bold = Main text
     Libergrey = Comment text
6531  IV|                 amicum tuum. Ne dederis somnum oculis tuis, ne dormitent
6532  IV|             scenomata quasi "umbracula" sonant, quae sagis ligneis aut
6533   I|             credo. Id quippe Deus Pater sonare mihi uidetur quod sonat
6534  II|         figurare, non efficere, non tam sonum uocis quam sensum et intentionem
6535  IV|           Actibus apostolorum scribitur Sopater Pyrrhi Beroeensis.~ ~Mouebit
6536  IV|         sanguine edendo cum carne. Quae sophistae Graecorum non intelligentes
6537  IV|                huic radici admota, nisi sordes peccatorum nostrorum, quae
6538  II|                 de populo quo, id est a sorte et beatitudine fidelium
6539   I|         assumpsit officium ita et nonum sortiretur uocabulum, sicut et de apostolo
6540  IV|                 dicatur uel Iasonis uel Sosipatris:~ ~ Nunc uero cum caeteris
6541   I|          seminasti et congregas ubi non sparsisti", intelligamus etiam gentilium
6542  IV|           subdit NON OCCIDES, genus pro specie. Non enim occidi ab homine
6543  II|         innocentis infantiae, figurarum species et legis aenigmata conderentur?
6544  IV|             propter hanc mysticam eorum speciositatem calceamentis abscondi prohibuit,
6545   I|                templum et quae ad ipsum spectant. Templum uero Dei, siue
6546   I|           extenditur, magis in exemplum spectantibus patet.~ ~Item:~ ~ Haec conditio
6547  IV|                uel offensam specialiter spectet quidquid de praedicatione
6548  IV|         uarientur uerba.~ ~SION, id est specula, dicitur ecclesia quae in
6549  II|             haeredem, contrariam priori sped. Aliter: quando duxit Sarram,
6550   I|        desperati dicebant:~ ~ Nos autem sperabamus quod ipse esset redempturus
6551  IV|               ab eo regendarum et in eo sperandarum. Sicut radix residuum est
6552 III|                FILIORUM DES exspectamus sperando et quia praesentis uitae
6553  II|          supradictam assurgunt, ac nemo sperare aliquid potest nisi quod
6554 III|               in eo utilitatem meam non sperarem.~ ~Unde complures et pene
6555 III|         accendebantur quam si ea minime sperarent uel tanta esse didicissent.
6556  IV|              desideratur quanto breuior speratur. Praeuenit itaque illos
6557 III|                esse, quod fortasse ante sperauerat, iam non de hoc spem uel
6558 III|              eius felicitate quam ab eo speremus, diligeremus potius quam
6559 III|                  nihil est quod uidendo speret ipsum, ut si quis uideat
6560  II|          speciem utilitatis monstrantia spernimus, quaedam amara, licet nolentes,
6561  II|           futuri ex gentibus filii eius spiritales, qui eum uidelicet per fidem
6562  IV|                carnalibus obseruantiis, spiritali et mystica intelligentia
6563  IV|             DEBITORES SUNT EORUM NAM SI SPIRITALIUM EORUM PARTICIPES FACTI SUNT
6564 III|          concupiscit aduersus spiritum, spiritas aduersus carnem~ ~id est
6565 III|                 mente potius quam opere spirituaiiter illas legis figuras magis
6566  IV|                  sermone 1:~ ~ "Qui est splendor et character substantiae
6567  II|             praesumit. Alioquin Hebraei spoliantes Aegyptios furti grauiter
6568  IV|              cum iussu diuino Aegyptios spoliauerunt ab his quae Dei magis quam
6569   I|                 ipsam Domini matrem cum sponso suo Ioseph, et patrem et
6570   I|              qui amore Dei ad faciendum spontanei sunt, secundum quod bona
6571  II|            tollerat aspera coactus, non spontaneus, per quae sanitatem se adepturum
6572  IV|          admonet dicens:~ ~ Fili mi, si spoponderis pro amico tuo, defixisti
6573 III|        disciplinam nonnulla de cause se spreuisse insinuet necnon et ex his
6574  II|           inedias, opprobria, flagella, sputa, denique ipsam crucis asperrimam
6575 III|                 ad illud omnium bonorum stabile fundamentum, quod Christus
6576 III|                  dicitur atque 'apud se stabilire' quod facturus est. Quae
6577  IV|          testamento confirmantur maxime stabilita sunt; promissio, inquam,
6578   I|             illuc impellit et deficit a stabilitate terrae uiuentium.~ ~
6579 III|          stabulum ecclesiae detulit, et stabulario uel Paulo uel ei qui ecclesiae
6580 III|              iacentes nos uulneratos ad stabulum ecclesiae detulit, et stabulario
6581  IV|        ADIUTOREM NOSTRUM IN CHRISTO, ET STACHYN DILECTUM MEUM.~ ~NOSTRUM,
6582  IV|               est in oratione super hoc stantes potius quam iacentes. Quasi
6583  IV|              FRACTI SUNT. TU AUTEM FIDE STAS: NOLI ALTUM SAPERE, SED
6584   I|            proprium aeris, aliud aereae statuae; et quamuis idem sint essentialiter
6585   I|           amplius peccare, quomodo reus statueretur aut etiam peccare diceretur
6586  II|                nostra qua rei apud Deum statuimur; altero autem modo peccatum
6587  IV|             debere comedi, reus per hoc statuitur QUIA NON EX FIDE EST quod
6588  IV|              ipse quam protomartyr eius Stephanus in passoonibus suis pro
6589  II|        promissionem Domini, hoc est eam sterilem in senectute contra naturam
6590  IV|     innumerabiles fuerint Iudaei in sua sterilitate, id est in infidelitate
6591  IV|              mentes pungerentur, id est stimularentur aduersus Christum et suos.~ ~
6592 III|                 qua erat concupiscentia stimulatus; ET INVENTUM EST MIHI, id
6593  II|                carnalis concupiscentiae stimulis manentibus, angelice nobis
6594 III|             fomitem uel concupiscentiae stimulos, quibus tamquam LEGI per
6595 III|              quando ter Dominum rogauit stimulum satanae sibi auferri.~ ~
6596 III|            penso-pensas' uerbo dicitur. Stipes autem uel stips dicitur
6597 III|               dicitur. Stipes autem uel stips dicitur merces quae militibus
6598   I|        contritionem impiorum et geminam stolam sanctorum, tam secundum
6599  II|                AN NESCITIS, hoc est tam stolidi estis quod ignoratis QUONIAM
6600  IV|         animalia caetera, si in retibus strangulentur, non sunt comedenda, nec
6601  IV|                 SECTEMUR, id est maxime studeamus concordiam tenere cum fratribus
6602 III|                 non plus, saltem tantum studeatis implere opera iustitiae
6603  II|           inquam, nullus aut geometriae studebat aut astronomiae quae apud
6604  IV|                ei tanto amplius placere studemus quanto amplius ei placendum
6605   I|             ostendit. MALITIA, per quam student aliis damnum inferre; FORNICATIONE
6606  IV|                SED REFORMAMINI, hoc est studete reparare ac renouare humanae
6607  II|               Phoenices aliosque quorum studia erga huiuscemodi superstitiones
6608  II|                inter ipsos electioribus studiis mancipati fuerint, credatur.
6609   I|                THESAURIZAS TIBI, id est studiose tamquam pretiosas dinitias
6610   I|               quem scandalizaret semper studuerit, ipse quoque docet qui,
6611 III|                 opera iustitiae quantum studuistis iniquitati deseruire. Et
6612  IV|             uoluntatis placitum implere studuit. Unde et ipsemet ait:~ ~
6613   I|                habuisse confingunt, cum suadens perpetuam castitatem intulerit: "
6614  IV|                 rursus cum dicitur CUI, subaudiatur est, ac si uidelicet dicatur:
6615  IV|             MINISTRANDO. Per haec omnia subaudiendum est secundum rationem fidei,
6616  II|                et alterius potestati se subdere, ei sic agere liceret, ut
6617   I|           arbitrio sed totum Christi se subderet uoluntati, dicens illud
6618   I|           faciat bonum, ut determinatio subderetur ne generaliter dictum putaretur.
6619  IV|            CHRISTI.~ ~Quae statim facta subdinidit dicens IN VIRTUTE, id est
6620  IV|                  13:5] IDEO NECESSITATE SUBDITI ESTOTE NON SOLUM PROPTER
6621  IV|            praeesset. Census uero qui a subditis exigebatur "tributum" dicebatur.
6622  IV|                tres partes populum sibi subditum diuisit, in senatores scilicet
6623  IV|               SANCTO, non luxurioso aut subdolo, quale fuit Iudae proditoris
6624  II|             afflictionibus in hoc mundo subiaceant. Unde Iohannes apostolus:~ ~
6625 III|               ut per poenam peccati cui subiacebat, ipse etiam carnem peccati,
6626 III|                periculis uitae afflicti subiacemus. TOTA DIE, id est toto tempore
6627  II|                et nulli peccato penitus subiacentem oppressit, quae non nisi
6628  II|          existunt terrenis uoluptatibus subiacentes. Huic autem, cum omnino
6629  II|                  id est Iudaeo qui legi subiacet. SED ET EI QUI EX FIDE EST
6630   I|              dictus est qua potest sibi subicere omnia et tamquam fortior
6631  II|        constitui, id est aeternae morti subici, sed solos sine sacramento
6632 III|                 DEUM: LEGI ENIM DEI NON SUBICITUR: NEC ENIM POTEST.~ ~QUONIAM
6633  IV|            impendamus, si totum nostrae subiectionis finem in Deo constituamus,
6634 III|            uiuit, dominari habet populo subiecto, quia et uir quilibet uxori
6635  IV|              est quasi impotentem uobis subiiciat, ut ei per omnia praeualere
6636 III|               peccato et eius seruituti subiiciens pretio terrenorum bonorum,
6637   I|               ei magis quam per timorem subiicimur. Dominum Iesum dicit, quia
6638  II|              pauper dominio alicuius se subingauerit et parnulos suos, ipse tamen
6639  IV|         praemissum, et hoc quod in fine subinngitur honor et gloria, ideoque
6640   I|             poenam apud Deum mereantur, subintelligamus et quae praemium assequantur,
6641   I|              Unde similiter de praemiis subintelligendum constat.~ ~
6642  II|              est lex, scilicet scripta, subintrauit post naturalem UT ABUNDARET
6643  IV|                 timore terribilium mihi subiugabo quia initium sapientiae
6644  II|           dominium obtineat determinat, subiungens UT OBEDIATIS CONCUPISCENTIIS
6645  II|             referri, id est ad hoc quod subiungitur ad ostensionem iustitiae
6646  IV|         ingemiscebat quam tu doles esse sublatam. Contra lacrymal eius pugnant
6647   I|                 est regnum Iudaeorum et sublatum est ex Iudaeis, quia noluerunt
6648  IV|                medic aminis auferat non subleuando?~ ~Dicimus itaque non esse
6649  IV|                 ipse quoque medicus eum subleuaret quae est culpa infirmi si
6650   I|                 in cathedra beati Petri sublimat, nomina eis mutet. Saulus
6651 III|                caelesti scilicet patria sublimati.~ ~Quaestio se hoc loco
6652 III|                NEQUE PROFUNDUM, hoc est sublimatio alicuius humanae gloriae
6653  IV|        reprobatis elegit ac mirabiliter sublimauit. Nam et Deum ipsum erga
6654 Pro|            Interpretantur autem Romani "sublimes" siue "tonantes" quia illo
6655  II|            igneae sunt et lucidae, duos sublimiores, continentium scilicet,
6656  IV|               manus efficitur cum uisum subministrat, ut illa operari queat;
6657   I|              AMEN.~ ~QUI COMMUTAVERUNT. Submissio sine repetitio causae, quare
6658 III|              quae praemissa sunt ad duo subposita sunt referenda et copulanda.
6659  IV|             adiungatur honor et gloria, subpositum est cud. Ut igitur litterae
6660 III|    concupiscentia eram ad comparationem subsecutae post legem concupiscentiae.~ ~
6661   I|        nequaquam eum effectus opens qui subsecutus est sed uoluntas damnauit.
6662   I|          exemplaribus Latinorum ea quae subsequuntur testimonia in decimo tertio
6663   I|                uideretur si per se ipse subsistere non posset sicut caeteri
6664 III|            quoniam amoris integra causa subsistit in ipsis quos diligunt dum
6665   I|            FILIO SUO, id est proprio et substantiali, non adoptiuo, QUI FACTUS
6666  IV|            aliena operatione loco eorum substitutus, ET SOCIUS RADICIS OLIVAE
6667  II|                nostrae translationi est subtractum uel ex parte Apostoli additum,
6668   I|              fluctus in naui est, nauim subtrahat quacumque de causa et eum
6669   I|           Quomodo iustum sit impio Deum subtrahere gratiam suam, qua subtracta,
6670  IV|                 impendi sicut superflua subtrahi, ut uidelicet naturae substantia
6671  IV|                dum uidelicet quod nobis subtrahimus, eis impendimus, uel pro
6672  II|                gulam domet ut quod sibi subtrahit alteri largiatur, uel manus
6673  IV|                merito Deum gratiam suam subtraxisse nec eos ab iniquitate liberasse,
6674  IV|                antea nihil meruerat, ei subtraxit, qua ei subtracta constat
6675  II|            uerum etiam iustitia per eum subuenerit peccatoribus et ipsius iustitia
6676  IV|                 subueniri, ita et aliis subueni, si possis, in suis. Nemo
6677  II|             sacramentorum nobis remedia subueniant, aeternaliter damnemur.~ ~
6678  IV|       spiritualem.~ ~Praecipue uero eis subueniendum put ab at pluribus de causis.
6679  IV|                 tuis uis misericorditer subueniri, ita et aliis subueni, si
6680  IV|              fideles. cum sibi uicissim subueniunt et unusquisque alterum in
6681  II|                  ut dictum est, remedio subuentum fuerit.~ ~Quod uero in praecepto
6682  IV|              singula quae quotidie noua succedunt opera, aliam Deus gratiam
6683  IV|                 susceptae gratiae amore succensus, attende memoriter BONITATEM
6684  II|            Domini. Horum filii in locum successerunt patrum et circumcisi sunt
6685  IV|                 Iacoous dicens: Notum a succulo est Domino opus suum. Propter
6686 III|               carni, id est ratio uicta succumbat et consentiat uoluptati.~ ~
6687  IV|          memorat: "Quamdiu sumus in hoc sueculo, peregrinamur a Deo."~ ~
6688  IV|              operis officium, sicut est suendi uel fabricandi. Ministerium
6689 III|                duxerit et quod ipsa non suffecerit ad uitam, ut merito propter
6690   I|             generositate clarent ut uix suffecturas putem aetates hominum quibus
6691 III|               duo praecepta seruaret et sufficerent, et Paulus ipse plenitudinem
6692 III|               sit et haec duo praecepta sufficiant ad uitam -- unde et Dominus
6693 III|            nequaquam ex meritis nostris sufficiebamus.~ ~Et si diligenter attendamus,
6694  IV|                  ITA UT, hoc est ad hoc sufficientem habetis scientiam, ut POSSITIS
6695  IV|              sua parte respondet easque sufficienter dissoluit, congrua de figulo
6696   I|            ducem CAECORUM esse, hoc est sufficientes ad aliis docendos, subponit:
6697  IV|                nondum discutere ratione sufficimus.~ ~
6698  II|          diuitiae quae alios ditare non sufficiunt.~ ~Nunc ad illam ueterem
6699  IV|         simulacrorum et fornicatione et suffocatis et sanguine. Moyses enim
6700 III|          caritatis uel meritorum suorum suffragiis quam prolatione uocis. Unde
6701 III|             necessarias nobis orationes suggerendo. Et hoc est NAM QUID. SICUT
6702  II|               id est damnationem, quasi suggerere praecipientis praua opera;
6703  II|              habet peccatum quando quod suggerit concupiscentia, ratio refrenat.
6704 III|                est concepta per aliquam suggestionem mente peccata, dum adhuc
6705 III|           uiriliter in eis omnem prauae suggestionis impetum extinxit et quae
6706   I|               prorsus finitis carnalium suggestionum molestiis.~ ~IUDAEO PRIMUM
6707 III|                 proprio et usitato modo sumamus, pro 'placere' scilicet
6708  II|               nostro iudicio principium sumat, nullo extrinsecus aut uiolenter
6709  II|                  Et respondens Dominus: Sume, inquit, mihi uaccam triennem...
6710  II|                ponendi animam et iterum sumendi eam.~ ~Et Isaias:~ ~ Oblatus
6711  II|        IUSTITIAM quam ipse cui affertur sumere per se non poterat, FERT,
6712  IV|               recepti quanto a Iudaeis, summis earum inimicis, expulsos
6713   I|                genitalis membri quam de summitate illius praecidebant circumcidentes.
6714   I|             IUSTUS QUISQUAM, puto ex eo sumpserit: "Non est qui faciat bonitatem,
6715  IV|               Si uero loci illius, unde sumpta sunt, circumstantial simul
6716  IV|              degustatio alicuius partis sumptae de toto, per quam explorari
6717  IV|               testimonio ipso ex Genesi sumpto confirmat, dicente Domino
6718  IV|           exhibebat fratribus, praebens sumptus illis necessarios.~ ~Haymo:~ ~
6719  IV|                de epistolis apostolicis sumuntur, 'Fratres' praenuntietur.~ ~
6720  IV|          diuidentur, populusque populum superabit et maior seruiet minori.~ ~
6721  IV|               ut ubi abundauit peccatum superabundaret et gratia. Et note quod
6722  II|             Abundasse peccatum dicit et superabundasse gratiam, quae non solum
6723  II|                 ubi abundauit delictum, superabundauit gratia diceret aliquis:
6724 Pro|                sanctis patribus quaedam superaddi praecepta uel dispensationes
6725  II|                 ueritas permanebit sine superaddita corruptela peccati; quae
6726 III|            gratiam Dei, meritis nostris superadditam, id obtinemus ad quod nequaquam
6727  IV|            fidei nostrae bonds operibus superadditis, propinquiores sumus ad
6728 III|                etc., hoc est qui in hoc superaedificati sunt fundamento. Quomodo
6729  II|        constituit, ut quidquid deinceps superaedificetur, praeeunti gratiae deputetur.
6730 III|                8:37] SED IN HIS OMNIBUS SUPERAMUS PROPTER EUM QUI DILEXIT
6731 III|               istae constantiam nostram superare, ut uidelicet a Deo separent,
6732  IV|            MALUM.~ ~NOLI VINCI, hoc est superari a uitio tuo, si uidelicet
6733  IV|               suo aduersus alterum esse superbiendum, ut uidelicet is, qui MANDUCAT
6734   I|                 CAELO, hoc est ex ruina superbientium angelorum de caelo facta,
6735  IV|        fractionis detrimento, et de tuo superbire statu, id scilicet meritis
6736  IV|                 prudentia sua percussit superbum.~ ~Solus sapiens dicitur,
6737  IV|              omnes est.~ ~Quomodo autem superemineat haec doctrina caeteris omnibus
6738  IV|            IESSE, hoc est, eo defuncto, supererit ei de semine suo posterit
6739  II|            cessaret, nullum tortori ius superesset; cui quidem, conquerenti
6740  IV|                necessaria impendi sicut superflua subtrahi, ut uidelicet naturae
6741  IV|          deputatur. Sicut ergo superius superfluas comessationes interdixit
6742  IV|                 qui potens est, uidetur superfluere ad sensum uel constructionem
6743  IV|        comessationes interdixit ita hic superfluis abstinentiis consulit, ne
6744  IV|                  inquit, hoc est non in superfluitate uoluptatum sed in necessitate
6745   I|               potius quam corporis quia superfluum est signum ubi deest per
6746  IV|              diximus, causa est cum sit superior Deus, cum uidelicet de proximo
6747  IV|                a fratre et compare, non superiore, libentius susciperent.
6748 III|                culpa. Possumus et iuxta superiorem rationem 'uelle' et 'nolle'
6749   I|                 Romanos fiebant, et quo superiores erant, magis exemplo sui
6750  IV|             PRAESTABO, in ipso scilicet supernae uocationis brauio.~ ~
6751  IV|               actionem circumspicit, ne supernum eius impediat desiderium.~ ~   [
6752  II|                 studia erga huiuscemodi superstitiones nobilius uiguere.~ ~ Haec
6753  II|              Nam apud Aegyptios, qui in superstitionibus uestris uetustissimi habentur
6754  IV|         CONSUMMANS IN AEQUITATE, id est supplens quod de aequitate minus
6755  IV|                ALTERIUS MEMBRA, hoc est supplentes officium suum pro altero
6756  II|                non erat meritis ex suis suppleret. Et sicut sanctitate singularis
6757  II|         peccatoribus et ipsius iustitia suppleretur quod delictis nostris praepediebatur.
6758  IV|             Genuflectitur iudici quando suppletur eius sententia, exspectatur
6759  II|                   id est adorando atque supplicando gratias retulit promissioni,
6760  II|               abscidi, ut per miserorum supplicia proprium emendat errorem?
6761  II|              nascitur. Cum eo enim quod supplicium unusquisque declinat, tum
6762  IV|                 ANIMA MEA SUAS CERVICES SUPPOSUERUNT: QUIBUS NON SOLUS EGO GRATIAS
6763  IV|                 etsi non poteritis haec supradicta penitus implere, zelo saltem
6764  IV|              obseruandum in abstinentia supradictorum DIEM INTER DIEM, id est
6765  IV|                 ad Andronicum tantum et supradictos uiros uiolenter referamus.~ ~
6766 III|         CREATURA ALIQUA, quam uidelicet suprapositae, id est angelicae potestates
6767  IV|                naturae uidetur secundum suprapositam de oliua similitudinem,
6768  IV|                IN ABYSSUM, nequaquam in suprapositis Moysi uerbis contineri sed
6769  IV|                causa est sed causa Deus suprema est. Ex parte itaque fruimur
6770  IV|              siluestres domesticis, nec surculus fructus radicis ferre soles
6771  IV|              apostolorum continetur:~ ~ Surrexerunt quidam de haeresi Pharisueorum
6772  II|         BAPTISMUM IN MORTEM: UT QUOMODO SURREXIT CHRISTUS A MORTUIS PER GLORIAM
6773  II|           tradente, ad torquendum ipsum susceperat? Numquid enim, si aliquis
6774  IV|               qui primitus antichristum susceperint, ritus Iudaicos reducentes,
6775   I|            Romanos dirigitur exponendam suscepimus, quae omnium eruditissimorum
6776  IV|                 trahamur, sicut Loth in susceptione angelorum egit.~ ~
6777  II|              est per suam misericordiam suscepto cum ipse surgere per se
6778   I|             magis reus conuinceris post susceptum circumcisionis sacramentum
6779   I|                erat a quo ipse in senio susceptus potissimum diligebatur.
6780   I|               hominis Filius Dei carnem susciperet; et ita Deum, qui hoc ei
6781   I|                ex auctoritate mittentis suscipi eius praedicatio debeat.
6782  IV|                 rogat ut eam honorifice suscipiant et in suo negotio, quantum
6783  II|    interposuisse et antequam sacramenta suscipiantur, siue nostra siue illorum.
6784  II|          promissis, ductus est in spem, suscipiendi scilicet haeredem, contrariam
6785  IV|               sed nequaquam infirmus ad suscipiendum medicamentum erigere se
6786   I|             Euangelium omni credenti et suscipienti, illud EST uirtus DEI IN
6787   I|                legislatio nihil prodest suscipientibus nisi eam seruent, ita circumcisio
6788  II|           perseueraret, sed per gratiam suscipientis eum Domini. Numquid eadem
6789  IV|                nomine suo ueniet, ilium suscipietis, ut nec in fine mundi sicut
6790  IV|             proximi. Discurre, festina, suscita amicum tuum. Ne dederis
6791  IV|                 in filios, quasi mortui suscitantur, cum populus ille scilicet
6792  II|               ait Apostolus Deum Patrem suscitasse Christum, et quod potentiae
6793   I|                nunc Christiani naturali suscitata iustitia non tam attendant
6794  II|               fidem ab eo spiritualiter suscitati a morte animae. Et hoc est
6795   I|              conceptus sit et mortuorum suscitator magnificus exstiterit. Sed
6796  II|                IPSIUS, id est ipsum iam suscitatum et uinentem.~ ~
6797  II|              est, inquam, sed uiuit iam suscitatus et quod fuit, VIVIT DEO.
6798   I|             Christum et Deum Patrem qui suscitauit eum a mortuis~ ~ac si diceret:
6799  IV|                terram suam, non est qui suscitet eam." Sequitur in eodem
6800  II|                 uero quae interponuntur suspen siuam litteram tenent.~ ~
6801   I|            praemissa huius salutationis suspensina est, quasi dicitur, repetitis
6802  II|        Eduxitque eum foras et ait illi: Suspice caelum et numera stellas,
6803  IV|               est deuotio animi ad Deum suspirantis, de qua Moysi dicitur:~ ~
6804  IV|          positus, plurimum ne deficeret sustentandus erat. Denique sicut in Actibus
6805  IV|              saeculi, cum tot et tantos sustineant labores, una spe mercedis
6806   I|                 anima ipsa per corporea sustinebit membra. Nec tamen cum ex
6807  IV|                potius uim uobis illatam sustinentes quam defendendo corpus animam
6808  II|         peccatis esse cauendum, cum hoc sustineremus propter alienum.~ ~
6809  II|              nullo eius oratio repulsam sustineret, quem nihil nisi quod oportebat
6810  IV|             CIBUM tuum etc., hoc est si Sustines eum sic offendere.~ ~NOLI.
6811  IV|               in amissione suarum rerum sustinuerant.~ ~Hic autem praecipue formam
6812  II|             etiam cum iniquis patibulum sustinuerit?~ ~Quomodo etiam nos iustificari
6813  II|             reliqui sancti, pro Christo sustinuerunt.~ ~Potest etiam sic distingui
6814  II|             nobis exhibitam quod Filius suus nostram susceperit naturam
6815  II|                 NEC CONSIDERAVIT CORPUS SWM EMORTUUM, hoc est non attendit
6816  IV|                quasi cornuto unlneratur syllogismo. Si enim respondeat quia
6817   I|             quod in ipso Hypotheticorum syllogismorum exordio inter docentes et
6818  IV|              uacantes potibus et dantes symbola consumentur.~ ~Haymo:~ ~
6819   I|                episcopus in Expositione symboli qui dicitur apostolorum,
6820  IV|           appellamus. COLLATIONEM, quam symbolum Graece dicimus, ubi scilicet
6821  II|            caeli, ut putant, infernique symmystes et conscius apud eos esse
6822  IV|            amplius ecclesia de Deo quam synagoga erudita est.~ ~NON INTERROGABANT,
6823  IV|          singulis qui eum praedicent in synagogis, ubi per omne sabbatum legitur.~ ~
6824 III|              qui credunt ex Hebraeis et Syris dicant ABBA, miserere, qui
6825  IV|          aedificant. Scenae enim Graece tabernacula dicuntur, etymologiam ab "
6826 III|               dinini cultus officium in tabernaculo uel in templo, ET PROMISSA,
6827   I|          Sufficit etiam nominare Dauid, tacito Abraham, cum per Dauid qui
6828  IV|               edendus. Si uero piscando tactus fuerit et ipso die inuentus,
6829 III|            ignorantiam deerat, quia lex tacuerat, uel per spiritualem aliquem
6830   I|               tam boni uel mali, quibus talenta sua dominus commisit. Serui
6831  IV|                 morte filiae:~ ~ Tantas talesque tempestates uitae, tot impugnationes
6832   I|            iugulanda uictima deducatur, tamdiu potuit legitime fieri quamdiu
6833   I|                 scriptum est:~ ~ Nolite tangere christos meos~ ~-- subiecit
6834   I|                maiestas earum rerum est tantaque generositate clarent ut
6835  IV|             salutare ipsos decreuit, ut tantorum testimonio uirorum scripta
6836   I|           Filium; et Deus quidem Filius tantumdem quantum diuina sapientia
6837  IV|               et quod suum est efficit, tantumque erga utrumque operatur,
6838  IV|               caro manducetur. Si autem tardatur occisio, non comedantur.
6839  IV|           QUIDEM, ac si diceret: reuera tecum assentimus quia nulla genera
6840  IV|          induxit et conuenienti exemplo temerarium iudicium gentium confutare
6841  IV|                quae non sunt a Marcione temerata, hoc ipsum capitulum diuerse
6842  II|               Abrahae sine illa mortuos temere asseramus saluari, nisi
6843  IV|               22] TU FIDEM HABES? PENES TEMET IPSUM HABE CORAM DEO. BEATUS
6844  IV|             ergo quod dico, fili mi, et temetipsum libera, quia incidisti in
6845 III|          iustitiae praeparat, si ea sic temperare satagit et coercere ne ad
6846   I|                et rationabiliter cuncta temperauit, ita ut in singulis nihil
6847  IV|              filiae:~ ~ Tantas talesque tempestates uitae, tot impugnationes
6848   I|            Recuperent ergo prius statum templi... etc.~ ~
6849  IV|                     Ut sint in signa et tempora.~ ~Quae uero contra naturam,
6850 III|               nullum suum commodum, uel temporale uel aeternum, sed nostrum
6851 III|                 HVIUS TEMPORIS, hoc est temporales istae et transitoriae tribulationes,
6852   I|         conuerterunt ad saeculum ut pro temporalibus contemnerent aeterna, atque
6853  IV|                  ad quod praecipue ipsa tendat epistola, insinuat et quae
6854  II|             credendo diligere, credendo tendere ut membrum eius efficiatur.~ ~
6855  II|              originalis peccati uinculo teneantur; ut et paruulus, cum de
6856  II|         mysticum circumcisio et figuram teneat allegoriae. Itane oportuit
6857 III|                 remouit qua iusti etiam tenebantur antea, et caelos apperuit.~ ~
6858 III|             scriptum est:~ ~ Beatus qui tenebit et allidet paruulos suos
6859 Pro|                fuisset exortum. Simonis tenebrae cum suo auctore restinctae
6860  II|                aliam arbitror quam pati tenebras, id est carere uisione diuinae
6861  IV|                 uel opera infidelium et tenebrosorum quibus nondum Sol iustitiae
6862   I|           tenebrosus, totum corpus tuum tenebrosum erit.~ ~Et hoc quidem est
6863   I|             erit. Si oculus tuus fuerit tenebrosus, totum corpus tuum tenebrosum
6864 Pro|               praedicatione Petri fidem tenentes confirmare se uelle Paulus
6865  II|             parnulorum, cum cruciatibus tenerae et innocentis infantiae,
6866  II|                liberi arbitrii uocabulo teneretur, non solum hoc esset hominis,
6867  IV|                Voluit enim debitorem se teneri promittendo, ut solutor
6868 III|               dignitas, a quocumque nos tentante nobis promissa, sicut diabolus
6869 III|                 ne corda hominum tantum tentare praeualeant quantum uolunt.
6870  IV|                salutat sed propter quod tentationibus probatus est, in Christo
6871  IV|                 nos criminum, ab ardore tentationum et a uentis insidiarum uerbo
6872  IV|              Quasi exsules et peregrini tentoria sibi, quibus in uia utantur,
6873  IV|              assumpti ad hoc, quod fide tenuerant, uisibiliter uel re ipsa
6874  IV|               prius subiectos per fidem tenuerat.~ ~MUNDI nomine gentiles
6875 III|          meminit:~ ~ Est quodam prodire tenus, si non datur ultra.~ ~Nec
6876  IV|           Consummata salutatione eorum, terminal epistolam suam in actione
6877  IV|             Apostolus admirationem suam terminans ait: QUONIAM EX IPSO SUNT
6878   I|             saluandum. Non tamen cum de terminatione uerum est dicere quod eum
6879  IV|               sobriae et honestae uitae terminos excedunt dum uoluptatibus
6880  II|                 malitiam boni principes terras eorum depopulantes atque
6881 III|       desiderium, in ambitione scilicet terrenarum uel carnalium uoluptatum,
6882  IV|            ueniat dies Domini magnus et terribilis, et conuertet corda patrum
6883  IV|                nullatenus erant, timore terribilium mihi subiugabo quia initium
6884   I|        INIUSTITIAM DETINENT:~ ~Ut animi terrorem superbis incutiat Romanis,
6885  IV|           CERTUS SUM. QUOS culpando diu terruerat, laudando ne desperent in
6886   I|                profecto mori compellit. Tertia autem est quaestio: Quomodo
6887   I|               in Hebraico non habentur, tertii decimi psalmi Apostolus
6888 III|                 FILIORUM, ET GLORIA, ET TESTAMENTA, ET LEGISLATIO, ET OBSEQUIUM,
6889  II|             quandoque etiam totum Vetus Testamentutn sicut in hoc loco. Unde
6890  IV|              opera tua et te bene agere testificabitur.~ ~
6891  II|         praeposuit, id est censemus uel testificamur.~ ~ Unde, ut ait Haymo,
6892  IV|                 constructio quoquo modo texatur, ita huius uersiculi principium
6893  II|              plenius Theologiae nostrae textus edisserit.~ ~A MORTUIS,
6894  IV|                 est.~ ~Ex Paenitentiali Theodori:~ ~ Animalia quae a lupis
6895   I|                 quippe, teste Isidoro, *theos* id est 'timor' interpretatur,
6896 Pro|                sicut aedificia pulchra, thesaurorum copia, dominatio multa et
6897  IV|         apostolorum scribitur, quod dum Thessalonicam pro Paulo et Silas editionem
6898  IV|                 primus episcopus fuerit Thessalonicensis [ecclesiae].~ ~Ambrosius:~ ~
6899   I|              tua sunt." Numquid angeli, throni? Omnia ergo intellige prophetas,
6900  IV|               indicio. Unde et Plato in Timaeo suo:~ ~ Nihil fit, inquit,
6901  IV|                 EXCIDERIS .~ ~Et ut hoc timeas, sine exemplo eorum correptus
6902  IV|               TIBI PARCAT.~ ~Quid autem timeat subiungit: SI ENIM NON PEPERCIT,
6903  II|            uindictam hic corporalem non timemus?~ ~ABSIT, quia uidelicet
6904  IV|              est eorum potestas non est timenda his qui bene operantur sed
6905  II|                confidendum quam de Adam timendum. Quod ut firmiter memoriae
6906 III|               amari tamquam patres quam timeri tamquam domini aperte admoneantur.~ ~
6907   I|             sicut sernus qui flagellari timet.~ ~IN EVANGELIO FILII EIUS,
6908  II|               quam caeteri hoc uidentes timidiores in Deum et de peccatis propriis
6909  IV|                  NAM PRINCIPES NON SUNT TIMORI BONI OPERIS, SED MALI. VIS
6910  IV|              quomodo Paulus ex Hebraeis Timothaei consanguineus dicatur uel
6911  IV|                Iacob semper Esau maxime timuisse et ei se plurimum humiliasse.
6912  IV|               meritis, idcirco eos solo titulo salutationis honorauit.~ ~
6913   I|               uere in salutem, quia ibi tobus salutis doctrina continetur,
6914  II|             illam quam desiderabat hanc tolerabat; sicuti infirtnus uel sauciatus
6915  II|             exercitium fortiores ad eas tolerandas nos reddit.~ ~
6916  IV|          quaerere salutem, eos scilicet tolerando.~ ~
6917  IV|            derio earum accensus laborem tolerat ut ditetur, alius laborare
6918  IV|       patientiam, VASA IRAE, id est diu tolerauit iniquos illos, cum ipsi
6919  IV|                atque perfectior in6rmum toleret. Et hoc exemplo Christi
6920  II|               dense et oculum pro oculo tollere et nonnullis mortem inferre.
6921  II|                 peccata nostra moriendo tolleret, id est poenam peccatorum,
6922 Pro|                 Romani "sublimes" siue "tonantes" quia illo tempore, quo
6923   I|               non mihi uerba audire sed tonitrua.~ ~Idem Ad Paulinum:~ ~
6924  IV|       perseuerat operibus, alius in sua torpescit ignauia. Aeque tamen Deus
6925  IV|                  id est negligentia uel torpore boni operis. Cum dicit '
6926  IV|              opera incitetur, alius per torporis sui negligentiam inexcusabilis
6927   I|                ipsa quoque desperatione torqueatur. Et quia dixerat his indefinite,
6928  II|               ut ostensum est, iuris in torquendo acceperat nisi ex ipsa Domini
6929  II|      permittente aut etiam tradente, ad torquendum ipsum susceperat? Numquid
6930  II|              cruciabat, licet minus eum torqueret? aut etiam in ipsum Abraham
6931   I|                ANGUSTIA est ubi is, qui torquetur, omni spe euadendi destitutus
6932  II|              suo commiserat? Neque enim tortores, sed domini eorum pretia
6933 III|                et praecipue nomine eius tote posteritas insiguita gloriabatur
6934 III|            omnino sunt creatura uel qui toti sunt creatura, non creatores,
6935  IV|                pellium totam suam uitam totumque saum studium conterebat?~ ~
6936    | totus
6937  II|                 sempiterno, ut sim Deus tous et Deus seminis tui post
6938   I|            disciplinis ediscendis atque tractandis summum in uita solatium
6939  IV|          diligentius Theologiae nostrae tractandum reseruamus.~ ~
6940   I|          secundo Theologiae nostrae nos tractasse arbitramur. Nunc ad litteram
6941   I|                  Denique omnes Graeciae tractatores, qui nobis eruditionis suae
6942  II|        perfectioni, Tropologiae nostrae tractatui reseruamus.~ ~
6943  II|               de circumcisionis ratione tractauimus, etiam illud adiungere non
6944  II|                fecit quocumque modo eam tractet, siue ad poenam eam deputet
6945   I|          VOCATUS quasi a longe a Domino tractus ad Euangelium ipsius praedicandum.~ ~
6946 Pro|                tutius muniendam salutem tradant. Et haec quidem est omnium
6947  II|          scilicet unicum suum pro nohis tradendo, MULTO MAGIS IGITUR, id
6948  II|             deputat eos aeternae poenae tradendos. Sed GRATIA Dei, id est
6949  II|            Domino permittente aut etiam tradente, ad torquendum ipsum susceperat?
6950   I|                peccatis in alia peccata tradere atque hoc ex iustitia agere,
6951  II|             Christo circumcisio omnibus traderetur, et multorum sanguinis effusio
6952  II|                  id est aeternae poenae tradi. Ut enim praetermittamus
6953 Pro|             Euangelii dicimus doctrinam traditam esse quantum ad uerae iustitiae
6954  II|                FORMAM DOCTRINAE, IN QUA TRADITI ESTIS.
6955  II|                  Unde etiam constat nec traditionem legis esse generalem. Quod
6956  II|       OBEDIENDUM, id est cui uos sponte traditis, non coacti, ut quod praeceperit
6957 III|                  sibi a Domino in manus traditum, non solum non occidit,
6958 III|             obedientiam iustitiae estis traducti, dico adhortando uos ut
6959 Pro|                eos iam conuersos fuisse tradunt; Haymo uero e contra sentit,
6960  IV|                reluctantes ad hospitium trahamur, sicut Loth in susceptione
6961  II|                 grauiores in damnatione trahant. Quam sit etiam crudele
6962  IV|            uidelicet fides eum ad opera trahat, ueluti cum quis credendo
6963 III|                 captiuum et nolentem me trahentem IN LEGEM, id est in obedientiam
6964 Pro|        comminationes eos ad obedientiam traherent. Exempla quoque ex historiis
6965 III|               id est quam ex carnalibus trahunt desiderius. Quod statim
6966   I|               ETIAMSI QUOMODO, siue per tranquilitatem, siue per tribulationem,
6967  IV|               ibi esse dictum:~ ~ Neque trans mare positum... etc.~ ~Haec
6968 III|                Pater, si possibile est, transeat calix iste a me".~ ~SPIRITUM
6969  II|         Spiritus Sancti, de hoc saeculo transeunt, ignis aeterni supplicio
6970 III|            uobis recedentem uel per uos transeuntem Quantum autem sit periculum
6971  IV|             miseria sic ad beatitudinem transeuntium? Unde et de illo fletu fidelium
6972  IV|                 eos de seruis in amicos transferam, sicut scriptum est:~ ~
6973  II|                sicut ille quod suum est transfudit ad posteros, id est peccatum,
6974  II|      concupiscentiae generatio peccatum transfundat et iram mereatur. Unde Apostolus:~ ~
6975  II|                 quod similiter peccatum transfunditur, partus grauissimus dolor
6976  II|            gratia, per Adam et Christum transfusis, totiens replicat, et quod,
6977  II|           quidem Adae peccatum in nobis transfusum quasi praesens et determinatum
6978   I|               praecipiat, quisquis unum transgreditur, legem non seruat, ac si
6979  II|                legem datam in paradiso, transgressi sunt, ut saltem originalis
6980   I|                cum secundum quantitatem transgressionum sit quantitas poenarum.
6981  IV|                 MANDUCANTEM quasi legis transgressorem.~ ~DEUS ENIM ILLUM, tam
6982  II|            inquam, sine passione homini transgressori ignoscere Dominus uellet
6983 Pro|      remuneratio obedientium quam poena transgressorum ante oculos ponerentur.
6984  IV|       repellerent et apostoli ad gentes transirent, tanto facilius a gentibus
6985  IV|                  non cederemus ut ab eo transiret.~ ~SCRIPTUM EST ENIM, scilicet
6986  IV|            dicas: Quis ex nobis poterit transiretare mare et illud ad nos usque
6987  IV|               post multas tribulationes transisse sapienter et ideo pronuntiatum
6988 III|               hanc uanam uitam, quae et transitoria est et aerumnis plena, sustinet
6989 III|                 quid erimus. Nulli enim transitorio, quamuis sit bonum ex debito,
6990 III|            diligenter attendamus, nihil transitorium aeterni boni remuneratione
6991   I|              rectam eius intelligentiam transitura erat et in carnalibus eius
6992  IV|               quia scilicet praedicatio transiuit tam longe ad gentes? hoc
6993   I|       innotuerat et lex per Septuaginta translata interpretes nota erat.~ ~
6994   I|        epistolam, quae quidem Expositio translatio Expositionis Origenis creditur,
6995   I|               est ut, secundum diuersas translationes ex Graeco in Latinum, modo
6996  II|                 CREDIDISTI, uel nostrae translationi est subtractum uel ex parte
6997  IV|         Septuaginta interpretes in suis translationibus quae de Filio Dei dicuntur
6998   I|             scilicet ad causam uocabulo translato. Alioquin non ostenderetur
6999   I|              tamen diuersos postea eius translatores uel expositores exstitisse
7000   I|            autem Hieronymo, sicut Iacob translatum in nostram linguam Iacobus
7001  II|                est caelestem Ierusalem, transmittere. Quemadmodum uero baptismo
7002  IV|            famulos et haereditario iure transmittetis ad posteros ac possidebitis
7003  II|              peccatum ipsum ad posteros transmittitur. Mulier uero cui dictum
7004  II|             istis quae ad posteros suos transmittunt, et plura per Christum ad
7005  IV|         liberauit et secum ad caelestia transtulit.~ ~
7006  IV|               Pater meus, qui misit me, traxerit eum.~ ~
7007   I|              est quasi causam accusando traximus tam IUDAEOS quam GRAECOS,
7008  II|                ter beatitudine nominata tria hominum saluandorum genera
7009  II|                propriae id culpae totum tribuant et sibi adscribant; et tam
7010  II|                bona eius tantum gratiae tribuenda sunt, "qui in nobis operatur",
7011  IV|       saluatione uel damnatione hominum tribuendum esse uideatur.~ ~
7012 III|                 fructum aliquem ad esum tribuentes, nec ullatenus interfectoribus
7013   I|        dicebantur, cum scienter diabolo tribuerent unde glorificare Deum deberent,
7014   I|              Deo, proprium ipsius donum tribuerunt et ex se, non ab ipso, hoc
7015   I|            SECUNDUM OPERA EIUS, hoc est tribuet ei quod meruerit.~ ~Diligenter
7016   I|                  Vox died illius amara, tribulabitur ibi fortis.~ ~Tale est MALEDICTIONE
7017   I|                tranquilitatem, siue per tribulationem, sine terra, siue mari ad
7018  IV|                  dicitur a tribunis et "tribuni" a tribus. Siquidem Romulus
7019  IV|         didrachma. "Tributum" dicitur a tribunis et "tribuni" a tribus. Siquidem
7020  IV|               unum constituit qui etiam tribunus dicebatur, eo quod uni ex
7021  IV|        GAUDENTES, ut uidelicet sitis IN TRIBUTLATIONE PATIENTES. Unde et apostolus
7022  IV|                 census ponebantur regis tributorum et uectigalium. Et Quartus
7023  IV|              aut secundum uniuersitatem tribuum, non personarum est accipiendum,
7024  IV|            inuitet, dicens eos qui haec tribuunt per se ipsos id faciendum
7025  II|            peccati, id est similitudine triduanae eius sepulturae per quam
7026  II|               Sume, inquit, mihi uaccam triennem... etc.~ ~Haec itaque dubitationis
7027   I|             ipsius operibus diuina eius Trinitas innotuit et per effecta
7028   I|              Saulus dicitur tamquam sit trissyllabum nomen, cum tamen per diphtongum
7029  IV|                 improperans quasi magis tristem se ostendat de propria lesura
7030 III|           dicitur:~ ~ Mulier cum parit, tristitiam habet... etc.~ ~PRIMITIAS