalia
1311 III|              uera animae uita, siue hic in uirtutibus siue in aeterna
1312 III|             siue hic in uirtutibus siue in aeterna beatitudine, facta
1313 III|       mortificantur tamquam si paruulus in utero conceptus antequam
1314 III|              SPIRITUM SERVITUTIS ITERUM IN TIMORE, SED ACCEPISTIS SPIRITUM
1315 III|           SPIRITUM ADOPTIONIS FILIORUM, IN QUO CLAMAMUS: ABBA (PATER)!~ ~
1316 III|          SPIRITUM ADOPTIONIS ACCEPISTIS in quo efficiuntur filii Dei.
1317 III|                 caritas Dei diffusa est in cordibus nostris per Spiritum
1318 III|                quod nos adoptamur a Deo in filios.~ ~IN QUO, scilicet
1319 III|            adoptamur a Deo in filios.~ ~IN QUO, scilicet spiritu, hoc
1320 III|               scilicet spiritu, hoc est in professione et recognitione
1321 III|      recognoscimus. Sic enim et Veritas in Euangelio frequenter docuit,
1322 III|            dicite: Pater noster, qui es in caelis... etc.~ ~Unde et
1323 III|               siue Latinum. Augustinus, In epistola ad Galatas:~ ~
1324 III|               gentes pertineat.~ ~Idem, in libro III De consensu euangelistarum:~ ~
1325 III|                 dicant PATER. Tale quid in Euangelio Marci habetur,
1326 III|                     SPIRITUM SERVITUTIS IN TIMORE. Dicit donum illud
1327 III|                 Notandum uero Apostolum in his quibus loquitur Romanis,
1328 III|               est naturalis eius Filii, in illa uidelicet beatitudinis
1329 III|          soluamus. Omnes itaque quantum in ipsis est pro eo compatiuntur,
1330 III|               GLORIAM, QUAE REVELABITUR IN NOBIS.~ ~EXISTIMO ENIM,
1331 III|          futurae uitae QUAE REVELABITUR IN NOBIS, quia iam quidem filii
1332 III|                GLORIAM quae reuelabstur in nobis, scilicet filiis Dei,
1333 III|                est remunerationem illam in qua reuelabitur qui filii
1334 III|                dicit qui creationem Dei in se ipsis incorruptam satagunt
1335 III|               ac reformare imaginem Dei in qua creati sunt, peccatis
1336 III|               PROPTER EUM, QUI SUBIECIT IN SPEM:~ ~Et uere hanc reuelationem
1337 III|                 sustinet inuita quantum in se est, SED PROPTER EUM,
1338 III|            tollerat.~ ~QUI SUBIECIT EAM IN SPE illius scilicet futurae
1339 III|           futurae reuelationis, hoc est in hac eam affligendo humiliat,
1340 III|                 affligendo humiliat, ut in illa quae operatur exaltet.~ ~
1341 III|                A SERVITUTE CORRUPTIONIS IN LIBERTATEM GLORIAE FILIORUM
1342 III|              dicit illius uitae gloriam in qua nulla erit oppressio,
1343 III|               alibi dicit Apostolus:~ ~ In Christo enim Iesu per Euangelium
1344 III|           imperfectis aptatur qui quasi in initio sunt cogitationis,
1345 III|           initio sunt cogitationis, non in perfectione operationis.
1346 III|               donum, ipse nos Apostolus in prima ad Corinthios adhortatur
1347 III|               Deo et constitui haeredes in regno caelesti. Adoptionem
1348 III|               praesentis uitae uanitati in hac spe subiecti sumus,
1349 III|               esse certitudinem et ideo in ea non esse confidendum,
1350 III|                nos patientes reddit, ne in tribulatione uitae praesentis
1351 III|        patienter illud EXSPECTAMUS, non in agone praesentis certaminis
1352 III|                 ita ET SPIRITUS Sanctus in hoc agone NOSTRAM ADIUVAT
1353 III|                necessarium est, OREMUS, in tribulationibus scilicet
1354 III|            positi frequenter ignoramus, in multis uidelicet dubitantes
1355 III|                attendens quae uersantur in corde quam quae proferuntur
1356 III|               ab ipso, et secundum quod in ipsa Dei dispositione ordinatum
1357 III|     DILIGENTIBUS DEUM OMNIA COOPERANTUR IN BONUM, HIS QUI SECUNDUM
1358 III|         prospera scilicet quam aduersa, IN BONUM eis conuertit et ad
1359 III|                UT SIT IPSE PRIMOGENITUS IN MULTIS FRATRIBUS.~ ~NAM
1360 III|               praeparatio gratiae' quae in electis tantum est.~ ~PRAEDESTINAVIT,
1361 III|             expressa similitudo Patris, in omnibus scilicet bonis ei
1362 III|           scriptum est:~ ~ Qui dicit se in Christo manere, debet sicut
1363 III|        uidelicet Christus, primogenitus in multis fratribus, hoc est
1364 III|                  denique magnificantur, in caelesti scilicet patria
1365 III|                bona sint sine mala, nec in aliquo prouidentiam eius
1366 III|                ineuitabile, iam non est in libero eius arbitrio seu
1367 III|     constituendus. Atque ita omnia mala in Dei prouidentiam tamquam
1368 III|                 est, PRAEDESTINAVIT, ut in eius sanguine nostrorum
1369 III|              qua ratione potest dici ut in tanto de traditione Filii
1370 III|            etiam accusator cesset, quis in nostra condemnatione perstiterit?
1371 III|         subponit resurrectionis gloriam in ipso nobis exhibitam atque
1372 III|               atque promissam, quae nos in omni tribulatione maxime
1373 III|                humanitatem resuscitatam in aeterna beatitudine perseuerat,
1374 III|                 NOBIS, ipsam uidelicet, in qua tanta pro nobis passus
1375 III|                gratiam Deus exhibuit et in se ipso confirmauit, quae
1376 III|       OCCISIONIS.~ ~SICUT SCRIPTUM EST, in psalmo scilicet XLIII, ac
1377 III|     comparationem uitae infidelium, qui in tenebris ambulant, dies
1378 III|                               8:37] SED IN HIS OMNIBUS SUPERAMUS PROPTER
1379 III|              EUM QUI DILEXIT NOS.~ ~SED IN HIS. Dixi: non poterunt
1380 III|                 VITA promissa, scilicet in hoc mundo.~ ~NEQUE ANGELI,
1381 III|              qui hoc potentius caeteris in suo ordine perceperunt,
1382 III|                A CARITATE DEI, QUAE EST IN CHRISTO IESU DOMINO NOSTRO.~ ~
1383 III|               deiectio atque humiliatio in quantamcumque utilitatem,
1384 III|             ipsum diligimus.~ ~QUAE EST IN CHRISTO IESU, hoc est per
1385 III|            nostrum nobis inspirata siue in ipso aedificata atque radicata
1386 III|                     9:1] VERITATEM DICO IN CHRISTO NON MENTIOR: TESTIMONIUM
1387 III|              PERHIBENTE CONSCIENTIA MEA IN SPIRITU SANCTO:~ ~VERITATEM
1388 III|              inde auerteret; et hoc est IN CHRISTO IESU, hoc est per
1389 III|               ad rei euentum, ueritatem in uerbis per ignorantiam habere,
1390 III|         CONSCIENTIA, dico, mea existens IN SPIRITU SANCTO, hoc est
1391 III|                 est fundata et radicata in caritate Dei, ex qua scilicet
1392 III|               MEO, hoc est non simulata in exteriori habitu sed uera
1393 III|               exteriori habitu sed uera in ipso animi affectu.~ ~
1394 III|             gratiam adoptati sunt a Deo in filios et specialiter ab
1395 III|                GLORIA, id est gloriatio in praesenti ex adoptione ista
1396 III|            procedens, qua se etiam nunc in ecclesia gentibus conuersis
1397 III|         publicum dinini cultus officium in tabernaculo uel in templo,
1398 III|             officium in tabernaculo uel in templo, ET PROMISSA, scilicet
1399 III|             SUPER OMNIA DEUS BENEDICTUS IN SAECULA. AMEN.~ ~Sicut mox
1400 III|          promissiones factae sunt, quod in semine eorum scilicet benedicerentur
1401 III|              laudandus et glorificandus IN SAECULA, id est per omnes
1402  IV|               facta non est cassata, si in quibusdam qui de genere
1403  IV|              Israel computandi sunt qui in cultu unius Dei permanentes,
1404  IV|               ABRAHAE, OMNES FILII: SED IN ISAAC VOCABITUR TIBI SEMEN:~ ~
1405  IV|                    Sicut mox per simile in Abraham demonstrat, dicens:
1406  IV|         secundum carnem scilicet, OMNES in filiis Abrahae computantur.
1407  IV|             Sara, audi uocem eius, quia in Isaac uocabitur tibi semen.~ ~
1408  IV|               PROMISSIONIS, AESTIMANTUR IN SEMINE.~ ~ID EST NON QUI.
1409  IV|           Apostolus quod praemissum est IN ISAAC VOCABITUR TIBI SEMEN.
1410  IV|                 uestigia Iudei quae est in praeputio patris nostri
1411  IV|                generauit.~ ~AESTIMANTUR IN SEMINE, uidelicet Abrahae,
1412  IV|            SECUNDUM HOC TEMPUS, hoc est in tali tempore quale modo
1413  IV|              autem sententia his uerbis in Genesi est expressa:~ ~
1414  IV|            concepitque et peperit rlium in senectute qua, tempore quo
1415  IV|        intelligendum. Cum autem dicitur in senectute qua, patenter
1416  IV|                 Et licet dictum sit:~ ~ In Isaac uocabitur tibi semen~ ~
1417  IV|        uocabitur tibi semen~ ~non tamen in omnibus ex Isaac secundum
1418  IV|               REBECCA iam quidem HABENS in utero, antequam scilicet
1419  IV|                haberet; habens, inquam, in utero EX UNo CONCUBITU ISAAC
1420  IV|         leremiae uel Iohannis Baptistae in utero illuminati. Deum cognoscerent
1421  IV|              SECUNDUM ELECTIONEM ipsius in altero ipsorum, id est in
1422  IV|               in altero ipsorum, id est in Iacob, non in Esau; hoc
1423  IV|           ipsorum, id est in Iacob, non in Esau; hoc est secundum quod
1424  IV|             Deus apud se proposuerat et in prouidentia sua ab aeterno
1425  IV|                 quidem seruitus non tam in personis duorum fratrum
1426  IV|            personis duorum fratrum quam in posteritatibus eorum accipienda
1427  IV|                 accipienda est, hoc est in populis qui ex ipsis nascituri
1428  IV|                 dicente:~ ~ Duae gentes in utero tuo sunt et duo populi
1429  IV|             numquam Esau deseruisse uel in aliquo subiectum exstitisse
1430  IV|                 gentibus tantum.~ ~Unde in Leuitico scriptum est, capitulo
1431  IV|                posteros ac possidebitis in aeternum.~ ~
1432  IV|                 eum SICUT SCRIPTUM EST, in Malachia scilicet propheta,
1433  IV|               dictis obiectionem, quasi in accusationem et iniuriam
1434  IV|          iniquitas credatur umquam esse in Deo. Sed priusquam hoc ostendat
1435  IV|                uidetur Deus, cum habeat in potestate quibuscumque uelit
1436  IV|                MISERICORDIAM PRAESTABO, in ipso scilicet supernae uocationis
1437  IV|             MISERENTIS, hoc est non est in potestate nostra eam accipere
1438  IV|                 nostra eam accipere sed in manu eius eam dare, ut per
1439  IV|       adstruendum uideatur neminem esse in culpa, si ab ea sit alienus
1440  IV|                SCRIPTURA PHARAONI: QUIA IN HOC IPSUM EXCITAVI TE, UT
1441  IV|                EXCITAVI TE, UT OSTENDAM IN TE VIRTUTEM MEAM: ET UT
1442  IV|               UT ADNUNTIETUR NOMEN MEUM IN UNIVERSA TERRA.~ ~DICIT
1443  IV|                est quod damnantur sicut in pharaone ex ipso Dei testimonio
1444  IV|              augeret, addit UT OSTENDAM IN TE etc., quasi ideo damnet
1445  IV|              glorificet et gloriam suam in morte aliorum quaerat --
1446  IV|                 iniquissimum uidetur.~ ~IN HOC IPSUM, hoc est ad affligendum
1447  IV|              iustificetur~ ~quasi aurum in fornace tribulationis purgatus,~ ~
1448  IV|       tribulationis purgatus,~ ~ et qui in sordibus est, amplius sordescat.~ ~
1449  IV|             MEAM, id est potentiam, tam in plagis scilicet Aegypti
1450  IV|            plagis scilicet Aegypti quam in submersione Aegyptiorum.~ ~
1451  IV|               ac per hoc postea ostendi IN TE VIRTUTEM MEAM, id est
1452  IV|                TE VIRTUTEM MEAM, id est in his quae egi circa te et
1453  IV|    misericordiam uel damnantur per eius in peccatis suis oLdurationem,
1454  IV|              quorumlibet fidelium, Deum in omnibus laudantium, hoc
1455  IV|                 testimonia uel rationes in accusationem illius.~ ~VOLUNTATI
1456  IV|         obiectionibus quae Deum penitus in culpam trahere uidentur,
1457  IV|               spiritualis, QUI hucusque in Deum inuectus es quasi eum
1458  IV|                 FACERE ALIUD QUIDEM VAS IN HONOREM, ALIUD VERO IN CONTUMELIAM?~ ~
1459  IV|              VAS IN HONOREM, ALIUD VERO IN CONTUMELIAM?~ ~AN NON HABET
1460  IV|                 ALIUD QUIDEM VAS FACERE IN HONOREM, id est ad aliquod
1461  IV|              honorabile officium, ALIUD IN CONTUMELIAM, id est ad aliquod
1462  IV|          apparet minus eum iuris habere in opere suo quam Deus habeat
1463  IV|              opere suo quam Deus habeat in suo, qui non solum formator,
1464  IV|       sapientiae indicio. Unde et Plato in Timaeo suo:~ ~ Nihil fit,
1465  IV|           profecto utilius est operatus in nequitia Iudae quam in iustitia
1466  IV|         operatus in nequitia Iudae quam in iustitia Petri, et huius
1467  IV|                 sed illa Iudae traditio in salutem omnium conuersa
1468  IV|      dispositione optime ordinantur, et in omnibus quae facit uel facere
1469  IV|                 quae commendatio medici in offerendo si efficaci am
1470  IV|             itaque non esse necessarium in singulis bonis operibus
1471  IV|        aliquibus egenis pariter exponit in mercede atque offert, si
1472  IV|                exhibuit et promisit? -- In isto, inquies, tantum desiderium
1473  IV|                  Quid ergo impedimentum in altero habuit, quod similiter
1474  IV|               ipsius desiderio accensus in bonis perseuerat operibus,
1475  IV|              perseuerat operibus, alius in sua torpescit ignauia. Aeque
1476  IV|               desiderium itaque nostrum in Deo accendendum et ad regnum
1477  IV|                  Haec itaque fides quae in isto per dilectionem operatur,
1478  IV|               per dilectionem operatur, in illo inens et segms atque
1479  IV|               POTENTIAM SUAM, SUSTINUIT IN MULTA PATIENTIA VASA IRAE,
1480  IV|             PATIENTIA VASA IRAE, APTATA IN INTERITUM,~ ~QUOD SI VOLENS.
1481  IV|              magis unde eum laudes, cum in his etiam in quibus maxime
1482  IV|                laudes, cum in his etiam in quibus maxime tibi crudelis
1483  IV|                dicere poteris, cum ipse in hoc quod de pharaone fecit,
1484  IV|              est uindictam quam exercet in impiis et potentiam suam
1485  IV|                impiis et potentiam suam in miraculis quae fecit, tam
1486  IV|               miraculis quae fecit, tam in plagis Aegypti quam in submersione
1487  IV|              tam in plagis Aegypti quam in submersione Aegyptiorum.~ ~
1488  IV|                Aegyptiorum.~ ~SUSTINUIT IN MULTA PATIENTIA, id est
1489  IV|                 subdit determinans APTA IN INTERITUM, id est digna
1490  IV|      oppressionis malitia, abundaret et in oppressis diuinae miserationis
1491  IV|        OSTENDERET DIVITIAS GLORIAE SUAE IN VASA MISERICORDIAE, QUAE
1492  IV|         MISERICORDIAE, QUAE PRAEPARAVIT IN GLORIAM.~ ~DIVITIAS GLORIAE,
1493  IV|         potentiae suae qua glorificetur IN VASA MISERICORDIAE, id est
1494  IV|              MISERICORDIAE, PRAEPARAVIT IN GLORIAM, id est praedestinauit
1495  IV|         aeternae uitae beatitudinem uel in gloriam suam, ut et ipsi
1496  IV|                 eum uenerunt, maxime et in istis quae omnibus exhibuit
1497  IV|               Ut annuntietur nomen meum in uniuersa terra.~ ~NON SOLUM
1498  IV|        audissent gentiles quantam manum in pharaonem exercuisset, sicut
1499  IV|                             9:25] SICUT IN OSEE DICIT: VOCABO NON PLEBEM
1500  IV|       MISERICORDIAM CONSECUTAM.~ ~SICUT IN OSEE, id est per Osee prophetam,