Rozdział
II.
KANDYDACI
DO ŚWIĘCEŃ
Kan.
1024 - Święcenia ważnie przyjmuje tylko
mężczyzna ochrzczony.
Kan.
1025 -
§ 1. Do godziwego udzielenia
święceń prezbiteratu lub diakonatu wymaga się, aby
kandydat: po odbyciu zgodnie z prawem próby, posiadał - według
oceny własnego biskupa lub kompetentnego przełożonego
wyższego - wymagane przymioty; nie był związany żadną
nieprawidłowością lub przeszkodą, a także
wypełnił wymagania kan. 1033-1039. Ponadto niezbędne są
dokumenty, o których w kan. 1050, jak również powinien
być przeprowadzony egzamin, o jakim w kan. 1051.
§ 2. Wymaga się ponadto, ażeby
według oceny tego uprawnionego przełożonego, kandydat do
święceń był potrzebny dla posługi Kościoła.
§ 3. Biskup udzielający
święceń własnemu podwładnemu, który jest
przeznaczony dla innej diecezji, musi mieć pewność, że
będzie on przyjęty do tej diecezji.
Art. 1
WYMOGI
STAWIANE KANDYDATOM DO ŚWIĘCEŃ
Kan.
1026 - Wyświęcić można tylko tego, kto
cieszy się należytą wolnością. Nie wolno zmuszać
do przyjęcia święceń w jakikolwiek sposób i dla
jakiejkolwiek przyczyny, ani kanonicznie odpowiedniego odwodzić od ich
przyjęcia.
Kan.
1027 - Kandydaci do diakonatu i prezbiteratu muszą
być uformowani przez dokładne przygotowanie, zgodnie z prawem.
Kan.
1028 - Biskup diecezjalny lub kompetentny
przełożony ma się troszczyć, by kandydaci, zanim
zostaną dopuszczeni do określonego święcenia, zostali
należycie pouczeni o samym święceniu oraz o związanych z
nim obowiązkach.
Kan.
1029 - Do święceń należy
dopuszczać jedynie tych, którzy - według roztropnej oceny
własnego biskupa albo kompetentnego przełożonego wyższego -
po rozważeniu wszystkich okoliczności, mają nieskażoną
wiarę, kierują się prawidłową intencją,
posiadają wymaganą wiedzę, cieszą się dobrą
opinią, mają nienaganne obyczaje, wypróbowane cnoty, jak
również inne przymioty fizyczne i psychiczne, odpowiadające
przyjmowanemu święceniu.
Kan.
1030 - Jedynie na skutek kanonicznej przyczyny,
chociaż tajnej, własny biskup lub kompetentny przełożony
wyższy może zabronić przystąpienia do prezbiteratu
własnym diakonom, przeznaczonym do kapłaństwa, z zachowaniem
możności wniesienia rekursu, zgodnie z prawem.
Kan.
1031 -
§ 1. Prezbiteratu można
udzielać tylko tym, którzy ukończyli dwudziesty piąty rok
życia i posiadają wystarczającą dojrzałość,
z zachowaniem ponadto sześciomiesięcznego odstępu czasu
między diakonatem i prezbiteratem. Tych, którzy są
przeznaczeni do prezbiteratu, można dopuścić do diakonatu
dopiero po ukończeniu dwudziestego trzeciego roku życia.
§ 2. Kandydat do stałego diakonatu,
nieżonaty, może być dopuszczony do tych święceń
dopiero po ukończeniu przynajmniej dwudziestego piątego roku
życia; związany zaś małżeństwem nie
wcześniej, jak po ukończeniu przynajmniej trzydziestego piątego
roku życia, i za zgodą żony.
§ 3. Konferencje Episkopatu mają
prawo wydać zarządzenie, na mocy którego jest wymagany wyższy
wiek do prezbiteratu i diakonatu stałego.
§ 4. Dyspensa ponad rok od wieku,
wymaganego zgodnie z przepisami §§ 1 i 2, jest zarezerwowana Stolicy
Apostolskiej.
Kan.
1032 -
§ 1. Kandydaci do prezbiteratu mogą
być dopuszczeni do diakonatu dopiero po ukończeniu piątego roku
studiów filozoficzno-teologicznych.
§ 2. Po zakończeniu okresu
studiów, diakon powinien przez odpowiedni czas, określony przez
biskupa lub wyższego przełożonego, pracować w
duszpasterstwie, wykonując święcenie diakońskie, zanim
zostanie dopuszczony do prezbiteratu.
§ 3. Kandydat do diakonatu stałego
może być dopuszczony do tego święcenia dopiero po
zakończeniu okresu formacji.
Art. 2
WSTĘPNE
WYMAGANIA DO ŚWIĘCEŃ
Kan.
1033 - Tylko ten jest godziwie dopuszczony do
święceń, kto przyjął sakrament bierzmowania.
Kan.
1034 -
§ 1. Kandydat do diakonatu lub
prezbiteratu nie powinien być święcony, jeśli
wcześniej, przez obrzęd liturgiczny dopuszczenia, nie został
włączony do grona kandydatów przez władzę, o
której w kan. 1016 i 1019;
po przedłożeniu wcześniej własnoręcznie napisanej i
podpisanej prośby oraz po jej zaakceptowaniu na piśmie przez
władzę.
§ 2. Do otrzymania takiego dopuszczenia
nie jest obowiązany ten, kto przez śluby został
włączony do kleryckiego instytutu.
Kan.
1035 -
§ 1. Zanim ktoś zostanie dopuszczony
do diakonatu, czy to stałego czy przejściowego, powinien
przyjąć i przez odpowiedni czas wykonywać posługi lektora i
akolity.
§ 2. Między udzieleniem akolitatu i
diakonatu należy zachować odstęp przynajmniej sześciu
miesięcy.
Kan.
1036 - Kandydat do diakonatu lub prezbiteratu powinien
przed dopuszczeniem przedstawić własnemu biskupowi albo kompetentnemu
przełożonemu wyższemu własnoręcznie sporządzone i
podpisane oświadczenie stwierdzające, że z własnej woli i
dobrowolnie przyjmie święcenia oraz że zawsze będzie
wykonywał kościelną posługę; jednocześnie
prosząc o dopuszczenie do święceń.
Kan.
1037 - Nieżonaty kandydat do stałego diakonatu,
jak również kandydaci do prezbiteratu, nie powinni być
dopuszczeni do diakonatu, zanim w przepisanym obrzędzie nie
oświadczą publicznie wobec Boga i Kościoła, że
podjęli obowiązek celibatu, albo zanim nie złożą
ślubów wieczystych w instytucie zakonnym.
Kan.
1038 - Diakon, który odmawia przyjęcia
prezbiteratu, nie może otrzymać zakazu wykonywania przyjętego
święcenia, chyba że jest związany przeszkodą
kanoniczną albo - według osądu biskupa diecezjalnego lub
kompetentnego przełożonego wyższego - istnieje jakaś inna poważna
przyczyna.
Kan.
1039 - Wszyscy kandydaci do jakichkolwiek
święceń obowiązani są odprawić przynajmniej
pięciodniowe rekolekcje, w miejscu i w sposób określony przez
ordynariusza. Zanim biskup przystąpi do udzielania święceń,
winien się upewnić, że kandydaci odprawili te rekolekcje.
Art. 3
NIEPRAWIDŁOWOŚCI
ORAZ INNE PRZESZKODY
Kan.
1040 - Zabrania się przyjęcia
święceń tym, którzy są związani
jakąkolwiek przeszkodą, czy to stałą, która nazywa
się nieprawidłowością, czy też zwykłą.
Można podlegać jedynie tym przeszkodom, które są
wymienione w niżej podanych kanonach.
Kan.
1041 - Do przyjęcia święceń
nieprawidłowymi są:
1° kto
podlega jakiejkolwiek formie amencji lub innej chorobie psychicznej, na skutek
której - po zasięgnięciu opinii biegłych - jest
uważany za niezdolnego do właściwego wykonywania posługi;
2° kto
popełnił przestępstwo apostazji, herezji lub schizmy;
3° kto
usiłował zawrzeć małżeństwo, nawet tylko cywilne,
bądź sam związany węzłem małżeńskim
albo święceniami lub wieczystym publicznym ślubem
czystości, bądź też z kobietą związaną
ważnym małżeństwem lub takim samym ślubem;
4° kto
popełnił dobrowolne zabójstwo albo spowodował
spędzenie płodu, gdy skutek nastąpił, oraz wszyscy
pozytywnie współdziałający;
5° kto
poważnie i z rozmysłem zranił siebie lub innego albo
usiłował odebrać sobie życie;
6° kto
wykonał akt święceń zarezerwowany mającym
święcenia biskupie lub prezbiteratu, albo nie mając tych
święceń, albo nie mogąc go wykonać na skutek zakazu
wynikającego z jakiejś kary kanonicznej deklarowanej lub wymierzonej.
Kan.
1042 - Zwykłą przeszkodą, nie
pozwalającą przyjąć święceń, są
związani:
1°
mężczyzna żonaty, chyba że jest zgodnie z prawem
przeznaczony do stałego diakonatu;
2° kto
sprawuje urząd lub zarząd zakazany duchownym na mocy kan. 285 i 286,
związany z obowiązkiem rozliczenia się, dopóki nie
uwolnił się na skutek złożenia urzędu lub zarządu
i związanych z nim rozliczeń;
3° neofita,
dopóki według oceny ordynariusza nie został dostatecznie
utwierdzony.
Kan.
1043 - Przed święceniami wierni mają
obowiązek powiadomić ordynariusza lub proboszcza o znanych im
przeszkodach do święceń.
Kan.
1044 -
§ 1. Do wykonywania przyjętych
święceń są nieprawidłowymi:
1° kto,
będąc związany nieprawidłowością do
przyjęcia święceń, nieprawnie przyjął
święcenia;
2° kto
dopuścił się przestępstwa, o którym w kan. 1041, n.
2, jeśli jest ono publiczne;
3° kto
popełnił jedno z przestępstw, o jakich w kan. 1041, nn. 3, 4, 5,
6.
§ 2. Podlega przeszkodzie nie pozwalającej
wykonywać święceń:
1° kto,
będąc związany przeszkodą do przyjęcia
święceń, nieprawnie przyjął święcenia;
2° kto
popadł w amencję lub inną chorobę psychiczną, o
której w kan. 1041, n. 1, dopóki ordynariusz - po
zasięgnięciu opinii biegłego - nie zezwolił na wykonywanie
święcenia.
Kan.
1045 - Nieznajomość nieprawidłowości
oraz przeszkód nie uwalnia od nich.
Kan.
1046 - Nieprawidłowości i przeszkody
zwielokrotniają się z różnych ich przyczyn, nie zaś
na skutek powtarzania tej samej przyczyny, chyba że chodzi o
nieprawidłowość pochodzącą z dobrowolnego,
zabójstwa lub skutecznego przerwania ciąży.
Kan.
1047 -
§ 1. Jedynie Stolica Apostolska
może dyspensować od wszystkich nieprawidłowości, jeśli
fakt, na którym się opierają, został wprowadzony na forum
sądowe.
§ 2. Jej również jest
zarezerwowane dyspensowanie od następujących
nieprawidłowości i przeszkód do przyjęcia
święceń:
1° od
nieprawidłowości, wypływających z publicznych
przestępstw, o których w kan. 1041, nn. 2 i 3;
2° od
nieprawidłowości z przestępstwa, czy to publicznego, czy
tajnego, o którym w kan. 1041, n. 4;
3° od
przeszkody, o której w kan. 1042, n. 1.
§ 3. Stolicy Apostolskiej jest
również zarezerwowane dyspensowanie od nieprawidłowości
do wykonywania przyjętego święcenia, o których w kan.
1041, n. 3, tylko w wypadkach publicznych, oraz w tymże kanonie, n. 4,
także w wypadkach tajnych.
§ 4. Od nieprawidłowości i
przeszkód nie zarezerwowanych Stolicy Świętej może
dyspensować ordynariusz.
Kan.
1048 - W naglących przypadkach tajnych, gdy nie
można się udać do ordynariusza, albo gdy chodzi o
nieprawidłowości, o których w kan. 1041, nn. 3 i 4, do
Penitencjarii Apostolskiej, a zagraża niebezpieczeństwo poważnej
szkody lub zniesławienia, związany nieprawidłowością
nie pozwalającą wykonywać święceń, może je
wykonywać. Pozostaje jednak obowiązek zwrócenia się jak
najszybciej do ordynariusza lub Penitencjarii, za pośrednictwem
spowiednika, bez podawanie nazwiska.
Kan.
1049 -
§ 1. W prośbie o dyspensę od
nieprawidłowości i przeszkód należy
wyszczególnić wszystkie nieprawidłowości i przeszkody.
Jednak dyspensa ogólna jest ważna również w odniesieniu
do pominiętych w dobrej wierze, z wyjątkiem
nieprawidłowości, o których w kan. 1041, n. 4, oraz innych,
wniesionych już na drogę sądową. Nie obejmuje natomiast
pominiętych w złej wierze.
§ 2. W wypadku
nieprawidłowości z dobrowolnego zabójstwa lub przerwania
ciąży, do ważności dyspensy trzeba podać także
liczbę przestępstw.
§ 3. Dyspensa ogólna od
nieprawidłowości i przeszkód, udzielona do przyjęcia
święceń, jest ważna w odniesieniu do wszystkich
święceń.
Art. 4
WYMAGANE
DOKUMENTY I BADANIE
Kan.
1050 - Do dopuszczenia do święceń wymagane
są następujące dokumenty:
1°
zaświadczenie o należycie odbytych studiach, zgodnie z kan. 1032;
2°
jeśli chodzi o przystępujących do prezbiteratu,
zaświadczenie o przyjęciu diakonatu;
3°
jeśli chodzi o przystępujących do diakonatu: świadectwo
chrztu i bierzmowania oraz przyjęcia posług, o których w kan.
1035; ponadto zaświadczenia o złożeniu oświadczenia, o
którym w kan. 1036; jeśli przystępujący do diakonatu
stałego jest żonaty, potrzebne są świadectwa ślubu i
zgody żony.
Kan.
1051 - Gdy chodzi o zbadanie przymiotów wymaganych
od kandydata do święceń, należy zachować
następujące przepisy:
1°
konieczne jest zaświadczenie rektora seminarium lub domu formacji na temat
przymiotów wymaganych do przyjęcia święceń,
mianowicie o nieskażonej doktrynie kandydata, autentycznej
pobożności, dobrych obyczajach i zdatności do wykonywania
posługi; ponadto, po przeprowadzeniu odpowiedniego badania,
zaświadczenie o stanie zdrowia fizycznego i psychicznego kandydata;
2° biskup
diecezjalny lub wyższy przełożony dla należytego
przeprowadzenia badania mogą zastosować także inne środki,
które uznają za pożyteczne, stosownie do okoliczności
czasu i miejsca, jak świadectwa kwalifikacyjne, zapowiedzi lub inne
informacje.
Kan.
1052 -
§ 1. Aby biskup, udzielający
święceń na podstawie własnego prawa, mógł do
nich przystąpić, powinien najpierw upewnić się, że
są dokumenty, o których w kan. 1050, oraz że w przeprowadzonym
zgodnie z prawem badaniu zdatność kandydata została stwierdzona
pozytywnymi argumentami.
§ 2. Aby biskup mógł
przystąpić do udzielenia święceń obcemu kandydatowi,
wystarcza, że dymisorie informują, iż zebrano te dokumenty,
przeprowadzono badanie zgodnie z przepisem prawa i ustalono zdatność
kandydata. Jeśli kandydat jest członkiem instytutu zakonnego lub
stowarzyszenia życia apostolskiego, dymisorie powinny ponadto
zaświadczać, że kandydat został definitywnie
włączony do instytutu lub stowarzyszenia i jest podwładnym
przełożonego wystawiającego dymisorie.
§ 3. Jeśli mimo to na podstawie
pewnych racji, biskup ma wątpliwość, czy kandydat jest zdatny do
przyjęcia święceń, nie powinien mu ich udzielać.
|