- 364 -
Catalogus
aliquorum notabilium Decretorum circa celebrationem.
88.
1. Eleemosynas manuales, et quotidianas ita demum sacerdotes accipere
possint, si oneribus antea impositis ita satisfecerint, ut nova quoque onera
suscipere valeant; alioquin omnino abstineant. Decr. S. C. Conc. 21. Iun.
1625. ex auctoritate Urbani VIII. Deinde declaravit eadem S. C. quod praefatum
Decretum non erat intelligendum absolute, sed quod sacerdotes possunt nova
onera suscipere, dummodo infra modicum tempus possint omnibus satisfacere. Et
postea explicando illud modicum tempus, die 17. declaravit: Modicum
tempus non reputandum spatium duorum vel trium mensium, sed intelligi infra
mensem1. Vide circa temporis parvitatem quod dicunt dd. in Append.
3. n. 107. 2. Pro pluribus Missis celebrandis stipendia
quantumcumque exigua, sive ab uno, sive a pluribus personis collata fuerint,
aut conferentur in futurum sacerdotibus et clericis, S. C. sub obtestatione
divini iudicii mandat, ut absolute tot Missae celebrentur, quot ad rationem
attributae eleemosynae praescriptae fuerin Decr. S. C. Conc. editum iussu
Urbani VIII. et confirmatum ab Innoc. XII. in Bulla Nuper2. 3. Omne
damnabile lucrum ab Ecclesia removere volens, prohibet sacedoti qui Missam
alteri, parte eiusdem eleemosynae sibi retenta, celebrandam committat. Decr.
S. C. Concilii ab Urbano VIII. IV. In Decreto S. C. approbato ab Innoc. XII. in
Bulla Nuper, pro beneficiatis dictum fuit: Non habere locum (Decretum
Urbani), sed satis esse ut rector beneficii, qui potest Missam per alium
celebrare, tribuat sacerdoti celebranti eleemosynam congruam secundum morem
civitatis, vel provinciae, nisi in fundatione beneficii aliud cautum
fuerit3. Cum autem requisitum fuerit a S. C. Conc. an esset licitum
capellano amovibili dare Missas celebrandas pro ordinario stipendio, reliquo
sibi retento, responsum fuit: Id licere, modo pro capellania certi reditus
sint annuatim constituti et perpetuo capellano assignati; secus vero, si
huiusmodi capellano pro qualibet Missa celebranda certa detur eleemosyna. Ita
decisum fuit 15. Martii 1745. et decretum fuit a meipso observatum. 5. Permittendum
non esse ut loca pia, seu illorum administratores ex eleemosynis Misssarum
celebrandorum ullam minimam portionem retineant ratione expensarum in Missarum
celebratione, nisi alios non habeant reditus; et tunc nullatenus debere
excedere valorem expensarum quae pro ipsomet tantum Missae Sacrificio
necessario sunt subeundae. Decr. S. C. Conc. Confirmatum ab Innoc.
XII.4. 6. Archipresbyterum non teneri ad ministranda utensilia iis
qui celebrant in sua ecclesia ex obligatione beneficii sive capellaniae. Quoad
Missas vero adventitias teneri ad dictam wsubministrationem, quatenus permittat
eas in sua ecclesia celebrari, nec teneri ad has Missas adventitias
admittendas, nisi solutis utensilibus per celebrantes. Decr. S. C. Conc.
die 6. Iulii 1726.5 7. Quando in fundatione beneficii, seu capellae
expresse cautum est non teneri celebrantem ad applicationem Sacrificii: eo casu
poterit celebrans accipere novum stipendium, et unica Missa satisfacere
obligationi beneficii seu capellae, et item danti novum stipendium. decr. S. C. Conc. sub die 13. Iul.
1630.6. Cum autem a S. C. expostulatum - 365 -
fuisset
18. Martii 1668. an deberent applicari pro testatore Missae cum in testamento
nihil de applicatione declaratum fuerit, respondit S. C. applicandas esse pro
testatore1. Et idem
declaratum fuit 6. Februarii 1627. de capellanis, qui celebrant ut confratres
aut Moniales intersint Sacro; cum dicatur non posse stipendium recipere. 8. Districte
prohibet ne Episcopi in Dioecesana Synodo, aut Generales in capitulis generalibus,
vel alias quoquo modo reducant ulla onera Missarum celebrandorum, aut post idem
Concilium imposita, aut in limine fundationis, sed pro his omnibus reducendis,
aut moderandis, vel commutandis ad apostolicam Sedem recurratr, etc. Alioquin
reductiones, moderationes, et commutationes huiusmodi, si quas contra huius
formam fieri contigerit, omnino nullas et inanes decernit. 9. In die
Commemorationis omnium fidelium defunctorum Sacrificia possunt a sacerdotibus
applicari ad libitum, scilicet vel pro omnibus fidelibus defunctis, vel pro
aliquibus tantum Decr. S. C. sub die 4. August. 1663.2. 10. In Missis
defunctorum, quae in paramentis nigris celebrantur, non ministretur Eucharistia
per modum Sacrameti, scilicet cum particulis praeconsecratis, extrahendo
pyxidem e custodia; potest tamen ministrari per modum Sacrificii, prout est
quando fidelibus praebetur Communio cum particulis intra eamdem Missam
consecratis. Decr. S. C.
Rit. in Aquensi sub die 2. Septembris 1741. Et antea adfuit hoc Decretum; Missae
defunctorum non possunt celebrari, nisi cum colore nigro, vel saltem violaceo. 21.
Iun. 1676, in Oritana, 11. Non est licitum Missas celebrare in die sabbati
sancti in quibuscumque ecclesiis, et oratoriis, non obstante quacumque
contraria consuetudine, prout, Papa approbante, suo Decreto generali statuit
eadem S. C. Decr. S. C. Rit. sub die 11. Mart. 1690.3. Aliud simile
Decr. reperitur ap. Pitton.4 quod prohibet celebrare in feria V. Coenae
Domini; et, quod magis refert, haec Decreta fuerunt expresse confirmata a
Clemente XI. ut legitur apud Lambertini postea Bened. XIV. et Pitton.5
Decreto edito ab eodem Pontifice die 15. Martii 1712. quo dictum fuit: Dichiaro
per ultimo che colla suddetta proibizione per lo Venerdì Santo, non intende la
Santità Sua di permettere che ne' giorni di Giovedì e Sabbato Santo si
celebrino Messe private, ma solo la Conventuale, secondo il Rito della Santa
Chiesa, e replicati Decreti della S. C. de' Riti. Et hoc Decretum ut refert
Merati, confirmatum fuit ab Innoc. XII. et ab eodem Clemente XI.6. 12. Habens
indultum a Sede apostolica erigendi oratorium privatum in propria domo, si quis
voluerit ibi aedificare altare ligneum, non indiget facultate apostolica,
dummodo altare ligneum cum sacro lapide parieti colligatum amovibile non sit,
et altaris portatilis imaginemnon prae se ferat. Decr. S. C. rit. sub die 3. Decemb.
1661.7. Merati autem explicando illud verbum colligatum dicit
large esse intelligendum, cum sufficiat altare si adhaereat parieti, adeo ut
nullum mediet spatium, quia hoc sufficit ut verificetur quod altare portatile
non videatur esse; saltem dicit usu sic fuisse interpretatum. 13.
Leguntur haec alia sequentia Decreta S. C. Rit. apud La-Croix8. Missa conventualis canenda est quotidie in
collegiatis, quarum clerus est numerosus, et reditus non tenues. 14. Missae ad satisfaciendum
eleemosynis - 366 -
alicui
ecclesiae traditis non sunt celebrandae per exteros, ubi commode potest iis
satisfieri per sacerdotes eiusdem ecclesiae. 15. Inferiores Episcopo non
debent sumere de altari paramenta pro Missa 7. Iulii 1712. Sed hoc
intelligendum, ut advertit Gav., quod non ponantur paramenta in medio altaris
more Episcoporum, nam si poanntur in angulo, hoc permittit Rubrica (p. 2. tit.
12. n. 3.) ubi dicit: Si vero (sacerdos) dimissurus sit paramenta
apud altare, in quo celebravit, finito Evangelio, ibidem illis se exuit. Saltem,
dicit La-Croix, id permissum est ubi commodum non adest alibi deponere vestes.
16. Altare portatile ligneum cum ara lapidea permitti debet, non obstante
Constitutione synodali, dummodo hbaeat solitum reliquiarum repositorium, die
19. Ian. 1614. 17. Solus Episcopus potest habere fenestras in ecclesia, per
quas in eam prospectus haberi possit 19. Ian. 1614. 18. Non permittitur
ad altare maius celebratio Missae, dum dicuntur in choro Matutinum, et Horae 15.
Sept. 1664. 19. Potest fieri
Commemoratio de SS. Sacramento, si expositum sit, etiam in Missa
de festo duplici, quod non sit 1. vel 2. classis. 2. Decemb.
1688. 20. Non potest prohiberi celebratio Missae in oratorio ruri aedificato
per laicum, antequam celebretur Missa parochialis. Decr. S. C. sub die 31. Mart.
1629.1. 21. De rigore iuris non posse prohiberi (scil. a
parocho) ut Missae non celebrentur ante Missam a parocho non celebratam. Decr. S. C. 27. Iun. 1641.2. Sed in alio Decreto
dictum fuit: Saepius S. C. censuit Constitutiones synodales disponentes ut
diebus festis MIssae celebrari non debeant in aliis ecclesiis, nisi celebrata
Missa in ecclesia parochiali, esse observandas; ita tamen ut Missa in ecclesia
parochiali hora opportuna celebretur. 25. Maii 1652.3. 22. S. C. censuit non
licere Regularibus, eitam in eorum propriis ecclesiis SS: Eucharistiae
Sacramentump ublice adorandum exponere, nisi ex causa publica, quae probata sit
ab Ordinario; ex causa autem privata posse, dummodo SS. Sacramentum
e tabernaculo non extrahatur, et sit velatum, ita ut ipsa sacra Hostia videri
non possit. Sub die 17. Aug.
1630.4. Idque confirmtum a Bened. XIV. alio Decreto, ubi fuit
decisum: Non licere exponi publice divinam Eucharistiam, nisi causa publica,
et Episcopi facultas intervenerit5. Super hoc dico, quod si aliquis
privatus optaret expositionem Venerabilis ad publicam devotionem promovendam,
licite potest illa fieri; non vero si eam cuperet tantum ob suam privatam
devotionem6. Hic insuper notandum quod etiam respectu ecclesiarum
secularium adest Decretum S. C. Episc. et Regul. prohibens extrahi pyxidem a
tabernaculo, cum illa ob causam privatam exponitur: Si quandoque privata ex
causa sacrosancta Eucharistia exponenda videbitur, a tabernaculo nunquam
extrahatur, sed pyxide velata in aperto eiusdem tabernaculi ostiolo cum
assistentia alicuius sacerdotis stola et superpelliceo induti; et cum sex
saltem luminibus cereis collocetur. Quod idem in ecclesiis Secularium servari mandamus. Die 9. Decemb. 1620.7.
Benedictus autem XIV. in Bulla Cum, ut recte nosti, etc. (in Bullar.
t. 4. pag. 417. §. 13.) mentionem faciens de praefatis Decretis, ait
pro causa privata numquam extrahi posse pyxidem, nec etiam ad populum
benedicendum, his verbis: Si autem Sacramentum non debet a tabernaculo
educi, facile intelligitur - 367 -
in designatis
casibus (scilicet pro causis privatis) non esse illud afferendum ad
ecclesiae ianuam, nec cum eodem benedictionem impertiendam. Hic autem
praeterea obiter advertendum id quod in praedicta Bulla (§. 12.) idem Pontifex
subdit circa administrationem Sacramentorum, nempe: Neque enim fas cuique
esse debet, privata auctoritate novum ritum inducere. Et ad hoc profert ibi
Canonem XIII. Tridentini in Sess. 7. de Sacram. in gen. ubi
vetitum fuit immutari consuetos ritus circa Sacramentorum administrationem;
eumdemque Canonem declarat procedere etiam quoad cultum SS. Eucharistiae.
Loquens autem de ritibus alicubi iam introductis, sic inquit: Et quoties
aliquem ritum eiusmodi induci contigit, nisi nihil continentem pietati
oppositum, apostolica Sedes eumdem interdicere non dubitavit, ex quibusdam
extrinsecis circumstantiis nullatenus praevisis, vel neglectis ab eo qui ritum
invexit. 23. Notandum quod iuxta Decretum Innocentii XI. 1. Sept. 1730.
vetatur apponi statuas, reliquias Sanctorum, ac imagines animarum purgatorii
in altari ubi fit expositio SS. Sacramenti1. 24.
Regulariter Missa respondet officio, sed excipe, ut dicitur in Decreto S. C.
rituum: Sacerdotes etiam regulares diebus, quibus propria officia recitant
sub ritu duplici, celebrantes in alienis ecclesiis, quando peragitur festum cum
solemnitate et concursu populi, debent celebrare Missas, conformando se ritui,
et colori earumdem ecclesiarum. In aliis vero diebus possunt: sed quando
prohibentur Missae votivae, vel defunctorum, debent se uniformare saltem quoad
colorem 2. Iun. 1701. apud Merati in Ind. Decr. n. 558.
25. Notandum quod
ss. Eucharistiae Sacramentum nequit in aliis ecclesiis servari, quam in
parochialibus, sine dispensatione s. Seds, cum non possint eam largiri
Ordinarii, ut docent Barbosa Pignatel. et alii apud Card. Petra2, qui
de hoc plures refert Decisiones S. C. tam respectu hospitalium, quam
conservatoriorum, ac etiam ecclesiarum quae sunt intra fines parochiae, aut in
ruribus, ad quas accedunt parochi ad Missas celebrandas; licentiam enim (ait
Petra) servandi Eucharistiam in huiusmodi ecclesiis, sive capellis S. C. tum
solum concedit, cum in ipsis est populi concursus, et praesertim si illae a
parochia distant. Deinceps Benedictus XIV. in Constitut. Quamvis
iusto, edita sub die 30. April. 1749. (vide Bullar. tom. 3.)
expresse declaravit largitionem praefatae licentiae privative spectare ad Sedem
apostolicam, his verbis: Quoniam vero huiusmodi gratiae concedendae (hoc
est servandi ven. Sacramentum) ius ad nos et apostolicam Sedem privative
pertinet, quod innuit Decretum superius relatum, et canonica docet disciplina,
iuxta quam sacrosancta Eucharistia in ecclesiis, quae parochiales non sunt
retineri non ptoest absque praesidio apostolici Indulti, vel immemorabilis
consuetudinis, quae huiusmodi Indulti praesumptionem inducit. Dixit tamen
S. C. satis esse possessionem 40. annorum cum titulo putativo, quia hoc temporis
spatium sufficit ad licentiam apostolicam praesumendam; sed addit quod, si
constat s. Eucharistiam retineri ex sola Ordinarii licentia, tunc nec etiam
centenaria, aut immemorabilis possessio prodesset. Hae decisiones ab eodem Petra afferuntur. 26.
Notandum ultimo cum Merato3, Corset. - 368 -
Tonell.
et Bisso, quod sacerdos, postquam Moniales sunt communicatae, non debet pyxide
eas benedicere, sed tantum manu, posita pyxide super palla, stans adhuc ante
fenestrellam, eo modo quo alii fideles post Communionem benedicuntur; nam
tantum infirmi benedicuntur cum Sacramento, qui pro Viatico communicantur, ut
praescribitur in Rituali romano. Item advertendum ex Decreto dato 15. Sept.
1736. apud Meratum in Indice n. 696. praescribi: In communione
Monialium habentium fenestrellam in parte Evangelii, sacerdos debet descendere
et reverti per gradus anteriores, et non laterales altaris.
|