Liber

 1    1|          dei, quam spiritum sanctum dicimus, insinuatur, sicut in eo
 2    1|        clerici sint, et confessores dicimus ad differentiam martyrum,
 3    1|           omnisapientiam", sicut et dicimus omnipotentiam. Unde et scriptum
 4    1|             filium, quem sapientiam dicimus, ex deo patre aeternaliter
 5    2|        naturam istam boni simplicem dicimus quia est pater in ea solus
 6    2|            XIII. Quomodo etiam uere dicimus "tres personae sunt", si
 7    2|       sequitur, ut uidelicet de quo dicimus "ambulat" dicamus "est ambulans",
 8    2|             ambulans", et de quibus dicimus "ambulant" dicamus "sunt
 9    2|        apparet quod de quibuscumque dicimus "sunt", dici oportet "sunt
10    2|       uolumus demonstrare. Unde cum dicimus deum priorem esse mundo
11    2|            eum a creaturis differre dicimus, licet Porphyrius in tractatu
12    2|           Totidem modis e contrario dicimus "diuersum" ac fortassis
13    2|             esse secundum essentiam dicimus quorumcumque eadem est essentia,
14    2| particularibus plures".~ ~[2.87] V. Dicimus etiam idem pro incommutato
15    2|   efficiendum aliquid, sicut easdem dicimus uoces quae idem ualent ad
16    2|         aliquo. totidem etiam modis dicimus "diuersum" siue "differens".~ ~
17    2|         dicitur "diuersum"~ ~[2.90] Dicimus enim aliqua diuersa secundum
18    2|           id quod domus. Sed et cum dicimus rem aliam simplicem, aliam
19    2|          ergo essentialiter diuersa dicimus quae ita in propriis essentiis
20    2|              Diuersa insuper numero dicimus quae adeo tota essentiae
21    2|             communicent. Sed et cum dicimus aliquem solam domum possidere,
22    2|       inclusarum. Verbi gratia, cum dicimus nullum corpus esse in diuersis
23    2|           alia diuisiui. Sic et cum dicimus infinitum aliud secundum
24    2|          100] V. Diuersum mutatione dicimus quod in aliquo est permutatum,
25    2|    conferenda.~ ~[2.102] Sed et cum dicimus: opifex alius pistor, alius
26    2|          proprietates quasi propria dicimus, eo scilicet modo quo dicit
27    2|            assignat. Et quemadmodum dicimus substantiae proprium esse
28    2|          patris istud esse proprium dicimus, illud filii uel spiritus
29    2|             loco diuersam ab altera dicimus eo quod definitione ab ea
30    2|            sicut in grammatica, cum dicimus tres personas determinate
31    2|            supra meminimus, ita cum dicimus in diuinitate tres esse
32    2|          Sic et personas comediarum dicimus, ipsos uidelicet homines
33    3|          qui est illius. Sicut ergo dicimus hanc animam esse diuersam
34    3|             una persona. Quippe cum dicimus "trinus in personis", hoc
35    3|    definitiones accipimus. Cum uero dicimus "tribus in essentia", hoc
36    3|             addimus ad personas cum dicimus "tres personas", ideoque
37    3|        Mouet fortassis aliquem quod dicimus deum aliquando esse quod
38    3|        spiritum sanctum multiplicem dicimus secundum effecta, non secundum
39    3|            secundum se, sic et deum dicimus quodammodo in effectis uariari,
40    3|           et conclusionem conuenire dicimus in terminis et in aliis
41    3|             ideo multos intellectus dicimus, cum diuersi non sint modi
42    3|             tamen ideo multas uoces dicimus siue multas essentias --
43    3|             quia multos homines non dicimus nisi multis animabus uegetatos.~ ~[
44    3|           siue homo, non ideo tamen dicimus multos intellectus uel multos
45    3|           Socrates uel tres homines dicimus, cum sit trium personarum
46    3|        quippe hominem tres opifices dicimus esse secundum trium officiorum
47    3|          quare potius tres personas dicimus quam tres dominos aut tres
48    3|         grammaticos plures personas dicimus, sed non plures homines.~ ~[
49    3|         Obiectum est quoque quomodo dicimus "personae sunt" nisi dicamus "
50    3|             hoc modo dictum est quo dicimus "Athenae sunt" uel "hic
51    3|          determinationem uocis, cum dicimus "numerus est", hoc est unitates
52    3|          eadem essentia, ueluti cum dicimus ensem et gladium esse multiuoca.
53    3|         eaedem". Cum autem figurate dicimus "sunt", ubicumque scilicet
54    3|           tunc quoque non incongrue dicimus sapientiam gigni ex potentia,
55    3|            illum scilicet modum quo dicimus ceream imaginem esse ex
56    3| uniuersitatis" deum nominat aut cum dicimus librum "Geneseos", id est
57    3|            cera.~ ~[3.56] Sic autem dicimus inanimatum corpus esse ex
58    3|            ad hunc modum sapientiam dicimus esse ex potentia, hoc est
59    3|           quod respondemus quod cum dicimus deum esse de deo uel lumen
60    3|           deo patre accepta. Et cum dicimus "de deo" uel "de lumine",
61    3|           deo patre accepta. Et cum dicimus "de deo" uel "de lumine",
62    3|       significationem commutat. Cum dicimus "homo mortuus", quia tale
63    3|             quod fuit homo" aut cum dicimus "auriga nauis" pro "remige",
64    3|           propositionem. Sed et cum dicimus "deus creauit omnia" et "
65    3|       Achillem intelligimus. Et cum dicimus rem simplicem et propositionem
66    3|        diuersis dictionibus. Et cum dicimus: Bonum est sperare in domine
67    3|     significationes uariant, ut cum dicimus "prata rident", id est florent,
68    3|             id est derideo, uel cum dicimus de eo qui modo stat quod
69    3|         aliquando sedit. Sed et cum dicimus de stante modo quod fuit
70    3|     significationem deponit. Et cum dicimus "hoc corpus erit semper",
71    3|             tantum aspicit; aut cum dicimus "in urbe" et "in urbem"
72    3|             pro patre et filio, cum dicimus "deum de deo, lumen de lumine"?~ ~[
73    3|           esse conferat? Unde etiam dicimus patrem "principium sine
74    3|          manifestum: ueluti cum eum dicimus penitere uel iram aut furorem
75    3|           et deum. Non itaque recte dicimus filium contrahere ex patre
76    3|          scilicet similitudinem qua dicimus speciem ex genere nasci,
77    3|            duobus modis "procedere" dicimus, uel natiuitate scilicet
78    3|          simplex, multiplicem tamen dicimus et septem spiritus appellamus
79    3|       donatoris et donator doni cum dicimus, relatiue dicimus". Item: "
80    3|          doni cum dicimus, relatiue dicimus". Item: "Quid tam manifeste
81    3|        nihil asserentes de eis quae dicimus, nec ueritatem <docere>