100-glown | glowy-niema | niemo-pomna | pomoc-rzedz | rzezb-uzale | uzasa-zasta | zaste-zywoc
bold = Main text
Czesc, Rozdzial, Paragraf grey = Comment text
3006 Wst,1 | za obowiązek Swój, jako Zastępcy Chrystusa na ziemi, Pasterza
3007 II,2,b | źródło najgłębszej radości zastępują jakąś przypadkową harmonią
3008 III,1 | i do niej starannie się zastosować. ~
3009 I,3 | jednak władza tego rodzaju zastosowana być nie może z jakiegokolwiek
3010 III,8 | celów dążyła, z tym jednak zastrzeżeniem, ku obustronnemu zresztą
3011 III,2 | Bożej Mądrości porządek zaświadcza z natchnienia Ducha Świętego
3012 III,7 | i gdzie występki ludzi zasypują źródło, z którego wypływa
3013 II | małżeństwie. ~Takie poglądy zaszczepia się ludziom wszelkich warstw:
3014 III,4 | wierności oddać się mogli zaszczytnym celom małżeństwa ku dobru
3015 Wst,1 | powierzone odstraszyć od pastwisk zatrutych i, o ile w Naszej jest mocy,
3016 III,7 | robotnik na swoją zapłatę” 93. Zatrzymywanie jej lub uszczuplanie jest
3017 I,3 | pozwalał Izraelitom dla ich zatwardziałości), lecz według prawa Ewangelii -
3018 II,1,a | ponownie i uroczyście ogłosił i zatwierdził Kościół, potępiając kacerstwo
3019 I,2,c | od Boga postanowionego i zatwierdzonego. ~Z przedziwną mądrością
3020 II | aby tym łatwiej zdobyć zaufanie czytelników. Głoszone w
3021 II,1,b | Domagają się zatem, by zawarcie małżeństwa było z urzędu
3022 Wst,3 | człowieka, także kto raz zawarł małżeństwo, związany jest
3023 I,3,a | wyższych i wiecznych dóbr zawarli związek małżeński, który
3024 I,3 | chrześcijańskiego małżeństwa, zawartego i dokonanego. Ponieważ w
3025 I,3 | pomiędzy niewiernymi jedynie zawartych lub pomiędzy chrześcijanami,
3026 I,3 | chrześcijańskiego małżeństwa, zawartym pomiędzy chrześcijanami.
3027 III,7 | temu nie sprostają, trzeba zawczasu postarać się, by za pomocą
3028 I,1,a | małżeństwa jest dziecko, zawdzięczające istnienie swe wszechmocy
3029 II,1,b | nie wolno ich winić za zawieranie małżeństwa, jednak zdrugiej
3030 II,3,b | opuszczenia strony winnej, a jeśli zawiniła ciężko, może być wyłączona
3031 II,1,b | się potomstwa, a gdy się zawiodą, zbrodniczo je niszczą.
3032 III,7 | się, by za pomocą związków zawodowych albo prywatnych lub publicznych
3033 II,1,b | przeciw zapłodnieniu, a gdy zawodzą, niweczy jakimiś środkami
3034 I,2,b | jakimkolwiek żyją stanie lub zawodzie i z pomocą Bożą, idąc za
3035 I,3,b | więc wierni szczerym sercem zawrą taką umowę małżeńską, otwierają
3036 II,3,b | rzeczywistością, z dnia na dzień zawzięciej nacierają na świętą nierozerwalność
3037 III,6,a | wzajemną pogardę, swary, zazdrość, niechęć do wspólnego życia,
3038 II,2,a | przesądami, lub niską, pospolitą zazdrością. Pragną więc, by istniejące
3039 III,7 | głębokiego żalu chcielibyśmy zaznaczyć, że nie tak bardzo rzadko
3040 Wst,3 | jest pewne, co już otwarcie zaznaczył śp. Leon XIII, poprzednik
3041 III,5 | dzień tym skuteczniejszej zaznają mocy łaski. A jeśli kiedy
3042 III,6,b | zgubnej omyłki i tym obficiej zaznali przed ślubem błogosławieństwa
3043 II,1,a | sprzykrzywszy sobie dzieci, zażywać pragną samej rozkoszy bez
3044 I,3 | Czcigodni Bracia, pokornie zbadać pragniemy wewnętrzny powód
3045 III,10 | niech sprawi Chrystus Pan i Zbawiciel, “czcigodnych sakramentów
3046 III,1 | dla nas pożyteczniejsze i zbawienniejsze, im więcej trwają nieskażone
3047 II | skrytości, lecz publicznie, zbezwstydną szczerością depcze i ośmiesza
3048 Wst,1 | tego odnowienia małżeństwa zbierać można pośród wszystkich
3049 II,3,b | otwierają dostęp do najgorszych zboczeń w życiu jednostek i społeczeństw.
3050 II,2,b | można zwać emancypacją, lecz zbrodnią przewrotną). Gospodarcza
3051 II,1,a | aktu naturalnego. Na te zbrodnicze czyny pozwalają sobie jedni
3052 II,1,b | potomstwa, a gdy się zawiodą, zbrodniczo je niszczą. Pisze bowiem: “
3053 II,1,a | majestacie swoim haniebną tę zbrodnię straszliwym ścigał gniewem
3054 II,2,b | macierzyńskiej godności oraz zburzeniem całej rodziny. Przez nią
3055 III,8 | niebezpieczeństwo ani uszczuplenie; zbyteczne bowiem i próżne jest jakiekolwiek
3056 III,7 | słabszych, by w dostatku żyjący zbytecznych wystrzegali się wydatków
3057 III,3 | dziś omawianych, nie ufali zbytnio własnemu sądowi i fałszywie
3058 II,1,a | Bogu, Najwyższemu Sędziemu, zdać surowy rachunek ze sprzeniewierzenia
3059 II | społecznym. Nie przychodzi im, zdaje się, nawet na myśl, że w
3060 III,3 | poszczególnym jednostkom, zdanym tylko na własny rozum, albo
3061 Wst | ciało człowieka upadłego, zdecydował małżeństwo, początek i podstawę
3062 Wst,3 | których nie ma ani rozumu ani zdecydowanej woli, lecz stawia ją też
3063 III,2 | więc i powinni korzystać zdobrodziejstwa ludzkich zdobyczy; lecz
3064 III,2 | zdobrodziejstwa ludzkich zdobyczy; lecz błądzi, kto je uważa
3065 III,4 | swym, ile powagą uzyskać zdołacie, czyńcie starania, by narody,
3066 I,3,b | łaską chcą współpracować, zdołają znosić ciężary swego stanu
3067 II,1,a | zdołasz, a On pomoże, byś zdołał” 50. Tę samą prawdę ponownie
3068 II,1,a | najbardziej ważnej, która by zdołała z naturą uzgodnić i usprawiedliwić
3069 II,3,b | żadnych więzów, które by zdołały utrzymać tę możliwość w
3070 II | małżeństwa; istnieje tam tylko zdolność rozrodcza i gwałtowny popęd,
3071 III,5 | pracą i trudem ćwiczyć muszą zdolności, przez Boga dane, aby wykazały
3072 II,1,b | A jeśli chodzi o ludzi, zdolnych skądinąd do małżeństwa,
3073 III,3 | długie próby, na które, jak zdoświadczenia wiemy, powołuje się w swej
3074 II,2,a | pomysłów. Naturalny ten odruch zdrowego poczucia znajduje nadto
3075 II,1,b | fizyczny potomstwa, co się zdrowemu rozumowi zupełnie nie sprzeciwia,
3076 III,7 | go na zachowanie życia i zdrowia tych, którym brak nawet
3077 Wst,1 | jest mocy, zachować je w zdrowiu. ~
3078 II,1,a | zna doskonale i docenia zdrowotne względy, zagrażające życiu
3079 II,1,b | zawieranie małżeństwa, jednak zdrugiej strony często im małżeństwo
3080 II,3,a | świadczą liczne orzeczenia, zebrane w całości w owym przepisie
3081 Wst,2 | dobrodziejstwach, spływających zeń na rodzinę i społeczeństwo
3082 I,3 | wychodzą lub mężczyźni się żenią, nie wolno niepłodną porzucić,
3083 II,3,b | rosnącego z dnia na dzień zepsucia moralnego i niesłychanego
3084 II,2,b | słów Chrystusowych: (...) “zerwały się wichry i rzuciły się
3085 II,3,b | panuje wzajemna życzliwość i zespolenie wszelkich dóbr przedziwnie
3086 II,2,a | Przechodzimy teraz do drugiego zespołu błędnych zapatrywań, do
3087 III,6,a | skłonności, wzmacniać i zestrajać dobre od lat najmłodszych,
3088 Wst,1 | wspierającej słabą ich wolę, zestroili wszystkie myśli i wysiłki
3089 II,3,a | ten pierwiastek nie jest z zewnątrz narzucony, lecz wrodzony:
3090 III,8 | PAŃSTWA Z KOŚCIOŁEM~Lecz ani zewnętrzne środki państwa, ani kary,
3091 I,2,a | poliandrii oraz każdy inny zewnętrzny czyn nieobyczajny, lecz,
3092 II,3,b | wypływające ze stosunków zewnętrznych (tamte nazywają podmiotowymi,
3093 I,3,a | przeciw wszelkim wewnętrznym i zewnętrznym zakusom niewierności; odbiera
3094 II,1,a | aniżeli popełnia grzech, zezwalając z ważnego na ogół powodu,
3095 II,3,a | na przepisy religii bez zezwolenia władzy kościelnej. Punkt
3096 II,1,a | albo ich, czy to dając zezwolenie, czy też podstępnie milcząc,
3097 II,1,b | matki czy płodu. ~Wywody te zgadzają się zupełnie z ostrymi wyrzutami,
3098 III,8 | podtrzymują przyjazne i zgodne ze świętą władzą kościelną
3099 Wst,2 | chociaż niektóre sprawy zgodnie z warunkami i potrzebami
3100 I,2,c | jakichkolwiek zachcianek męża, mniej zgodnych może z rozsądkiem i kobiecą
3101 III,8 | zwierzchniej władzy, we wzajemnej zgodzie iprzyjaznym porozumieniu,
3102 II,3,b | bezskuteczne z tego powodu, że zgorszone waśniami rodziców lub innym
3103 III,9 | poznali, niebezpieczeństw, zgotowanych im przez szerzycieli błędów
3104 II,2,b | zrównanie z mężem jest raczej zgubą niewiasty. Zstąpiwszy bowiem
3105 III,8 | i wielu innym przynoszą zgubę. Z tego współdziałania z
3106 III,6,b | ludzkiego ustrzegli się zgubnej omyłki i tym obficiej zaznali
3107 II,1,a | sami nie zarażali się tymi zgubnymi zapatrywaniami i w sprawach
3108 I,2,a | małżeństwa od wszelkiego zhańbienia, zabronił też wszystkich
3109 I,3,b | nadprzyrodzonych i nie pielęgnują ziaren łaski, złożonych w ich sercu
3110 II | obowiązkiem czuwania, by dobre ziarno nie zanikało wśród chwastów,
3111 I,3 | jest “ nie według prawa ziemskiego (które w razie rozwodu zezwala
3112 I,3,b | przede wszystkim przez czyste zjednoczenie małżeńskie tak nad wyraz
3113 I,2,c | ciałem z ciała jego i kością zkości jego, ma być posłuszną mężowi,
3114 II,3,a | związku, łączącego Chrystusa zKościołem, narzeczeni winni mieć chrześcijański
3115 III,6,b | zastanowić, zanim wybiorą osobę, zktórą odtąd na zawsze żyć będą;
3116 I,3,b | małżeństwem tak ściśle jest złączona, że nie może być pomiędzy
3117 II,2,a | małżeńskiej, ponieważ oba te dobra złączone są ze sobą. Poza tym jednak
3118 III,8 | Chrystusa napominamy, aby złączony dwojakiej władzy wysiłek
3119 III,8 | pożytkowi obydwu społeczności, złączyć i zrzeszyć się i wspólnie
3120 I,2,a | pierwotne na pewien czas nieco złagodził, to jednak nie ulega wątpliwości,
3121 I,3 | surowość pierwotnego prawa złagodzoną została, także Mojżesz synom
3122 I,2,a | którego żadna wola ludzka ani złamać ani nadwyrężyć nie może24. ~
3123 II,3,b | powstają okazje do niezgody. Tu złatwością zarodki sporów mogą być
3124 II,3,b | małżeński, a jak wielki posiew złego dojrzewa z rozwodów. Tu
3125 II,1,b | sędziom dla zapobieżenia złemu w przyszłości wolno kogoś
3126 I,3,b | odrodzenia” 43. ~Małżonkowie zaś, złotym węzłem sakramentu nie w
3127 II | płciowy natomiast, ponieważ złożony jest w samej naturze, ograniczony
3128 I,3,b | pielęgnują ziaren łaski, złożonych w ich sercu inie doprowadzają
3129 III,2 | mogą, jeżeli umysł sam nie złoży wpierw swemu Stwórcy pokornej
3130 III,4 | się od nieszczęsnych owych złudzeń, które ku hańbie godności
3131 II,1,a | Bożych, zabraniających czynów złych ze swej natury. Wjakichkolwiek
3132 II,3,b | rodziców lub innym jakimś złym przykładem, zbyt łatwo schodzą
3133 III,6,b | państwa, które jak ze źródła zmałżeństwa wypływa. Niech żarliwie
3134 III,1 | przynosić, bo albo przez zmianę utraciły moc pomagania,
3135 II,2,b | niewiasty pewnym uległy zmianom, władze publiczne powinny
3136 II,3,b | jeżeli te dążenia się nie zmienią, to nieustannie lękać się
3137 II | powinno się ustanawiać, zmieniać i znosić według ludzkiego
3138 II | ludzkiego upodobania i według zmiennych zapatrywań czasu. Popęd
3139 II,1,a | Bóg jedynie wprzebogatym zmiłowaniu swoim będzie mógł wynagrodzić
3140 III,7 | powstrzymaniu albo co najmniej zmniejszeniu późniejszych trudności i
3141 III,3 | Żeby zatem nie jakieś zmyślone ani zniekształcone prawo
3142 Wst,3 | nie przemijającym afektem zmysłów i uczuć, lecz rozważnym
3143 II,2,a | nie pozwalające na żadne zmysłowe uczucia i czyny z innymi
3144 II | ostatecznych krańców rozwydrzonej zmysłowości. Niektórzy stają niejako
3145 I,3 | znajdziemy go łatwo wmistycznym znaczeniu chrześcijańskiego małżeństwa,
3146 III,7 | państwu i dobru ogólnemu znacznej szkody wyrządzić nie chcą;
3147 II,3 | sakramentalność małżeństwa, tamte znacznie przewyższa, nie dziw, że
3148 III,5 | chrześcijańskim małżeństwie doskonale znają, musi jednak dołączyć się
3149 Wst | nieskażonego stanu, w jakim znajdowało się z ustanowienia Bożego,
3150 I,3 | Bożej, tu się objawiającej, znajdziemy go łatwo wmistycznym znaczeniu
3151 III,6,b | w oparciu o głębszą ich znajomość spraw i życia ludzkiego
3152 III,7 | jeżeli mąż pracy i chleba znaleźć nie może; jeżeli środki
3153 I,2,a | małżonków pomiędzy sobą nosić znamię skromności. Małżonkowie
3154 III,5 | sakramentalnego nie wyciska znamienia, trwa jednak na wieki. Niech
3155 I,1,b | rozbudzenia nowego życia. Znaną bowiem jest rzeczą, że dziecko
3156 II,3,a | obowiązkowi, nieraz nawet znarażeniem wiecznego swego zbawienia,
3157 III,2 | Jeśli nie podlegasz Bogu, znęca się nad tobą niewolnik” 76. ~
3158 III,4 | niewoli pożądliwości; że dalej zniechęcą się i całym wysiłkiem woli
3159 II,3,a | prawo zawierania małżeństw zniekatolikami bez jakichkolwiek zastrzeżeń,
3160 III,3 | wkradłoby się omyłek, ile błędów zniekształciłoby prawdę, gdyby jej badanie
3161 III,3 | nie jakieś zmyślone ani zniekształcone prawo lecz prawdziwe i istotne
3162 III,4 | niezliczone inne sposoby znieprawić umysły i skazić serca, jeśli
3163 III,4 | czynią w końcu “małżeństwo znieprawione”, jak to z całą powiedziano
3164 II,3,b | społeczeństwa, które wymaga zniesienia tych małżeństw, które naturalnego
3165 II,2,a | pozbawiono mocy prawnej i zniesiono. ~Szlachetni i uczciwi małżonkowie
3166 III,5 | prawie pod ciężarem trudów i zniewag: “(...) przypominam ci,
3167 III,4 | łagodnym niejako przymusem zniewala, by jak najwięcej unikali
3168 I,3,a | nieustannie, że nie dla znikomych celów i służenia ciału,
3169 I,2,a | jedność zupełnie przywróciło i zniosło każdy wyjątek; wykazują
3170 II | zaś czuwaj we wszystkim, znoś trudy, wykonaj dzieło ewangelisty,
3171 II,3 | społeczeństwu świeckiemu. Po wtóre znoszą nierozerwalność związku
3172 III,5 | obowiązków i godności swego stanu zostali niejako uświęceni i wzmocnieni
3173 III,8 | fundamentu dalsze potem zostały dołączone paragrafy konwencji. ~
3174 I,3,b | wykonać obowiązki jego i zostaną wielkim tym sakramentem
3175 II,3,b | bez winy, skorzystać może zprawa opuszczenia strony winnej,
3176 II,1,b | prawdopodobnie ułomne tylko zrodzą potomstwo, nie wolno ich
3177 II,3,a | małżeństwa: ma ono dla Boga zrodzić i wychowywać potomstwo i
3178 I,3 | Bożego od początku tak się zrósł z małżeństwem, że żadnej
3179 II,2,b | wyzwolenie inienaturalne zrównanie z mężem jest raczej zgubą
3180 III,3 | poznać. Nie trudno jednak zrozumieć, ile wkradłoby się omyłek,
3181 II,3,a | znakiem, ozdobą i chlubą. Zrywają się bowiem lub co najmniej
3182 Wst,3 | zjednoczenia dusz powstaje z zrządzenia Bożego święty i nienaruszalny
3183 III,7 | prywatnych lub publicznych zrzeszeń minimum egzystencji zdobyć
3184 II,3 | zatem żadną miarą władzy zrzeszenia religijnego Kościoła Chrystusowego,
3185 III,8 | społeczności, złączyć i zrzeszyć się i wspólnie nad małżeństwem
3186 II,2,b | raczej zgubą niewiasty. Zstąpiwszy bowiem z iście królewskiego
3187 II,1,a | nie przychyla się do owego zuchwałego zdania, odrzuconego przez
3188 III,8 | Kościołowi jak państwu z powodu zuchwałej swawoli, wdzierającej się
3189 III,1 | nałożyć chciał kary na pychę i zuchwałość śmiertelnych” 75. Aby więc
3190 III,1 | mogła osiągnąć. Jeśli jednak zuchwalstwo i przewrotność ludzi zmienić
3191 III,3 | kwestiach i prądach; albo zuległością przyjmował tylko te prawdy,
3192 II,3,b | względy, przemawiające za zupełną nierozerwalnością małżeństwa,
3193 III,6,a | człowieka w miarę wieku zupełności Chrystusowej89. Przyczyni
3194 III,8 | się niestety tak często zupełny rozdział państwa od Kościoła,
3195 I,1,a | powierzony im przez Boga, który zużyją nie tylko na korzyść swoją
3196 II,2,b | dostatecznie, że tego nie można zwać emancypacją, lecz zbrodnią
3197 Wst,1 | niecnej etyki powszechnie ją zwalcza. Ponieważ zgubne bardzo
3198 II,3,b | cudzołóstwa, kto niewierną zwalnia i bierze inną, że także
3199 III,3 | jako na tyleż argumentów, zwalniających go od obowiązku zachowywania
3200 II,3,a | Kościół niekiedy, licząc się zwarunkami czasów, stosunków, osób (
3201 II,3,b | okaże się to zło, skoro się zważy, że przyjąwszy za zasadę
3202 Wst,3 | Chrystusa o panieństwie, albo związanie się węzłem małżeńskim. Odebrać
3203 Wst,3 | kto raz zawarł małżeństwo, związany jest Bożymi jego prawami
3204 Wst,3 | nie tylko od kojarzeń się zwierząt, kierowanych ślepym tylko
3205 III,8 | uszczuplenia swych praw lub zwierzchniej władzy, we wzajemnej zgodzie
3206 II | wysnutych przez samych zwolenników owych zasad. Twierdzą bowiem,
3207 II,3 | tej godności szczególnie zwracają się zaczepki przeciwników.
3208 III,4 | Biskupów całego świata się zwrócił: “Ile tylko wysiłkiem swym,
3209 III,7 | zarobkować musi; jeżeli w zwyczajnych, a nawet nadzwyczajnych
3210 II,3,b | słabsze jeszcze, przytaczane zwykle na korzyść rozwodów, mniejszą
3211 II,2,b | swoim własnym mogła żyć życiem i również publicznym urzędom
3212 I,2,b | przez wzajemną wspólność życiową postępowali z dnia na dzień
3213 I,2,c | dojrzałego sądu idoświadczenia życiowego odmawia się wolnego wykonywania
3214 II,2,b | niewiasty, gdy sobie tego życzą, wolne być mają od obowiązków
3215 II,3,b | dręczą. Tu panuje wzajemna życzliwość i zespolenie wszelkich dóbr
3216 I,3 | w Kościele, że żyjący od żyjącego nie może odłączyć się żadnym
3217 I,3 | Jedność ta, dopóki Chrystus żyje i przez niego Kościół, zaprawdę
3218 III,9 | sprawiedliwie, i pobożnie żyli na tym świecie, oczekując
3219 II,1,b | żyć zaczęło, lub, gdy już żyło w żywocie, wolą je uśmiercić,
3220 I,1,a | w dzień zdania rachuby z zyskiem Bogu oddadzą. ~
3221 III,6,b | ani też z chęci jedynie zysku, ani z innej mniej szlachetnej
3222 III,8 | się nigdy sprawiedliwości: zyskuje druga opiekę i obronę ku
3223 I,3,b | Czcigodni, z baczną uwagą i żywą wiarą rozważy, jeżeli się
3224 II,1,b | zaczęło, lub, gdy już żyło w żywocie, wolą je uśmiercić, niż
|