Rozdział
II.
PUBLICZNE
STOWARZYSZENIA WIERNYCH
Kan.
312 -
§ 1. Władzą kompetentną do
erygowania stowarzyszeń publicznych jest:
l° dla
stowarzyszeń powszechnych oraz międzynarodowych - Stolica
Swięta;
2° dla stowarzyszeń krajowych, które mianowicie na mocy mej erekcji
są przeznaczone do wykonywania działalności w całym kraju -
Konferencja Episkopatu na swoim terytorium;
3° dla stowarzyszeń diecezjalnych, z wyjatkiem jednak stowarzyszeń,
których prawo erygowania zostało innym zarezerwowane na podstawie
apostolskiego przywileju - biskup diecezjalny, każdy na swoim terenie, ale
nie administrator diecezjalny.
§ 2. Do dokonania ważnej erekcji
stowarzyszenia lub jego sekcji w diecezji, chociażby się to
działo mocą przywileju apostolskiego, wymagane jest pisemne
zezwolenie biskupa diecezjalnego; jednakże zezwolenie udzielone przez
biskupa diecezjalnego na erekcję domu instytutu zakonnego zawiera w sobie
także zezwolenie na erekcję w tymże domu lub w
złączonym z nim kościele stowarzyszenia, które jest
właściwe temu instytutowi.
Kan.
313 - Stowarzyszenie publiczne, jak
również konfederacja stowarzyszeń publicznych, na mocy samego
dekretu, dokonującego erekcji przez kompetentną władzę
kościelną zgodnie z przepisem kan. 312, staje się osobą
prawną i otrzymuje w razie potrzeby misję do realizacji celów,
które sama sobie wyznaczyła w imieniu Kościoła.
Kan.
314 - Statuty każdego publicznego
stowarzyszenia, a także ich odnowa lub zmiana, wymagają aprobaty
władzy kościelnej, która jest kompetentna do erekcji
stowarzyszenia według przepisu kan. 312, § 1.
Kan.
315 - Stowarzyszenia publiczne
mogą swobodnie podejmować inicjatywy, odpowiadające ich
własnemu charakterowi, a także kierować nimi zgodnie z
postanowieniami statutów pod nadrzędnym jednak zwierzchnictwem
władzy kościelnej, o której w kan. 312, § 1.
Kan.
316 -
§ 1. Nie może być ważnie
przyjęty do stowarzyszeń publicznych ten, kto publicznie
odstąpił od wiary katolickiej albo zerwał wspólnotę
kościelną, albo podlega ekskomunice nałożonej wyrokiem lub
zdeklarowanej.
§ 2. Ci, którzy zgodnie z
przepisami prawa zostali przyjęci, a miałby do nich zastosowanie
wypadek o którym w § 1, po uprzednim upomnieniu, powinni być
wydaleni ze stowarzyszenia, z zachowaniem postanowień jego statutów
i zachowaniem prawa rekursu do władzy kościelnej, o której w
kan. 312, § 1.
Kan.
317 -
§ 1. Jeśli inaczej nie przewidziano
w statutach, władza kościelna, o której w kan. 312, § 1,
zatwierdza moderatora stowarzyszenia publicznego, wybranego przez
stowarzyszenie publiczne, ewentualnie ustanawia kandydata prezentowanego
bądź też mianuje na mocy własnego prawa. Ta sama
władza kościelna mianuje kapelana, czyli asystenta kościelnego,
wysłuchawszy - gdy to wskazane - wyższych urzędników
stowarzyszenia.
§ 2. Zasada określona w § 1 ma
także zastosowanie do stowarzyszeń założonych na mocy
przywileju apostolskiego przez członków instytutów zakonnych
poza ich własnymi kościołami lub domami. W stowarzyszeniach
zaś założonych przez członków instytutów
zakonnych w ich własnym kościele lub domu, nominacja lub
zatwierdzenie moderatora i kapelana należy do przełożonego
instytutu, zgodnie z postanowieniami statutów.
§ 3. W stowarzyszeniach niekleryckich
świeccy mogą pełnić funkcję moderatora. Na to
stanowisko nie powinien być wyznaczany kapelan, czyli asystent
kościelny, chyba że co innego zastrzegają statuty.
§ 4. W publicznych stowarzyszeniach
wiernych, które mają bezpośrednio ukierunkowanie do
apostolstwa, moderatorami nie powinni być ci, którzy
pełnią kierownicze urzędy w partiach politycznych.
Kan.
318 -
§ 1. W specjalnych okolicznościach,
gdzie domagają się tego poważne racje, władza
kościelna, o której w kan. 312, § 1, może wyznaczyć
pełnomocnika, aby w jej imieniu kierował przejściowo
stowarzyszeniem.
§ 2. Moderatara stowarzyszenia
publicznego może na skutek słusznej przyczyny usunąć ten,
kto go mianował lub zatwierdził, po wysłuchaniu jednak zarówno
samego moderatora, jak i wyższych urzędników stowarzyszenia,
zgodnie z postanowieniami statutów. Kapelana natomiast może
usunąć ten, kto go mianował według przepisów kan. 192-195.
Kan.
319 -
§ 1. Stowarzyszenie publiczne, erygowane
zgodnie z przepisami prawa, jeśli czego innego nie zastrzeżono,
zarządza posiadanymi dobrami zgodnie z postanowieniami statutów,
pod zwierzchnim kierownictwem władzy kościelnej, o której w
kan. 312, § 1, której też należy każdego roku
składać sprawozdania z zarządzania.
§ 2. Tejże władzy winno
się także zdać dokładne sprawozdanie z wydatków,
zebranych danin i ofiar.
Kan.
320 -
§ 1. Stowarzyszenia erygowane przez
Stolicę Swiętą mogą być tylko przez nią
zniesione.
§ 2. Z powodu poważnych przyczyn
Konferencja Episkopatu może znieść stowarzyszenia przez nią
erygowane; biskup diecezjalny stowarzyszenia przez siebie erygowane, a także
stowarzyszenia erygowane na mocy indultu apostolskiego przez
członków instytutów zakonnych za zgodą biskupa
diecezjalnego.
§ 3. Kompetentna władza nie powinna
znosić stowarzyszenia publicznego, jeżeli nie wysłucha jego
moderatora, a także innych wyższych urzędników.
|