Indice | Parole: Alfabetica - Frequenza - Rovesciate - Lunghezza - Statistiche | Aiuto | Biblioteca IntraText
Sant’Alfonso Maria de Liguori
Homo Apostolicus (bozza)

IntraText CT - Lettura del testo

  • TRACTATUS XIX. DE CENSURIS ET IRREGULARITATIBUS
    • CAPUT II. DE CENSURIS IN SPECIE
      • PUNCTUM IV. De suspensione, degradatione sive depositione, de interdicto, et cessatione a Divinis.
Precedente - Successivo

Clicca qui per nascondere i link alle concordanze

- 554 -


PUNCTUM IV. De suspensione, degradatione sive depositione, de interdicto, et cessatione a Divinis.

 

64. 65. et 66. I. De suspensione.

67. II. De depositione, et degradatione.

68. 69. et 70. III. De interdicto.

71. IV. De cessatione a Divinis.

 

64. Et 1. de suspensione. Suspensio est censura qua clericus functiones aliquas ecclesiasticas exercere prohibetur. Certum est peccare graviter clericum exercentem functionem aliquam sibi ob suspensionem vetitam, nisi excusetur, aut quia exercet Ordinem non sacrum, aut sacrum, sed non solemniter, ut docent s. Anton. Habert. Tourn. Salm. etc. contra Suar. et Nav., aut quia exercet illum ex ignorantia aut metu gravi, aut in parva materia: Bonac. Tourn. Salm. etc.2. Hic quaeritur 1. an incurrat irregularitatem clericus exercens actum a quo suspensus est? Multae adsunt sententiae; sed illa quae mihi magis arridet cum Ronc. et aliis, sic distinguit: si suspensio imposita est per modum statuti, aut praecepti ob delictum futurum, aut etiam praeteritum, sed habens tractum successivum, tunc reus incurrit, iuxta cap. 1. de Sent. et re iud. in 6.: secus autem si suspensio lata est per sententiam in punitionem delicti omnino praeteriti, quia tunc suspensio habet rationem merae poenae, non iam censurae; nam censura non potest imponi ob delicta omnino praeterita3, sicut diximus num. 8. Quaeritur 2. an Episcopus suspensus a Pontificalibus incurrat irregularitatem, si ea exercet? Negant Silv. Innoc. Abbas, etc. dicentes quod tunc Episcopus non exercet Ordinem sacrum; innitentes illa sententia quod Episcopatus non sit Ordo, licet opposita sit valde probabilis cum Bell. Sanch. Tourn. et aliis (vide Append. 3. de Exam. etc. cap. 2. n. 27. in fine). Nihilominus negari non potest quin tale exercitum sit actus Ordinis sacri, sin distinctus, saltem extensus. Quod si Episcopus suspensus celebraret Missam solemnem cum Pontificalibus, dicimus quod peccaret, sed non incurreret irregularitatem, quia celebrando non exercet actum substantialem Ordinis episcopalis, sed solius sacerdotalis, a quo non est suspensus4.

65. Suspensus non toleratus invalide exercet iurisdictionem. Toleratus vero exercet valide, sed illicite, si requisitus non est ab aliis; Busemb. Salm. etc.5. Alii autem, etiamsi clericus esset nominatim suspensus, probabiliter dicunt ut Suar. Castrop. Holzm. et Salm. non teneri sub culpa gravi ad eum vitandum, et subiungunt esse omnino illicitum fidelibus audire Missam sacerdotis suspensi6.

66. Suspensio alia fertur ad tempus, alia in perpetuum. Alia est a beneficio, aut ab aliqua functione ipsius: alia ab officio, quae comprehendit tam suspensionem ab Ordine, quam a iurisdictione. Notandum 1. quod suspensus absolute, intelligitur suspensus absolute, intelligitur suspensus tunc interdictum est quodlibet exercitium Ordinis et iurisdictionis. Sed notandum cum s. Thoma7, quod suspensus ab Ordine, non proinde est suspensus a iurisdictione; et ita etiam dicunt cum communi Suar. Nav. Tourn. Fagnan. etc. quod suspensus a beneficio, modo supplere faciat per alios functionibus officio debitis. Excipitur tamen si delictum sit enorme, cap. 10. de Purg. Canon., aut si reus permaneret per annum suspensus, cap. Cum bonae de Ætat. et qualit. etc. Notandum 2. quod suspensus a beneficio non est suspensus ab officio. Quare tenetur


- 555 -


ad Horas canonicas, et alia ad onera officii, licet privatus sit fructibus. Hoc tamen non intelligitur, quando suspensio est ob delictum omnino praeteritum, sed quando est imposita ob contumaciam, a qua suspensus possit libenter liberari; Suar. Fill. Coninc. etc. communiter. Imo dicunt Tourn. Avil. Renzi, et.c quod si beneficiatus est occulte suspensus, et adimplet onera, potest sibi retinere illam partem fructuum, quae spectaret ad substitutum1. Suspensus autem a beneficio a proprio Episcopo, non intelligitur suspensus ab aliis beneficiis quae extra dioecesim haberet, modo Episcopus non exprimeret; quia tunc, licet illa beneficia non subdantur Episcopo, est tamen subiecta persona suspensi; Tourn. Pont. et Renzi2. Dicimus praeterea, cum sententia probabiliori Suar. Laym. Antoine, etc. contra Bonac. quod si suspensus acquirit novum beneficium, collatio potest recte irritari, sed non est nulla ex se, cum id non sit expressum in lege; imo ex cap. Cum bonae, de Ætat. et qualit. etc. oppositum deducitur3. Notandum 3. quod suspenso a beneficio non est interdictum praesentare, et conferre alia beneficia, licet ius ei competat ratione ipsius beneficii; Busemb. etc.4. Notandum 4. quod, suspensa communitate, non intelliguntur suspensae personae illius; sed sola communitas, quoad officia et beneficia, quae in communi illa possidet; Bonac. Salmant. etc. cum s. Thoma, etc. commun. Et si particulares exercerent functiones communitati vetitas, peccarent utique, sed non incurrerent irregularitatem, nam talis prohibitio non esset proprie censura; Suar. Castrop. Ronc. Salm. etc. Quod si suspensio est imposita tam communitati, quam personis, tunc non incurrunt innocentes, cap. 2. de Constit.5. Notandum 5. cum Nav. Bon. Salm. Busemb. etc., quod si Praelatus diceret oretenus, Ego te suspendo, haec potius dicenda esset prohibitio quam suspensio; nam non praesumitur velle in hoc ille peccare, cum vetitum sit Praelatis suspendere sine scriptura6. Notandum 6. quod ex veriori, et communissima sententia Suar. Sot. Laym. Sanch. Salm. etc. (contra Nav.), suspensio totalis, nempe ab omni usu officii, aut ab aliquo illorum ad tempus notabile, non incurritur, nisi per peccatum mortale; secus autem, si suspensio esset partialis, aut totalis ad breve tempus, v. g. per aliquot dies, aut per hebdomadam, aut esset ferendae sententiae7. Notandum denique quo Episcopi, et omnes confessarii possunt absolvere a suspensione imposita ad tempus, aut conditionate; tempore illo elapso, aut verificata conditione, ipsa ex se cessat8. Qui vero desideraret sciro suspensiones in particulari quae in Ordinandos latae sunt, videat in Append. 3. de Examine, etc. num. 46. Suspensiones autem generales in iure adnotatae sunt in opere9.

67. 2. De depositione et degradatione. Depositio, et degradatio non sunt censurae, sed sunt suspensioni similes: hac differentia tamen, quod illae auferunt ius radicale ad beneficia, et prohibent usum Ordinis in perpetuum, quod quidem non efficit suspensio. Depositio alia est verbalis, et haec proprie dicitur depositio, quae relinquit privilegium Canonis, et fori: alia est realis, et haec proprie dicitur degradatio, quae privat exercitio officiorum, et privat beneficiis, et privilegio Canonis, et fori, cum certa solemnitate, et ad semper, sine spe restitutionis. Dictum est, exercitio, quia ordo non potest tolli: unde degradatus tenetur ad votum castitatis iam emissum, et ad horas canonicas, et invalide contraheret matrimonium10. Degradatio non potest celebrari nisi ab Episcopo, sed depositio potest


- 556 -


fieri etiam ab eius Vicario: in depositione potest dispensare Episcopus, sed in degradatione solus Papa. Depositio non potest fieri nisi in casibus expressis in iure, et in delictis atrocioribus; degradatio autem fit tantum in criminibus gravissimis, nempe haeresis manifestae, calumniae in proprium Episcopum, sodomiae frequentatae1, et similium.

68. 3. De interdicto. Interdictum est censura qua prohibetur usus divinorum officiorum, aliquorum Sacramentorum, et sepulturae ecclesiasticae. Dividitur interdictum in locale, personale, et mixtum. Per locale prohibentur divina officia in loco dumtaxat: per personale certis personis aut communitati prohibentur: mixtum denique afficit immediate et locum et personas. Dividitur etiam interdictum in generale, et particulare. Quando interdictum est generale, interdicta civitate, interdicuntur etiam suburbia, et etiam ecclesiae exemptae Regularium, et tunc omnes tenentur illud servare, etiam Episcopus, qui illud tulit, excepto Pontifice. Licitum est tamen civibus, qui causam non dederunt interdicto, alio ire ad assistendum divinis officiis. Interdicta parochia, interdictae intelliguntur omnes capellae, et coemeterium contiguum; cap. Si licitas, de Sent. Excom.2. Interdicto populo, non interdicti intelliguntur clerici, peregrini studentes, quia isti non sunt partes populi; dd. cum communi. Contra interdicto clero, non intelliguntur interdicti laici, cap. Si sententia, de Sent. excomm. in 6.; nec Religiosi, nisi haberent officium aut beneficium in illo populo, nec alii clerici qui ibi nullum habent officium. Ab interdicto generali personali eximuntur 1. Episcopi (qui exempti sunt etiam a suspensione generali). 2. Infantes et amentes rationis expertes; sed hi etiam privantur sepultura. 3. Innocentes, sed tunc, cum domicilium alibi collocant. 4. Exteri, licet ibi diutius incolant3.

69. Effectus interdicti sunt 1. prohibitio divinorum officiorum (intelliguntur illa quae a clericis tantum exerceri possunt, et in loco deputato), quibus assistere nequeunt nec interdicti ob culpam aliorum. Clerici tamen qui non sunt interdicti possunt celebrare, sed clausis valvis, sine sonitu campanarum, et expulsis interditis (modo denuntiati sint), cap. Alma Mater, de Sent excom. in 6. Et si interdicti nolunt exire, debet cessari a celebratione sub poena irregularitatis; sed advertunt Suarez Holzm. et Mazzot. hoc currere, quando celebratur in loco interdicto. Permittitur autem celebrare in festis Natalis Domini, Paschae, Pentecostes, Assumptionis B. Mariae, et in Octava Corporis Domini4. 2. Prohibitio administrandi Sacramenta, exceptis Baptismo (qui potest dari etiam solemniter), Confirmatione, et Poenitentia, quae omnibus permittuntur, praeter eos qui dederunt causam aut favorem interdicto. Eucharistia autem potest praeberi moribundis, et etiam Extrema-Unctio, ut dicunt Suar. Croix et Dicastill. contra Salm. et Sanchez. Item Coninch. et Laym. permittunt etiam matrimonium, et hoc est probabilius (contra Suarez) ex c. Capellanus, de Feriis, ubi dicitur quod matrimonium possit contrahi quovis tempore5. 3. Prohibtio sepulturae; sed clerici, modo non sint nominatim interdicti, possunt sepeliri in ecclesia, etiam cum Missa; si autem ecclesia esset specialiter interdicta, possunt etiam in illa sepeliri, sed sine Missa. Sed laici non possunt sepeliri in ecclesia, et si forte ibi sepulti sunt, exhumari debent6. 4. Clerici qui violant interdictum in materia gravi, peccant graviter, et exercendo Ordinem incurrunt irregularitatem. ita etiam Religiosi qui incurrunt insuper excommunicationem ipso facto. Laici vero peccant mortaliter, si recipiant


- 557 -


sacramenta contra interdictum personale; sed si violant tantum locale, v. gr. assistendo divinis officiis, probabilius dicunt Laym. Bus. Sot. Silvest., etc. quod peccant tantum venialiter, modo ipsi non sint specialiter interdicti1.

70. Possunt interdictum ferre omnes Superiores, qui possunt excommunicare. Ad interdicendum locum aut communitatem, requiritur peccatum nimis atrox, commissum a capite, vel a principalibus illius. Interdictum tamen ad breve tempus, et in ordine ad unum, vel alterum usum, potest incurri etiam ob peccatum veniale2. Interdicta localia, et personalia in generali a iure communi lata et non reservata, possunt auferri ab Episcopis. Alia vero ab Episcopis lata, tantum possunt ab ipsis, vel a Papa auferri. Ab interdictis autem de iure personalibus, et particularibus non reservatis, possunt absolvere quilibet confessarii approbati3. Hic denique notandum, quod cessandum est a Divinis in ecclesia, et pro interdicta ipsamet habenda est, cum ibi permittatur auferri stratum cuicumque personae, quae non sit regia dignitate fulcita; iuxta Decretum quod retulimus Tr. 4. n. 39.

71. IV. De cessatione a Divinis. Haec definitur: Prohibitio clericis facta, ut abstineant ab officiis divinis, et ab ecclesiastica sepultura. Putant autem Suar. et Fill. posse Episcopum unum prohibere effectum, et non alium. Haec cessatio non est interdictum, nec censura, nec imponitur per modum medicinae ad removendam contumaciam, sed solum in signum moeroris, aut ad reparandam aliquam gravissimam iniuriam Deo, aut Ecclesiae irrogatam: et tenentur illud servare omnes cives illius loci, cui imponitur. Et dicunt communius Sanch. Bon. Salm. et alii, quod tempore talis cessationis clerici privantur privilegio ipsis concesso tempore interdicti; conceduntur tamen illa Sacramenta, quae permittuntur tempore interdicti. Cessatio imponitur ab eo qui potst imponere censuras, praecedente monitione: et ab ipsomet potest tolli, aut suspensi per aliquod tempus4.

 




2 n. 313. v. est certum.



3 n. 314.



4 ib. dub. 2.



5 ib. v. 4. suspensus.



6 n. 138. et seq.



7 suppl. q. 22. a. 3.



1 l. 7. n. 316.



2 ib. dubit. 2.



3 ib. dubit. 3.



4 ib. v. 6. suspensus.



5 n. 317. v. quando.



6 ib. v. 10. si praelatus.



7 n. 321.



8 n. 322.



9 n. 318.



10 n. 323. et 324.



1 l. 7. n. 326. et 327.



2 n. 330.



3 n. 331.



4 n. 333.



5 n. 334.



6 n. 335.



1 l. 7. n. 336.



2 n. 337.



3 n. 338. et 339.



4 n. 340.






Precedente - Successivo

Indice | Parole: Alfabetica - Frequenza - Rovesciate - Lunghezza - Statistiche | Aiuto | Biblioteca IntraText

IntraText® (V89) Copyright 1996-2007 EuloTech SRL