[4:11] ET SIGNUM ACCEPIT CIRCUMCISIONIS, SIGNACULUM IUSTITIAE FIDEI,   QUAE EST IN PRAEPUTIO: UT SIT PATER OMNIUM CREDENTIUM PER   PRAEPUTIUM, UT REPUTETUR ET ILLIS AD IUSTITIAM:

 

ET SIGNUM ACCEPIT. Forte quaereret aliquis quare superflue circumcisionem acceperit Abraham, cum ante iustificatus fuerit nihilque in ea iustificationis acceperit? Et ideo, hanc questionem praeueniens, ait non ad iustificationem aliquam eum hoc signum exterius accepisse, sed ad significationem et ostensionem iustitiae quae iam habebat in mente dum adhuc in praeputio esset. Et hoc est quod dicitur: Et signum accepit CIRCUMCISIONIS, hoc est circumcisionem accepit pro signo. Et cuius rei signo, statim subponit: SIGNACULUM, id est pro signaculo, id est signo IUSTITIAE FIDEI QUAE EST etiam IN PRAEPUTIO, id est in praeputiatis nihilo minus quam in circumcisis, ut uidelicet tali ligno iustitiam potius designaret quam adipisceretur.

 

IUSTITIA FIDEI, dicit, quae est in mente, ad differentiam illius quam solent homines iustitiam appellare, quam scilicet exterius exercent in uindicta malorum et in beneficius aliquibus exigendis. Unde scriptum est:

 

     Attendite ne iustitiam uestram faciatis coram hominibus, ut uideamini ab eis.

 

Possumus etiam ita uariare signum et signaculum ut circumcisio ipsa alterius rei sit signum, alterius uero signaculum; signum quidem sit carnalium Abrahae filiorum et signaculum spiritualium, cum ipse tam Iudaeorum secundum carnem quam gentilium per fidem pater sit constitutus.  Est quippe, iuxta Haymonem, 'signaculum' quasi sigillum "quod alicui rei imprimitur ut lateat" atque ideo bene referendum uidetur ad spirituales filios Abrahae ex gentibus futuros qui nondum apparebant. Circumcisio itaque quae in ipso incepit et in carnali eius posteritate est reseruata, tam signum quam signaculum fuit, quia et per eam distinguebantur a caeteris populis filii Abrahae carnales, et praesignabantur futuri ex gentibus filii eius spiritales, qui eum uidelicet per fidem imitarentur. Unde et bene Ismael quem secundum carnem, non secundum uirtutem miraculi, genuit, circumcisus legitur, per quod uidelicet carnalium Abrahae filiorum circumcisio designetur exterior, per quam, ut dictum est, carnalis Ismael cognosceretur. Isaac uero, qui postea natus est, gentilis populi postea uocati spiritualem a uitiis circumcisionem exprimit, quam et proselyti praefigurabant.

 

Recte itaque Apostolus, signum et signaculum distinguens quantum ad Iudaeos carnales Abrahae filios et gentiles filios eiusdem spirituales, dixit primitus signum circunicisionis, id est signum carnalis Israel, per quod uidelicet populus ille a caeteris distinguebatur, et postmodum SIGNACULUM IUSTITIAE FIDEI quae est in praeputio, id est sacramentum spiritualis circumcisionis quam solam habent fideles ex gentibus collecti.

 

Potest etiam signaculum quasi expressum signum intelligi, iuxta quod in laude apostatae angeli dicitur:

 

     Tu, signaculum similitudinis... etc.

 

Per hoc quippe circumcisionis signum maxime iustus ac spiritualis homo exprimitur qui uoluptatibus carnis propter Deum renuntiat, et a se illas amputat quae maxime in renibus dominantur et per genitalia exercentur.

 

Potest etiam signaculum quasi diminutiuum accipi a 'signo' id est paruum signum iustitiae Abrahae. Non enim erat magnum illam cuticulam ad imperium Dei amputare, ad comparationem eorum quae postea spirituales Abrahae filii, tam martyres quam reliqui sancti, pro Christo sustinuerunt.

 

Potest etiam sic distingui signum et signaculum ut quod signum magnum est in carne, tam bonis uidelicet quam malis commune, paruum est signum iustitiae Abrahae, quia pauci sunt qui Abrahae ita per iustitiam cohaereant sicut per carnem. Signum itaque est secundum carnem, sed signaculum, id est paruum signum, secundum iustitiam quia in multis Abrahae posteris secundum carnem est dilatatum, sed in paucis secundum iustitiam contractum. Unde bene dicit signum circumcisionis, scilicet exterioris, quae omnibus aeque conuenit, et signaculum iustitiae quae paucorum est.

 

Nunc uero pauca de uirtute et sacramento circumcisionis discutienda sunt, quid uidelicet ipsa conferret aut significaret, et quare potius in membro genitali et uirili, non femineo, instituta sit, et in octaua die iussa fieri in infantibus. In adultis quippe nullum erat circumcidendi determinatum tempus, nisi quando ad Iudaismum conuerterentur.

 

Constat autem hoc idem apud antiquos circumcisionem ualuisse quod nunc apud nos baptismus efficit. Unde Augustinus, De nuptiis et concupiscentia, libro I:

 

     Ex quo enim instituta est circumcisio in populo Dei, quod erat tunc SIGNACULUM IUSTITIAE FIDEI, ad significationem purgationis ualebat, et in paruulis ueteris originalis peccati sicut et baptismus ex illo ualere cepit ad innouationem hominis ex quo est institutus.

 

Gregorius, in Moralibus, libro IV:

 

     Quod ualet apud nos aqua baptismatis, hoc egit apud ueteres uel pro paruulis sola fides, uel pro maioribus uirtus sacrificii, uel pro his qui ex Abrahae stirpe descenderant mysterium circumcisionis.

 

Ex his itaque liquet circumcisionem apud antiquos eamdem uim obtinuisse in remissionem peccatorum quam habet modo baptismus; et tamen qui modo baptizati statim moriuntur, regnum caelorum statim ingrediuntur. Quod tunc non fiebat, quia scilicet hostia nondum erat soluta, in effusione uidelicet sanguinis Christi, sicut nec illi qui baptismo Christi baptizati, fortassis ante passionem eius mortui sunt, ianuae caelestis aditum adhuc habere poterant. Non enim nisi per mare Rubrum transitum habuerunt Israelitae ad terram promissionis, hoc est baptismus, qui per mare designatur; non potest sine rubore, id est sanguinis Christi effusione, quemquam ad ueram promissionis terram, id est caelestem Ierusalem, transmittere. Quemadmodum uero baptismo Christi hostia postmodum adiuncta regnum caelorum contulit, ita eadem circumcisione praecedentium subsecuta idem eis praestitit.

 

Est autem circumcisio carnis signum interioris animae circumcisionis, sicut ablutio exterior baptismi signum interioris animae mundationis per peccatorum remissionem. Maxime autem in genitali membro quo per carnalem concupiscentiam culpae originalis peccatum una cum prole propagatur, hoc sacramentum fieri oportuit, ut illud merito membrum plecteretur per quod peccatum ipsum ad posteros transmittitur. Mulier uero cui dictum est:

 

     In dolore paries filios

 

non huiusmodi poena afficienda fuit, cui ad poenam satis esse debuit in genitali suo, per quod similiter peccatum transfunditur, partus grauissimus dolor quem in eo sustinet. Cui, ni fallor, sexui sacrificium pro eo oblatum ad indulgentiam sufficit, atque ad originalis peccati remedium.

 

Videtur insuper nobis ob hoc praecipue genitale uiri potius quam mulieris circumcidendum fuisse, ut in hoc signaretur omnibus in populo illo, qui per illud membrum gignerentur, huius sacramenti remedium esse necessarium, per quod ipsi a ueteris hominis expiarentur contagione. Quod non ita est de muliere, cum Dominus Iesus ex muliere absque omni peccato natus fuerit.

 

Potest etiam uiri circumcisio beatum eumdem uirum specialiter designare qui solus sine concupiscentia conceptus, carnem puram et penitus absque praeputio immunditiae suscepit. In cuius quidem typo, femur Abrahae, quod pamo circumcisum est, seruus eius in sacramento suscepit quasi in eum iurans qui ex semine illo nasciturus ei primo fuerat promissus, id est in Christum.

 

Circumcisioni uere infantium certa dies, id est octaua, recte praefixa est, ut in hoc uidelicet praefiguraretur illius octauae claritatem et beatitudinem quae sanctis promissa est, illis solis deberi qui innocenter more paruulorum uixerunt, nec purificationis sacramentum ad hoc sufficere nisi innocentia custodiatur uitae. Ad quod nos Dominus adhortans, constituto in medio parnulo, ait:

 

     Nisi conuersi fueritis et efficiamini sicut paruulus iste etc.

 

Octaua dies, qua circumciditur parnulus, futuram sanctorum claritatem in die resurrectionis significat, quando uidelicet resumptae carnis ueritas permanebit sine superaddita corruptela peccati; quae erit uera circumcisio, in expoliatione scilicet ueteris hominis cum actibus suis, cum iam nullis carnalis concupiscentiae stimulis manentibus, angelice nobis uiuendum fuerit, ubi, inquit Veritas,

 

     neque nubent neque nubentur, sed erunt sicut angeli Dei.

 

Quia uero totum praesentis uitae tempus per septem dies peragitur, recte illa perpetua uitae futurae claritas per octauam intelligitur. Unde et psalmos, qui intitulantur Pro octaaa, ad diem resurrectionis certum est pertinere.

 

Quaeritur autem de infantibus ante octauam diem morientibus, utrum damnentur, cum eos uidelicet nondum iuxta praeceptum Domini circumcidi liceat nec pro eis legamus sacrificia esse offerenda ante diem maternae purificationis, id est a natiuitate masculi quadragesimum. At uero cum scriptum sit:

 

     Omnis anima cuius caro praeputii circumcisa non fuerit, peribit de populo suo

 

et rursus praecepto Domini ante octauam diem a circumcisione pueri inhibeantur, uidetur crudelis diuina sententia in damnatione talium, qui et his circumcisionem necessariam instituit et circumcidi quando possent non permittit. Neque enim a Saluatore quidquam praecipi uel institui oportuit quod saluti obsisteret; nec eneruari debuit remedium quod pluribus proficere posses, utpote fides parentum siue sacrificiorum ritus quibus antea paruulos siue adultos mundari constat, iuxta illud Gregorii quod nouissime adiecimus. Sed haec quidem obiectio in nostri quoque sacramenti institutione, id est baptismi, redundare uidetur, cum uidelicet propter aquae tantum absentiam deesse nonnullis baptismum contingat, quem in aqua solummodo Dominus instituit; nec tamen eos, cum uel ipsi ad hoc nitantur uel alii propter eos, saluandos esse definimus absque baptismo, nisi interueniat martyrium.

 

Prouidentiae itaque diuinae omnem eius dispositionem committentes, qui solus nouit quare hunc elegerit, ilium uero reprobauerit, auctoritatem Scripturae quam ipse dedit immobilem teneamus, ut uidelicet tempore circumcisionis nullos de semine Abrahae sine illa mortuos temere asseramus saluari, nisi forte pro Domino interfecti sint sicut de innocentibus creditur.

 

Attende autem quod dictum est de semine Abrahae, cum nonnulli fideles, et post institutionem circumcisionis ante aduentum Christi incircumcisi morientes, lege naturali nihilo minus quam circumcisi saluati sunt sicut Iob et nonnulli fortasse alii gentilium, naturali lege contenti; et sacrificiorum ritu quae Iob quoque pro filiis obtulisse legitur, ab originali peccato seu propriis expiati sicut Abel uel Noe ante legem uel circumcisionis institutionem. De qualibus supra Apostolus meminit dicens:

 

     Cum enim gentes quae legem non habent... etc.

 

Unde et Isidorus. De summo bono, libro I, capitulo XV:

 

     Christi, inquit, aduentum non tantum plebis Iudaeae sancti prophetantes exspectauerunt, sed fuisse etiam in nationibus plerosque sanctos uiros, prophetiae donum habentes, quibus per Spiritum Sanctum Christus reuelabatur et a quibus exspectabatur, sicut Iob. Balaam, qui Christi utique praedicauerunt aduentum.

 

Licet autem Iob ex Abraham quoque et Isaac per Esau descendisse credatur, non tamen in semine Abrahae uel Isaac quisquam est computandus qui ex patriarcharum filiis in cultu Dei minime remanentibus sit procreatus. Unde et Dominus Abrahae, leniens molestias eius, de expellenda scilicet Agar ancilla et Ismaele filio eius ad imperium Sarae:

 

     Non tibi, inquit, uideatur asperum super puero et super ancilla tua. Omnia quae dixerit tibi Sara, audi uocem eius, quia in Isaac uocabitur tibi semen. Sed et filium ancillae faciam in gentem magnam quia semen tuum est.

 

Hoc et Apostolus in inferioribus praesentis epistolae prosecutus et quasi spiritualiter exponens: ait:

 

     Non enim omnes qui ex Israel hi sunt Israelitue, neque qui semen sunt Abrahae omnes filii, sed in Isaac uocabitur tibi semen; id est non qui filii carnis hi filii Dei, sed qui filii promissionis sunt, aestimantur in semine.

 

Itaque, iuxta historiae ueritatem, neque Iob neque alii multi, licet de genere sint Abrahae, tamen semen Abrahae uocandi non sunt quia de infidelibus, ut dictum est, nati sunt. Patres tamen talium, licet infideles fuerint utpote Ismael siue Esau, semen Abrahae sunt quia non de infidelibus geniti; iuxta quod Dominus Abrahae supra dixit de Ismael quia semen tuum est, non tamen in illis semen Abrahae uocandum erat sicut in Isaac. Aliud est itaque Isaac siue Ismael 'esse' semen Abrahae, aliud in Isaac siue Ismael 'uocari' semen Abrahae. Tale quippe est:

 

     In Isaac uocabitur tibi semen

 

ac si diceretur in posteris Isaac, tam uidelicet came quam fide ei coniunctis, non aliquibus interuenientibus patribus a cultu Dei recedentibus.

 

Hoc enim credo significari cum Dominus, circumcisionis pactum cum Abraham et semine eius iniens, praemissis istis:

 

     Statuam pactum meum inter me et te et inter semen tuum post de in generationibus suis

 

mox adiunxit:

 

     Foedere sempiterno, ut sim Deus tous et Deus seminis tui post te. Tale quippe est in generationibus tuis foedere sempiterno, ut sim... etc.

 

ac si diceretur: in posteris tuis mihi continue per obedientiam foederatis, nec a cultu meo per interpositionem infidelium patrum disiunctis.

 

Hoc autem modo neque Iob neque caeteri gentiles, ab Ismael uel Esau descendentes, in semine Abrahae sunt aestimandi nec ad eos quidquam uel circumcisio uel caetera legis figuralia praecepta pertinent, cum haec solummodo Abrahae et semini eius ut supra determinauimus, ininncta sins. Scriptum quippe est de circumcisione, Domino sic eam Abrahae primo praecipiente:

 

     Statuam pactum meum inter me et te et semen tuum post te in generationibus suis foedere sempiterno, ut sim Deus tuus et seminis tui post te, daboque tibi et semini tuo terram peregrinationis tuae, omnem terram Chanaun, in possessionem aeternam eroque Deus eorum. Et tu ergo custodies pactum meum et semen tuum post le in generationibus suis. Hoc est pactum quod obseruabitis inter me et uos et semen tuum post te: Circumcidetur ex uobis omne masculinum et circumcidetis carnem praeputii uestri, ut sit in signum foederis inter me et uos. Infans octo dierum circumcidetur in uobis. Omne masculinum in generationibus uestris tam uernaculus quam emptitius circumcidetur et quicumque non fuerit de stirpe uestra, eritque pactum meum in came uestra in foedus aeternum. Masculus cuius praeputii caro circumcisa non fuerit, peribit anima illa de populo suo quia pactum meum irritum fecit.

 

Et post aliqua:

 

     Super Ismael quoque exaudiui te et multiplicabo eum ualde. Pactum uero meum statuam ad Isaac quem pariet tibi Sara.

 

Augustinus, De nuptiis et concupiscentia, libro 1:

 

     De circumcidendis Deus sic mandauit infantibus: "Masculus qui non circumcidetur came praeputii sui octauo die, disperiet anima eius de genere suo quia testamentum meum dissipauit." Dicat iste, si potest, quomodo puer ille octo dierum testamentum dissipauit, quantum ad ipsum proprie attinet innocens infans? Tunc ergo dissipauit testamentum Dei, non hoc de imperata circumcisione sed illud de ligni prohibitione, quando "per unum hominem peccatum [intrauit in mundum] et per peccatum mors, et ita in omnes homines petransiit in quo omnes peccauerunt."

 

Ecce, beato exponente Augustino, quomodo unusquisque in primis parentibus testamentum siue pactum Domini, id est primam eis a Domino legem datam in paradiso, transgressi sunt, ut saltem originalis peccati uinculo teneantur; ut et paruulus, cum de Abraham caeterisque fidelibus natus parentibus, de populo quo, id est a sorte et beatitudine fidelium patrum quorum, sit excludendus, nisi ei circumcisionis, ut dictum est, remedio subuentum fuerit.

 

Quod uero in praecepto circumcisionis additum est:

 

     Tam uernaculus quam emptitius circumcidetur et quicumque non fuerit de stirpe uestra

 

ita est intelligendum ut de uernaculis uel emptitiis eorum, siue fuerint Hebraei, id est de stirpe sua, siue non, hoc praecipiat Dominus, non de aliis nationibus. Tale est ergo:

 

     Tam uernaculus quam emptitius et quicumque non fuerit... etc.

 

ac si diceret de uernaculis et emptitiis etiam omnes illi qui non fuerint de stirpe uestra.

 

Non est itaque circumcisionis generale praeceptum sicut est baptism), sicut Euangelii, sed populo tantum Israel ea est tradita, non gentilibus. Quod diligenter Origenes in posterioribus ostendit, distinguens ex ipsis litterae testimoniis quae praecepta legis sint generalia, tam ad Iudaeos scilicet quam ad gentiles pertinentia, quae non. Unde etiam constat nec traditionem legis esse generalem. Quod ipse quoque Moyses diligenter distinguens in Deuteronomio ait:

 

     Et nunc Israel, audi praecepta et iudicia quae ego doceam te, ut faciens ea uiuas et ingrediens possideas terram quam Dominus daturus est uobis.

 

Item:

 

     Quae est enim alia yens sic inclyla, ut habeas caeremonias iustaque iudicia et uniuersam legem quam ego proponam hodie ante oculos uestros?

 

Et iterum:

 

     Docebis eam filios tuos ac nepotes.

 

Et post aliqua:

 

     Te elegit Dominus Deus tuus, ut sis ei populus peculiaris de cunctis populis qui sunt super terram.

 

Et psalmista:

 

     Qui annuntiat uerbum suum Iacob, iustitias et iudicia sua Israel. Non fecit taliter omni nationi et iudicia sua non manifestauit eis.

 

Apostolus quoque patenter legem non omnibus loqui uel datam esse supra professus est dicens:

 

     Scimus autem quondam quaecumque lex loquitur, his qui in lege sunt loquitur.

 

His autem a nobis de circumcisione praelibatis, licet succincte antiquorum dicta ad eam pertinentia non praeterire.

 

Origenes, super hanc epistolam Pauli, ubi superius dictum est "Si igitur praeputium" etc.:

 

     Dixit Deus ad Abraham: "Tu autem testamentum meum seruabis et omne semen tuum post te in generationes suas. Et hoc est testamentum inter uos et me et inter medium seminis tui post te: Circumcidetur omne masculinum uestrum et puer octaua die. Circumcidetur in uobis omnis masculus in generationibus uestris, uernaculus et pecunia emptus." Discutiamus utrum mandatum et eos qui ex gentibus crediderunt constringat. Numquam fecit proselyti mentionem, id est aduenae, sed uernaculum seruum uel pretio mercatum circumcidi iubet, non liberum. Perscrutemur etiam Leuitici legem: "Loquere, inquit, filiis Israel et dices ad eos: Mulier si peperit masculum, octauo die circumcidet" etc. Intuere et hic quemadmodum de lege circumcisionis tantum ad filios Israel Moyses loqui iubetur, et alienigenarum nulla fit mentio. Cum in quibusdam mandatis non solum filiis Israel sed proselytis, id est aduenis, loquatur, necessario utique obseruanda distinctio est, quia sicut ubi dicitur Loquere ad Aaron et alibi ad filios Aaron, et alibi ad Leuitas, certum est non subiacere reliquos his legibus; [ita] etiam quae filiis inbentur Israel nec alienigenae memoria ulla fit, non est putandum commune esse mandatum ubi appellationis habetur exceptio.

 

     Sic ergo non alius quisquam circumcisionis lege constringitur, nisi ex Abraham originem trahens uel uernaculus eorum uel pretio emptus.

 

Item:

 

     Haec dicta sunt a nobis, ut ostenderemus praecipue de circumcisionis praecepto quod non aliis quam his qui ex Abraham genus ducunt uernaculisque eorum uel pretio emptis esset iniunctum, liberos uero esse ab huiusmodi legibus eos qui per Christum Deo ex gentibus credunt.

 

Item:

 

     De circumcisione quid etiam allegoricis legibus sentiendum sit uideamus. Circumcisio est ex genitali membro, per quod carnalis propago ministratur, amputare aliquam partem. Per hoc indicari figuraliter reu amputandam esse ab anima, si qua ex consortio carnis adhaeret impuritas. Idcirco ista desectio genitalibus infigitur quod huiusmodi uitia animae non ex propria substantia sed ex incentiuo carnis adueniunt. [Quod autem octaua die circumcisio datur, illud designari arbitror quod] praesenti saeculo septimana deputata est, octauus autem dies futuri saeculi mysterium tenet.  Illorum ergo est circumcisio spiritalis qui futuro saeculo militant in quo "neque nubent neque nubentur", et eorum "qui se ipsos castrauerunt propter regnum Dei", et quorum in ferris ambulantium in caelis est conuersatio. Sed apud Ezechielem dicit Dominus: "Omnis filius alienigena, incircumcisus corde et came, non introibit in sancta mea." Sed uideamus ne forte referri queat ad duo generalia peccata, ut sit incircumcisus corde qui non habet fidem, incircumcisus cam qui non habet opera. Altera namque sine altera reprobatur, quia et fides sine operibus mortua dicitur et sine fide nemo iustificatur,.

 

Item:

 

     Et dicitur circumcidi auribus cum secundum Salm monis monita non recipient auditionem uanam; et incircumcisus labiis dicitur qui non circumciderit blasphemiam, scurrilitatem, turpiloquium de ore quo, quo non posuerit ori suo custodiam. Cur non simili forma incircumcisus praeputio carnis suae dicatur qui erga naturalem coitus motum immoderatius effluit, circumcisus uero habeatur qui huiuscemodi negotio legitimis et quantum posteritati sufficit utatur officiis?

 

     Verum quondam de circumcisionis ratione tractauimus, etiam illud adiungere non absurdum uidebitur quod filius Naue ex praecepto Domini filios Israel secundo circumcidisse cultris saxeis memoratur. Quod utique, quantum ad litteram, impossibile uidetur. Semel enim circumcisis in came praeputiis, quid inuenire posses secunda circumcisio? Iesus uero noster, qui uere post Moysen filios Israel in terram sanctam induxit, euidens est quomodo secundo circumcidat credentium populum. Prima namque est circumcisio qua ab eis uel idolorum cultum uel commenta philosophicae persuasionis resecuit, secunda autem ueteris hominis consuetudinem ac uitia carnis abscidit. Et tunc completur quod in Iesu Naue scriptum est: "Hodie a uobis abstuli opprobria Aegypti", Aegyptios mores et motus animi barbaros.

 

     Stoici aiunt: indicet aliquid mysticum circumcisio et figuram teneat allegoriae. Itane oportuit ut cum poena et periculo parnulorum, cum cruciatibus tenerae et innocentis infantiae, figurarum species et legis aenigmata conderentur? Sic non habebat legislator ubi form as mystical poneret nisi in dedecoratione uerecundorum locorum, et Dei signaculum nisi in obscenis partibus? Itane Deus et animae creator et corporis superfluo se plasmasse partem illam corporis notat quam postmodum mandat abscidi, ut per miserorum supplicia proprium emendat errorem? aut quod utiliter fecit, non recte mandat auferri? Praeterea, si curae est Deo plurimos ad cultum sanae religionis adduci, maximum ex circumcisione obstaculum nascitur. Cum eo enim quod supplicium unusquisque declinat, tum etiam irrisionis turpitudinem refugit.

 

     Quibus respondere necessarium puto. Nemo sapiens in alus notat quae apud se honesta ducit et magna. Etenim circumcisio apud uos gentiles ita manifesta habetur, ut non passim uulgo ignobili, sed solis sacerdotibus et his qui inter ipsos electioribus studiis mancipati fuerint, credatur. Nam apud Aegyptios, qui in superstitionibus uestris uetustissimi habentur et eruditissimi, a quibus prope omnes reliqui ntum sacrarum et caeremonias mutuati sunt, apud hos, inquam, nullus aut geometriae studebat aut astronomiae quae apud illos praecipua ducitur, nullus certe astrologiae et geneseos qua nihil diuinius putant, secreta rimabatur nisi circumcisione suscepta. Sacerdos apud eos aut aruspex aut quorumlibet sacrorum minister uel, ut illi appellant, propheta omnis circumcisus est. Litteras quoque sacerdotales ueterum Aegyptiorum nemo discebat nisi circumcisus. Omnis uates, omnis caeli, ut putant, infernique symmystes et conscius apud eos esse non creditur, nisi circumcisus fuerit. Hoc igitur apud nos turpe indicatis quod apud uos ita honestum habetur et magnum, ut caelestium infernorumque secreta nonnisi per huiuscemodi insignia enuntiari nobis posse credatis? Unde si replicetis historias uestras, inuenietis non solum Aegyptiorum sacerdotes usos esse circumcisione, sed et Arabas et Aethiopas et Phoenices aliosque quorum studia erga huiuscemodi superstitiones nobilius uiguere.

 

     Haec dicta sint aduersus gentiles. Nunc ad eos sermo dirigatur qui Christo quidem credunt, sed legem non recipiunt et prophetas. Scriptum est in epistola Petri quia redempti sumus pretioso sanguine Unigeniti, ab aliquo sine dubio empti cuius eramus serui, qui et pretium poposcit quod uoluit ut dimitteret quos tenebat. Tenebat autem nos diabolus cui distracti fueramus peccatis nostris. Poposcit ergo pretium nostrum sanguinem Christi. Verum donec Iesu [sanguis] daretur, necessarium fuit eos qui instituebantur in lege, unum quemque pro se ad irrutationem quamdam futurae redemptionis sanguinem suum dare. Et propterea nos pro quibus completum est pretium sanguinis Christi, non necesse habemus pro nobis [ipsis] pretium sanguinem circumcisionis offerre. Si uero culpabile uidetur quod Deus inferri iubet infantibus, hoc etiam in Christo factum culpabitis, qui et circumcisus est et cum crucis poena sanguinem suum fudit. Quod uero circumcisionis horrore difficilis ad religionem uidetur accessus, difficilior multo uidebitur ingressus ad Euangelium, ubi non partem exiguam corporis sed ipsam quis animam ponere inbetur. Sed et exempla martyrum secundum uos prohibebunt homines accedere ad fidem. An eo magis creditur firma religio quod nihil remissum, nihil delicatum pollicetur aut molle? Quod et si nihil sacramenti circumcisio teneret, quid esset absurdi, si ad distinctionem caeterarum gentium populus qui sub lege Dei instruebatur, proprium aliquod gestaret insigne? Et si necessaria uisa est partis alicuius amputatio, quid tam conueniens fuit quam eam inuenire quae uidebatur obscena, et illa auferre quorum diminutio nihil ad officium corporis impediret?

 

     Quod uero dicunt quia si necessaria non erat pars illa membri, a Creatore fieri non debuit, si necessaria facta est, non debuit auferri; -- interrogemus et nos si necessariam dicant filiorum procreationem? Necessariam sine dubio respondebunt. Erunt ergo culpabiles qui continentiae et uirginitatis obtentu, necessariis naturae officiis non ministrant.

 

     In summa uero dicendum est quod sicut necesse erant multae hostiae antequam una hostia agnus immaculatus semetipsum Patri offerret hostiam Christus, ita etiam multis circumcisionibus opus fuit quousque una in Christo circumcisio omnibus traderetur, et multorum sanguinis effusio praecessit quousque per unius sanguinem omnium redemptio fieret.

 

Ambrosius, in Epistola ad Constantium, maxime Origeni in supra dictis de circumcisione consentiens:

 

     Plerosque, inquit, mouet quaestio qua causa circumcisio et Veteris Testamenti auctoritate quasi utilis imperetur et Noui Testamenti magisterio quasi inutilis repudietur. Quid ergo dicemus secutum patrem Abraham, ut id primus instrueret quod eius non sequeretur haereditas?

 

Item:

 

     Reperimus autem in historia ueterum non solum Aegyptios sed etiam Aethiopum et Arabum et Phoenicum aliquos circumcisione erga suos usos. Et hanc putant se adhuc probandae uiam seruare rationis, eo quod sui corporis primitiis et sanguinis initiati, insidias daemonum, quas illi generi nostro moliuntur, exiguae partis arbitrentur consecrationibus destruendas. Arbitror iam non otiosam causam in hanc membri portiunculam aestimare qua circumcidatur puer octana die, quando incipit mater in sanguine esse puro quae ante octauum diem fertur in sanguine immundo sedere.

 

Hieronymus, In epistola ad Romanos:

 

     Quaeritur quare sit data circumcisio si per se non prodest? Primum ut agnosceretur Dei populus inter gentes. Quando soli erant in eremo circumcisi non fuerunt. Siue ut corpora eorum agnoscerentur in bello. Nam quod in tali membro signantur, haec causa est: primum ne aliud membrum aut debile fiat aut turpe, quod publice uideretur; item, propter gratiae promissionem in qua erat per castitatem placendum, siue ut Christus significaretur ex eius semine nasciturus, usque ad quem futura erat ista carnalis quae spiritualem habebat afferre. Cuius typum gerens Iesu Naue populum secundo circumcidere iubetur.

 

Solet, memini, nonnulla esse quaestio, quomodo uidelicet Iosue cultris petrinis ex praecepto Domini filios Israel secundo circumcidit, quasi qui antea circumcisi essent rursus circumcidi potuissent. Beatus uero Augustinus, in libro Quaestionum ueteris et nouae legis, omnem huius dubitationis errorem remouens, docet secundam hanc circumcisionem non in eisdem personis, sed in eodem populo factam fuisse.

 

Quod et patenter continent uerba ipsa historiae libri Iosue, haec uidelicet:

 

     Eo tempore ait Dominus ad Iosue: Fac tibi cultros lapideos et circumcide secundo filios Israel. Fecit quod iusserat Dominus et circumcidit flios Israel. Haec autem causa est secundae circumcisionis. Omnis populus qui egressus est ex Aegypto, generis masculini uninersi bellatores uiri moriui sunt in deserto per longissimos uiae circuitus; qui omnes circumcisi erant. Populus autem qui natus est in deserto per quadraginta annos itineris latissimae setitudinis incircumcisus fuit, donec consummarentur qui non audierant uocem Domini. Horum filii in locum successerunt patrum et circumcisi sunt a Iosue, quia sicut nati fuerant, in praeputio erant, neque eos in aia aliquis circumciderat. Postquam autem omnes circumcisi sunt, manserunt in eodem castrorum loco donec sanarentur. Dixitque Dominus ad Iosue: Hodie abstuli opprobrium Aegypti a uobis.

 

Miror itaque Origenem, tam litteratum uirum, in hac secunda circumcisione per Iosue factam adeo errasse, ut eam superius assereret nullo modo ioxta litteram fieri potuisse; quam tamen historia ipsa mox a Iosue factam adiecit, dicens:

 

     Fecitque quod iusserat Dominus et circumcidit filios Israel.

 

Nunc ad expositionem epistolae redeamus.

 

UT SIT PATER OMNIUM. Duo dixerat, quod uidelicet Abrahae in praeputio, id est dum praeputium haberet, reputata est fides sua ad iustitiam tamquam iam spiritualiter circumciso, et quod postea carne quoque circumcisus est, et per haec duo uidelicet sit pater atque auctor caeteris in exemplo et doctrina praepositus, tam de spirituali quam carnali circumcisione. Et hoc est ut PER PRAEPUTIUM, in quo est iustificatus antequam circumcisus, sit pater CREDENTIUM, ut hoc scilicet quod credentes sunt, REPUTETUR ET ILLIS AD IUSTITIAM quamuis desit exterius signum.