bold = Main text
     Dokument, Czesc, Rozdzial, Paragraf, Numer                       grey = Comment text

1501  KO,   0, IV,  0,15  |             mądrość co do życia człowieka i przedziwny skarbiec modlitw,
1502  KO,   0, IV,  0,16  |                  Bóg, sprawca natchnienia i autor ksiąg obydwu Testamentów,
1503  KO,   0, IV,  0,16  |                Nowym Testamencie uzyskują i ujawniają swój pełny sens (
1504  KO,   0, IV,  0,16  |                  16,25-26, 2 Kor 3,14-16) i nawzajem oświetlają i wyjaśniają
1505  KO,   0, IV,  0,16  |                 16) i nawzajem oświetlają i wyjaśniają Nowy Testament. ~~~~~~~~~~~~~
1506  KO,   0,  V,  0,17  |                  sposobem jest uobecnione i okazuje swą siłę. Gdy bowiem
1507  KO,   0,  V,  0,17  |                    Słowo stało się ciałem i zamieszkało między nami
1508  KO,   0,  V,  0,17  |                   między nami pełne łaski i prawdy (por. J 1,14). Chrystus
1509  KO,   0,  V,  0,17  |          Królestwo Boże na ziemi, czynami i słowami objawił Ojca swego
1510  KO,   0,  V,  0,17  |                słowami objawił Ojca swego i siebie samego, a przez śmierć,
1511  KO,   0,  V,  0,17  |                  śmierć, zmartwychwstanie i chwalebne wniebowstąpienie
1512  KO,   0,  V,  0,17  |           Świętego jego świętym Apostołom i Prorokom (por. Ef 3,4-6
1513  KO,   0,  V,  0,17  |                  wiarę w Jezusa Chrystusa i Pana oraz zgromadzali Kościół.
1514  KO,   0,  V,  0,18  |                 głównym świadectwem życia i nauki Słowa Wcielonego,
1515  KO,   0,  V,  0,18  |                Zbawiciela. Kościół zawsze i wszędzie utrzymywał i utrzymuje,
1516  KO,   0,  V,  0,18  |              zawsze i wszędzie utrzymywał i utrzymuje, że cztery Ewangelie
1517  KO,   0,  V,  0,18  |                  Mateusza, Marka, Łukasza i Jana. ~
1518  KO,   0,  V,  0,19  |               Święta Matka-Kościół silnie i bardzo stanowczo utrzymywał
1519  KO,   0,  V,  0,19  |               bardzo stanowczo utrzymywał i utrzymuje, że cztery wspomniane
1520  KO,   0,  V,  0,19  |            zbawienia rzeczywiście uczynił i tego uczył aż do dnia, w
1521  KO,   0,  V,  0,19  |                 Pana to, co On powiedział i czynił, przekazali słuchaczom
1522  KO,   0,  V,  0,19  |                czerpiąc z własnej pamięci i własnych wspomnień, czy
1523  KO,   0,  V,  0,19  |                  byli naocznymi świadkami i sługami słowa", byśmy poznali "
1524  KO,   0,  V,  0,20  |             zawiera także listy św. Pawła i inne pisma apostolskie,
1525  KO,   0,  V,  0,20  |                   opis początków Kościoła i jego przedziwnego rozszerzania
1526  KO,   0,  V,  0,20  |                przyrzekł (por. Mt 28,20), i zesłał im Ducha Pocieszyciela,
1527  KO,   0, VI,  0,21  |           Liturgii św. nie przestaje brać i podawać wiernym chleb żywota
1528  KO,   0, VI,  0,21  |                   stołu słowa Bożego, jak i Ciała Chrystusowego. Zawsze
1529  KO,   0, VI,  0,21  |              Chrystusowego. Zawsze uważał i uważa owe Pisma zgodnie
1530  KO,   0, VI,  0,21  |            ponieważ natchnione przez Boga i raz na zawsze utrwalone
1531  KO,   0, VI,  0,21  |                  w wypowiedziach Proroków i Apostołów pozwala rozbrzmiewać
1532  KO,   0, VI,  0,21  |                chrześcijańska, żywiło się i kierowało Pismem św. Albowiem
1533  KO,   0, VI,  0,21  |               miłościwie ze swymi dziećmi i prowadzi z nimi rozmowę.
1534  KO,   0, VI,  0,21  |                   tkwi w słowie Bożym moc i potęga, że jest ono dla
1535  KO,   0, VI,  0,21  |                  ono dla Kościoła podporą i siłą żywotną, a dla synów
1536  KO,   0, VI,  0,21  |                duszy oraz źródłem czystym i stałym życia duchowego.
1537  KO,   0, VI,  0,21  |        powiedzenie: "żywe jest słowo Boże i skuteczne" (Hbr 4,12), które "
1538  KO,   0, VI,  0,21  |                    które "ma moc zbudować i dać dziedzictwo wszystkim
1539  KO,   0, VI,  0,22  |                  inne przekłady wschodnie i łacińskie, zwłaszcza tzw.
1540  KO,   0, VI,  0,22  |                 by opracowano odpowiednie i ścisłe przekłady na różne
1541  KO,   0, VI,  0,22  |                one przy danej sposobności i za zezwoleniem władzy Kościoła
1542  KO,   0, VI,  0,23  |               Kościoła tak wschodnich jak i zachodnich oraz studium
1543  KO,   0, VI,  0,23  |                    Egzegeci zaś katoliccy i inni uprawiający świętą
1544  KO,   0, VI,  0,23  |               pomocy naukowych, tak badać i wykładać boskie Pisma, by
1545  KO,   0, VI,  0,24  |              najgruntowniejsze umocnienie i stale się odmładza, badając
1546  KO,   0, VI,  0,24  |               żywi się również korzystnie i święcie się przez nie rozwija
1547  KO,   0, VI,  0,24  |                 kaznodziejstwo, katecheza i wszelkie nauczanie chrześcijańskie,
1548  KO,   0, VI,  0,25  |            zwłaszcza kapłani Chrystusowi, i inni, którzy, jak diakoni
1549  KO,   0, VI,  0,25  |                 inni, którzy, jak diakoni i katechiści, zajmują się
1550  KO,   0, VI,  0,25  |                 dzięki wytrwałej lekturze i starannemu studium przylgnęli
1551  KO,   0, VI,  0,25  |              Również Sobór święty usilnie i szczególnie upomina wszystkich
1552  KO,   0, VI,  0,25  |            odpowiednie do tego instytucje i inne pomoce, które za aprobatą
1553  KO,   0, VI,  0,25  |                 pomoce, które za aprobatą i pod opieką pasterzy Kościoła
1554  KO,   0, VI,  0,25  |                   zaopatrzone w konieczne i dostatecznie liczne objaśnienia,
1555  KO,   0, VI,  0,25  |                Kościoła mogli bezpiecznie i pożytecznie obcować z Pismem
1556  KO,   0, VI,  0,25  |          pożytecznie obcować z Pismem św. i przepoić się jego duchem. ~
1557  KO,   0, VI,  0,25  |                  do użytku niechrześcijan i do ich warunków, a o ich
1558  KO,   0, VI,  0,26  |                 więc niech przez czytanie i studium Ksiąg świętych "
1559  KO,   0, VI,  0,26  |           świętych "słowo Boże szerzy się i jest wysławiane" (2 Tes
1560 KDK, Wst,  0,  0,1   |                   rodziną narodów) Radość i nadzieja, smutek i trwoga
1561 KDK, Wst,  0,  0,1   |                 Radość i nadzieja, smutek i trwoga ludzi współczesnych,
1562 KDK, Wst,  0,  0,1   |          współczesnych, zwłaszcza ubogich i wszystkich cierpiących,
1563 KDK, Wst,  0,  0,1   |              cierpiących, są też radością i nadzieją, smutkiem i trwogą
1564 KDK, Wst,  0,  0,1   |             radością i nadzieją, smutkiem i trwogą uczniów Chrystusowych;
1565 KDK, Wst,  0,  0,1   |             trwogą uczniów Chrystusowych; i nie ma nic prawdziwie ludzkiego,
1566 KDK, Wst,  0,  0,1   |        pielgrzymowaniu do Królestwa Ojca, i przyjęli orędzie zbawienia,
1567 KDK, Wst,  0,  0,1   |               złączona z rodzajem ludzkim i jego hierarchią. ~
1568 KDK, Wst,  0,  0,2   |                  do samych synów Kościoła i wszystkich, którzy wzywają
1569 KDK, Wst,  0,  0,2   |            pomnikami jego wysiłków, klęsk i zwycięstw; świat, który -
1570 KDK, Wst,  0,  0,2   |                  Stwórcy powołany do bytu i zachowywany, popadł wprawdzie
1571 KDK, Wst,  0,  0,2   |                   Chrystusa ukrzyżowanego i zmartwychwstałego, po złamaniu
1572 KDK, Wst,  0,  0,2   |                   Bożego doznał przemiany i doszedł do pełni doskonałości. ~
1573 KDK, Wst,  0,  0,3   |             podziwem dla swych wynalazków i swojej potęgi, często jednak
1574 KDK, Wst,  0,  0,3   |                  ewolucji świata, miejsca i zadania człowieka we wszechświecie,
1575 KDK, Wst,  0,  0,3   |               jego wysiłku indywidualnego i zbiorowego, a wreszcie ostatecznego
1576 KDK, Wst,  0,  0,3   |                  ostatecznego celu rzeczy i ludzi. Dlatego Sobór, zaświadczając
1577 KDK, Wst,  0,  0,3   |              Dlatego Sobór, zaświadczając i wykładając wiarę całego
1578 KDK, Wst,  0,  0,3   |             swojej solidarności, szacunku i miłości dla całej rodziny
1579 KDK, Wst,  0,  0,3   |                  człowiek w swej jedności i całości, z ciałem i duszą,
1580 KDK, Wst,  0,  0,3   |              jedności i całości, z ciałem i duszą, z sercem i sumieniem,
1581 KDK, Wst,  0,  0,3   |                  ciałem i duszą, z sercem i sumieniem, z umysłem i wolą
1582 KDK, Wst,  0,  0,3   |             sercem i sumieniem, z umysłem i wolą będzie osią całego
1583 KDK, Wst,  0,  0,3   |      najszczytniejsze powołanie człowieka i głosząc, że ma on w sobie
1584 KDK, Wpr,  0,  0,4   |                         KDK 4.  (Nadzieja i obawa). Aby takiemu zadaniu
1585 KDK, Wpr,  0,  0,4   |              obowiązek badać znaki czasów i wyjaśniać je w świetle Ewangelii,
1586 KDK, Wpr,  0,  0,4   |            dotyczące sensu życia obecnego i przyszłego oraz wzajemnego
1587 KDK, Wpr,  0,  0,4   |             siebie. Należy zatem poznawać i rozumieć świat, w którym
1588 KDK, Wpr,  0,  0,4   |          dramatyczne oczekiwania, dążenia i właściwości. Niektóre zaś
1589 KDK, Wpr,  0,  0,4   |               historii, w którym głębokie i szybkie przemiany rozprzestrzeniają
1590 KDK, Wpr,  0,  0,4   |           Wywołane inteligencją człowieka i jego twórczymi zabiegami,
1591 KDK, Wpr,  0,  0,4   |                   człowieka, na jego sądy i pragnienia indywidualne
1592 KDK, Wpr,  0,  0,4   |                   pragnienia indywidualne i zbiorowe, na jego sposób
1593 KDK, Wpr,  0,  0,4   |                   na jego sposób myślenia i działania zarówno w odniesieniu
1594 KDK, Wpr,  0,  0,4   |                odniesieniu do rzeczy, jak i do ludzi. Tak więc możemy
1595 KDK, Wpr,  0,  0,4   |          prawdziwej przemianie społecznej i kulturalnej, która wywiera
1596 KDK, Wpr,  0,  0,4   |                   sobą niemałe trudności. I tak, rozpościerając tak
1597 KDK, Wpr,  0,  0,4   |              wielkie bogactwa, możliwości i potęgę gospodarczą, a jednak
1598 KDK, Wpr,  0,  0,4   |            mieszkańców świata cierpi głód i nędzę i niezliczona jest
1599 KDK, Wpr,  0,  0,4   |                świata cierpi głód i nędzę i niezliczona jest ilość analfabetów.
1600 KDK, Wpr,  0,  0,4   |                rodzaje niewoli społecznej i psychicznej. W chwili gdy
1601 KDK, Wpr,  0,  0,4   |                   gospodarczej, "rasowej" i ideologicznej, istnieje
1602 KDK, Wpr,  0,  0,4   |         rozeznawaniu odwiecznych wartości i zarazem w należytym godzeniu
1603 KDK, Wpr,  0,  0,5   |                   stan poruszenia umysłów i odmiana warunków życia wiążą
1604 KDK, Wpr,  0,  0,5   |              znaczenia nauki matematyczne i przyrodnicze oraz te, które
1605 KDK, Wpr,  0,  0,5   |                 dawniej charakter kultury i sposób myślenia. Umiejętności
1606 KDK, Wpr,  0,  0,5   |                   zmieniają oblicze ziemi i już próbują dokonać podboju
1607 KDK, Wpr,  0,  0,5   |               umiejętnością przewidywania i planowaniem. Rozwijające
1608 KDK, Wpr,  0,  0,5   |               biologiczne, psychologiczne i społeczne nie tylko pomagają
1609 KDK, Wpr,  0,  0,5   |              więcej myśli o przewidywaniu i porządkowaniu własnego rozrostu
1610 KDK, Wpr,  0,  0,5   |                   ludzkiej ujednolica się i już nie rozprasza się między
1611 KDK, Wpr,  0,  0,5   |             pojęcia bardziej dynamicznego i ewolucyjnego, z czego rodzi
1612 KDK, Wpr,  0,  0,5   |              domagający się nowych analiz i nowych syntez. ~
1613 KDK, Wpr,  0,  0,6   |                 do bogactwa gospodarczego i zmieniając do głębi ustalone
1614 KDK, Wpr,  0,  0,6   |                ustalone od wieków pojęcia i warunki życia społecznego.
1615 KDK, Wpr,  0,  0,6   |                   się cywilizacja miejska i ciążenie ku niej bądź przez
1616 KDK, Wpr,  0,  0,6   |                 przez wzrost liczby miast i ich mieszkańców, bądź skutkiem
1617 KDK, Wpr,  0,  0,6   |            wpływem ludność wiejską. ~Nowe i sprawniejsze środki społecznego
1618 KDK, Wpr,  0,  0,6   |                się do poznawania wydarzeń i do bardzo szybkiego i szerokiego
1619 KDK, Wpr,  0,  0,6   |            wydarzeń i do bardzo szybkiego i szerokiego rozpowszechniania
1620 KDK, Wpr,  0,  0,6   |   rozpowszechniania się sposobów myślenia i odczuwania, wywołując wiele
1621 KDK, Wpr,  0,  0,6   |    dobrodziejstwami postępu gospodarczego i technicznego, lecz porusza
1622 KDK, Wpr,  0,  0,6   |                płynące z uprzemysłowienia i urbanizacji. Ludy te, zwłaszcza
1623 KDK, Wpr,  0,  0,6   |               zarazem pęd do dojrzalszego i bardziej osobistego używania
1624 KDK, Wpr,  0,  0,7   |                   psychologiczne, moralne i religijne). Zmiana umysłowości
1625 KDK, Wpr,  0,  0,7   |            religijne). Zmiana umysłowości i struktur powoduje często
1626 KDK, Wpr,  0,  0,7   |                    Stąd nierzadko rodzice i wychowawcy doznają z każdym
1627 KDK, Wpr,  0,  0,7   |                   Także instytucje, prawa i sposoby myślenia i odczuwania
1628 KDK, Wpr,  0,  0,7   |                  prawa i sposoby myślenia i odczuwania przekazane przez
1629 KDK, Wpr,  0,  0,7   |            poważne zamieszanie w sposobie i samych normach postępowania. ~
1630 KDK, Wpr,  0,  0,7   |              warunki wywierają swój wpływ i na samo życie religijne.
1631 KDK, Wpr,  0,  0,7   |              magicznego pojmowania świata i błąkających się jeszcze
1632 KDK, Wpr,  0,  0,7   |                  coraz bardziej osobowego i czynnego przylgnięcia do
1633 KDK, Wpr,  0,  0,7   |                 jest już czymś niezwykłym i wyjątkowym; dziś bowiem
1634 KDK, Wpr,  0,  0,7   |        interpretację nauk humanistycznych i historii, a nawet ustawy
1635 KDK, Wpr,  0,  0,8   |                   lub wzmaga sprzeczności i zakłócenia równowagi. Wewnątrz
1636 KDK, Wpr,  0,  0,8   |            demograficznymi, gospodarczymi i socjalnymi, bądź konfliktem
1637 KDK, Wpr,  0,  0,8   |            społecznych między mężczyznami i kobietami. ~Budzą się też
1638 KDK, Wpr,  0,  0,8   |               Stąd te wzajemne nieufności i wrogości, konflikty i udręki,
1639 KDK, Wpr,  0,  0,8   |          nieufności i wrogości, konflikty i udręki, których sam człowiek
1640 KDK, Wpr,  0,  0,8   |               jest zarówno przyczyną, jak i ofiarą. ~
1641 KDK, Wpr,  0,  0,9   |                 ród ludzki nie tylko może i powinien coraz bardziej
1642 KDK, Wpr,  0,  0,9   |            porządek polityczny, społeczny i gospodarczy, który by z
1643 KDK, Wpr,  0,  0,9   |                 lepiej służył człowiekowi i pomagał tak jednostkom,
1644 KDK, Wpr,  0,  0,9   |               pomagał tak jednostkom, jak i grupom społecznym w utwierdzaniu
1645 KDK, Wpr,  0,  0,9   |                 społecznym w utwierdzaniu i wyrabianiu właściwej sobie
1646 KDK, Wpr,  0,  0,9   |               dziedzinie politycznej, ale i gospodarczej mieć udział
1647 KDK, Wpr,  0,  0,9   |                 siebie zrównania prawnego i faktycznego z mężczyznami
1648 KDK, Wpr,  0,  0,9   |                  nie osiągnęły. Robotnicy i rolnicy chcą nie tylko zdobywać
1649 KDK, Wpr,  0,  0,9   |                 społecznego, politycznego i kulturalnego. Obecnie po
1650 KDK, Wpr,  0,  0,9   |               dobrodziejstwa kultury mogą i powinny być udziałem wszystkich. ~
1651 KDK, Wpr,  0,  0,9   |                 kryje się dążność głębsza i powszechniejsza, mianowicie
1652 KDK, Wpr,  0,  0,9   |         powszechniejsza, mianowicie osoby i grupy ludzkie pragną życia
1653 KDK, Wpr,  0,  0,9   |              ludzkie pragną życia pełnego i wolnego, godnego człowieka,
1654 KDK, Wpr,  0,  0,9   |                 okazuje się zarazem mocny i słaby, zdolny do najlepszego
1655 KDK, Wpr,  0,  0,9   |              słaby, zdolny do najlepszego i do najgorszego; stoi bowiem
1656 KDK, Wpr,  0,  0,9   |                 otworem droga do wolności i do niewolnictwa, do postępu
1657 KDK, Wpr,  0,  0,9   |                  niewolnictwa, do postępu i cofania się, do braterstwa
1658 KDK, Wpr,  0,  0,9   |                cofania się, do braterstwa i nienawiści. Poza tym człowiek
1659 KDK, Wpr,  0,  0,10  |      nieograniczony w swoich pragnieniach i powołany do wyższego życia.
1660 KDK, Wpr,  0,  0,10  |                wciąż wybierać między nimi i wyrzekać się niektórych.
1661 KDK, Wpr,  0,  0,10  |                   Co więcej, będąc słabym i grzesznym, nierzadko czyni
1662 KDK, Wpr,  0,  0,10  |               sobie, z czego z kolei tyle i tak wielkich rozdźwięków
1663 KDK, Wpr,  0,  0,10  |             wreszcie oczekują prawdziwego i pełnego wyzwolenia rodu
1664 KDK, Wpr,  0,  0,10  |                  samego wysiłku człowieka i są przeświadczeni, że przyszłe
1665 KDK, Wpr,  0,  0,10  |           pragnienia jego serca. Nie brak i takich, co zwątpiwszy w
1666 KDK, Wpr,  0,  0,10  |                 który za wszystkich umarł i zmartwychwstał, może człowiekowi
1667 KDK, Wpr,  0,  0,10  |              Ducha swego udzielić światła i sił, aby zdolny był odpowiedzieć
1668 KDK, Wpr,  0,  0,10  |                 wierzy, że klucz, ośrodek i cel całej ludzkiej historii
1669 KDK, Wpr,  0,  0,10  |                  znajduje się w jego Panu i Nauczycielu. Kościół utrzymuje
1670 KDK, Wpr,  0,  0,10  |               jest Ten sam, wczoraj, dziś i na wieki. W świetle więc
1671 KDK,   I             |                                     CZĘŚĆ I ~KOŚCIÓŁ I POWOŁANIE CZŁOWIEKA ~
1672 KDK,   I             |                          CZĘŚĆ I ~KOŚCIÓŁ I POWOŁANIE CZŁOWIEKA ~
1673 KDK,   I,  0,  0,11  |                  wydarzeniach, potrzebach i pragnieniach, w których
1674 KDK,   I,  0,  0,11  |                   wszystko nowym światłem i ujawnia Boży zamysł odnośnie
1675 KDK,   I,  0,  0,11  |                 należytego swego porządku i dlatego potrzebują oczyszczenia. ~
1676 KDK,   I,  0,  0,11  |                 ona bardziej, że Lud Boży i ludzkość, w którą on jest
1677 KDK,   I,  0,  0,11  |            Kościoła okazuje się religijną i przez to samo najbardziej
1678 KDK,   I,  I         |                                  Rozdział I~GODNOŚĆ OSOBY LUDZKIEJ~
1679 KDK,   I,  I,  0,12  |                   zapatrywania wierzących i niewierzących wszystkie
1680 KDK,   I,  I,  0,12  |                  stanowiącemu ich ośrodek i szczyt. ~Czym zaś jest człowiek?
1681 KDK,   I,  I,  0,12  |                  człowiek? Wiele wydał on i wydaje o sobie opinii; różnych
1682 KDK,   I,  I,  0,12  |                   o sobie opinii; różnych i nawet przeciwstawnych, w
1683 KDK,   I,  I,  0,12  |                  czego trwa w niepewności i niepokoju. Kościół wczuwając
1684 KDK,   I,  I,  0,12  |          należytego uznania jego godności i powołania. ~Pismo święte
1685 KDK,   I,  I,  0,12  |                 Boży", zdolny do poznania i miłowania swego Stwórcy,
1686 KDK,   I,  I,  0,12  |           stworzeń ziemskich, aby rządził i posługiwał się nimi, dając
1687 KDK,   I,  I,  0,12  |             człowiek, że o nim pamiętasz? i czymże syn człowieczy, że
1688 KDK,   I,  I,  0,12  |              mniejszym od aniołów, chwałą i czcią go uwieńczyłeś i obdarzyłeś
1689 KDK,   I,  I,  0,12  |             chwałą i czcią go uwieńczyłeś i obdarzyłeś go władzą nad
1690 KDK,   I,  I,  0,12  |               gdyż od początku "mężczyznę i niewiastę stworzył ich" (
1691 KDK,   I,  I,  0,13  |                 przeciwstawiając się Bogu i pragnąc osiągnąć cel swój
1692 KDK,   I,  I,  0,13  |              zostało ich bezrozumne serce i służyli raczej stworzeniu
1693 KDK,   I,  I,  0,13  |               jest skłonny także do złego i pogrążony w wielorakim złu,
1694 KDK,   I,  I,  0,13  |               samego, czy do innych ludzi i wszystkich rzeczy stworzonych. ~
1695 KDK,   I,  I,  0,13  |               przedstawia się jako walka, i to walka dramatyczna między
1696 KDK,   I,  I,  0,13  |                 dramatyczna między dobrem i złem, między światłem i
1697 KDK,   I,  I,  0,13  |                   i złem, między światłem i ciemnością. Co więcej, człowiek
1698 KDK,   I,  I,  0,13  |          przyszedł, aby człowieka uwolnić i umocnić, odnawiając go wewnętrznie
1699 KDK,   I,  I,  0,13  |                 odnawiając go wewnętrznie i wyrzucając precz "księcia
1700 KDK,   I,  I,  0,13  |                   wzniosłe powołanie, jak i głęboka nędza, których człowiek
1701 KDK,   I,  I,  0,14  |                  stanowiący jedność ciała i duszy skupia w sobie dzięki
1702 KDK,   I,  I,  0,14  |               dosięgają one swego szczytu i wznoszą głos w dobrowolnym
1703 KDK,   I,  I,  0,14  |                 jako przez Boga stworzone i mające być wskrzeszone w
1704 KDK,   I,  I,  0,14  |                dniu ostatecznym, za dobre i godne szacunku. Ale człowiek
1705 KDK,   I,  I,  0,14  |                 go Bóg, który bada serce, i gdzie on sam pod okiem Boga
1706 KDK,   I,  I,  0,14  |             uznając w sobie duszę duchową i nieśmiertelną, nie daje
1707 KDK,   I,  I,  0,14  |            wypływającą z fizycznych tylko i społecznych warunków, lecz
1708 KDK,   I,  I,  0,15  |                    Godność rozumu, prawda i mądrość). Człowiek słusznie
1709 KDK,   I,  I,  0,15  |              umiejętnościach technicznych i w sztukach wyzwolonych.
1710 KDK,   I,  I,  0,15  |            osiągnięć, zwłaszcza w badaniu i podporządkowaniu sobie świata
1711 KDK,   I,  I,  0,15  |             jednak szukał prawdy głębszej i znajdował ją. Umysł bowiem
1712 KDK,   I,  I,  0,15  |                   częściowo przyciemniony i osłabiony. ~Na koniec natura
1713 KDK,   I,  I,  0,15  |                   ludzkiej udoskonala się i powinna doznać udoskonalenia
1714 KDK,   I,  I,  0,15  |                   pociąga ku poszukiwaniu i umiłowaniu tego, co prawdziwe
1715 KDK,   I,  I,  0,15  |             umiłowaniu tego, co prawdziwe i dobre. Przepojony nią człowiek
1716 KDK,   I,  I,  0,15  |               przez wiarę do kontemplacji i pojmowania tajemnicy planu
1717 KDK,   I,  I,  0,16  |              któremu winien być posłuszny i którego głos wzywający go
1718 KDK,   I,  I,  0,16  |              gdzie potrzeba, do miłowania i czynienia dobra a unikania
1719 KDK,   I,  I,  0,16  |                   stanowi o jego godności i według którego będzie sądzony.
1720 KDK,   I,  I,  0,16  |                  najtajniejszym ośrodkiem i sanktuarium człowieka, gdzie
1721 KDK,   I,  I,  0,16  |              wypełnia się miłowaniem Boga i bliźniego. Przez wierność
1722 KDK,   I,  I,  0,16  |               ludzi w poszukiwaniu prawdy i rozwiązywaniu w prawdzie
1723 KDK,   I,  I,  0,16  |                tak w życiu jednostek, jak i we współżyciu społecznym.
1724 KDK,   I,  I,  0,16  |                sumienie, tym więcej osoby i grupy ludzkie unikają ślepej
1725 KDK,   I,  I,  0,16  |                   unikają ślepej samowoli i starają się dostosowywać
1726 KDK,   I,  I,  0,16  |                 dba o poszukiwanie prawdy i dobra, a sumienie z nawyku
1727 KDK,   I,  I,  0,17  |              sobie cenią nasi współcześni i żarliwie o nią zabiegają.
1728 KDK,   I,  I,  0,17  |                 żarliwie o nią zabiegają. I mają słuszność. Często jednak
1729 KDK,   I,  I,  0,17  |                   się podoba, w tym także i zła. Wolność prawdziwa zaś
1730 KDK,   I,  I,  0,17  |                   szukał z własnej ochoty i Jego się trzymając, dobrowolnie
1731 KDK,   I,  I,  0,17  |           dobrowolnie dochodził do pełnej i błogosławionej doskonałości.
1732 KDK,   I,  I,  0,17  |                 aby działał ze świadomego i wolnego wyboru, to znaczy
1733 KDK,   I,  I,  0,17  |            osobowo, od wewnątrz poruszony i naprowadzony, a nie pod
1734 KDK,   I,  I,  0,17  |                 zapewnia sobie skutecznie i pilnie odpowiednie pomoce.
1735 KDK,   I,  I,  0,18  |                śmierci. Nie tylko boleści i postępujący rozkład ciała
1736 KDK,   I,  I,  0,18  |             dręczą człowieka, lecz także, i to jeszcze bardziej, lęk
1737 KDK,   I,  I,  0,18  |                   przed całkowitą zagładą i ostatecznym końcem swojej
1738 KDK,   I,  I,  0,18  |           ostatecznym końcem swojej osoby i myśl o tym odrzuca. Zaród
1739 KDK,   I,  I,  0,18  |          przezwyciężona, gdy Wszechmogący i miłosierny Zbawca przywróci
1740 KDK,   I,  I,  0,18  |              utracone. Bóg bowiem powołał i powołuje człowieka, aby
1741 KDK,   I,  I,  0,19  |                            KDK 19. (Formy i źródła ateizmu). Osobliwą
1742 KDK,   I,  I,  0,19  |                 Bóg stworzył go z miłości i wciąż z miłości zachowuje,
1743 KDK,   I,  I,  0,19  |             dobrowolnie uznaje ową miłość i powierza się swemu Stwórcy.
1744 KDK,   I,  I,  0,19  |                 dostrzega tej wewnętrznej i żywotnej łączności z Bogiem
1745 KDK,   I,  I,  0,19  |      najpoważniejszych spraw doby obecnej i poddać go staranniejszym
1746 KDK,   I,  I,  0,19  |                  staje się jakby bezsilna i więcej im chodzi, jak się
1747 KDK,   I,  I,  0,19  |            odczuwać niepokoju religijnego i nie pojmują, dlaczego mieliby
1748 KDK,   I,  I,  0,19  |               Bogu dostępu do swego serca i unikać zagadnień religijnych,
1749 KDK,   I,  I,  0,19  |                  swego sumienia; jednakże i sami wierzący ponoszą często
1750 KDK,   I,  I,  0,19  |                życiu religijnym, moralnym i społecznym, powiedzieć o
1751 KDK,   I,  I,  0,19  |           pokazują prawdziwe oblicze Boga i religii. ~
1752 KDK,   I,  I,  0,20  |                celem, sam jedynym sprawcą i demiurgiem swojej własnej
1753 KDK,   I,  I,  0,20  |                  z uznaniem Pana, sprawcy i celu wszystkich rzeczy,
1754 KDK,   I,  I,  0,20  |                  wyzwolenia gospodarczego i społecznego. Temu wyzwoleniu,
1755 KDK,   I,  I,  0,21  |              wiernie oddany tak Bogu, jak i ludziom, nie może zaprzestać
1756 KDK,   I,  I,  0,21  |                 boleśnie zgubnych doktryn i działalności, które sprzeciwiają
1757 KDK,   I,  I,  0,21  |                 sprzeciwiają się rozumowi i powszechnemu doświadczeniu
1758 KDK,   I,  I,  0,21  |                należy poddać je poważnemu i głębszemu zbadaniu. ~Kościół
1759 KDK,   I,  I,  0,21  |                 na samym Bogu się zasadza i w Nim się doskonali: Bóg -
1760 KDK,   I,  I,  0,21  |                uczynił człowieka rozumnym i wolnym; lecz przede wszystkim
1761 KDK,   I,  I,  0,21  |                  samej wspólnoty z Bogiem i do udziału w Jego szczęściu.
1762 KDK,   I,  I,  0,21  |                   braku fundamentu Bożego i nadziei życia wiecznego
1763 KDK,   I,  I,  0,21  |               uszczerbku, a zagadki życia i śmierci, winy i cierpienia
1764 KDK,   I,  I,  0,21  |             zagadki życia i śmierci, winy i cierpienia pozostają bez
1765 KDK,   I,  I,  0,21  |                 powyższego pytania. Pełną i całkowicie pewną odpowiedź
1766 KDK,   I,  I,  0,21  |               głębszego zastanowienia się i pokorniejszego dociekania. ~
1767 KDK,   I,  I,  0,21  |                odpowiednio wyłożonej, jak i od nieskażonego życia Kościoła
1768 KDK,   I,  I,  0,21  |               nieskażonego życia Kościoła i jego członków. Zadaniem
1769 KDK,   I,  I,  0,21  |                   Kościoła jest uobecniać i czynić niejako widzialnym
1770 KDK,   I,  I,  0,21  |              niejako widzialnym Boga Ojca i Jego Syna wcielonego przez
1771 KDK,   I,  I,  0,21  |                 nieustanne odnawianie się i oczyszczanie pod kierunkiem
1772 KDK,   I,  I,  0,21  |               wszystkim świadectwem żywej i dojrzałej wiary, usprawnionej
1773 KDK,   I,  I,  0,21  |                   jasno widzieć trudności i przezwyciężać je. Wspaniałe
1774 KDK,   I,  I,  0,21  |            świadectwo takiej wiary dawali i dają liczni męczennicy.
1775 KDK,   I,  I,  0,21  |                całe życie wiernych, także i życie świeckie, i pobudzając
1776 KDK,   I,  I,  0,21  |                   także i życie świeckie, i pobudzając ich do sprawiedliwości
1777 KDK,   I,  I,  0,21  |         pobudzając ich do sprawiedliwości i miłości, zwłaszcza wobec
1778 KDK,   I,  I,  0,21  |          współpracują dla wiary Ewangelii i stają się znakiem jedności. ~
1779 KDK,   I,  I,  0,21  |                  wszyscy ludzie, wierzący i niewierzący, powinni się
1780 KDK,   I,  I,  0,21  |                   dziać się bez szczerego i roztropnego dialogu. Boleje
1781 KDK,   I,  I,  0,21  |                  dyskryminacją wierzących i niewierzących, którą niesprawiedliwie
1782 KDK,   I,  I,  0,21  |                 jego dobra światło, życie i wolność; poza tym zaś nic
1783 KDK,   I,  I,  0,22  |                 objawieniu tajemnicy Ojca i Jego miłości objawia w pełni
1784 KDK,   I,  I,  0,22  |              człowieka samemu człowiekowi i okazuje mu najwyższe jego
1785 KDK,   I,  I,  0,22  |                prawdy znajdują swe źródło i dosięgają szczytu. ~Ten,
1786 KDK,   I,  I,  0,22  |                 wylaną wysłużył nam życie i w Nim Bóg pojednał nas ze
1787 KDK,   I,  I,  0,22  |                  Bóg pojednał nas ze sobą i między nami samymi oraz
1788 KDK,   I,  I,  0,22  |                  wyrwał z niewoli szatana i grzechu, tak że każdy z
1789 KDK,   I,  I,  0,22  |                   Syn Boży "umiłował mnie i wydał siebie samego za mnie" (
1790 KDK,   I,  I,  0,22  |                   szli w Jego ślady, lecz i otworzył nam nową drogę,
1791 KDK,   I,  I,  0,22  |                którą jeśli idziemy, życie i śmierć doznają uświęcenia
1792 KDK,   I,  I,  0,22  |                 śmierć doznają uświęcenia i nabierają nowego sensu. ~
1793 KDK,   I,  I,  0,22  |            przynagla z pewnością potrzeba i obowiązek walki ze złem
1794 KDK,   I,  I,  0,22  |                 wszystkich umarł Chrystus i skoro ostateczne powołanie
1795 KDK,   I,  I,  0,22  |               paschalnej tajemnicy. ~Taka i tak wielka jest tajemnica
1796 KDK,   I,  I,  0,22  |     chrześcijańskie. Przez Chrystusa więc i w Chrystusie rozjaśnia się
1797 KDK,   I,  I,  0,22  |          rozjaśnia się zagadka cierpienia i śmierci, która przygniata
1798 KDK,   I,  I,  0,22  |         zwyciężając śmierć swoją śmiercią i obdarzył nas życiem, byśmy
1799 KDK,   I, II,  0,23  |                   wpisał w naturę duchową i moralną człowieka. ~Ponieważ
1800 KDK,   I, II,  0,23  |                bardziej zasadnicze prawdy i uwydatnia ich podstawy w
1801 KDK,   I, II,  0,24  |             ludzie tworzyli jedną rodzinę i odnosili się wzajemnie do
1802 KDK,   I, II,  0,24  |                    powołani są do jednego i tego samego celu, to jest
1803 KDK,   I, II,  0,24  |                    Dlatego to miłość Boga i bliźniego jest pierwszym
1804 KDK,   I, II,  0,24  |                  bliźniego jest pierwszym i największym przykazaniem.
1805 KDK,   I, II,  0,24  |                wszyscy byli jedno... jako i my jedno jesteśmy" (J 17,
1806 KDK,   I, II,  0,24  |             Bożych zespolonych w prawdzie i miłości. To podobieństwo
1807 KDK,   I, II,  0,25  |                  zależność osoby ludzkiej i społeczeństwa ludzkiego).
1808 KDK,   I, II,  0,25  |                   postępem osoby ludzkiej i rozwojem społeczeństwa.
1809 KDK,   I, II,  0,25  |          społeczeństwa. Osoba ludzka jest i powinna być zasadą, podmiotem
1810 KDK,   I, II,  0,25  |             powinna być zasadą, podmiotem i celem wszystkich urządzeń
1811 KDK,   I, II,  0,25  |              wszystkich swych przymiotach i staje się zdolny odpowiedzieć
1812 KDK,   I, II,  0,25  |             innymi, przez wzajemne usługi i rozmowę z braćmi. ~Spośród
1813 KDK,   I, II,  0,25  |            wyrobienia, jedne, jak rodzina i wspólnota polityczna, odpowiadają
1814 KDK,   I, II,  0,25  |                   na dzień wzajemne więzi i uzależnienia, w wyniku czego
1815 KDK,   I, II,  0,25  |                   korzyści dla umocnienia i rozwinięcia przymiotów osoby
1816 KDK,   I, II,  0,25  |                 przymiotów osoby ludzkiej i dla ochrony jej praw. ~Jeżeli
1817 KDK,   I, II,  0,25  |                 społeczne, w których żyją i w które wrośnięci są od
1818 KDK,   I, II,  0,25  |                 gospodarczym, politycznym i społecznym. Głębsze jednak
1819 KDK,   I, II,  0,25  |              źródło leży w pysze ludzkiej i egoizmie, które również
1820 KDK,   I, II,  0,26  |                 pozwalają osiągać pełniej i łatwiej własną doskonałość -
1821 KDK,   I, II,  0,26  |                 coraz bardziej powszechne i pociąga za sobą prawa i
1822 KDK,   I, II,  0,26  |                   i pociąga za sobą prawa i obowiązki, dotyczące całego
1823 KDK,   I, II,  0,26  |                  musi uwzględnić potrzeby i słuszne dążenia innych grup,
1824 KDK,   I, II,  0,26  |               przerasta wszystkie rzeczy, i której prawa oraz obowiązki
1825 KDK,   I, II,  0,26  |                 mają charakter powszechny i nienaruszalny. Należy zatem
1826 KDK,   I, II,  0,26  |                   swobodnego wyboru stanu i do założenia rodziny, do
1827 KDK,   I, II,  0,26  |          założenia rodziny, do wychowania i pracy, do dobrej sławy i
1828 KDK,   I, II,  0,26  |                  i pracy, do dobrej sławy i szacunku, do odpowiedniej
1829 KDK,   I, II,  0,26  |                   odpowiedniej informacji i do postępowania według słusznej
1830 KDK,   I, II,  0,26  |                  Porządek zatem społeczny i jego rozwój winien być nastawiony
1831 KDK,   I, II,  0,26  |                odnowę w sposobie myślenia i szeroko zakrojone przemiany
1832 KDK,   I, II,  0,26  |        opatrznością kieruje biegiem czasu i odnawia oblicze ziemi, pomaga
1833 KDK,   I, II,  0,26  |                 zaś ewangeliczny wzbudzał i wzbudza w sercu człowieka
1834 KDK,   I, II,  0,27  |               Przechodząc do praktycznych i bardziej naglących wniosków,
1835 KDK,   I, II,  0,27  |                  na zachowanie jego życia i środki do godnego jego prowadzenia,
1836 KDK,   I, II,  0,27  |             każdego bez wyjątku człowieka i służyli czynnie spotkanemu,
1837 KDK,   I, II,  0,27  |                spędzanie płodu, eutanazja i dobrowolne samobójstwo;
1838 KDK,   I, II,  0,27  |                    tortury zadawane ciału i duszy, wysiłki w kierunku
1839 KDK,   I, II,  0,27  |             prostytucja, handel kobietami i młodzieżą; a także nieludzkie
1840 KDK,   I, II,  0,27  |        odpowiedzialne osoby: wszystkie te i tym podobne sprawy i praktyki
1841 KDK,   I, II,  0,27  |                   te i tym podobne sprawy i praktyki są czymś haniebnym;
1842 KDK,   I, II,  0,27  |                   którzy doznają krzywdy, i są jak najbardziej sprzeczne
1843 KDK,   I, II,  0,28  |                        KDK 28.  (Szacunek i miłość względem przeciwników).
1844 KDK,   I, II,  0,28  |          religijnych inaczej niż my myślą i postępują, należy również
1845 KDK,   I, II,  0,28  |                    należy również poważać i kochać; im bowiem bardziej
1846 KDK,   I, II,  0,28  |             dogłębnie w duchu uprzejmości i miłości pojmiemy ich sposób
1847 KDK,   I, II,  0,28  |             dialog. ~Oczywiście ta miłość i dobroć nie mają nas bynajmniej
1848 KDK,   I, II,  0,28  |               czynić obojętnymi na prawdę i dobro. Przeciwnie, sama
1849 KDK,   I, II,  0,28  |           religijnym. Sam Bóg jest sędzią i badającym serca, dlatego
1850 KDK,   I, II,  0,28  |                 abyśmy wybaczali krzywdy, i rozciąga przykazanie miłości
1851 KDK,   I, II,  0,28  |            módlcie się za prześladujących i powtarzających was" (Mt
1852 KDK,   I, II,  0,29  |                  między wszystkimi ludźmi i sprawiedliwość społeczna).
1853 KDK,   I, II,  0,29  |                 posiadający duszę rozumną i stworzeni na obraz Boga
1854 KDK,   I, II,  0,29  |                  Boga mają tę samą naturę i ten sam początek, a odkupieni
1855 KDK,   I, II,  0,29  |                  się tym samym powołaniem i przeznaczeniem, należy coraz
1856 KDK,   I, II,  0,29  |          różnorakości sił intelektualnych i moralnych. Należy jednak
1857 KDK,   I, II,  0,29  |               Należy jednak przezwyciężyć i usuwać wszelką formę dyskryminacji
1858 KDK,   I, II,  0,29  |            równego z mężczyzną wychowania i wykształcenia. ~Ponadto,
1859 KDK,   I, II,  0,29  |             zaprowadzone bardziej ludzkie i sprawiedliwe warunki życia.
1860 KDK,   I, II,  0,29  |                   nierówności gospodarcze i społeczne wśród członków
1861 KDK,   I, II,  0,29  |               rodziny wywołują zgorszenie i sprzeciwiają się sprawiedliwości
1862 KDK,   I, II,  0,29  |                 oraz pokojowi społecznemu i międzynarodowemu. ~Ludzkie
1863 KDK,   I, II,  0,29  |              instytucje, tak prywatne jak i publiczne, niech starają
1864 KDK,   I, II,  0,29  |               starają się służyć godności i celowi człowieka, zwalczając
1865 KDK,   I, II,  0,30  |              indywidualistyczną). Głęboka i szybka przemiana rzeczywistości
1866 KDK,   I, II,  0,30  |                 Obowiązek sprawiedliwości i miłości coraz lepiej jest
1867 KDK,   I, II,  0,30  |                  wedle własnych uzdolnień i potrzeb innych ludzi, przyczynia
1868 KDK,   I, II,  0,30  |               publicznych, czy prywatnych i pomaga tym, które służą
1869 KDK,   I, II,  0,30  |               tacy, którzy głosząc śmiałe i szlachetne opinie, w rzeczywistości
1870 KDK,   I, II,  0,30  |             krajach lekceważy sobie prawa i przepisy społeczne. Niemało
1871 KDK,   I, II,  0,30  |                różnego rodzaju oszustwami i podstępami uchylać od słusznych
1872 KDK,   I, II,  0,30  |            niebezpieczeństwo życie własne i cudze. ~Niech dla wszystkich
1873 KDK,   I, II,  0,30  |                  ramy partykularnych grup i powoli rozciągają się na
1874 KDK,   I, II,  0,30  |                   gdy poszczególni ludzie i grupy pielęgnować będą cnoty
1875 KDK,   I, II,  0,30  |            pielęgnować będą cnoty moralne i społeczne oraz będą je szerzyć
1876 KDK,   I, II,  0,30  |                się prawdziwie nowi ludzie i budowniczowie nowej ludzkości. ~
1877 KDK,   I, II,  0,31  |                KDK 31.  (Odpowiedzialność i uczestnictwo). Ażeby poszczególni
1878 KDK,   I, II,  0,31  |          prowadzić, by formowało mężczyzn i kobiety, którzy nie tylko
1879 KDK,   I, II,  0,31  |              byliby wykształceni, ale też i wielkoduszni, ponieważ nasze
1880 KDK,   I, II,  0,31  |                   swojej własnej godności i jeśli nie żyje zgodnie ze
1881 KDK,   I, II,  0,31  |              poświęcając się służbie Bogu i bliźnim. Wolność zaś człowieka
1882 KDK,   I, II,  0,31  |           wymagania solidarności ludzkiej i zobowiązuje się do służby
1883 KDK,   I, II,  0,31  |             realne warunki każdego narodu i konieczność sprężystej władzy
1884 KDK,   I, II,  0,31  |                    które by ich pociągały i skłaniały do służenia drugim.
1885 KDK,   I, II,  0,31  |                   pokoleniom motywy życia i nadziei. ~
1886 KDK,   I, II,  0,32  |                  KDK 32.  (Słowo Wcielone i solidarność ludzka). Tak
1887 KDK,   I, II,  0,32  |               Jemu "podobało się uświęcać i zbawiać ludzi nie pojedynczo,
1888 KDK,   I, II,  0,32  |                 by Go poznawał w prawdzie i zbożnie Mu służył". Stąd
1889 KDK,   I, II,  0,32  |                tylko jako jednostki, lecz i jako członków pewnej wspólnoty.
1890 KDK,   I, II,  0,32  |                  osiąga swoją doskonałość i wypełnia się w dziele Jezusa
1891 KDK,   I, II,  0,32  |              Zacheusza, jadał z celnikami i grzesznikami. Objawił miłość
1892 KDK,   I, II,  0,32  |         grzesznikami. Objawił miłość Ojca i wzniosłe powołanie ludzi,
1893 KDK,   I, II,  0,32  |        najpowszedniejsze sprawy społeczne i używając wyrażeń oraz obrazów
1894 KDK,   I, II,  0,32  |                   właściwe dla jego czasu i kraju. ~W swoim nauczaniu
1895 KDK,   I, II,  0,32  |              którzy przyjmują Go w wierze i miłości, ustanowił, po śmierci
1896 KDK,   I, II,  0,32  |            miłości, ustanowił, po śmierci i zmartwychwstaniu swoim,
1897 KDK,   I, II,  0,32  |                 osiągnie ona swoją pełnię i w którym ludzie, jako rodzina
1898 KDK,   I, II,  0,32  |              rodzina umiłowana przez Boga i Chrystusa Brata, zbawieni
1899 KDK,   I,III,  0,33  |             zawsze starał się swoją pracą i pomysłowością rozwijać swoje
1900 KDK,   I,III,  0,33  |                   zwłaszcza dzięki wiedzy i technice, rozszerzył swoje
1901 KDK,   I,III,  0,33  |                rozszerzył swoje panowanie i wciąż je rozszerza na całą
1902 KDK,   I,III,  0,33  |          rozszerza na całą prawie naturę. I tak głównie dzięki zwiększonym
1903 KDK,   I,III,  0,33  |               stopniowo uświadomiła sobie i stworzyła jedną na całym
1904 KDK,   I,III,  0,33  |                   pytania: jaki jest sens i jaka wartość tych wysiłków?
1905 KDK,   I,III,  0,33  |                 bierze zasady religijnego i moralnego porządku, nie
1906 KDK,   I,III,  0,34  |             aktywność ludzka indywidualna i zbiorowa, czyli ów ogromny
1907 KDK,   I,III,  0,34  |                 światem w sprawiedliwości i świętości, podporządkowując
1908 KDK,   I,III,  0,34  |            odnosił do Niego siebie samego i wszystkie rzeczy, tak aby
1909 KDK,   I,III,  0,34  |                   zajęć. Mężczyźni bowiem i kobiety, którzy zdobywając
1910 KDK,   I,III,  0,34  |               środki na utrzymanie własne i rodziny tak wykonują swoje
1911 KDK,   I,III,  0,34  |          zaradzają potrzebom swoich braci i osobistym wkładem przyczyniają
1912 KDK,   I,III,  0,34  |                zrodzone przez pomysłowość i sprawność ludzi przeciwstawiały
1913 KDK,   I,III,  0,34  |                  są oznaką wielkości Boga i owocem niewypowiedzianego
1914 KDK,   I,III,  0,34  |   odpowiedzialność zarówno jednostek, jak i społeczeństw. Stąd okazuje
1915 KDK,   I,III,  0,34  |             człowieka od budowania świata i nie zachęca go do zaniedbywania
1916 KDK,   I,III,  0,35  |                   tylko przemienia rzeczy i społeczność, lecz doskonali
1917 KDK,   I,III,  0,35  |                rozwija, wychodzi z siebie i ponad siebie. Jeżeli się
1918 KDK,   I,III,  0,35  |               żeby zgodnie z planem Bożym i wolą Bożą odpowiadać prawdziwemu
1919 KDK,   I,III,  0,35  |                   dobru rodzaju ludzkiego i pozwolić człowiekowi na
1920 KDK,   I,III,  0,35  |               człowiekowi na realizowanie i wypełnianie pełnego swojego
1921 KDK,   I,III,  0,36  |                   to, że rzeczy stworzone i społeczności ludzkie cieszą
1922 KDK,   I,III,  0,36  |               cieszą się własnymi prawami i wartościami, które człowiek
1923 KDK,   I,III,  0,36  |            stopniowo poznawać, przyjmować i porządkować, to tak rozumianej
1924 KDK,   I,III,  0,36  |             trwałość, prawdziwość, dobroć i równocześnie własne prawa
1925 KDK,   I,III,  0,36  |                 równocześnie własne prawa i porządek, które człowiek
1926 KDK,   I,III,  0,36  |                 sposób prawdziwie naukowy i z poszanowaniem norm moralnych,
1927 KDK,   I,III,  0,36  |                    sprawy bowiem świeckie i sprawy wiary wywodzą swój
1928 KDK,   I,III,  0,36  |                Boga. Owszem, kto pokornie i wytrwale usiłuje zbadać
1929 KDK,   I,III,  0,36  |                   które wywoławszy waśnie i spory doprowadziły umysłu
1930 KDK,   I,III,  0,36  |                 do przeciwstawienia wiary i wiedzy. ~Lecz jeśli słowom "
1931 KDK,   I,III,  0,36  |              mowie stworzeń słyszeli głos i objawienie Stwórcy. Co więcej,
1932 KDK,   I,III,  0,37  |                   się hierarchię wartości i pomiesza się dobro ze złem,
1933 KDK,   I,III,  0,37  |                 złem, poszczególni ludzie i ich grupy zwrócą uwagę na
1934 KDK,   I,III,  0,37  |                trudzić, by trwać w dobrym i nie będzie mu dane bez wielkiej
1935 KDK,   I,III,  0,37  |             ufając zamysłowi Stworzyciela i uznając, że postęp ludzki
1936 KDK,   I,III,  0,37  |                   do tego ducha próżności i złości, który aktywność
1937 KDK,   I,III,  0,37  |                skierowaną ku służbie Bogu i człowiekowi przemienia w
1938 KDK,   I,III,  0,37  |            zagrożone co dzień przez pychę i nieuporządkowaną miłość
1939 KDK,   I,III,  0,37  |                   przez krzyż Chrystusowy i Jego zmartwychwstanie oraz
1940 KDK,   I,III,  0,37  |                 przez Chrystusa odkupiony i uczyniony w Duchu Świętym
1941 KDK,   I,III,  0,37  |                   nowym stworzeniem, może i powinien miłować rzeczy
1942 KDK,   I,III,  0,37  |               Otrzymuje je bowiem od Boga i widzi je niejako spływające
1943 KDK,   I,III,  0,37  |                 za nie Bogu - Dobroczyńcy i używając stworzeń i korzystając
1944 KDK,   I,III,  0,37  |           Dobroczyńcy i używając stworzeń i korzystając z nich w duchu
1945 KDK,   I,III,  0,38  |              stało, samo spało się ciałem i mieszkając na ziemi człowieczej
1946 KDK,   I,III,  0,38  |             doskonały, wzięło je w siebie i w sobie je streściło. Objawia
1947 KDK,   I,III,  0,38  |            ludzkiej, a w następstwie tego i prawem przekształcania świata,
1948 KDK,   I,III,  0,38  |                   sprawach, lecz również, i to przede wszystkim, w powszednich
1949 KDK,   I,III,  0,38  |                  nieść krzyż, który ciało i świat nakłada na ramiona
1950 KDK,   I,III,  0,38  |                tym, którzy dążą do pokoju i sprawiedliwości. Chrystus
1951 KDK,   I,III,  0,38  |                  wszelka władza na niebie i na ziemi, już działa w sercach
1952 KDK,   I,III,  0,38  |                   ożywiając, oczyszczając i umacniając te szlachetne
1953 KDK,   I,III,  0,38  |           własnego życia bardziej ludzkim i o poddanie całej ziemi temu
1954 KDK,   I,III,  0,38  |               świadectwo pragnieniu nieba i zachowali je żywe w rodzinie
1955 KDK,   I,III,  0,38  |            wyrzekłszy się miłości własnej i wprzęgnąwszy wszystkie siły
1956 KDK,   I,III,  0,38  |                miłą. ~Zadatek tej nadziei i pożywienie na drogę zostawił
1957 KDK,   I,III,  0,38  |                  przemieniają się w Ciało i Krew chwalebną podczas wieczerzy
1958 KDK,   I,III,  0,38  |                   braterskiego zespolenia i przedsmaku uczty niebiańskiej. ~
1959 KDK,   I,III,  0,39  |                     KDK 39.  (Ziemia nowa i nowe niebo). Nie znamy czasu,
1960 KDK,   I,III,  0,39  |                   ma zakończyć się ziemia i ludzkość, ani nie wiemy,
1961 KDK,   I,III,  0,39  |                Bóg gotuje nowe mieszkanie i nową ziemię, gdzie mieszka
1962 KDK,   I,III,  0,39  |                   a szczęśliwość zaspokoi i przewyższy wszelkie pragnienia
1963 KDK,   I,III,  0,39  |                 synowie Boży w Chrystusie i to, co było wsiane w słabości
1964 KDK,   I,III,  0,39  |                 co było wsiane w słabości i zepsuciu, odzieje się nieskażonością,
1965 KDK,   I,III,  0,39  |                   a wobec trwania miłości i jej dzieła, całe to stworzenie,
1966 KDK,   I,III,  0,39  |            będziemy na ziemi w duchu Pana i wedle Jego zlecenia godność
1967 KDK,   I,III,  0,39  |               ludzką, wspólnotę braterską i wolność, to znaczy wszystkie
1968 KDK,   I,III,  0,39  |           wszystkiego brudu, rozświetlone i przemienione, gdy Chrystus
1969 KDK,   I,III,  0,39  |               Chrystus odda Ojcu "wieczne i powszechne królestwo: królestwo
1970 KDK,   I,III,  0,39  |               królestwo: królestwo prawdy i życia, królestwo świętości
1971 KDK,   I,III,  0,39  |                życia, królestwo świętości i łaski, królestwo sprawiedliwości,
1972 KDK,   I,III,  0,39  |                  sprawiedliwości, miłości i pokoju". Na tej ziemi Królestwo
1973 KDK,   I, IV,  0,40  |                Wzajemny stosunek Kościoła i świata). Wszystko, co powiedzieliśmy
1974 KDK,   I, IV,  0,40  |                 stosunku między Kościołem i światem, a także bazę do
1975 KDK,   I, IV,  0,40  |                  świecie oraz życia w nim i działania. ~Kościół pochodzący
1976 KDK,   I, IV,  0,40  |                   Świętym, ma cel zbawczy i eschatologiczny, który jedynie
1977 KDK,   I, IV,  0,40  |            wprawdzie dla dóbr niebieskich i nimi ubogacona, założona
1978 KDK,   I, IV,  0,40  |               ubogacona, założona została i urządzona jako społeczeństwo
1979 KDK,   I, IV,  0,40  |                środki jedności widzialnej i społecznej. Tak to Kościół,
1980 KDK,   I, IV,  0,40  |                   zrzeszenie dostrzegalne i wspólnotę duchową, kroczy
1981 KDK,   I, IV,  0,40  |                   razem z całą ludzkością i doświadcza tego samego losu
1982 KDK,   I, IV,  0,40  |               istniejąc w nim jako zaczyn i niejako dusza społeczności
1983 KDK,   I, IV,  0,40  |                  się w Chrystusie odnowić i przemienić w rodzinę Bożą. ~
1984 KDK,   I, IV,  0,40  |        przenikanie się państwa ziemskiego i niebiańskiego daje się pojąć
1985 KDK,   I, IV,  0,40  |              zwłaszcza przez to, że leczy i podnosi godność osoby ludzkiej,
1986 KDK,   I, IV,  0,40  |                   oraz wlewa głębszy sens i znaczenie w powszednią aktywność
1987 KDK,   I, IV,  0,40  |             poszczególnych swych członków i całą swoją społeczność może
1988 KDK,   I, IV,  0,40  |                  tego, aby rodzina ludzka i jej historia stawały się
1989 KDK,   I, IV,  0,40  |               tego samego zadania wniosły i wnoszą wspólnym wysiłkiem
1990 KDK,   I, IV,  0,40  |                   przez swoje uzdolnienia i swą aktywność. Dla należytego
1991 KDK,   I, IV,  0,40  |                 sposób wspólne Kościołowi i światu, podaje się pewne
1992 KDK,   I, IV,  0,41  |           osobowości w pełniejszej mierze i odkrywania, a także coraz
1993 KDK,   I, IV,  0,41  |               ubiegłych wieków, ale także i naszych czasów. Człowiek
1994 KDK,   I, IV,  0,41  |                  jego życia, działalności i śmierci. Problemy te przywodzi
1995 KDK,   I, IV,  0,41  |                  ludzkie godność osobista i wolność człowieka nie da
1996 KDK,   I, IV,  0,41  |             Ewangelia ta bowiem zwiastuje i głosi wolność synów Bożych,
1997 KDK,   I, IV,  0,41  |                  szanuje godność sumienia i wolną jego decyzję, upomina
1998 KDK,   I, IV,  0,41  |              zwielokrotnić na służbę Bogu i dobru ludzi. Wreszcie wszystkich
1999 KDK,   I, IV,  0,41  |                  jest tym samym Bogiem co i Stworzyciel, jeden jest
2000 KDK,   I, IV,  0,41  |                 jest Pan dziejów ludzkich i dziejów zbawienia, to jednak