PUNCTUM II. De privilegiis Regularium in particulari.

95. 96. et 97. I. De facultate absolvendi subditos a casibus et censuris.

98. De reservatione causuum, etc.

99. De facultatibus quoad Saeculares.

100. Utrum Regulares possint absolvere a casibus Episcopis reservatis a iure, vel consuetudine.

101. Utrum a casibus papalibus.

102. Utrum in itinere, aut ex bulla Cruciatae, etc.

103. Utrum confessarii regulares possint denuo examinari ab Episcopo.

104. et 105. II. Circa dispensationem in irregularitatibus.

106. III. De dispensatione in praeceptis ecclesiasticis, etc.

107. IV. Circa officium divinum.

108. V. Circa dispensationem votorum, et iuramentorum.

109. Circa votum castitatis coniugum, et sponsorum.

110. VI. De privilegio Religiosorum, novitiorum, et famulorum confitendi cuicumque sacerdoti, etc.

111. De Religiosis peregrinantibus.

112. Utrum in iubilaeo, etc.

113. ad 116. VII. Circa Ordinum receptionem.

117. ad 120. Circa Ordinum collationem.

121. et 122. Circa celebrationem Missarum.

123. Circa Communionis ministrationem.

124. ad 128. Circa concionandum.

95. 1. Quoad facultatem, quam habent Superiores regulares circa absolutionem casuum reservatorum, et censurarum, oportet hic distinguere potestatem erga subditos ab illa, quam habent erga saeculares. Sub nomine Superiorum regularium veniunt non solum generales et provinciales, et eorum Vicarii subrogati in eorum locum, sed etiam omnes locales Superiores, ut Priores, Guardiani, rectores, et etiam eorum Vicarii, quando ipsi absunt, saltem per integrum diem. Ita communiter doctores³ ex cap. Abbatis, de privileg. in 6. Omnes isti absolvere possunt suos subditos primo ab omnibus casibus et censuris non reservatis Pontifici, licet fulminatae esset ab homine per specialem sententiam, ut dicunt Salmanticenses cum Lezana Candido Pelliz. etc. ex privilegiis Pauli V:, Sixti IV. et Eugenii IV.⁴. Et id quod currit pro professis, valet et pro novitiis, ita ut iidem absolvi possint a Superioribus regularibus a casibus Episcopis reservatis incursis, non solum post ingressum, sed etiam ante, ut dicunt Salmantic. cum Bonac. Pelliz. etc. et p. Mazzotta cum Sanchez Tamb. etc.⁵. Et idem dicunt Salmantic. et Mazzotta cum Peyrino et Tamb.⁶ quoad illos qui proximi sunt. qui recipiantur, v. g. si manent in probatione in monasterio, ut assumant habitum, et id ex Bulla Clementis VII relata a Candido Rodriq. et a Salmant.⁷ in qua fuit concessum Provincialibus regularibus, et eorum VIcariis, aut aliis deputatis absolvere novitios Ordinis ab omnibus casibus reservatis (exceptis illis Bullae Coenae) incursis ante ingressum, et a censuris quae illis sunt annexae. His posset ailquis obiicere Decretum Urbani VIII. allatum in opere nostro⁸, in quo fuit statutum, quod per confirmationem privilegiorum obtentorum a Regularibus

post Tridentinum non intelligebantur rursus concessa ipsis privilegia ipsis ablata tam a Concilio, quam a S. C. absolvendi a casibus reservatis Ordinario. Multipliciter respondent Salmanticenses huic oppositioni loco citato; sed eorum responsiones non suadent, ut diximus in opere¹. Responsio congruentior videtur esse ita, scilicet quod Decretum Urbani loquitur de Saecularibus, sicut etiam loquebatur propos. 12. damnata ab Alexandro VII.; sed non de novitiis, qui in favorabilibus communiter a dd. reputantur ut Religiosi; ita Sanchez Suar. Castrop. Lezana cum iisdem Salmant.², et aliis. Eo magis, quia Clem. VIII. ita declaravit, et Diana³ refert privilegium concessum Iesuitis (quod ex communicatione extenditur ad omnes religiones), quo possint communicare novitiis omnia privilegia Societatis. Excipiunt tamen Bonac. Pelliz. et Salmant.⁴ casum, quo iam inceptum esset iudicium Episcopi contra novitium, antequam intraret; quia tunc (ut aiunt) posset Episcopus eum extrahere et punire. Quod dictum est de novitiis, idem dicit p. Mazzotta loco citato cum Peyrino de familiaribus monasteriorum: dummodo inibi sint quasi de familia, et continui commensales, ut dicitur in Bulla Superna Clementis X.

96. Possunt secundo Regulares absolvere suos subditos professos, et novitios etiam; sicut superius dictum est⁵, ab omnibus casibus papalibus occultis eodem modo, quo Episcopi valent absolvere suos subditos ex cap. Liceat. Atque hoc ex privilegio Pii V. relato per extensum a Salmanticensibus, et p. Concina confirmato a Benedicto XIII. in Bulla Pretiosus anno 1727., in qua fuit concessa Regularibus potestas absolvendi etiam a casibus Bullae coenae, excepto relapsu in haeresim, falsificatione litterarum apostolicarum, et translatione rerum prohibitarum ad infideles. Acobiter hic notandum, quod in dicta Bulla fuit etiam concessa Generali Dominicanorum potestas dispensandi ab irregularitate ob homicidium commissum a subditis, dummodo patratum non fuerit data opera, et secutum intra claustra monasterii⁶. Sed postquam haec scripsi, invenio quod Clemens XII. in Bulla Romanus, edita die 30. maii 1732., revocavit omnes litteras et constitutiones cum omnibus privilegiis et facultatibus concessis a Benedicto XIII., omnia reducendo ad primaevum statum, ac si praefatae confirmationes nunquam emanatae fuissent. Insuper hic notandumquod facto dubio, an revocatio privilegii pro Regularibus absolvendi in haeresim lapsos indicta a Tridentino, intelligenda tantum esset respectu aliorum, non autem Religiosorum: S. C. decrevit intelligi respectu omnium, ut refert p. Ferraris⁷.

97. Possunt tertio Regulares absolvere suos subditos ab excommunicatione ob percussionem etiam gravem, et enormem et publicam, inflictam non solum Religiosis eiusdem Ordinis, sed etiam alterius, et etiam clericis saecularibus Castrop.Ronc. Salm. et Croix ex privilegiis Bonifacii IV. et Clementis VIII. Atque hic adnotandum, quod si percussio sit levis, aut occulta, Religiosus percussor (si velit) potest petere absolutionem etiam ab Episcopo, sed obtenta sui Superioris licentia⁸ Dictum est subditos, quia nequeunt absolvere Saeculares, cum hic casus limitatus sit Regularibus intra Italiam, et extra Romam a Clemente VIII. ut mox dicetur n. 99.

98. Adnotandum hic praeterea, Superiores regulares ex concessione Clementis VIII. posse, si ipsis expediens videtur, reservare undecim

casus, sed non plures sine consensu Capituli generalis, aut saltem provincialis pro provincia. Casus ab ipsis reservabiles adnotati sunt Tr. 16. n. 130. Si autem Superior deneget licentiam, et utrum pro prima vice possint Religiosi absolvi a reservatis? vide ibidem n. 134.

99. Quoad vero Saeculares, olim Mendicantes gaudebant privilegio, quo poterant absolvere Saeculares ob omnibus casibus et censuris reservatis tam a Pontifice, quam ab Episcopis. Sed deinde Decreto Clementis VIII. anni 1602., confirmato a Paulo V. anno 1617., et Urbano VIII. anno 1627., limitata fuit praedicta potestas, et statutum fuit, ne Regulares existentes extra Romam, et intra Italiam, possint absolvere Saecuares nec a casibus Bullae Coenae, nec ab aliis sex sequentibus; Scilicet 1. A percussione clerici. 2. A duello. 3. A violatione immunitatis. 4. a violatione clausurae monasteriorum Monialium ob pravum finem. 5. A simonia confidentiali in beneficiis; et denique ab omnibus casibus, quos sibi reservant Episcopi. Itaque tam ex dicto Decreto Clementis VIII. quam etiam ex Bulla Gregorii XIII. Cum a Sacra, et praesertim ex propositione. 12. damnata per Alexandrum VII. quae sic se habebat: Mendicantes possunt absolvere a casibus Episcopis reservatis, non obtenta ad id Episcoporum facultate; hodie non est in dubium revocandum (quidquid aliqui dicant) quin Saeculares absolvere non possint a casibus ab Episcopis reservatis¹. Ita neque possunt absovlere Saeculares a sex casibus Clementia, etsi occulti sint, contra p. Vivam; potestas enim, quam Regulares habent ex Bulla S: Pii V. relata n. 96., qua possunt absolvere casus occultos, quam habent Episcopi ex cap. Liceat, est solum respectu suorum Religiosorum, non autem Saecularium. Id tamen probabile iudicamus cum p. Viva Comitolo, et aliis, quibus adhaeret etiam p. Concina, scilicet quod Regulares possint absolvere a casibus, quos sibi in Synodo Episcopus reservavit, sed deinde non expressit illos in tabella, quia tunc praesumitur se voluisse concedere potestatem ab iis absolvendi omnibus confessariis, modo ab ipso approbatis².

100. Dubitatur 1. utrum Religiosi possint absolvere Saeculares a casibus non reservatis sibi ab Episcopis, sed in iure, aut ex consuetudine reservatis Episcopis, ut sunt abortus foetus animati, et alii adnotati n. 46. Negant Viva Bord. Cabassut. Milante et alii, eo quod (ut aiunt) in Decreto Pauli V. et Urbani VIII. prohibetur Regularibus absolvere laicos a casibus Episcopis reservatis: A casibus eisdem Ordinariis resrvatis sunt verba Urbani. Nihilominus probabilius affirmant Conc. La-Croix Spor. Salmant. Lezana Sanch. cum multis aliis, quibus adhaeret eitam (se retractans) p. Viva in sua Morali. Ratio est, quia citata verba Decreti Urbani (et idem de Decreto Pauli V:) intelligenda sunt de casibus, quos Episcopi sibimet reservant: cum talia Decreta, ut diximus n. praec., sint confirmativa Decreti Clementis VIII. in quo fit mentio tantum casuum, qui sibi ab Episcopis reservantur: Nec a casibus (haec ait Clemens) quos Ordinarii reservarunt, aut in posterum reservabunt. Eo magis, quia ut ait p. Suarez, casus reservati Episcopis in iure debeant potius dici delegati Episcopis, quam reservati Sed aminadvertendum id non valere quoad percussionem clerici, nec quoad omnes alios casus, quos sibi Ordinarius reservaret; etenim quoad istos, sublata fuit omnis facultas Regularibus, ut dictum est n. praeced.3.

101. Dubitatur 2. utrum Regulares absolvere valeant Saeculares a casibus papalibus? Negant pauci quidem, id est Viva cum Bordone et Florino, ex iisdem Decretis Pauli V. et Urbani

VIII., quibus etiam vetitum fuit Regularibus absolvere a casibus reservatis Sedi apostolicae: at communissime et probabilius affirmant Bonacina Aversa Salmant. Pelliz., Rodriquez Potestas Peyrinus et ipse Viva in sua Morali (licet id affirmet solummodo quoad casus papales occultos) ex privilegio Pauli III. concesso anno 1545. Iesuitis, quo dictum fuit, quod possent absolvere Saeculares ab omnibus peccatis etiam Sedi apostolicae reservatis, exceptis contentis in Bulla Coenae. Nec obstant praedicta Decreta Pauli V. et Urbani VIII. quia illa (ut dictum est n. anteced.)intelliguntur de casibus Clementis VIII. (quos supradicti Pontifices confirmare voluerunt) in quo solum casus Bullae Coenae et sex alii excepti fuere. Animadvertendum autem est, hanc potestatem valere tantummodo quoad forum internum¹. Observetur praeterea, quod dictume st n. 31. de Abbatibus habentibus quasi episcopalem iurisdictionem.

102. Adnotandum hic, quod olim confessarii regulares ex concessione Gregorii XIII. et Eugenii IV., in itinere poterant excipere confessiones, non modo subditorum dioecesis, ubi approbati erant, sed caeterorum omnium. Et ex Bulla Cruciatae,cum approbarentur in uno loco, erant approbati pro omnibus²: Innocentius autem X. deinde statuit, ne Regulares possent excipere confessiones alicubi sine loci Ordinarii licentia, etiamsi haberent privilegium Cruciatae, ut declaravit Innocentius XII. in Bulla Cum sicut, anno 1700.³.

103. Animadvertendum praeterea est, quod olim ex Clem. Dudum de sepult. Regulares approbati absolute semel ab Ordinario, non poterant obligari, ut denuo examinarentur. Attamen s. Pius V. in Extrav. Romani Pontificis, dixit, quod Episcopus successor pro maiori quiete suae conscientiae posset rursus illos examinare. Sed postea Gregorius XIII. in sua Bulla In tanta negotiorum, etc. (relata a Navar. in fine sui Manualis) ad tollendas lites exortas circa Regulares, revocavit omnes Declarationes s. Pii, et praesertim hanc concernentem approbationem confessariorum regularium; revocavit, inquam, ad statum pristinum dispositionis Tridentini, quod sess. 23. cap. 15., nihil aliud exegit quoad Regulares, nisi ut approbarentur ab Ordinario. Hinc inferunt multi dd., ut Aravinus Dicastillus Villalobos Delbene, etc. apud Salm.⁴ quod Regulares approbatos examine ab aliquo Episcopo non possit denuo examinare successor.Attamen contrarium tuentur Diana p. 3. tr. 2. resp. 27. et Lezana Boss. Bordone et multi alii ex Decreto S. C. (relato a Lezana et Diana), quo fuit declaratum quod, non obstante Bulla Greg. XIII. posset Episcopus successor examinare approbatos ab antecessore, et hanc hodiernam esse Episcoporum praxim testantur Diana et ipsi Salm. Sed probabiliter dicunt Salmant.⁵ cum Villalobos, quod tam ex Constitutione s. Pii, quam ex declaratione S.C. possit Ordinarius successor iterum vocare ad examen aliquem, aut aliquos Regulares, quos notitiam habet non esse idoneos; sed non potest edicto generali suspendere omnes confessarios regulares, usquedum denuo examinaretur. Caetrum animadvertendum est, quod revocando generaliter Ordinarius omnes licentias, non comprehendat Regulares, qui in odiosis non comprehenduntur nisi exprimantur⁶. Animadvertatur insuper quod capitularis Vicarius Sede vacante non possit ad examen vocare Regulares ex privilegio iis concesso a Clemente IV.⁷. Animadvertendum

praeterea, supradicta valere pro approbationibus concessis absolute, non tamen pro concessis ad tempus, e. g. ad sex menses, ut plerumque fit; cum certum sit ex Bulla Innocentii XIII. Apostolici ministerii, confirmata per Benedictum XIII. quod confessarii tam saeculares, quam regulares non valeant excipere confessiones extra locum, personas, et tempus praescriptum, quocumque privilegio non obstante. Vide Tr. 16. num. 75.

 104. 2. De facultate Regularium dispensandi in irregularitatibus. Regulares valent ex privilegio s. Pii V. relato n. 96., confirmato a Iulio II, dispensare cum suis subditis in omnibus irregularitatibus occultis, in quibus possunt Ordinarii dispensare cum suis dioecesanis ex cap. Liceat, ut dictum est n. 29. Et idem possunt cum Saecularibus, ut aiunt Suarez Sanch. Pelliz. Sayrus Salmantic. Spor. Lezana etc. ex concessionibus Sixti IV., et praedicti Iulii II.¹.

105. Possunt praeterea Reuglares dispensare cum subditis in quacumque irregularitate, aut ob delictum, aut ob defectum ex privilegio Martini V.². Itaque, ut ad particularia descendam, possunt Superiores dipsensare cum subditis 1. In irregularitatibus ob homicidium non solum occultum, ut concessum fuit in Privilegio Martini V., sed etiam voluntarium notorium, ut dictum est n. 96., ex privilegio Benedicti XIII. dummodo data opera patratum non fuerit, et consummatum intra claustra. 2. Quoad defectum animae possunt dispensare cum Religioso ad suscipiendum sacerdotium, licet ipse passus esset permanentem dementiam, si deinde madicorum iudicio cessavit eius periculum³. 3. Quoad defectum corporis, ut si alicui pes, aut oculus deficeret, etiam sinister possunt dispensare, ut probant Salmant.⁴ cum Bordone ex privilegio Sixti IV. Et in dubio possunt etiam declarare, defectum non obstre, ut possunt Ordinarii cum suis subditis⁵. 4. Quoad defectum natalium, haec irregularitas per se cessat religionem profitendo quoad id, quod spectat ad Ordinum susceptionem, ut habetur ex c. de Fill. Presbyt.; nam quoad dignitates necessaria est dispensatio. Sed ex pluribus privilegiis (ut dictum est Tr. 19. n. 87.) possunt dispensare cum suis omnes Superiores regulares Generales, Provinciales et etiam Priores⁶. Quod vero inquit Sotus professione cessare quamlibet irreuglaritatem, id communius negatur⁷. 5. Possunt dispensare in bigamia etiam vera ex privilegio Martini V.; ita Castropal. Pelliz. Macad. Salm. etc.⁸. 6. In irregularitate eitam publica ob defectum lenitatis⁹. 7. Et ultimo possunt Regulares dispensare cum suis subditis in omnibus inhbailitatibus, et poenis contractis ratione delicti, ut privationis officii, beneficii, vocis, loci etc., etsi illae reservatae sint Pontifici, ut aiunt Suarez Sanchez Pelliz. et Salmantic. cum aliis ex privilegiis Sixti IV. Pii V. et Gregorii XIV.¹⁰.

 106. 3. Praelati regulares habent potestatem dispensandi cum suis subditis in praeceptis ecclesiasticis, ut possunt Episcopi cum suis dioecesanis, ut diximus Tr. 2. n. 57. Etenim ipsi habent quasi episcopalem iurisdictionem, ut communiter docent dd. ex Clem. Ne Romani de elect.11. Et ideo possunt probabiliter dispensare in omni eo, quod non est specialiter Pontifici reservatum, ut dictum fuit praed. Tr. 2. n. 58.; et praesertim in dubio, utrum res dispensatione

indigeat, ut diximus¹. Possunt etiam dispensare cum causa (sicuti semper supponitur) in legibus pontificiis, cum latae sunt pro aliqua provincia aut monasterio particulari, quia tunc praesumitur data huiusmodi facultas; aut cum talis est consuetudo, aut quando non potest facile recurri ad Superiorem; aut quando agitur de rebus parvi momenti quae non obligant ad lethale peccatum, aut quae frequenter accidunt, ut ieiunia, abstinentia a carnibus, festorum observantia, recitatio officii; dummodo non dispensetur per longum tempus, ut dicunt Salmant. cum Caiet. Soto etc. Et idem valet quoad regulas religionis². Ita dicunt etiam Azor. Castr. Salm. Trull. Macado, etc. posse Superiores dispensare ad operandum diebus festis tam cum Religiosis, quam servis domesticis, sed non cum extraneis, qui alioqui possunt operari pro monasterio, si monasterium sit pauper, ut aiunt Silvestr. Fagund. et Salm. cum Pasq. Leandro et aliis³. Vide quoad istud id, quod dictum fuit Tr. 6. n. 14.

 107. 4. Quoad divinum officium notentur hic privilegia, quae habent Regulares. 1. Leo X. concessit Religiosis ut possent recitare Horas privatim omnino mentaliter (Sed p. Ferraris Bibl. v. Offic. art. 3. n. 100. et 101. citans Spor. ait hoc privilegium esse adulterinum), praeterea ut possint anticipare officia longiora, et reservare brevia pro diebus maioris occupationis. 2. Clemens VII. concessit omnibus Regularibus infirmis (intelligitur de illis infirmis qui per se non excusantur ab officio), et infirmariis posse satisfacere officio recitando 6. aut 7. psalmos (assignandos a Superiore), 7. Pater et duo Credo. Et Martinus V. concessit convalescentibus ut satisfacere possent dicendo illam officii portionem, quam iudicaverit eorum confessarius. 3. Innocentius IV. concessit Monialibus s. Clarae (et ita intelligitur pro omnibus aliis communitatibus) satisfacere officio conversarum ob quamcumque rationabilem causam, v. g. si religiosa non sit bene instructa iuxta iudicium Abbatissae, aut confessarii, in officio choristarum: aut si sit scrupulosa, aut ob labores lassa, aut occupata in rebus utilibus, ut esset Religiosis esse applicatum ad excipiendas confessiones, praedicationi, aut studio ecclesiastico pro maiori diei parte. Etenium supponitur, quod privilegiis concessis Monialibus gaudeant etiam Religiosi ad invicem, ut dictum fuit n. 10. Animadvertunt insuper Salmantic. huiusmodi privilegio eos posse uti etiam sine licentia Superiorum. fuit enim concessum sine ista conditione. Animadvertunt praeterea, quod si Moniales omitterent laicarum officium, utentes huiusmodi privilegio, non peccarent lethaliter, quia tunc reputantur ut laicae, quae sub mortali non tenentur ad sui officii recitationem. Sed hoc non mihi placet, etenim huiusmodi privilegio Monialis non transit in qualitatem laicae, sed tantum officium eius choristae transit et commutatur in illud laicae.

 108. 5. Confessarii Mendicantium, et caeteri Regulares communcantes potestatem habent irritandi, remittendi et dispensandi iuramenta, ac vota. Sed hac de re dictum est Tr. 5. n. 42. et seq. Possunt insuper dispensare cum coniugibus quoad impedimentum ad petendum debitum propter incestum commissum cum consanguinea coniugis, ut communiter aiunt Sanch. Pontius Salmantic. aliique contra Patrem Concinam ex multis privilegiis variorum Pontificum⁴. Animadvertendum est autem hic, quod confessarius debet in hoc obtinere licentiam specialem, et saltem a Superiore inferiore sui monasterii⁵.

109. Possunt praeterea confessarii

Mendicantes dispensare cum coniugibus in voto castitatis elicito ante matrimonium, ad petendum debitum, sicuti etiam communiter dicunt Castrop. Pont. Sanch. Tourn. Wigandt Salm. etc. ex privilegio s. Pii V. Et etiam in voto elicito post matrimonium, ut rite existimant Sanch. Salmant. etc. (contra Pontium) ex aliis privilegiis, ex quibus possunt ipsi dispensare in omnibus votis, in quibus valent de iure ordinario dispensare Episcopi cum suis subditis¹. Id vero, quod magis ambigitur, est, utrum in casu necessitatis possint dispensare cum sponsis, ut possunt Episcopi in voto castitatis ad contrahendum matrimonium? Plerique affirmant, ut Anacletus Vidal Basseus Henriq. etc., quam sententiam probabilem iudicant Salm. et Elbel.; sed communius negant Layman Barbosa Sanch. et Pont., dicentes, quod Regulares possunt dispensare solum in votis, in quibus valent dispensare Episcopi de iure ordinario, sed non extraordinario, ut in casu isto. Respondent autem adversarii in casu necessitatis Episcopos, etiam de iure ordinario dispensare, cum sit huiusmodi potestas annexa eorum officio et dignitati, ut dictum fuit n. 34. et 41. Unde non possumus habere ut improbabilem primam sententiam².

 110. 6. Cum saecularibus conceditur facultas deligendi sibi confessarium, aut a Summo Pontifice, aut ab eorum Ordinario, semper supponitur, quod sit confessarius approbatus ab Episcopo; sed Regulares ex expressa, aut tacita sui Superioris licentia possunt confiteri cuicumque simplici sacerdoti: quod communiter existimatur cum Suar. Lugo Salmant. etc.³. Quare omnes Superiores regulares possunt sibi eligere in confessarium quemlibet sacerdotem, ut etiam communiter dicunt dd. ex cap. ult. de Poenit. et Rem. Idem vero quod pro Religiosis, valet et pro famulis commensalibus monasterii, ut habetur ex Trid. sess. 25. c. 11. ex quo possunt recipere a Religiosis Sacramenta Poenitentiae, Eucharistiae et Extremae Unctionis. Et idem valet quoad novitios, qui in favorabilibus sub Religiosorum nomine veniunt, ut omnes fatentur, et declaravit S. C. die 14. Augusti 1665. Quare ipsi possunt absolvi ab omnibus casibus ab Episcopo reservatis⁴, ut dictum est n. 95. Sed id non valet pro Equitibus s. Iacobi, et similibus, ut dicunt Salmant. cum communi, nam huiusmodi viget consuetudo⁵.

111. Adnotandum insuper, quod Religiosi peregrinantes, si habeant socim (dummodo sit idoneus) eiusdem Ordinis, illi confiteri debent. Si vero desit socius, aut alius eiusdem Ordinis sacerdos, tunc confiteri possunt cuilibet sacerdoti idoneo regulari, aut saeculari: quod commune est apud omnes. Sed quaeritur utrum talis sacerdos approbatus in illo loco esse debeat? Ita volunt pauci quidam, ut Wigandt Conc. etc.; sed communissime, et quidem recte negant Suar. Ronc. Castrop. Salmant. Elbel, aliique. Et quia talis est consuetudo religionum, quae facit praesumere consensum Ordinariorum; et quia Innocentius VIII. absolute concessit Religiosis peregrinantibus, ut, cumn on possent habere sui Ordinis Confessarium, quemcumque alium presbyterum idoneum religiosum, vel saecularem eligere valeant⁶. Vide quae diximus Tr. 16. n. 88.

112. Dicunt insuper Lugo⁷, et Salmant.⁸ cum Navarro Soto Castrop. Peyrino Bossio etc. quod tempore generalis iubilaei possint Regulares, et etiam Moniales sine suorum Superiorum licentia confiteri Religiosis alterius Ordinis, licet haberent confessarium Ordinis, sibi assignatum, ex pluribus privilegiis, quae

referunt Lugo Mendo etc.¹.

 113. 7. Regulares, quoad Ordines, non recipiunt litteras dimissoriales ab Episcopis, sed ab eorum Superioribus; aliter graviter peccant, et incurrunt suspensionem. Attamen quoad recipiendos Ordines, primo s. Pius V. ipsis concessit privilegium recipiendi Ordines a quocumque Episcopo, sed hoc revocatum fuit per Gregorium XV. Quae abrogatio confirmata est a pluribus aliis Pontificibus, et nuper a Benedicto XIV. Bulla Impositi Nobis etc. 27. Febr. anno 1747, qua praeterea praecipitur ut, si loci Ordinarius Ordinationem tenet, ab ipso debeat examinari et ordinari Religiosus; quod si Episcopus absit, aut non habeat Ordinationem, potest ordinari ab alio Episcopo, sed tunc requiritur attestatio authentica vel Vicarii generalis, vel secretarii, aut Cancellarii ipsius Episcopi, qua constet aut vel ipsum abesse a dioecesi, vel Ordinationem habiturum non esse proximo legitimo tempore per leges ecclesiasticas statuto. Et praecipit idem Pontifex hoc expresse declarandum esse ut cognoscatur, quod non sufficit, ut dicatur Episcopus Ordinationem non habiturs, si accedant extra tempora; aliter easdem subit poenas, quas subeunt, qui sine dimissorialibus litteris ordinantur. Insuper vetatur Religioso, ne alibi data opera permaneat, ut eximat se ab examine Episcopi loci, ubi prius morabatur. Religiosi veo morantes in dioecesibus quae sunt nullius, ordinari debent ab Episcopo viciniori².

114. Quaeritur hic 1. a quo debeant ordinari novitii? Dicunt Suarez et Henriquez, ab Ordinario, aut originis, aut domicilii; sed Sanchez Castrop. Delbene et Fagnanus cum aliis existimant quod possint ordinari ab Ordinario loci, ubi est novitiatus. Recte dicunt La-Croix, et p. Mazz. utramque sententiam esse probabilem, dummodo (quoad hanc secundam) novitium animum habeat, quantum in se est, perpetuo permanendi in illo monasterio, in quo est, et hac de re iuramentum praebeat, ut praecipitur in Bulla Speculatores3.

115. Quaeritur secundo utrum Religiosi possint ordinari extra tempora? Negant Vasquez Lezana, etc.: etenim aiunt, quod etsi Gregorius XIII. id concesserit Iesuitis, attamen prohibuit communicationem. Sed hodie non amplius est in dubium revocandum, quin possint tam ex multis privilegiis concessis aliis religionibus, quam ex declaratione nuper facta per Benedictum XIII. in Concilio romano (Tit. 5. cap. 2.) in quo statutum fuit, quod talia privilegia in suo robore persistant, nec eis derogatum fuisse constet4.

116. Quaeritur tertio utrum, cum ordinantur Regulares extra tempora, valeant ordinari quocumque die in quo fit officium duplex, etiamsi non sit festum de praecepto? Affirmant Fagundez Villalob. Diana, etc.; et dicunt esse probabile Suar. aliique; quia Alexander VI., cum ageret de huiusmodi privilegio, dixit posse ordinari diebus dominicis, sive festivis duplicibus, at non dixit de praecepto. Hanc opinionem reiicere non audeo; existimo tamen probabiliorem oppositam cum Lugo Morio et Escobar. quia Gregorius XII. agens de eodem privilegio declaravit, dicens, diebus dominicis, et festivis diebus, et non dixit duplicibus: Dies festivus proprie accipitur ille, in quo vetantur opera: unde intelligitur de praecepto. Et revera usus obtinet quoad omnes eos, qui dispensatione ordinantur in tribus diebus festivis, pro quibus valet eadem regula⁵.

117. Quo vero ad potestatem conferendi Ordines, olim Abbates regulares ex concessione ipsis facta in Synodo VII. (sicuti habetur in can.

Quoniam Dist. 166.) poterant ministrare Tonsuram, et Ordines minores, non solum suis subditis religiosis, sed omnibus aliis. Attamen per Trid. sess. 23. c. 10. huiusmodi potestas fuit ipsis limitata pro solis regularibus subditis. His tamen non obstantibus plerique dd. sustinerunt, Abbates, saltem mitratos (ut existimant Salmanticenses, et adducunt plura S. C. Decreta), qui possunt pontificalia exercere, posse ordinare etiam saeculares suos subditos, et etiam alios, habentes dimissoriales litteras suorum Ordinariorum; nihilominus omnes istae opiniones locum amplius hodie non obtinent post Decretum S. C. approbatum ab Urbano VIII. die 17. ianuarii anno 1642., in quo, reiecta quacumque contraria sententia, prohibitum fuit Abbatibus, ne Ordines conferrent, vel litteras dimissoriales concederent aliis, quam solis subditis regularibus; iisque contrarium facientibus suspensio imposita fuit. Excipiuntur tamen plerique descripti in Cancellaria rom., qui privilegium habent dimissoriales epistolas concedendi, ut Abbas Montis Cassinensis, Abbas Cavensis etc.¹.

118. Quaeritur hic 1. utrum Abbates habentes iurisdictionem pene episcopalem in aliquo territorio separato, possint ordinare suos subditos saeculares? Molfesius apud La-Croix² affert declarationem affirmativam S. C.; sed Benedict. XIV.³ refert alteram contrariam, et idem affert decisum p. Zaccharia apud LaCroix loro citato.

119. Quaeritur 2. utrum Abbates, qui possunt ordinare subditos professos, valeant et novitios? Negant Castrop. Barbosa Sayrus, etc.; communius autem et probabilius affirmant Suarez Layman Sanchez Escobar. et Salmant. cum aliis, quoniam in favorabilibus regulariter sub Regularium nomine veniunt etiam novitii (ut diximus n. 110.).

120. Quaeritur 3. utrum Ordines collati ab huiusmodi Abbatibus, saecularibus, aut regularibus non subditis, sint validi? Negant Suarez La-Croix, etc.; sed affirmandum est cum Sanchez Salm. Tamb. Pellis. etc., quia haec facultas (ut diximus) olim fuit concessa Abbatibus: et a Concilio deinde, et a Decreto Urbani vetitum illis fuit tantum facultatis exercitium: unde ipsi illicite, sed valide ordinant. Et quod ita se res babeat, apparet ex eodem Decreto Urbani, in quo ordinatis imponitur suspensio. Pro validis itaque habentur Ordines iis collati. Et ita decisum pluries per S. C. affert Bened. XIV.⁴.

121. VIII. Quoad celebrandam Missam, et ministrandam Eucharistiam, olim ex privilegiis Sixti IV., Alex. VI., et Urbani VIII. poterant celebrare in altari portatili, tam in suis domibus, quam in suis ruralibus domibus vulgo Grancie, etiam contradicente Episcopo. Sed Clemens XI. anno 1703. suo Decreto declaravit, quod omnia eorum privilegia celebrandi in altari portatili revocata sint per Tridentinum. Idemque declaravit Bened. XIV. in Bulla Magno, edita 2. iun. 1751. §. 29.; nec possum assentiri p. Mazzotta dicenti huiusmodi prohibitiones intelligi factas quoad domus privatas, sed non quoad proprias Religiosorum; nam in Decreto Clementis agitur de privilegio celebrandi in locis, in quibus degunt; loca autem, in quibus degitur, sunt domus propriae, non alienae. Innocentius insuper XIII. anno 1723. In Bulla Apostolici ministerii, prohibuit, ne in privatis Regularium vellis, seu cubiculis erigatur altare, remota quacumque in contrarium consuetudine⁵. Sciatur tamen, quod Greg. XIII. concessit Provincialibus Iesuitarum facultatem deputandi publica oratoria in suis ecclesiis, in quibus omnes

possint celebrare, etc.¹.

122. Ex privilegio Greg. XIII. possunt Regulares celebrare una hora ante auroram; quare valent celebrare Missam tribus horis ante solis ortum; ita Lugo Suarez Rodriq. Salm. etc.². Immo cum adest aliqua iusta causa, possunt clebrare immediate post duas horas post mediam noctem ex privilegiis Alexandri VI. et Clementis VIII. Et huiusmodi privilegia dicunt Lugo Rodriquez Diana Narbona et Salm. cum aliis non esse revocata per Tridentinum sess. 22. de observand. et evitand. etc. Monent tamen praedicti dd. id valere tantum pro ecclesiis propriis, in quibus tamen (subdunt) possunt huiusmodi privilegio uti etiam sacerdotes saeculares³. Insuper Eugenius IV. concessit Regularibus licentiam celebrandi tribus horis post meridiem, iusta tamen ex causa; attamen Azorius Fag., aliique dicunt, huiusmodi privilegium fuisse revocatum per S. Pium Bulla, Amantissimus, anno 1566. cuius rei Lezana affert Declarationem S. C. Sed his non obstantibus, dicunt Lugo⁴ Salmanticenses cum Aversa Dicastillo Narbona Diana, etc. authentice non constare de dicta Declaratione, nec de revocatione S. Pii, qui loquuturs fuit de Missis tantum, quae celebrantur de sero, etiam forsan, circa solis occasum; unde dicunt, vigere privilegium Eug. IV., et ut quis illo utatur, sufficere quamcumque mediocrem causam, ut convalescentiae, studii, et similium.

123. Quo vero ad ministrandam Eucharistiam Paulus III., aliique Pontifices concesserunt Regularibus facultatem ministrandi in suis ecclesiis omnibus fidelibus. Excipitur tamen 1. Si Episcopus rationabiliter prohiberet alicui, ne Eucharistiam sumeret. Excipitur 2. Communio in mortis articulo, aut periculo, dummodo non adsit extrema aut gravis necessitas, et parochus nequeat, aut nolit ministrare; Lugo Ronc. etc.⁵. Excipitur tertio Communio paschalis, id est illa, qua praecepto satisfit, ut communiter aiunt Filliuc. Sa Busemb. etc. Videantur hac de re, quae dicta sunt Tr. 12. n. 41.

 124. 9. Quoad facultatem concionandi, olim Regulares ex Clementina Dudum de sepult. poterant libere praedicare in suis ecclesiis, et in plateis, sed Trid. sess. 5. c. 2. de Reform. statuit, ne in alienis ecclesiis praedicare possent sine licentia Ordinarii, et in ecclesiis propriis sui Ordinis, antequam benedictionem petant ab Episcopo. Quare Religiosis, ut in suis concionentur ecclesiis, sufficit, ut petant benedictionem, etsi illa denegetur, ut dicunt Lez. Pelliz. Bord. et Salm. cum aliis, adducto Decreto S. C.⁶. Sed huiusmodi benedictio, ut dicunt Salm. non requiritur, ut praedicent per plateas; nam Concilium loquitur solum de ecclesiis. Semper tamen debent regulares habere approbationem suorum Superiorum, qui peccarent, si nullo eorum praehabito examine, iis praedicare permitterent⁷. Possunt autem Superiores committere, etiam simplicibus clericis tonsuratis ut praedicent, ex privilegio Greg. XIII. Licet S. C. generaliter declaraverit, praedicationem posse committi cuicumque tonsurato⁸.

125. Quo vero ad ecclesias alienas, ut dictum est, Regulares ibi praedicare non possunt sine venia Ordinarii, nisi id esset pro duabus aut tribus vicibus, ut dicunt Nav. Barb. Diana Salm., aliique; aut dummodo Ordinarius non maneret inibi, et Religiosus aliquis transeunter ibi esset: quia tunc potest illi parochus ilcentiam concedere praedicandi, uti concessit Greg. XIII.⁹. Quando tamen

Ordinarius veniam concederet, Religiosus valet concionari in parochiis, etiam contradicente parocho, et quia Ordinarius est parochi Superior, et quia id fuit expresse concessum per Alex. IV.¹.

126. Quaeritur 1. utrum liceat Regularibus concionari, contradicente Episcopo? Quando sunt alienae ecclesiae, et Episcopus ab initio veniam denegat, proculdubio non licet. Sed si Episcopus iam concessisset licentiam, et deinde velelt eam revocare, aut si ecclesiae essent propriae, dicunt Peyr. Vega Pelliz. et Salm. cum Diana, etc.² posse praedicare. Sed huic obstat quod in Tridentino statuitur (sess. 24. c. 4. de Reform.): Nullus autem Saecularis, sive Regularis,... contradicente Episcopo, praedicare praesumat. Obstat insuper Bulla Greg. XV. Inscrutabili, in qua statuitur, Episcopum, ut delegatum apostolicae Sedis: posse punire Religiosos, qui in alienis ecclesiis suorum Ordinum non petita benedictione, aut ipso contradicente, praedicare praesumpserint. Sed respondent Salm. quod tam praedicta Bulla, quam Concilium accipienda sint iuxta id, quod statuitur in Clementina Dudum supracitata, in qua prohibetur praedicare, quando praedicat Episcopus, aut quando solemniter coram ipso praedicatur. Et ita decisum referunt per S. C. Episcoporum et Regularium die 30. ian. 1629. apud Barb.³. Cum ego tamen observassem Barbosam loc. cit., inveni, quod S. C. declaratio fuerit solummodo quoad conciones in ecclesiis propriis Regularium. Unde quoad ecclesias alienas mihi non videtur probabilis supradicta responsio.

127. Quaeritur 2. utrum Episcopus valeat examinare Religiosos petentes veniam concionandi in ecclesiis non propriis? S. C. apud Barb.⁴ die 12. ianuar. anno 1628. statuit affirmative; sed negant Salm.⁵ cum Pelliz. Bord. Diana Peyr., etc. ex Bulla Leonis X. Superna, in qua statutum fuit, ut nemo ad concionandum admitteretur, nisi prius per Superiores suos respective examinatus; et deinde declaratum fuit ibidem, quod Religiosus approbationem sui Superioris ostendere deberet. Respondent deinde Salm. cum Pelliz. et Granado supradictam contrariam S. C. Declarationem non amplius quam probabilem prae se ferre sententiam; unde non esse praeferendam Bullae Leonis. At, inquam, saltem probabile est ex dicta Declaratione, quod Episcopus valeat examinare, et aliter negare possit licentiam. E contrario Bulla Leonis prohibet Episcopis, ne admittant Religiosum, non afferentem approbationem sui Superioris, sed non vetat illum examinare, si velit, et negare veniam, si ipse renuat examinari.

128. Animadveretendum tandem est, Ordinarium ex Concil. Lateranensi V. posse suspendere et punire concionatores regulares in tribus casibus in quibus immo ipsi ipso facto suspenduntur a concionando: 1. Si praedicent miranda, falsa, aut incerta. 2. Si praedicent prophetias non fundetas in sacra Scriptura, aut non approbatas a Sede apostolica.3. Sip raedicando detrahunt Episcopis, et suis Superioribus. Insuper ex Trid. sess. 5. c. 2. Episcopus potest suspendere et punire Regulares illos, qui praedicant propositiones haereticas, erroneas, aut scandalosas⁶. Demum adnotandum quod Urbanus VIII. in Constit. Alias felicis rec., etc. data 11. april. 1635. (in extensum relata apud p. Ferrar. Bibl. tom. 5. verb. Oracula, pag. 342. n. 9.) revocavit omnia privilegia ab antecessoribus regularibus concessa vivae vocis oraculo, exceptis iis quae testificata fuerint per ministros quibus vi sui officii fides adhiberi solet.