Część III:
INSTYTUTY ŻYCIA KONSEKROWANEGO I STOWARZYSZENIA ŻYCIA
APOSTOLSKIEGO
Sekcja
I: INSTYTUTY ŻYCIA KONSEKROWANEGO
Tytuł
I-NORMY WSPÓLNE WSZYSTKIM INSTYTUTOM ŻYCIA KONSEKROWANEGO (Kan.
573-606)
Kan.
573 -
§ 1. Życie konsekrowane przez
profesję rad ewangelicznych jest trwałą formą życia, w
której wierni pod działaniem Ducha Świętego
naśladując dokładniej Chrystusa, oddają się
całkowicie umiłowanemu nade wszystko Bogu, ażeby -
poświęceni z nowego i szczególnego tytułu dla chwały
Boga, budowania Kościoła i zbawienia świata -
osiągnąć doskonałą miłość w
służbie Królestwa Bożego i, stawszy się w
Kościele wyraźnym znakiem, zapowiadać niebieską
chwałę.
§ 2. Tę właśnie
formę życia w instytutach życia konsekrowanego, kanonicznie
erygowanych przez kompetentną władzę Kościoła,
podejmują w sposób wolny ci wierni, którzy przez śluby
lub inne zobowiązania, zgodnie z przepisami własnych
instytutów, zobowiązują się do zachowania ewangelicznych
rad czystości, ubóstwa i posłuszeństwa oraz przez
miłość, do której prowadzą, łączą
się w sposób szczególny z Kościołem i jego
tajemnicą.
Kan.
574 -
§ 1. Stan tych, którzy we
wspomnianych instytutach praktykują rady ewangeliczne, należy
niewątpliwie do życia i świętości Kościoła,
stąd powinien być przez wszystkich w Kościele szanowany i
popierany.
§ 2. Do tego stanu życia
niektórzy wierni są specjalnie przez Boga powoływani,
ażeby w życiu Kościoła korzystali ze szczególnego
daru oraz, zgodnie z celem i duchem instytutu, pomagali w Jego zbawczej misji.
Kan.
575 - Rady ewangeliczne, oparte na nauce i przykładzie
Chrystusa-Nauczyciela, są darem Bożym, który
Kościół otrzymał od Pana i z Jego łaski ustawicznie
zachowuje.
Kan.
576 - Do kompetentnej władzy kościelnej należy
interpretacja rad ewangelicznych, prawne regulowanie ich praktyki, ustanawianie
stałych form takiego życia przez kanoniczną aprobatę, jak
również odpowiednia troska, aby instytuty wzrastały i rozwijały
się zgodnie z duchem ich założycieli i zdrowych tradycji.
Kan.
577 - Bardzo liczne są w Kościele instytuty życia
konsekrowanego, które posiadają różne dary, według
udzielonej im łaski: naśladując dokładnie Chrystusa, czy to
modlącego się, czy głoszącego Królestwo Boże,
czy czyniącego ludziom dobrze, czy też obcującego z nim w
świecie, zawsze jednak wypełniającego wolę Ojca.
Kan.
578 - Wszyscy powinni wiernie zachowywać myśl i
zamierzenia założycieli, zatwierdzone przez kompetentną
władzę kościelną dotyczące natury, celu, ducha i
charakteru instytutu, jak również zdrowych jego tradycji, co
stanowi dziedzictwo tegoż instytutu.
Kan.
579 - Biskupi diecezjalni mogą, każdy na
własnym terytorium, erygować formalnym dekretem instytuty życia
konsekrowanego, po niezbędnej konsultacji Stolicy Apostolskiej.
Kan.
580 - Agregacja jednego instytutu życia
konsekrowanego do drugiego jest zarezerwowana kompetentnej władzy instytutu
agregującego, z zachowaniem zawsze kanonicznej autonomii instytutu
agregowanego.
Kan.
581 - Dzielenie instytutu na części,
niezależnie od tego, Jaką noszą nazwę, erygowanie ich od
nowa, łączenie już erygowanych lub dokonywanie innego rodzaju
zmian, należy do kompetentnej władzy instytutu, zgodnie z
postanowieniami konstytucji.
Kan.
582 - Łączenie i unia instytutów
życia konsekrowanego jest zarezerwowane tylko Stolicy Apostolskiej. Jej
również jest zarezerwowane tworzenie konfederacji lub federacji.
Kan.
583 - Zmiany podejmowane w instytutach życia
konsekrowanego, dotyczące tych elementów, które
uzyskały aprobatę Stolicy Apostolskiej, nie mogą być
dokonywane bez jej zgody.
Kan.
584 - Zniesienie instytutu należy do
wyłącznej kompetencji Stolicy Apostolskiej, której też
jest zastrzeżona decyzja odnośnie do dóbr doczesnych
instytutu.
Kan.
585 - Zniesienie części instytutu należy do
kompetentnej władzy tegoż instytutu.
Kan.
586 -
§ 1. Poszczególnym instytutom
przyznaje się słuszną autonomię życia, zwłaszcza
w zakresie zarządzania, dzięki której niech posiadają w
Kościele własną dyscyplinę, a także zachowują
własne dziedzictwo, o którym mowa w kan. 578.
§ 2. Ordynariusze miejsca winni tę
autonomię zachowywać i jej strzec.
Kan.
587 -
§ 1. Dla lepszej ochrony własnego
powołania oraz identyczności poszczególnych instytutów,
kodeks fundamentalny, czyli konstytucje każdego instytutu, oprócz
tego, co nakazuje zachować kan. 578, powinny zawierać także
normy fundamentalne odnośnie do zarządzania instytutem i dyscypliny
członków, włączania członków oraz ich
formacji, jak również przedmiotu podejmowanych świętych
zobowiązań.
§ 2. Kodeks ten jest zatwierdzany przez
kompetentną władzą kościelną i tylko za jej zgodą
może być zmieniony.
§ 3. W tym kodeksie należy odpowiednio
zharmonizowac elementy duchowe i prawne; przy czym jednak nie powinno się
mnozyc norm prawnych bez konieczności.
§ 4. Pozostałe normy, wydane przez
kompetentny instytut, winny być zebrane w innych kodeksach, które
mogą byt odpowiednio odnawiane i przystosowywane, stosownie do
wymagań miejsca i czasu
Kan.
588 -
§ 1. Stan życia konsekrowanego nie
jest ze swej natury ani klerycki, ani laicki.
§ 2. Instytut nazywa się kleryckim
wtedy, gdy z racji celu, czyli zamierzenia założyciela, ewentualnie
na podstawie prawomocnej tradycji, pozostaje pod zarządem duchownych,
podejmuje wykonywanie święceń i jako taki jest uznawany przez
władzę kościelną.
§ 3. Natomiast instytut nazywa się
laicki wtedy, gdy został uznany za taki przez władzę
kaścielną, na mocy jego natury, charakteru i celu ma
właściwe sobie zadanie, określone przez założyciela
czy prawnie ustaloną tradycję, nie zawierającą w sobie
wykonywania święceń.
Kan.
589 - Instytut życia konsekrowanego nazywa się
instytutem na prawie papieskim, jeśli został erygowany przez
Stolicę Świętą albo otrzymał od niej formalny dekret
zatwierdzający. Jest natomiast na prawie diecezjalnym, gdy został
erygowany przez biskupa diecezjalnego, a nie otrzymał od Stolicy
Apostolskiej dekretu zatwierdzającego.
Kan.
590 -
§ 1. Ponieważ instytuty życia
konsekrowanego są w sposób specjalny poświęcone na
służbę Bogu i całemu Kościołowi, stąd ze
szczególnej racji podlegają najwyższej władzy
kościelnej.
§ 2. Każdy członek
obowiązany jest okazywać uległość Papieżowi jako
swemu najwyższemu przełożonemu, również z racji
świętych więzów posłuszeństwa.
Kan.
591 - Mając na uwadze większe dobro
instytutów oraz troskę o zabezpieczenie potrzeb apostolatu,
Papież, na mocy swego prymatu obejmującego cały
Kościół, może ze względu na wspólny
pożytek wyjmować instytuty życia konsekrowanego spod
kierownictwa ordynariuszy miejsca i poddawać je tylko sobie lub innej
władzy kościelnej.
Kan.
592 -
§ 1. W celu zacieśnienia
wspólnoty instytutów ze Stolicą Apostolską, każdy
najwyższy przełożony ma obowiązek - w sposób i w
czasie przez nią określonym - przesyłać do Stolicy
Świętej krótkie sprawozdanie dotyczące stanu i życia
instytutu.
§ 2. Przełożeni każdego
instytutu powinni upowszechniać znajomość tych dokumentów
Stolicy Świętej, które dotyczą powierzonych im
członków, jak również zatroszczyć się o to,
by były przestrzegane.
Kan.
593 - Z zachowaniem w mocy kan. 586 instytuty na prawie
papieskim podlegają bezpośrednio i wyłącznie władzy
Stolicy Apostolskiej w zakresie wewnętrznego zarządu i dyscypliny.
Kan.
594 - Instytut na prawie diecezjalnym pozostaje, z
zachowaniem kan. 586, pod szczególną opieką biskupa
diecezjalnego.
Kan.
595 -
§ 1. Do biskupa, w którego
diecezji znajduje się dom główny, należy zatwierdzanie
konstytucji i potwierdzanie prawnie wprowadzonych w nich zmian, z zachowaniem
wszakże tego, do czego przyłożyła rękę Stolica
Apostolska. Należy do niego również załatwianie
ważniejszych spraw, dotyczących całego instytutu, a
przekraczających kompetencje władzy wewnętrznej. Gdy instytut
objął swym zasięgiem już kilka diecezji, biskup powinien
się konsultować z pozostałymi biskupami diecezjalnymi.
§ 2. Biskup diecezjalny może w
poszczególnych przypadkach dyspensować od przepisów
konstytucji.
Kan.
596 -
§ 1. Przełożeni
instytutów oraz kapituły posiadają w odniesieniu do
podległych im członków władzę określoną
prawem powszechnym i konstytucjami.
§ 2. Natomiast w zakonnych instytutach
kleryckich na prawie papieskim posiadają ponadto kościelną
władzę rządzenia, w zakresie zarówno zewnętrznym,
jak i wewnętrznym.
§ 3. Do władzy, o której w §
1, maja zastosowanie przepisy kan. 131, 133 i 137-144.
Kan.
597 -
§ 1. Do instytutu życia
konsekrowanego może być przyjęty każdy katolik,
kierujący się właściwą intencją, posiadający
przymioty wymagane prawem powszechnym i własnym instytutu, nie
związany żadną przeszkodą.
§ 2. Nikt nie może być
dopuszczony bez odpowiedniego przygotowania.
Kan.
598 -
§ 1. Każdy instytut mając na
uwadze własny charakter i cele powinien określić w swoich
konstytucjach sposób realizowania rad ewangelicznych czystości,
ubóstwa i posłuszeństwa, zgodnie z własnym sposobem
życia.
§ 2. Wszyscy członkowie powinni nie
tylko wiernie i całkowicie zachowywać rady ewangeliczne, lecz
także zgodnie z prawem własnego instytutu układać swoje
życie i zdążać do osiągnięcia
doskonałości własnego stanu.
Kan.
599 - Ewangeliczna rada czystości podejmowana ze
względu na Królestwo niebieskie, będąca znakiem
przyszłego świata i źródłem obfitej
płodności w niepodzielnym sercu, zawiera w sobie obowiązek
doskonałej wstrzemięźliwości w celibacie.
Kan.
600 - Ewangeliczna rada ubóstwa do naśladowania
Chrystusa, który będąc bogaty stał się dla nas
cierpiącym niedostatek, prócz życia w rzeczywistości i w
duchu ubogiego, prowadzonego pracowicie w trzeźwości i dalekiego od
ziemskich bogactw, niesie ze sobą zależność i ograniczenie
w używaniu dóbr i dysponowaniu nimi, zgodnie z własnym prawem
poszczególnych instytutów.
Kan.
601 - Ewangeliczna rada posłuszeństwa, podejmowana w
duchu wiary i miłości do naśladowania Chrystusa posłusznego
aż do śmierci, zobowiązuje do podporządkowania własnej
woli prawowitym przełożonym, zastępującym Boga, gdy
wydają polecenia zgodnie z własnymi konstytucjami.
Kan.
602 - Braterskie współżycie, właściwe
każdemu instytutowi, poprzez które wszyscy członkowie
jednoczą się w szczególną jakby rodzinę w
Chrystusie, tak powinno być określone, ażeby stawało
się dla wszystkich wzajemnym wsparciem w wypełnianiu własnego
powołania. Przez braterską zaś wspólnotę
zaszczepiona i ugruntowaną w miłości, członkowie winni
stać się przykładem powszechnego pojednania w Chrystusie.
Kan.
603 -
§ 1. Oprócz instytutów
życia konsekrowanego, uznaje Kościół życie
pustelnicze, czyli anachoretyczne, w którym wierni przez surowsze
odsunięcie się od świata, milczenie odosobnienia, gorliwą
modlitwą i pokutą poświęcają swoje życie na
chwałę Boga i zbawienie świata.
§ 2. Prawnie uznaje się za
pustelnika osobę poświęconą Bogu w życiu
konsekrowanym, jeśli poprzez ślub albo inne święte
więzy zobowiązuje się publicznie wobec biskupa diecezjalnego do
praktykowania trzech rad ewangelicznych i pod jego kierownictwem zachowuje
właściwy tryb życia.
Kan.
604 -
§ 1. Do wspomnianych form życia
konsekrowanego dochodzi stan dziewic, które - wyrażając
święty zamiar gruntowniejszego naśladowania Chrystusa - są
Bogu poświęcone przez biskupa diecezjalnego według
zatwierdzonego obrzędu liturgicznego, zostają zaślubione
mistycznie Chrystusowi, Synowi Bożemu, i przeznaczone na
służbę Kościołowi.
§ 2. Dziewice mogą się
zrzeszać dla wierniejszego wypełnienia swojego zamiaru oraz dla
służby Kościołowi, odpowiadającej ich własnemu
stanowi i wykonywanej przy wzajemnej pomocy.
Kan.
605 - Tylko Stolicy Apostolskiej rezerwuje się zatwierdzanie
nowych form życia konsekrowanego. Biskupi zaś diecezjalni niech
starają się rozpoznać nowe dary życia konsekrowanego,
powierzane przez Ducha Świętego Kościołowi, i
wspomagać ich promotorów, ażeby możliwie najlepiej
wyrażali swoje założenia i zabezpieczali odpowiednimi statutami,
posługując się zwłaszcza ogólnymi zasadami podanymi
w tej części.
Kan.
606 - Co się tutaj postanawia o instytutach życia
konsekrowanego oraz o ich członkach, odnosi się w jednakowym stopniu
do mężczyzn i kobiet, chyba że co innego wynika z kontekstu lub
natury rzeczy.
|