PUNCTUM II. De absolutione a censuris.

11. Qui potest absolvere a censuris.

12. De censuris per sententiam generalem. An Episcopus existens extra etc. Alia notabilia.

13. An requiratur formula, et an praesentia censurati, etc. De absolutione conditionata, et an extra confessionem, etc.

14. De requisitis ad absolutionem.

11. Si censura lata est per modum sententiae particularis, plerumque ille tantum potest absolvere, qui eam tulit, aut eius Superior, aut successor, aut delegatus. Sed si imposita est a iure communi, tunc ab illa potest absolvere quilibet confessarius, uti commun. Tournely Sot. Coninch. Castr. Conc. Ronc. Salm. etc. cum s. Thom.³. Et hoc habetur ex cap. Nuper, 39. de sent excomm. ubi cum sermo fiat de excommunicatione non reservata (et idem intelligitur comm. a dd. de suspensione, et interdicto personali, Castrop. Sot. Vasq. et Salm. cum s. Thoma), dicitur a suo Episcopo, vel a proprio sacerdote poterit absolutionis beneficium obtineri. Sub nomine a proprio sacerdote venit quivis confessarius approbatus, iuxta sententiam communem⁴, et uti ostensum est Tract. 16. n. 86. et 96. in fin. Dictum est approbatus, quia simplices sacerdotes ne possunt quidem ab excommunicatione minori absolvere, quicquid aliqui dicant⁵. Sed hic notanda sunt multa.

12. Notandum 1. huiusmodi absolutionem valere pro foro tam interno, quam externo; unde dicunt Roncaglia Conin. Castrop. Suar. Spor. Salm. etc. posse dari absolutionem etiam extra confessionem⁶. Notandum 2. quemlibet confessarium posse pariter absolvere ab omnibus censuris latis ab homine per senetntiam, non iam particularem, sed generalem: quia illae aequiparantur censuris latis a iure, ut probabilius dicunt Castrop. Ronc. Laym. Conc. Salm. Holzm. Coninc. Bon. Croix etc. communissime contra Suar. et Filliuc.⁷. Notandum 3. Episcopum, extra dioecesim licet moretur, posse absolvere subditum a censuris, cum causae cognitione opus non est; Silv. Salm. Avil. etc.; secus, si quis extra dioecesim delinquit, et per sententiam particularem excommunicatus est ab Epsicopo illius loci; tunc enim non potest a proprio Episcopo absolvi, nisi de Episcopi licentia; Coninc. Turrian. Diana, Salm. etc.⁸. Notandum 4. quod qui facultatem habet absolvendi a casibus papalibus, non ideo potest absolvere a casibus Bullae Coenae; Bon. Dian. Buss.⁹. Ita pariter qui potest absolvere a censuris Bullae Coenae, non ideo potest absolvere ab haeresi, ut declaravit Benedictus XIV. in Bulla Convocatis, data 25. Nov. 1749. n. 53.¹⁰: ita pariter facultas data ab Episcopo pro reservatis non intelligitur pro illis quibus annexa est censura reservata, ut ait Tamb.; secus autem si concessio est facta a Papa, dum casus papales plerumque sunt reservati cum censura et propter censuram; La-Croix etc. Et ita pariter facultas concessa in iubilaeo absolvendi ab omnibus censuris reservatis, intelliguntur ex

communi usu etiam reservatae ab Episcopis¹.

13. Notandum 5. ad absolvendum a censura in foro interno non requiri verborum detemrinatam formulam, sed sufficere quodlibet externum signum (cum caeteroquin satis non sit sola voluntas); Suar. Castr. Salm. etc.². Non requiritur praesentia censurati, quia certe etiam absens absolvi potest, ut habetur ex c. De manifesta 2. q. 1.; sed notant Sanch. Salm. etc., hoc non esse faciendum, nisi ex urgenti causa; et si absolutio obtinetur per procuratorem, hic speciale debet habere censurati mandatum ad absolutionem obtinendam. Potest absolvi etiam invitus, sed communiter hoc non licet³. Notandum 6. absolutionem metu gravi et iniusto extortam irritam esse, et metum incutientem nova excommunicatione ligari, c. un. de His qui vi, etc.4. Notandum 7. absolutionem datam, non satisfacta parte, si ab Ordinario concessa est, esse validam, licet certe illicitam, ut dictum fuit Tract. 16. n. 70.; sed si est data a Delegato, ut probabilius dicunt Suar. Spor. Vasq. etc., est etiam invalida, si in delegatione apposita est clausula satisfacta parte; licet opinio opposita Sanch. Castrop. Bonac. Ronc. Salm. etiam sit probabilis, quoties in concessione non exprimitur clausula irritans absolutionem⁵. Notandum 8. valere absolutionem conditionatam de futuro: sed illicitam iusta causa non existente; Suar. Coninc. Salmant. Ronc. etc.; et tunc, conditione verificata, censura aufertur⁶. Contra licite datur absolutio cum reincidentia, nmep quod si absolutus intra tempus praefixum suae obligationi non satisfaciat, in eamdem censuram reincidat, sed tunc iuxta probabiliorem sententiam Laym. Con. Castr. Ronc. Tourn. Salm. etc. contra Suar. Bon. etc. requiritur nova culpa, qua deficiente, non potest renasci illa censura quae semel sublata est, nam non possunt censurae sine Pontificis auctoritate suspendi. Et idem dicunt Laym. Conin. Salmant. etc. tenendum esse quando Papa absolvit ad omnem effectum, licet cum reincidentia⁷. Notandum 9. probabile esse cum Sanch. Con. Salmant. Ugolin. Buss. etc. contra Suar. et Navarr. quod qui facultatem habet absolvendi a censuris in foro conscientiae, potest absolvere etiam extra confessionem⁸. Sed excipiendi sunt casus papales occulti qui ab Episcopis non possunt absolvi, nisi in confessione, iuxta Declarationem Gregorii XIII. ut dicetur Tract. 20. n. 32.

14. Notanda denique sunt requisita ad absolutionem. Haec sunt 1. satisfactio praecedens parti offensae, nisi illa remiserit, aut iustam recusaret satisfactionem, aut nisi reus esset impotens; quod si tunc sine gravi incommodo satisfacere nequiret, sufficiet cautionem praestare si potest, aut saltem iuramentum satisfaciendi, cap. Odoardus, de Solut. et cap. 23. de Verb. sign. modo, intelligitur, creditor idem incommodum non pateretur; Navar. Coninc. Salm. etc.⁹ II. Iuramentum de non reincidendo in idem crimen, cap. De caetero, et c. ex Tenore, de sent. excomm.; sed hoc intelligitur quando delictum est enorme, ut percussio clerici, usura publice exercita; ita communiter Suar. Cast. Conin. etc.¹⁰. III. Petitio absolutionis, c. Per tuas, de sent. excomm.; licet dicat s. Thomas¹¹, quem secuti sunt Castrop. Coninch. Salm. etc., quod si reus iam emendatus fuisset, confessarius potest eum absolvere, etiam licet invitum, cum privilegium est concessum confessario non poenitenti, cum textus non dicit non potest, sed tantum non debet. An si poenitens, contingente casu quod confitetur habenti facultatem, obliviscatur se accusare de reservato,

remanet ab eo absolutus? communissima est sententia affirmativa; nihilominus mihi probabilior videtur opposita, ut diximus Tract. 16. n. 140.¹. Quod si absolutio data fuisset ex causa falsa, tunc videndum est an talis causa sit principalis, quia si esset principalis, irrita esset, modo iudex non esset certe conscius falsitatis; ita communiter Suar. Bon. Tournel. Castrop. Sayr. Salmant. Avila etc.².