PUNCTUM II. De actibus turpibus consummatis naturalibus.

11. De fornicatione.

12. An permittendae meretrices.

13. An fornicatio sponsorum sit diversae speciei.

14. De stupro.

15. De raptu.

16. De adulterio.

17. et 18. De incestu.

19. Si dispensati coeant, etc.

20. ad 23. De sacrilegio.

11. De fornicatione. Fornicatio est coitus inter solutos ex mutuo consensu. Concubinatus autem non est aliud quam continuata fornicatio habita uxorio modo in eadem, vel alia domo. Quando vero concubinarii possint vel ne absolvi, vide quae dicentur infra de iis qui sunt in occasione proxima, Tract. ult. Punct. 1. per totum. De poenis autem concubiariorum, et praesertim clericorum vide⁸.

12. Dubitatur hic 1. an permittendae sint meretrices? Alii affirmant ex d. Thoma, quia plura graviora crimina alioquin evenirent. Sed probabilius negant Navar. Roncagl. Gutierrez et alii, quia permittendo meretrices innumera peccata iam patrantur, et contra, mala graviora non evitantur. Caeterum sedulo omnino advertendum, quod esto in magnis urbibus meretrices permitti possent, nunquam tamen permittendae in oppidis aut civitatibus parvis⁹.

13. Dubitatur 2. an fornicatio sponsorum diversam induat speciem peccati? Alii id affirmant de utroque sponso; alii tantum de sponsa: alii vero satis probabiliter de utroque negant, ut Pontius Sanchez Laym. Lugo Salm. Trullench. Covarr. Ledesma Elbel etc. quia uterque sponsus

licet se obliget ad matrimonium ineundum, neuter tamen aliquod ius tradit alteri in corpus suum, ita ut nequeat illo ad suum arbitrium uti sine alterius iniuria¹.

14. II. De stupro. Stuprum est defloratio virginis ipsa invita, et ideo praeter fornicationis malitiam habet etiam iniustitiae. An autem virgine consentiente sit speciale peccatum? Affirmant Navar. Azor. etc. sed communius negant Less. Sanch. Bonac. Busemb. Salmant. Barbosa etc. Potest tamen aliunde esse specie diversum, nimirum ratione dedecoris familiae, moeroris parentum, aut rixarum². Ad quid vero teneatur stuprator, vide dicenda de 7 praec. Tract. 10. n. 91. et seqq.

15. III. De raptu. Raptus committitur. cum abducitur foemina at masculus libidinis causa, illata vi personae illius, vel iis quibus ipsa subest, nempe parentibus, aut tutoribus³. Ad quid autem teneatur raptor, vide de matrimonio Tract. 18, num. 76.

16. IV. De adulterio. Adulterium est copula habita cum persona coniugata, estque speciale peccatum iniustitiae, etiamsi adsit consensus mariti, ut constat ex propos. 50. damnata ab Innoc. XI., quia per adulterium irrogatur iniuria non solum ipsi, sed etiam proli, et generationi humanae. Hinc sentiunt Lugo, et Lessius⁴ quod in adulterio, dissentiente marito, duplex adest iniustitia, sed Viva⁵ cum Caiet. et Turriano tenet unicam tantum adesse iniustitiam contra bonum generationis, eo quod per adulterium infertur iniuria marito non ut personae privatae, sed ut marito; ac ideo ad ipsum spectat consulere prolis bono, cui nequit ipse cedere, sicut nequit quis consentire, ut membrum ei ab altero mutiletur. Qui sodomitice cognoscit uxorem, ex communi sententia committit adulterium, et debet explicare, peccasse nefande cum propria uxore⁶. Ad quid autem teneantur adulteri, si proles ex adulterio nascitur; vide de rest. Tract. 10. n. 101.

17. V. De incestu. Incestus est congressus cum consanguinea vel affine, ex copula licita usque ad quartum gradum; ex illicita usque ad secundum. Hic dubitatur 1. an incestus cum consanguinea differat specie ab incestu cum affine? Affirmant probabiliter Less. Salm. Ronc. Croix, etc. quia in consanguinitate vinculum est ab identitate sanguinis, in affinitate autem est a copula, unde diversa videtur difformitas. Alii vero, ut Sotus Caiet. Sanchez Lugo etc. probabilius negant, quia uterque incestus ex eodem motivo pietatis vetatur; et consentit d. Thomas⁷ dicens: Eiusdem rationis inconvenientiam facit consanguinitas, et affinitas. Omnes autem incestus inter affines ex communi sententia sunt eiusdem speciei, excepto incestu inter privignum, et novercam, interque socerum, et nurum⁸.

18. Dubitatur 2. an omnes incestus cum consanguineis sint eiusdem speciei? Tres sunt sententiae omnes probabiles. Prima cum Caiet. Pontio Soto Navar. Castrop. etc. affirmat, excepto primo gradu in linea recta; quia (ut dicunt) commixtio coniugalis inter alios consanguineos tantum ab Ecclesia est vetita, non vero a naturali iure, per quod specifica diversitas solummodo constituitur. Secunda sententia cum Suarez Vasq. Laym. etc. tenet omnes gradus usque ad quartum speciem diversam incestus constituere, quia maior debetur reverentia proximiori gradui quam remotiori. Tertia demum cum Lessio Lugo Sanch. Roncagl. etc. dicit tantum primum gradum, tam in linea recta, quam in

transversali constituere diversam speciem; quia sentiunt commixtionem inter fratres et sorores ab ipsa natura esse vetitam¹. Certum autem est quod incestus inter cognatos spirituales, et legales (ratione scilicet adoptionis) sunt diversae speciei, quam inter consanguineos et affines².

19. Dubitatur 3. an cognati, obtenta, et executa dispensatione ad matrimonium ineundum, committant incestum si ante coniugium fornicentur? Adest duplex probabilis sententia. Alii communius negant, ut Sanch. Lugo Caiet. Armilla et Vega; quia, sublata prohibitione matrimonii, cessat ratio incestus. Alii vero, ut Maior et Gallego affirmant, quia impedimentum propinquitatis ablatum est tantum ad nuptias contrahendas, non autem ad fornicandum³.

20. VI. De sacrilegio. Sacrilegium est, cum violantur Sacra per actum venereum. Potest igitur sacrilegium committi circa personam, locum et rem. Et I. circa personam fit, si quis pecact habens votum castitatis, vel cum habente illud. Hinc sacerdus peccans cum alia persona sacrata duplex committit sacrilegium. Contra vero Religiosus qui est etiam sacerdos, castitatem laedendo probabilius unum sacrilegium committit, tum quia sacerdos probabilius tantum ratione voti Ordini sacro annexi tenetur ad castitatem (ut dicemus in exam. Ord. n. 59.); tum quia talis, etiamsi teneretur ad castitatem ex solo praecepto Ecclesiae, tamen adhuc contra religionem peccaret, cum Ecclesia tantum ex motivo religionis castitatem praecipit⁴. Sacerdos autem inducens suo consilio laicum ad fornicandum, committit sacrilegium si ex affectu ad libidinem inducit; secus si ex alio pravo dine⁵.

21. II. Circa locum, committit sacrilegium qui fornicatur in loco sacro, nempe intra ecclesiam, aut caemeterium non autem in atrio ecclesiae, monasterio, aut oratorio privato non benedicto ab Episcopo⁶. Dubitatur hic I. an copula maritalis, aut occulta habita in ecclesia sit sacrilegium? Adest triplex probabilis sententia. Alii negant de maritali, ut Alensis Pontius Sa etc.; alii negant de occulta, ut idem Pontius Tolet. Vasq. Azor. etc.; alii vero communius et probabilius de utraque affirmant, quia per utramque irreverentia irrogatur ecclesiae, et ecclesia polluitur; tametsi, cum crimen sit occultum, non est obligatio a divinis officiis abstinere; ita Suar. Sanch. Less. Holzman Croix Bonac. Salm. etc. Attamen iidem aa. merito excusant coniuges copulantes in ecclesia, si ipsi sint in morali necessitate coeundi, puta si sint in periculo incontinentiae, vel si diu in ecclesia, permanere debeant. Quomodo autem intelligendum illud diu; alii putant decem dies; alii vero probabilius mensem aut saltem 20 dies. At si coniuges iudicent se per mensem esse in ecclesia mansuros, advertunt Sanchez Salmant. et alii, eos ab initio copulari posse⁷.

22. Dubitatur II an omnes actus externi impudici habiti in ecclesia, nempe tactus, aspectus, aut verba sint sacrilegia? Negant Caiet. Navarr. Bonac., etc. eo quod tantum per seminis effusionem ecclesia polluitur. Sed probabilius affirmant Suarez Sanchez Molina Salmant. etc. quia his actibus, licet non violetur ecclesia, tamen iam illi irrogatur irreverentia. Actus vero interni sive cogitationes non sunt sacrilegia, nisi sint de pecacndo externe in ecclesia⁸.

23. III. Circa rem demum committit sacrilegium, qui abutitur rebus sacris ad turpia. Idem dicendum de sacerdote qui turpiter peccat indutus ad Missam, aut gestando Eucharistiam,

aut statim post Communionem, v. g. infra mediam horam¹. Eginus de speciebus turpibus naturalibus, nunc de iis quae sunt contra naturam.