MODLITWA DO
MARYI
1. Kult maryjny rozwijał się nieprzerwanie na przestrzeni wieków.
Obok tradycyjnych świąt liturgicznych poświęconych Matce
Chrystusa rozkwitały niezliczone formy pobożności, często
aprobowane i popierane przez Urząd Nauczycielski Kościoła.
Wiele nabożeństw i modlitw maryjnych łączy się
integralnie z liturgią, a niektóre z nich przyczyniły się
też do wzbogacenia jej struktury, jak w wypadku oficjum ku czci Błogosławionej
Dziewicy czy innych pobożnych tekstów włączonych do
Brewiarza.
Pierwsza znana modlitwa maryjna pochodzi z III w. i zaczyna się od
słów: «Pod Twoją obronę (Sub tuum praesidium)
uciekamy się, Święta Boża Rodzicielko». Jednakże od
XIV w. najbardziej powszechną modlitwą chrześcijan do Najświętszej
Panny jest «Zdrowaś, Maryjo».
Modlitwa ta, przypominając pierwsze słowa skierowane przez
anioła do Maryi, wprowadza wiernych w kontemplację tajemnicy
wcielenia. Łacińskie słowo Ave jest tłumaczeniem greckiego
Chaire: stanowi wezwanie do radości i mogłoby być przełożone
jako «Ciesz się». Wschodni hymn Akáthistos podkreśla z
naciskiem owo «ciesz się». W «Zdrowaś, Maryjo» Dziewica nazwana jest
«łaski pełną» — to określenie wyraża podziw dla
doskonałości i piękna Jej duszy.
Wyrażenie «Pan z Tobą» ukazuje szczególną relację
osobową pomiędzy Bogiem a Maryją, wpisaną w wielki plan
przymierza Boga z całą ludzkością. Z kolei słowa «Błogosławionaś
Ty między niewiastami i błogosławiony owoc żywota Twojego,
Jezus» mówią o urzeczywistnieniu się planu Bożego w
dziewiczym ciele Córy Syjonu.
Wzywając «Świętą Maryję, Matkę Bożą»,
chrześcijanie zwracają się z prośbą do Tej, która
na mocy szczególnego przywileju jest niepokalaną Matką Pana:
«módl się za nami grzesznymi», i powierzają się Jej teraz
i w ostatecznej godzinie śmierci.
2. Również tradycyjna modlitwa «Anioł Pański»
zaprasza do rozważania tajemnicy wcielenia, zachęcając chrześcijanina,
by wzorował się na Maryi w różnych chwilach dnia, naśladując
Jej gotowość do realizowania Bożego planu zbawienia. Modlitwa ta
pozwala nam niejako przeżyć na nowo wielkie wydarzenie w dziejach
ludzkości — wcielenie, o którym mówi każde «Zdrowaś,
Maryjo». W tym kryje się wartość i urok modlitwy «Anioł Pański»,
któremu tyle razy dawali wyraz nie tylko teolodzy i pasterze, lecz również
poeci i malarze.
W pobożności maryjnej szczególne miejsce zajął
różaniec, który przez powtarzaną wielokrotnie modlitwę
«Zdrowaś, Maryjo» prowadzi do kontemplacji tajemnic wiary. Również
ta prosta modlitwa, ożywiając miłość ludu chrześcijańskiego
do Matki Bożej, jeszcze wyraźniej zwraca modlitwę maryjną
ku jej właściwemu celowi, którym jest uwielbienie Chrystusa.
Papież Paweł VI, podobnie jak i jego poprzednicy, zwłaszcza
Leon XIII, Pius XII i Jan XXIII, bardzo wysoko cenił modlitwę różańcową
i zachęcał do odmawiania jej w rodzinach. Ponadto w adhortacji
apostolskiej Marialis cultus wyjaśnił teologię różańca,
przypominając, że jest to «modlitwa ewangeliczna, skoncentrowana na
tajemnicy odkupieńczego wcielenia» i potwierdzając jej
«ukierunkowanie wyraźnie chrystologiczne» (n. 46).
W pobożności ludowej różańcowi towarzyszą
często litanie, z których najbardziej znana jest litania odmawiana
w sanktuarium w Loreto i stąd zwana «loretańską».
Bardzo proste wezwania litanii pomagają skupić uwagę na
osobie Maryi, by dostrzec bogactwo duchowe, jakim obdarzyła Ją miłość
Ojca.
3. Jak pokazuje liturgia i pobożność maryjna, Kościół
zawsze przywiązywał wielką wagę do kultu Maryi, uważając,
że jest on nierozłącznie związany z wiarą w Chrystusa.
Znajduje on bowiem podstawę w planie Ojca, w woli Zbawiciela i w inspirującym
działaniu Ducha Pocieszyciela.
Otrzymawszy od Chrystusa zbawienie i łaskę, Maryja jest powołana,
by odegrać doniosłą rolę w odkupieniu ludzkości. Przez
pobożność maryjną chrześcijanie uznają wartość
obecności Maryi na drodze do zbawienia, zwracając się do Niej z
prośbami o wszelkiego rodzaju łaski. Wiedzą zwłaszcza, że
mogą liczyć na Jej macierzyńskie wstawiennictwo, by otrzymać
od Pana wszystko co konieczne do rozwoju życia Bożego i osiągnięcia
zbawienia wiecznego.
Jak świadczą liczne tytuły przyznawane Maryi i nieustanne
pielgrzymki do sanktuariów maryjnych, zaufanie wiernych do Matki Jezusa
skłania ich do przyzywania Jej w codziennych potrzebach.
Wierzący mają pewność, że Jej macierzyńskie
serce nie może pozostać obojętne na materialną i duchową
nędzę Jej dzieci.
W ten sposób nabożeństwo do Matki Bożej, zachęcając
do ufności i spontaniczności, wprowadza klimat radości do życia
duchowego i pomaga wiernym iść naprzód wymagającą
drogą Błogosławieństw.
4. Przypomnijmy na koniec, że nabożeństwo do Maryi,
podkreślając ludzki wymiar wcielenia, pomaga nam wyraźniej
dostrzec oblicze Boga dzielącego radości i cierpienia ludzkości
- «Boga z nami», którego Ona poczęła jako człowieka w
swym przeczystym łonie i urodziła, opiekowała się Nim i
towarzyszyła Mu z niewymowną miłością od dni Nazaretu
i Betlejem aż po Krzyż i Zmartwychwstanie.
Do Polaków uczestniczących w
audiencji generalnej:
Dzisiejsza katecheza jest poświęcona różnym formom
kultu, jakimi Kościół otacza Bogarodzicę. Najstarszą
modlitwą maryjną z pierwszych wieków jest przede wszystkim Pod
Twoją obronę («Sub tuum praesidium»).
Modlitwa «Zdrowaś, Maryjo» rozwinęła się nieco później
ze słów pozdrowienia anielskiego z Ewangelii św. Łukasza.
Ta właśnie modlitwa «Zdrowaś, Maryjo» stała się
niejako substratem różańca, który jest modlitwą
bardzo chrystocentryczną. Ukazuje, jak misteria Chrystusa i Maryi idą z sobą w parze. Prócz
tego modlitwa «Anioł Pański» skierowuje naszą myśl i serce
ku tajemnicy wcielenia. Odmawiamy ją tradycyjnie trzy razy dziennie: rano,
w południe i wieczorem.
Niechaj te wszystkie formy pobożności maryjnej, które
znamy z naszej praktyki, z naszego doświadczenia polskiego, trwają,
rozwijają się i pozwalają nam umacniać się w naszym życiu
chrześcijańskim. Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!
|