Liber

  1    1|           hoc scilicet quod diuina substantia spiritualis est, non corporea,
  2    1|           aeternaliter ex ipsa mea substantia es. Nam quia in aeternitate
  3    1|    generatur. Et sapientia in ipsa substantia siue essentia potentia est,
  4    1|          sapientiam ex ipsa patris substantia, in qua est, gigni. Tale
  5    1|          nota definitio animalis: "substantia animata sensibilis". Quis
  6    1|      diuidua et indiuidua constare substantia, siue ex eodem et diuerso,
  7    1|             Quod enim ex indiuidua substantia et diuidua esse dicitur,
  8    1|       dicitur, quia et idem est in substantia cum patre et filio et diuersus
  9    1|      diuidua et indiuidua constare substantia, et rursus ex eodem et diuerso,
 10    1|         consideremus, an ipsa eius substantia simplex sit an non; deinde
 11    1|            ex diuidua et indiuidua substantia uel ex eodem et diuerso,
 12    2|         penitus ac simplici diuina substantia et de generatione uerbi
 13    2|       possunt quarum eadem penitus substantia est deitatis, unica singularis,
 14    2|       eadem est penitus singularis substantia, ita ab inuicem distinguendae
 15    2|           personarum essentia siue substantia. Unde nec substantiae differentiam
 16    2|        personarum sit eadem diuina substantia. Sed alius est in persona
 17    2|           ille ex diuersae speciei substantia, sed alius, ut dictum est,
 18    2|           quarum unica est penitus substantia singularis, nullam partium
 19    2|            Quid sit simplex divina substantia siue informis~ ~[2.33] Nulli
 20    2|            scilicet ut ipsa diuina substantia sic eas habeat ut tamen
 21    2|            2.41] Cum itaque diuina substantia singularis prorsus et unica
 22    2|       personarum sit eadem penitus substantia quae est et altera, nec
 23    2|            sit eadem essentialiter substantia, sed magis discrete eorum
 24    2|      unitatem, ut et trinus sit in substantia dicendus deus?~ ~[2.47]
 25    2|         Aut si idem penitus in deo substantia sit et personae, ut uidelicet
 26    2|           ut uidelicet nihil aliud substantia sit quam personae uel personae
 27    2|         personae uel personae quam substantia, numquid si unus est deus
 28    2|        numquid si unus est deus in substantia, unus est et in personis?
 29    2|         personis, trinus est et in substantia?~ ~[2.48] V. Quomodo etiam
 30    2|      unumquodque quod exsistit aut substantia sit aut forma in substantia
 31    2|        substantia sit aut forma in substantia subsistens, sicut est albedo
 32    2|          51] VIII. Aut et cum deus substantia sit et hoc nomen "deus"
 33    2|         dicitur deus "trinus" quam substantia "trina" uel quam pater "
 34    2|              Sicut enim una tantum substantia est et unus pater, ita etiam
 35    2|        Trinus etiam deus uel trina substantia quid aliud sonat quam tres
 36    2|       unaqueque ipsarum personarum substantia sit et deus, et non sint
 37    2|       plura quorum unumquodque est substantia? Ipsum nempe plurale uocabulum
 38    2|    unaqueque ipsarum deus sit siue substantia?~ ~[2.55] XII. Quod si ideo
 39    2|         licet unaqueque personarum substantia sit siue deus, nulla est
 40    2|    differentia ad aliam in eo quod substantia est uel deus, profecto eadem
 41    2|          indiuldua prorsus ac mera substantia, aut hic qui pater est,
 42    2|         sicut et filius, cum eadem substantia quae pater est carnem susceperit,
 43    2|      filius est, cum eadem penitus substantia sit utriusque personae?~ ~[
 44    2|          est pater filium, numquid substantia substantiam generat? Et
 45    2|           Et cum eadem sit penitus substantia quae generatur cum ea quae
 46    2|          est diuinitas spiritualis substantia est, non corporalis. At
 47    2|          omnino non possunt, cuius substantia nec accidentibus uariari
 48    2|             conceperit. Neque enim substantia non est deus, si uere subsistentiae
 49    2|        ipso attentamus. Nec rursus substantia est, si usitatam nominis
 50    2|            illo argumento non esse substantia deus aperte ostenditur quo
 51    2|           substantiam his uerbis: "Substantia est quod omnibus accidentibus
 52    2|        subiecta est; albedo igitur substantia non est".~ ~[2.69] Patet
 53    2|          est ensis quod mucro, uel substantia quod corpus siue animal
 54    2|       Quamuis enim haec definitio "substantia colorata" omnibus et solis
 55    2|         modo non possunt dici idem substantia et corpus, uel album et
 56    2|           qualitate, cum uidelicet substantia ipsa qualitas non sit, uel
 57    2|            sit utrumque, sicut est substantia et corpus, uel album et
 58    2|         durum. Non enim ex eo quod substantia est corpus est, uel eo ex
 59    2|           quarum eadem penitus est substantia; eadem, inquam, essentialiter,
 60    2|     essentialiter, sicut eadem est substantia ensis et gladii uel huius
 61    2|          quia uidelicet ex eo quod substantia est hoc solummodo exigit,
 62    2|            mireris in eadem diuina substantia tres personas distingui
 63    2|  diuersitas, cum eadem sit ipsarum substantia, non aliter distingui potest
 64    2|            personam accipiunt, pro substantia scilicet rationali, ubi
 65    3|          est Socrates uel quod est substantia; immo ipse unus est in substantia
 66    3|  substantia; immo ipse unus est in substantia et trinus in personis secundum
 67    3|           cuius simplex est omnino substantia. Nam cum in diuisione "totius"
 68    3|          hoc modo quod, sicut ipsa substantia prius fuit hoc corpus quam
 69    3|          nihil in ipsa diuinitatis substantia aliquando partes sunt quae
 70    3|          idem penitus cum illis in substantia siue in his quae statim
 71    3| unumquodque quod exsistit, sit uel substantia uel forma, quomodo multa
 72    3|         quippe anima seu quaelibet substantia est multa definitionibus,
 73    3|         dicatur deus "trinus" quam substantia "trina", rationabiliter
 74    3|           personarum sit deus siue substantia, non tamen ideo plures dii
 75    3|       separatio nostra quicquam in substantia confert ei quod remanet
 76    3|           personarum deus est siue substantia, quarum eadem penitus est
 77    3|    unaqueque ipsarum sit deus siue substantia, non ideo oportet tres deos
 78    3|         substantiae; a latinis una substantia uel essentia, tres personae.~ ~[
 79    3|          eadem sit patris et filii substantia, diuersum est tamen esse
 80    3|      filium, non est tamen diuersa substantia". Idem in VII: "Aliud est
 81    3|           utrorumque essentia siue substantia. Nec dicas hanc personam
 82    3|         est, sic ex ipsa genitoris substantia esse dicitur quasi quaedam
 83    3|           dicitur patris, ex cuius substantia est, non incongrue secundum
 84    3|       dicitur ubicumque aliquid ex substantia alterius est, siue illa
 85    3|            hoc est filium gigni ex substantia patris, cum uidelicet ipsa
 86    3|          est filium ex ipsa patris substantia esse, cum uidelicet ipsius
 87    3|     monstrat filium ex ipsa patris substantia esse, modo iam supra exposito.~ ~[
 88    3| rationalitas siue mortalitas -- ex substantia, <id> est essentia generis,
 89    3|           essentia generis, non ex substantia differentiae, species esse
 90    3|          hunc modum filius ex ipsa substantia patris esse asseritur, hoc
 91    3|            hoc est ex ipsa propria substantia esse, ac si dicatur aliquam
 92    3|           scilicet et supposito in substantia.~ ~[3.64] Nec solum nomina,
 93    3|        filium" ac per hoc ipsum de substantia patris ostendit, per ipsam
 94    3|      materia est, utpote stilus ex substantia ferri uel homo ex animali,
 95    3|          ipse deus, hoc est diuina substantia, quaedam sit substantia?
 96    3|            substantia, quaedam sit substantia? Cum autem, ut iam supra
 97    3|          per se existente, hoc est substantia, quae tamen substantia quaedam
 98    3|         est substantia, quae tamen substantia quaedam sit inferius rei,
 99    3|          cum illis. Sic et deus et substantia naturaliter simul sunt,
100    3|          Si quis itaque hoc nomen "substantia" prius esse hoc nomine "
101    3|            sequatur: "Si deus est, substantia est", non e conuerso recipiat: "
102    3|           e conuerso recipiat: "Si substantia est, deus est"; non ideo
103    3|           ullo modo rem ipsam quae substantia est, re, quae deus est,
104    3|       filius, hoc est genitus, aut substantia dicenda pater dei. Nam et
105    3|       gloria ubi eadem est penitus substantia, quia non potest essentia
106    3|          licet sit utriusque eadem substantia, non est eadem secundum