Tytuł
II-USTAWA KARNA I NAKAZ KARNY (Kan. 1313-1320)
Kan. 1313 -
§ 1. Jeśli po dokonaniu przestępstwa
zmienia się
ustawa, należy stosować ustawę
korzystniejszą dla winnego.
§ 2. Jeśli ustawa późniejsza znosi
wcześniejszą lub przynajmniej karę, kara natychmiast ustaje.
Kan. 1314 -
Kara jest najczęściej karą wymierzaną wyrokiem, to jest
taką, iż nie wiąże winnego, jeśli nie zostanie
wymierzona; jest zaś karą wiążącą mocą
samego prawa, tak iż wiąże przez sam fakt popełnienia
przestępstwa, jeśli to wyraźnie postanawia ustawa lub nakaz.
Kan.
1315 -
§ 1. Kto posiada władzę
ustawodawczą, może również wydawać ustawy karne;
może także swoimi ustawami zabezpieczyć odpowiednią
karą prawo Boże lub ustawę kościelną wydaną przez
wyższą władzę, przy zachowaniu granic swojej kompetencji z
racji terytorium lub osób.
§ 2. Ustawa może sama
określać karę lub pozostawiać jej określenie
roztropnemu uznaniu sędziego.
§ 3. Ustawa partykularna może
także do kar ustanowionych prawem powszechnym za jakieś
przestępstwo dołączyć inne, ale nie powinna tego
czynić bez bardzo poważnej konieczności. Jeśli zaś
ustawa powszechna grozi karą nieokreśloną lub fakultatywną,
ustawa partykularna może również w jej miejsce ustanowić karę
określoną lub obowiązkową.
Kan.
1316 - Biskupi diecezjalni powinni troszczyć
się, aby - o ile to możliwe - w tym samym państwie lub regionie
były ustanawiane, jeśli mają być, jednakowe ustawy karne.
Kan.
1317 - Kary należy o tyle ustanawiać, o ile
są rzeczywiście konieczne do lepszego zachowania dyscypliny
kościelnej. Kara zaś wydalenia ze stanu duchownego nie może
być ustanowiona ustawą partykularną.
Kan.
1318 - Ustawodawca nie powinien grozić karami
wiążącymi mocą samego prawa, jak tylko za jakieś
poszczególne przestępstwa umyślne, które mogą
wywołać poważniejsze zgorszenie lub nie mogą być
skutecznie ukarane karami wymierzanymi wyrokiem. Cenzur zaś, zwłaszcza
ekskomuniki, nie powinien ustanawiać, jak tylko z największym umiarem
i jedynie za cięższe przestępstwa.
Kan.
1319 -
§ 1. O ile ktoś może mocą
władzy rządzenia wydawać w zakresie zewnętrznym nakazy, o
tyle może również zagrozić w nakazie określonymi
karami, z wyjątkiem ekspiacyjnych, wymierzanych na stałe.
§ 2. Nakaz karny nie powinien być
wydawany, jak tylko po dojrzałym rozważeniu sprawy i z zachowaniem
tego, co kan. 1317 i 1318 postanawiają odnośnie do ustaw
partykularnych.
Kan.
1320 - Ordynariusz miejsca może karać
zakonników we wszystkich sprawach, w jakich mu oni podlegają.
|