Rozdział
II.
PRZESZKODY
ZRYWAJĄCE W OGÓLNOŚCI
Kan.
1073 - Przeszkoda zrywająca czyni osobę
niezdolną do ważnego zawarcia małżeństwa.
Kan.
1074 - Przeszkodę uważa się za
publiczną, jeśli może być udowodniona w zakresie
zewnętrznym; poza tym jest tajna.
Kan.
1075 -
§ 1. Jedynie najwyższa władza
kościelna może autentycznie wyjaśniać, kiedy prawo
Boże zabrania małżeństwa lub ją unieważnia.
§ 2. Również tylko
najwyższa władza kościelna ma prawo ustanawiać inne
przeszkody dla ochrzczonych.
Kan.
1076 - Odrzuca się zwyczaj wprowadzający
nową przeszkodę albo przeciwny obowiązującym przeszkodom.
Kan.
1077 -
§ 1. Ordynariusz miejsca może w szczególnym
wypadku zabronić zawierania małżeństwa swoim
podwładnym gdziekolwiek przebywającym, oraz wszystkim aktualnie
przebywającym na własnym jego terytorium, lecz tylko czasowo, na
skutek poważnej przyczyny i dopóki ona trwa.
§ 2. Tylko najwyższa władza
kościelna może dodać klauzulę unieważniającą
małżeństwo.
Kan.
1078 -
§ 1. Ordynariusz miejsca może
swoich podwładnych gdziekolwiek przebywających oraz wszystkich
aktualnie przebywających na własnym jego terytorium, dyspensować
od wszystkich przeszkód z prawa kościelnego, z
wyłączeniem tych, od których dyspensa jest zarezerwowana
Stolicy Apostolskiej.
§ 2. Stolicy Apostolskiej jest
zarezerwowana dyspensa:
1° od
przeszkody wynikającej ze święceń lub z wieczystego
ślubu publicznego czystości, złożonego w instytucie
zakonnym na prawie papieskim;
2° od
przeszkody występku, o której w kan. 1090.
§ 3. Nie udziela się nigdy dyspensy
od przeszkody pokrewieństwa w linii prostej oraz w drugim stopniu linii
bocznej.
Kan.
1079 -
§ 1. W grożącym
niebezpieczeństwie śmierci, ordynariusz miejsca może swoich
podwładnych, gdziekolwiek przebywających, oraz wszystkich
pozostających na własnym jego terytorium, dyspensować
zarówno od formy obowiązującej przy zawarciu
małżeństwa, jak od wszystkich i poszczególnych
przeszkód z prawa kościelnego, czy to publicznych czy tajnych, z
wyjątkiem przeszkody wypływającej ze święceń
prezbiteratu.
§ 2. W tych samych
okolicznościach, o jakich w § 1, ale tylko w wypadkach, w których
nie można się odnieść nawet do miejscowego ordynariusza,
taką samą władzę dyspensowania posiada proboszcz, szafarz
odpowiednio delegowany, a także kapłan lub diakon, asystujący
przy zawieraniu małżeństwa zgodnie z kan. 1116, § 2.
§ 3. W niebezpieczeństwie
śmierci spowiednik może dyspensować od przeszkód tajnych
w zakresie wewnętrznym czy to podczas spowiedzi, czy poza nią.
§ 4. Przez niemożność
odniesienia się do miejscowego ordynariusza, w wypadku, o którym w
§ 2, rozumie się sytuację, gdy można to uczynić tylko przy
pomocy telegrafu lub telefonu.
Kan.
1080 -
§ 1. Ilekroć przeszkoda zostaje
wykryta, gdy wszystko jest już gotowe do ślubu i
małżeństwa nie da się odłożyć bez
prawdopodobnego niebezpieczeństwa wielkiego zła, do czasu uzyskania
dyspensy od kompetentnego przełożonego, władzę
dyspensowania od wszystkich przeszkód, z wyłączeniem tych, o
których w kan 1078, § 2, n. 1, mają: ordynariusz miejsca oraz,
jeśli wypadek jest tajny, wszyscy, o których w kan. 1079, §§ 2-3, z
zachowaniem przepisanych tam warunków.
§ 2. Ta władza rozciąga
się także na uważnienie małżeństwa, jeśli
zagraża takie samo niebezpieczeństwo i nie ma czasu na odniesienie
się do Stolicy Apostolskiej, ewentualnie do ordynariusza miejsca, gdy
chodzi o przeszkody, od których może dyspensować.
Kan.
1081 - Proboszcz albo kapłan lub diakon, o
którym w kan. 1079, § 2, powinien o udzieleniu dyspensy w zakresie
zewnętrznym natychmiast powiadomić ordynariusza miejsca. Winna
być ona również odnotowana w księdze małżeństw.
Kan.
1082 - Jeśli czego innego nie postanawia reskrypt
Penitencjarii, dyspensa udzielona w zakresie wewnętrznym niesakramentalnym
od przeszkody tajnej, powinna być wpisana do księgi przechowywanej w
tajnym archiwum kurii i nie jest potrzebna inna dyspensa w zakresie
zewnętrznym, gdy przeszkoda tajna stanie się później
publiczną.
|