CAPITULUM II.

Probatur potestas suprema pontificis duobus aliis textibus: Et tibi dabo claves etc. Matth. 16, 19. Et Rogavi pro te ut non deficiat fides tua etc. Luc. 22, 33.

1. Praeterea in eodem cap. 16 Matthaei, vers. 19, habetur quod Christus dixit Petro: Et tibi dabo claves regni coelorum. Et quodcumque ligaveris super terram, erit ligatum et in coelis; et quodcumquè solveris super terram, erit solutum et in coelis. Febronius¹, ait potestatem clavium uon quidem Petro eiusque successoribus, sed universitati Ecclesiae traditam fuisse, ita ut illa tam per summum pontificem, quam per alios Ecclesiae ministros pro sua cuiusque portione exerceatur; citatque pro se concilium tridentinum², ubi dictum fuit: Si quis dixerit claves Ecclesiae datas etc. Quapropter (inquit Febronius) falsum est claves Ecclesiae specialiter Petro fuisse commissas: nam episcopi in usu clavium semper Ecclesiae ministros se agnoverunt.

2. Sed obstant Febronio Tertullianus, s. Gregorius, s. Basilius, s. Paschasius etc. Quamvis enim Ecclesia ligandi et solvendi potestatem participet, cum in Ecclesiae favorem claves Petro traditae fuerint, tamen negari nequit principaliter Petrum claves a Christo accepisse, tamquam Ecclesiae rectorem, cui Ecclesiae universalis cura commissa est, ut eadem clavium potestas a Petro aliis ecclesiis postea communicaretur. Sic scribit s. Gregorius: Ecce claves regni coelorum (Petrus) accepit; potestas ei ligandi ac solvendi tribuitur, cura ei totius Ecclesiae et principatus committitur³. Et deinde subdit⁴: Curae nobis fuit quae universis ecclesiis a nobis impenditur. Hinc s. Paschasius Radbertus scripsit: lure igitur (Petrus) in meritis primus aestimatur per quem, et in quo ad alios dona transmittuntur. Accipiunt autem reliqui in eo omnes claves regni coelorum, cum ei a Domino specialius committantur etc.5. Nota: per quem ad alios dona transmittuntur. Idem prius iam scripsit s. Basilius: Beatus ille Petrus omnibus discipulis praelatus, cui soli maiora data quam aliis sunt testimonia, qui praedicatus est beatus, cui claves regni coelorum concreditae sunt6. Et prior omnibus ac clarius id scripsit Tertullianus: Si adhuc coelum putas clausum, memento claves coeli Dominum Petro et per eum Ecclesiae reliquisse7. Potestas igitur clavium per Petrum aliis Ecclesiae ministris communicatur. Sicque intelligitur ille Tridentini canon 15, ubi damnatur qui dixerit: Claves Ecclesiae datas tantum ad solvendum etc. Accipiunt quippe claves omnes Ecclesiae ministri, sed istae specialius Petro committuntur, ut per ipsum aliis transmittantur.

3. Dicunt quod Christus etiam aliis apostolis in alio loco claves tradidit, dicens: Amen dico vobis: quaecumque alligaveritis super terram, erunt ligata et in coelo: et quaecumque solveritis super terram, erunt soluta et in coelo8. Sed hoc quid obstat? Iam supra diximus apostolos immediate a Christo potestatem quidem aequalem ac Petrum recepisse, tamquam primos Evangelii fundatores; sed omnes ipsos fuisse Petro subiectos ut capiti et

principi, prout cuncti patres eum proclamant. S. Gregorius Nyssenus: Ille (Petrus), quem Dominus apostolici chori principem designavit. S. Efrem: Princeps et vertex apostolorum Petrus. S. Basilius: Beatus ille Petrus omnibus discipulis praelatus. S. Gregorius Nazianzenus: Petrus apostolorum princeps. Et alii plurimi. Quapropter in concilio ephesino¹ dictum fuit: Beatissimus Petrus apostolorum princeps et caput, fideique columna, Ecclesiae catholicae fundamentum, a D. N. Iesu Christo claves regni accepit. Praeterea advertendum, ut supra innuimus, apostolis aequalem illam potestatem collatam fuisse per singulare privilegium, quae ideo cum ipsis extincta est. Unde falsum est episcopos, tamquam apostolorum successores, quoad potestatem clavium aequales esse pontifici; dicuntur ipsi quippe successores apostolorum quoad ordinem et characterem, non vero quoad potestatem et iurisdictionem quam apostoli habebant. Profecto episcopi etiam positi sunt a Spiritu Sancto regere ecclesiam Dei (ut dicitur Act. 20, 28); sed ipsi tamquam membra pro uniuscuiusque portione ecclesiam regunt, papa vero tamquam caput, cui totius Ecclesiae regimen est commissum. Sed haec res melius infra elucidabitur.

4. Obiicit quidam Febronii socius Christum non dixisse Petro: Tibi do claves regni coelorum, sed tibi dabo. Unde infert quod Petro claves tantum promissae fuerint, sed omnibus apostolis post resurrectionem Salvator dixit: Quaecumque alligaveritis etc. ut supra; unde ait, claves non soli Petro, sed toti Ecclesiae fuisse traditas. At respondetur non decuisse quod Christus, dum adhuc vita hic fungebatur eratque visibile Ecclesiae caput, claves traderet Petro eumque suum vicarium constitueret, sed quod id effectum haberet cum Dominus iam ascendisset ad coelos et mundo invisibilis factus esset; et ideo dixit: Dabo tibi claves, et non tibi do. Caeterum nequit in dubium revocari quod sicut confessio Petri singularis fuit, Tu es Christus Filius Dei vivi; ita pariter singularis fuit promissio clavium ipsi facta, volens Christus singularem illam Petri confessionem dono clavium remunerare, prout declararunt patres supra relati². Quibus adde s. Augustinum dicentem: Petrus apostolus, qui ubi dixit: Tu es Christus, Filius Dei vivi, tam beatus a Domino appellatus est, ut claves regni coelorum accipere mereretur3. Maxime ponderanda sunt verba scripta a s. Francisco Salesio in quodam suo sermone: Haereticorum ministri omnem lapidem movent ut nos avertant ab obedientia quae debetur vicario Christi. Dixerunt s. Petro promissionem a Domino factam nomine totius Ecclesiae, sic ut nullum privilegium peculiare concessum fuerit ipsius personae. Si hoc interpretandi modo non pervertatur Scriptura, numquam ab aliquo in alienum sensum detorquebitur4. Praeterea sapienter sanctus animadvertit quod Dominus immediate antea iam de Ecclesia locutus fuerat, dicens: Et portae inferi non praevalebunt adversus eam. Unde arguit: Si Christus Ecclesiae immediate claves tradere voluisset, dixisset: Et dabo illi claves. Sed dixit: Dabo tibi. Ergo

principaliter Petro tradidit claves ut illarum potestas aliis deinde Ecclesiae ministris communicaretur.

5. Adest in evangelio s. Lucae alius textus quo probatur infallibilitas romani pontificis plurium ss. patrum auctoritate: Simon, Simon, ecce Satanas expetivit vos, ut cribraret sicut triticum; ego autem rogavi pro te ut non deficiat fides tua. Et tu aliquando conversus confirma fratres tuos1. Dicimus hoc loco, Christum rogasse pro Petro ne in ipso aut eius successoribus pontificibus unquam fides deficeret. Febronius ait Salvatorem hîc non rogasse pro Petro tamquam Ecclesiae rectore, sed pro eius particulari persona, ne in communi aliorum discipulorum scandalo fidem perderet; unde accidit quod Petrus quamvis Dominum externe ore negasset, tamen fidem in corde servavit. At s. Bernardus et alii sentiunt Christum tunc vere orasse pro Petro et eius successoribus, ut in doctrina fidei semper essent infallibiles; en verba s. doctoris: Dignum namque arbitror ibi resarciri damna fidei ubi non, possit fides sentire defectum. Cui enim alteri sedi dictum est aliquando: Ego pro te rogavi ut non deficiat fides tua? Infallibilitatis pontificiae praerogativam constantissima perpetuaque ss. patrum traditio commonstrat2. Idem dixit prius s. Lucius papa et martyr³: Romana Ecclesia apostolica est et mater omnium ecclesiarum, quae a tramite apostolicae traditionis numquam errasse probatur, secundum ipsius Domini pollicitationem dicentis: Ego rogavi pro te, ut non deficiat fides tua. S. Agatho in epistola ad Constantinum imperatorem, probata in synodo VI, post verba - Ego autem rogari pro te etc.-, scripsit: Hîc Dominus fidem Petri non defecturam promisit, et confirmare eum fratres admonuit, quod pontifices meae exiguitatis praedecessores fecisse semper cunctis est cognitum. Idem scripsit s. Leo, epist. ad Petrum antiochen.: Nimirum solus est pro quo, ne deficeret eius fides, Dominus ac Salvator asserit se rogasse, dicens: Rogavi pro te etc. Quae venerabilis et efficax oratio obtinuit quod hactenus fides Petri non defecit, nec defectura creditur in throno eius. Quamobrem Innocentius III deinde scripsit⁴: Maiores Ecclesiae causas, praesertim articulos fidei contingentes, ad Petri sedem referendas intelligit, qui novit pro eo Dominum exorasse ne deficiat fides eius.

6. Dicit autem alius auctor ex adversariis quod Christus cum dixit: Rogavi pro te etc., tunc non rogavit pro solo Petro, sed pro tota Ecclesia, ipsamque in persona Petri allocutus est. Adducit pro hac sua interpretatione s. Augustinum, qui dicit: Manifestum est in Petro omnes contineri: rogans enim pro Petro, pro omnibus rogasse dignoscitur. Respondetur: nulli dubium quod Christus, rogans pro Petro tanquam primo pastore et Ecclesiae doctore, etiam pro omnibus fidelibus rogavit, qui a Petro in fide instruendi erant. Caeterum patet Dominum in eo loco pro solo Petro exorasse, dum singulariter Petro dixit: Simon, Simon: et postquam alios admonuit: Satanas expetivit vos etc., soli Petro se vergens dixit: Ego autem rogavi pro te (non iam pro vobis) ut non deficiat fides tua.

Idque ex sequentibus verbis magis clarescit: Et tu, aliquando conversus, confirma fratres tuos. Hoc, ut explicat Theophylactus, Petro dictum fuit tamquam apostolorum principi Ecclesiaeque fundamento: Quia te habeo ut principem discipulorum, confirma caeteros; hoc enim te decet, qui post me petra es Ecclesiae et fundamentum. Et sic etiarn id interpretatur idem s. Augustinus: Ego rogavi pro te, hoc est, ne auferatur ex; ore tuo verbum veritatis usgue valde1. Et prius id scripsit s. Ioannes Chrysostomus²: Quam est fervidus! quam agnoscit creditum a Christo gregem! quam in hoc choro princeps est!.. Merito primus omnium auctoritatem usurpat in negotio, ut qui omnes habeat in manu; ad hunc enim dixit Christus: Et tu aliquando conversus confirma fratres tuos.

7. Ex hoc accidit quod s. Petrus, sciens se a Deo electum pro Ecclesiae doctore et magistro, in primo concilio hierosolymitano dixit: Viri fratres, vos scitis quoniam ab antiquis diebus Deus in nobis elegit per os meum audire gentes verbum evangelii et credere3. Itaque Petrus singulariter electus fuit non tantum ut gentes eum audirent, sed etiam ut ipsi crederent. Quapropter postmodum scripsit s. Cyprianus: Ad Petri cathedram perfidia habere non potest accessum4. Et s. Fulgentius dixit: Adeo quae a pontifice romano decernuntur certa esse ut quod ille tenet docètque, totus christianus orbis nihil haesitans credat. Patresque synodi VI confessi sunt⁵: Nullum errorem in cathédra romana unquam fuisse nec futurum; successoresque Petri, pro quo tam particulariter rogavit Christus, nunquam a fidei semita deviaturos. Sed iranseamus ad alium evangelii textum magis urgentem et convincentem pro suprema pontificis auctoritate.