PUNCTUM III. De satisfactione per indulgentias.

62. De indulgentiis.

63. An quis possit lucrari plenariam ex parte.

64. De iubilaeo, et de pluribus declaratis, circa iubilaeum a Benedicto XIV.

65. An opera debeant omnia in una hebdomada adimpleri; et hic de oatione, et eleemosyna, et etiam de commutation.

66. An ex invalida confessione auferatur reservatio, et censura.

67. An peccet absolutus postea non adimplendo opera.

68. Qui reservati obliviscitur.

69. Qui peccat in confidentiam iubilaei.

70. An antequam damno satisfiat, etc.

71. In iubilaeo a quibus caisbus, et censuris potest absolvi.

72. Nonnulla circa annum sanctum adnotantur.

62. Loquendo de indulgentiis in generali, indulgentia definitur: Gratia qua remittitur poena temporalis, opere praescripto praestito; idque per absolutionem in subditos, per suffragium in defunctos. Declaravit autem Trident. sess. 25. Decr. de Indulg. Ecclesiam a Deo habere facultatem indulgentias concedendi, et eam abantiquis temporibus illi usam fuisse; unde Concilium excommunicatione damnat eum, qui inutiles esse indulgentias diceret, aut qui eam potestatem in Ecclesia esse negaret. Ad lucrandas indulgentias tria requiruntur: 1. Ut adsit causa rationabilis, et proportionata. 2. Ut opera praescripta adimpleantur. 3. Ut persona sit in gratia, saltem cum ultimum opus praescriptum ponit: alioquin non lucrabitur indulgentiam, neque pro se, neque pro defunctis, quicquid dicant alii⁶. Deinde notandum 1. indulgentiam non spirare morte concedentis, nisi adsit clausula, Ad beneplacitum nostrum. Notandum 2. indulgentias intelligi debere, ut Indulti verba sonant; quia error, licet communis esset, in hoc non supplet. Contra, cum sint gratiae, large interpretandae sunt; unde fit, quod si tempus non determinatur, perpetuae intelligendae sunt. Notandum 3. indulgentiam esse alteram plenariam,

sive totalem, quae ab omni poena liberat: al teram partialem, ut sunt septenae et quadragenae, quibus intelligitur tolli illa poena, quae tolleretur per ieiunium illorum annorum, aut dierum, qui in Indulto exprimuntur¹.

63. Dicit autem Busemb. non lucrari indulgentiam plenariam eum, qui ab omni culpa, etiam veniali non est immunis. Sed multi alii aa., nt Laym. Wigandt, Sporer, Viva, Pellizar. et Renzi, tenent, quod quamvis peccatum sit veniale, si non est remissum quoad culpam, neque remitti potest quoad poenam, ut certum est cum s. Thom.²; nihilominus veniale non remissum non impedit, quominus remittatur poena debita aliis peccatis iam remissis; quia sicut non repugnat, ut remittatur culpa unius venialis, quin remittatur culpa aliorum; ita etiam de poena dici potest; et non sine ratione talis esse praesumitur Pontificis intentio³. In sequenti numero, loquendo de iubilaeo, dicemus alia quae etiam ad hanc indulgentiarum materiam pertinent.

64. Procedendo igitur ad loquendum de iubilaeo, antequam ad dubia, quae super hac re occurrunt, descendamus, multa hic adnotare oportet, quae super hac re occurrunt, descendamus, multa hic adnotare oportet, quae declaravit Benedictus XIV. in sua Constitutione, Inter praeteritos, edita die 3. decemb. 1749.⁴, in qua (ut ipse alibi declarat) voluit de medio tollere multas quaestiones, quas super hac re dd. agitabant. Ea, quae declarata fuerunt, sunt sequentia: 1 Clausula Vere poenitentibus, et confessis, in iubilaeo intelligenda est de vera confessione, contra opinantes non opus esse confiteri eum, qui a culpis gravibus erat immunis; ita in iubilaeo; sed pro aliis indulgentiis ait Pontifex hoc pendere ab Indulti verbis, an requirant confessionem uti conditionem, an uti dispositionem (nota quod Clemens XIII. declaravit, semper requiri confessionem ad lucrandas indulgentias). 2. Omnes visitationes ecclesiarum praescriptae debent uno die compleri, incipiendo a media ad mediam noctem, aut a vesperis ad vesperas alterius diei. 3. Indulgentiae concessae, Ad beneplacitum nostrum, morte Pontificis spirant. 4. Indulgentiae pro vivis non possunt applicari pro defunctis. 5. In iubilaeo non potest absolvi haeresis externa. 6. Clausula, Commutatio votorum fiat dispensando, intelligitur, ut commutatio non sit multo inferior opere promisso. 7. Facultas commutandi opera pia non intelligitur in confessionem, aut Communionem (praeterquam cum pueris), nec in orationem necessariam in visitatione; nec caetera opera praescripta possunt commutari in ea quae alia causa iam debentur. 8. In quolibet iubilaeo vetitum est confessario absolvere proprium complicem in peccato turpi. 9. Iubilaei facultate non gaudent, qui parati non sunt ad illum lucrandum, et ad operibus praescriptis satisfaciendum. 10. Vota tantum intra confessionem commutari possunt. 11. In iubilaeo a confessario semper debet aliqua iniungi poenitentia in confessione. 12. Non possunt commutari vota in damnum tertii, et praecipue votum perseverantiae quod in aliquibus congregationibus emittitur, nam illud contractus naturam assumit. 13. Qui in mortale post confessionem labitur, iterum confiteri debet, si indulgentias iubilaei lucrari cupit, ut saltem ultimum opus iniunctum in statu gratiae ponatur; sed non adest obligatio replicandi visitationes. 14. Ad lucrandas indulgentias sufficit oratio vocalis; et qui mentaliter orat, adiungat aliquam vocalem. 15. Facultate iubilaei semel tantum quis gaudere potest; sed indulgentias, qui opera praescripta repeit, utique pluries lucrari potest; hoc amen non intelligitur de indulgentiis

concessis visitantibus praescriptis diebus aliquam ecclesiam. 16. In concessione facultatis absolvendi a censuris Bullae Caenae non includitur facultas absolvendi ab haeresi externa. 17. Qui iam est absolutus a censuris, aut dispensatus a voto, non reincidit in eas, si iubilaeum non lucratur. 18. Facultas data Monialibus eligendi confessarium intelligitur de approbato ad Moniales¹. Notandum hic denique quod Regulares possunt confiteri apud quemcumque sacerdotem ab Ordinario approbatum etiam secularem, ut declaratum fuit a Gregor. XIII. apud Peyrinum², et etiam ab Alexandro VII. in Constitutione Unigenitus.

65. Quaeritur1. an ad lucrandum iubilaeum omnino in alterutra hebdomada omnia opera praescripta perfici debeant? Negant Castrop. Bonac.,etc.; consentit Laym. si aliqua adfuerit causa. Sed affirmant Sanch. Lugo, Spor. Renzi, Viva, etc., et his ego etiam adhaereo, tum quia talis est usus fidelium, tum quia videtur in esse Indulti sensus, cum ibi conceditur iubilaeum ei qui perficit opera diebus alterius (non autem dicitur utriusque) ex duabus hebdomadis.Probabilissimus tamen est confessionem, et Communionem posse fieri tam in prima, quam in Dominica immediate sequenti³.Dicunt Sanch. Ugol. Busemb., etc. quod qui iubilaeum in patria lucrari neglexisset, bene posset illud postea lucrari alibi ubi etiam illud duraret.Dicunt insuper Bonac.et Diana posse lucrari etiam in patria, cum ille ex invincibili ignorantia ignoraverit iubilaeum publicatum fuisse⁴. Loquendo hic de opere iniuncto ad lucrandum iubilaeum, quoad orationem vocalem in visitatione alii requirunt 7. Pater, et Ave; alii dicunt sufficere quinque. Circa autem eleemosynam, quanta esse debeat, duo consideranda sunt: primo verba indulti, si dicant uniuscuiusque facultate, aut prout devotic suggeret: secundo causa, quia si eleemosyna imponitur in subsidium alicuius piae operae, tunc debet esse uniuscuiusque viribus correspondens: si autem dumtaxat ad exercendam misericordiam, tunc sufficit quamcumque parvam summam praestare. Etiam pauperes debent eleemosynam largiri; sed pro Religiosis, filiisfamilias, et pro uxoribus, sufficit ut cum intelligentia eorum a Superioribus pro ipsis praestetur. Denique quoad ieiunia, si quis applicare vellet ieiunia ad quae ex voto, vel alia lege tenetur, haec utique non sufficiunt⁵. Advertendum quod cum datur facultas opera praescripta commutandi, hoc potest efficere quilibet confessarius (etiam extra confessionem), ut declaratur in Bulla indulgentiarum Gregorii XIII. cum ibi dicatur, quod nomine confessarii venit quilibet approbatus; ita Busemb. cum Henriq. et Praepos.⁶.

66. Quaeritur 2. an ob confessionem invalidam in iubilaeo auferatur reservatio peccatorum, et an a censuris absolvatur? Cum confessio est nulla culpabiliter, nempe sacrilega, omnino negandum est cum Lugo, et Viva, etc., quicquid dicant alii; tum ex regula illa quod fraus nulli patrocinari debet; tum magis quia Pontifex in cit. Bulla declaravit non posse facultatibus gaudere, nisi eum, qui ad consequendum iubilaeum praeparatus sit. Si vero confessio sit nulla ex defectu doloris, sed culpa haud cognita, tunc volunt Lugo, Coninch. Viva, etc. reservationem auferri, quia tunc poenitenti verus est animus iubilaeum lucrandi.Sed hoc non obstante, negant Bonac. Rodriq. Reginald., etc., et huic sententiae ego adhaereo, dum Benedict. XIV. in Constitut. supra cit. n. 64. Inter praeteritos §. 62. declaravit quod facultates conceduntur velut praeparatio

ad consecutionem iubilaei: igitur non praesumitur Pontificis voluntas esse, ut facultatibus gaudeant ii quos facultates non praeparant ad consequendum iubilaeum¹.

67. Quaeritur 3. an peccet graviter qui, postquam a reservatis absolutus fuit, reliqua opera praescripta negligit? Affirmant Suar. Vasq. Fill. etc.; sed communius negant Sancli. Lug. Bonac.Castrop. Spor. Salm., etc., quia in tali casu non apparet talem adesse obligationem, nec ex iubilaei natura, nec ex Pontificis, aut confessarii praecepto. Caeterum, ut declaravit idem Pontifex, iste in reservationem, aut censuras minime reincideret².

68. Quaeritur 4. an qui confitetur in iubilaeo, et reservati obliviscitur, possit a quocumque confessario absolvit? Certum est quod possit, si confessarius iubilaei expresse eum a reservartis oblitis absolvere intellexit; secus autem, si hoc non intellexit; ita Bonac. Vasq. Sayr. etc.; sed probabilius affirmant Nav. Sanch. Suar. Viva, Croix, etc., dum praesumitur confessarius omnia beneficia, quae potest, poenitenti suo conferre velle. Et idem probabiliter dicunt Less. Castrop. Sanch. Spor. Viva, etc. contra alios, de votorum commutatione; quia vi iubilaei poenitens quoddam acquisivit ius ad talem commutationem. Omnes autem conveniunt, quod si quis coepit confessionem intra iubilaeum, potest deinde absolvi ab eodem confessario; et etiam a reservatis post iubilaeum commissis, ut probabiliter dicunt Sanch. Viv. Bos. et alii³; idem probabiliter dicunt Suar. Sanch. et Emanuel. (contra Conc.) de eo, qui confitetur animo consequendi iubilaeum, et deinde non consequitur; dum per absolutionem iam absolute aufertur reservatio quin ab eventu futuro pendeat⁴. Si vero poenitens confitetur Superiori extra iubilaeum, et recordatur reservati, vide dicenda n. 140.

69. Quaeritur 5. an possit absolvi a reservatis peccans in iubilaei confidentiam? Alii negant, et probabiliter, quia non praesumitur Pontifex velle fovere iniquitatem. Sed alii communius et probabilius id affirmant. quia non limitanda est facultas sine limitatione concessa. Nec dicere valet ita fovere iniquitatem ea remedia, quae Superiores peccantibus praeparant⁵.

70. Quaeritur 6. an virtute iubilaei possit absolvi a censuris, qui aliquem damnificavit, antequam satisfacerit, si adest clausula: Non absolvatur, nisi satisfacta parte? Affirmant aliqui dd. dicendo praefatam clausulam potius importare suasionem, quam conditionem; sed negant Suar. Vasq. Spor. Viva, etc., et hodie omnino hoc tenendum est, ut declaravit Benedictus in praefata Bulla. Si tamen debitor omnino satisfaciendo non esset, potest utique absolvi; modo satisfaciendi, cum poterit, iuramentum praestet, ut in eadem Bulla cautum est. Quod si, cum possit, non satisfaceret, aliqui volunt reincidere in censuras; sed probabilius est oppositum cum Sa, Bos. Spor. Viva, etc.; nam ex cap. Ad reprimendam de Offic. Ord. reincidentia non incurritur, nisi in lege exprimatur. Caeterum, debitor penitus ab omni satisfaciendi debito liberabitur si pars laesa remittet iniuriam; sed hic bene advertit Croix cum Filliuc. et Bonac. contra Vivam et Dianam, 1. non sufficere monachi offensi remissionem, si iniuria in totum monasterium redundat; 2. debitorem liberari, si offensus iustam satisfactionem respuit; 3. si debitor non possit tunc sine gravissimo damno suo satisfacere⁶; sed hoc intelligendum iuxta dicta tr. 10. n. 65 et 117.

71. Quaeritur 7. a quibus casibus et censuris possint confessarii absolvere tempore iubilaei? Communis est

sententia, cum Suar. Laym. Vasq. Spor. Viva, etc., facultatem in iubilaeo concessam absolvendi a papalibus, intelligi etiam de episcopalibus, et licet haeretici non possint absolvi, possunt tamen absolvi eorum fautores, et ii qui legunt vel imprimunt libros de haeresi tractantes, et etiam blasphemi haereticales ita Lug. Sanch. Bos. Suar. Viva, Croix, etc.,quia talia peccata non sunt proprie haeresis formalis¹. Possunt etiam absolvi publici clericorum percussores, et alii nominatim excommunicati, vel suspensi: sed circa censuras nominatim inflictas ab homine, declaravit Papa ab istis posse absolvi tantum ad effectum indulgentias consequendi². Et quoad irregularitates, dixit quod praescindendo a quaestione, an irregularitates ex delicto habeant rationem censurae sive poenae, super illi dispensari possit tantum, quae ob censurae violationem incursae sunt³.

72. Loquendo de iubilaeo anni sancti, praecipue notandum est 1. quod eo tempore omnes indulgentiae pro vivis suspenduntur; non autem pro defunctis, et pro constitutis in mortis articulo, ut apparet ex Decreto Urbani VIII. apud Busemb. nec indulgentiae concessae particularibus ab liis quam a Papa. Notandum 2. quod in anno sancto suspenditur etiam facutas absolvendi a casibus papalibus, et dispensandi a votis, etc., concessa in ordine ad lucrandum indulgentiam plenariam. Sed non suspenditur facultas data Episcopis a Trident. in cap.6. Liceat, sess. 24.; nec facultas dispensandi super impedimentis matrimonii, aut petendi debitum, etc., quae facultates Episcopis competunt de iure communi; ita Busemb. cum Zerol. et Quint.⁴ Addit Busemb. cum Sanch. et aliis, nec suspendi facultates Regolaribus concessas vi suorum privilegiorum absolvendi a reservatis, etc.; sed Benedictus XIV. in cit. Constit. declaravit oppositum, dicens suspendi omnes facultates tam ad effectum indulgentiarum, quam ob alias causas⁵. Idem declaravit ibidem quod per verbum incolae intelliguntur morantes in urbe Romae, animo ibi per maiorem anni partem morandi.