INTRODUCTIO

/7/ Immensam igitur abyssum profunditatis Geneseos triplici perscrutantes expositione, historica scilicet, morali et mystica, ipsum inuocemus spiritum quo dictante haec scripta sunt; ut qui Prophetae uerba largitus est, ipse nobis eorum aperiat sensum. Primo itaque, prout ipse annuerit, immo dederit rei gestae ueritatem, quasi historicam figamus radicem.

Carnalem itaque populum Propheta desiderans ad diuinum cultum allicere, cui tamquam rudi adhuc et indisciplinato prioris instituta testamenti fuerat traditurus, primo eos ad obediendum deo tamquam omnium creatori ac dispositori monet, commendatione uidelicet corporalium eius operum in ipsa mundi optima creatione ac dispositione. Quarum quidem utramque ab ipso mundi exordio usque ad tempora sua diligenti narratione deducit. Unde et ipsius recte materiam assignamus, hanc ipsam quam diximus mundi creationem ac dispositionem, hoc est ipsa quae in creatione mundi uel dispositione diuina operata est gratia.

De qua quidem operatione ad cognitionem opificis nos perducente, Apostolus ait:

     Inuisibilia ipsius a creatura mundi per ea quae facta sunt      intellecta conspiciuntur... etc.

Quisquis enim de aliquo artifice an bonus uel sollers in operando sit uoluerit /8/ intelligere non ipsum sed opera eius considerare debet. Sic et deus, qui in seipso inuisibilis et incomprehensibilis est, ex operum suorum magnitudine primam nobis de se scientiam confert, cum omnis humana notitia surgat a sensibus. Quod diligenter Moyses attendens populo illi carnali et corporeis sensibus dedito, nec spiritali intelligentia praedito, iuxta numerum quinque sensuum hoc uetus testamentum in quinque libris scribere decreuit, ab ipso diuinae creationis exordio sumens exordium, naturalem quoque ordinem in hoc prosecutus. Unde bene hanc ipsam eius operationem Prophetae huius materiam assignauimus.

Intentio uero est ea quam praemisimus, horum uidelicet narratione uel doctrina carnalem adhuc populum ex uisibilibus saltim operibus ad cultum allicere diuinum, ut ex his uidelicet homo intelligat quantam deo debeat obedientiam, quem ipse et ad imaginem suam creauit et in paradiso collocatum caeteris praefecit creaturis, tamquam propter eum conditis uniuersis, sicut scriptum est:

     Omnia subiecisti sub pedibus eius... etc.

Quem etiam post culpam a paradiso eiectum beneficiis suis non destituit; sed eum modo per aspera corrigendo, modo per blanda attrahendo, modo lege instruendo, modo miraculis confirmando, modo minis deterrendo, modo /9/ promissionibus alliciendo; summa eum solicitudine ad ueniam non cessat inuitare. Quae quidem omnia, ut praefati sumus, diligenti narratione ab ipso mundi exordio usque ad tempora sua Moyses prosecutus, ita exorsus est.