1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2500 | 2501-3000 | 3001-3500 | 3501-4000 | 4001-4500 | 4501-5000 | 5001-5500 | 5501-6000 | 6001-6500 | 6501-7000 | 7001-7500 | 7501-8000 | 8001-8500 | 8501-9000 | 9001-9500 | 9501-10000 | 10001-10500 | 10501-10934
(...) Evangelium vitae
Rozdzial, Paragraf, Numer
4001 III, 12, | zajmują się poszukiwaniem i upowszechnianiem tego rodzaju
4002 III, 12, | refleksji nad cierpieniem i śmiercią. W rzeczywistości
4003 III, 12, | człowiek ich doświadcza i daremne jest, a ponadto
4004 III, 12, | ukrytej w tej konkretnej i trudnej rzeczywistości.
4005 III, 12, | rzeczywistości. Także ból i cierpienie mają sens i wartość,
4006 III, 12, | ból i cierpienie mają sens i wartość, gdy się je przeżywa
4007 III, 12, | miłością, którą się otrzymuje i ofiarowuje. W tej perspektywie
4008 III, 12, | w Jego tajemnicy śmierci i zmartwychwstania. ~
4009 III, 12, | osobistej, rodzinnej, społecznej i międzynarodowej — na właściwej
4010 III, 12, | prymacie „być” nad „mieć” 130 i osoby nad rzeczą131. Ten
4011 III, 12, | trzeba się bronić, ale braćmi i siostrami, zasługującymi
4012 III, 12, | zasługującymi na solidarność i na miłość; wzbogacają nas
4013 III, 12, | zadanie spełniają nauczyciele i wychowawcy. W dużej mierze
4014 III, 12, | umieli zachować w sobie i szerzyć wokół siebie autentyczne
4015 III, 12, | w sobie postawę szacunku i służby wobec każdej osoby,
4016 III, 12, | każdej osoby, w rodzinie i społeczeństwie. ~Także intelektualiści
4017 III, 12, | kulturotwórczych, w szkołach i uniwersytetach, w ośrodkach
4018 III, 12, | ośrodkach badań naukowych i technicznych, na polu twórczości
4019 III, 12, | twórczości artystycznej i refleksji humanistycznej.
4020 III, 12, | Czerpiąc energię dla myśli i działania z czystych wód
4021 III, 12, | swoje dokonania — poważne i udokumentowane, zasługujące
4022 III, 12, | zasługujące na szacunek i zainteresowanie wszystkich.
4023 III, 12, | podstawowych problemów medycyny i prawa, mających znaczenie
4024 III, 12, | mających znaczenie dla promocji i obrony życia, zwłaszcza
4025 III, 12, | chrześcijańską moralnością i wskazaniami Magisterium
4026 III, 12, | szerzenie wiedzy o nich i formacja w tej dziedzinie” 132.
4027 III, 12, | oraz Ośrodki, Instytuty i specjalne komisje bioetyki. ~
4028 III, 12, | komisje bioetyki. ~Wielka i poważna odpowiedzialność
4029 III, 12, | zatem ukazywać wzniosłe i szlachetne przykłady życia
4030 III, 12, | szlachetne przykłady życia i poświęcać uwagę pozytywnym,
4031 III, 12, | o wartościach płciowości i miłości, nie akcentując
4032 III, 12, | akcentując tego, co oszpeca i poniża ludzką godność. Interpretując
4033 III, 12, | czy postawy obojętności i pogardy wobec życia lub
4034 III, 12, | szacunek dla każdej osoby i głęboki zmysł człowieczeństwa. ~
4035 III, 12, | odegrania rolę wyjątkową, a może i decydującą, w sferze myśli
4036 III, 12, | decydującą, w sferze myśli i działania: mają stawać się
4037 III, 12, | maskulinizmu”, ale umie rozpoznać i wyrazić autentyczny geniusz
4038 III, 12, | dyskryminacji, przemocy i wyzysku. ~Przypominając
4039 III, 12, | Soboru Watykańskiego II i ja zwracam się do kobiet
4040 III, 12, | miłości — tego daru z siebie i tego przyjęcia drugiego
4041 III, 12, | Matka bowiem przyjmuje i nosi w sobie innego człowieka,
4042 III, 12, | człowieka, pozwala mu wzrastać i czyni mu miejsce w swoim
4043 III, 12, | Dzięki temu kobieta pojmuje i uczy innych, że ludzkie
4044 III, 12, | drugiej osoby, akceptowanej i kochanej ze względu na godność,
4045 III, 12, | najważniejszy wkład, jakiego Kościół i ludzkość oczekują od kobiet.
4046 III, 12, | wpłynąć na waszą decyzję, i nie wątpi, że w wielu przypadkach
4047 III, 12, | bowiem to, co się stało, było i jest głęboko niegodziwe.
4048 III, 12, | ulegajcie jednak zniechęceniu i nie traćcie nadziei. Starajcie
4049 III, 12, | zrozumieć to doświadczenie i zinterpretować je w prawdzie.
4050 III, 12, | je w prawdzie. Z pokorą i ufnością otwórzcie się —
4051 III, 12, | ofiarować wam swoje przebaczenie i pokój w Sakramencie Pojednania.
4052 III, 12, | jeszcze nie jest stracone, i będziecie mogły poprosić
4053 III, 12, | żyje w Bogu. Wsparte radą i pomocą życzliwych wam i
4054 III, 12, | i pomocą życzliwych wam i kompetentnych osób, będziecie
4055 III, 12, | narodzinami nowych istot ludzkich i poświadczone przyjęciem
4056 III, 12, | poświadczone przyjęciem i troską o tych, którzy najbardziej
4057 III, 12, | kultury życia wspiera nas i ożywia ufne przekonanie,
4058 III, 12, | Królestwo Boże, wzrasta i wydaje owoc obfity (por.
4059 III, 12, | dysproporcje między licznymi i potężnymi środkami, w jakie
4060 III, 12, | dysponują obrońcy „kultury życia i miłości”. My jednak wiemy,
4061 III, 12, | chrześcijańska wspólnota, każdy ruch i stowarzyszenie, każda rodzina
4062 III, 12, | stowarzyszenie, każda rodzina i każdy wierzący zanoszą żarliwe
4063 III, 12, | błaganie do Boga, Stwórcy i Miłośnika życia. Jezus pokazał
4064 III, 12, | pokazał nam, że modlitwa i post to najważniejsza i
4065 III, 12, | i post to najważniejsza i najskuteczniejsza broń przeciw
4066 III, 12, | mocom zła (por. Mt 4, 1-11) i pouczył swoich uczniów,
4067 III, 12, | Zdobądźmy się zatem na pokorę i odwagę modlitwy i postu,
4068 III, 12, | pokorę i odwagę modlitwy i postu, aby sprowadzić moc
4069 III, 12, | która obali mury oszustwa i kłamstwa, zasłaniające przed
4070 III, 12, | oczyma wielu naszych braci i sióstr niegodziwość czynów
4071 III, 12, | sióstr niegodziwość czynów i ustaw wrogich życiu i wzbudzi
4072 III, 12, | czynów i ustaw wrogich życiu i wzbudzi w ich sercach postanowienia
4073 III, 12, | ich sercach postanowienia i zamiary inspirowane cywilizacją
4074 III, 12, | inspirowane cywilizacją życia i miłości. ~ ~
4075 III, 13, | trwali w komunii z nami i z Trójcą Przenajświętszą (
4076 III, 13, | Sprawa życia oraz jego obrony i promocji nie jest wyłączną
4077 III, 13, | czerpie swe niezwykłe światło i moc z wiary, należy do każdego
4078 III, 13, | sumienia, które dąży do prawdy i któremu nie są obojętne
4079 III, 13, | niewątpliwie coś świętego i religijnego, ale ten jego
4080 III, 13, | pojąć także w świetle rozumu i dlatego bez wątpienia odnosi
4081 III, 13, | podejmujemy jako „lud życia i dla życia”, domaga się właściwego
4082 III, 13, | się właściwego zrozumienia i przychylnego przyjęcia.
4083 III, 13, | dobra, jeśli się nie uznaje i nie chroni prawa do życia,
4084 III, 13, | na którym się opierają i z którego wynikają wszystkie
4085 III, 13, | godność osoby, sprawiedliwość i pokój — zaprzecza radykalnie
4086 III, 13, | samemu sobie, przyjmując i tolerując najrozmaitsze
4087 III, 13, | najrozmaitsze formy poniżania i naruszania życia ludzkiego,
4088 III, 13, | zwłaszcza życia ludzi słabych i zepchniętych na margines.
4089 III, 13, | może stanowić fundament i gwarancję najcenniejszych
4090 III, 13, | gwarancję najcenniejszych i najpotrzebniejszych dla
4091 III, 13, | wartości, takich jak demokracja i pokój. ~Nie może bowiem
4092 III, 13, | godności każdego człowieka i nie szanuje jego praw. ~
4093 III, 13, | się nie bierze w obronę i nie popiera życia, jak przypomniał
4094 III, 13, | szanowane, publicznie uznawane i chronione, społeczeństwo
4095 III, 13, | chronione, społeczeństwo żyje i rozwija się w radosnej atmosferze
4096 III, 13, | a nowa kultura miłości i solidarności może wzrastać
4097 III, 13, | solidarności może wzrastać i służyć prawdziwemu dobru
4098 Zak, 0, | spotyka się z człowiekiem i rozpoczyna się wędrówka
4099 Zak, 0, | śmierć On zwycięży śmierć i stanie się dla całej ludzkości
4100 Zak, 0, | Życie” w imieniu wszystkich i ku pożytkowi wszystkich,
4101 Zak, 0, | Ona zatem bardzo ściśle i osobiście związana z Ewangelią
4102 Zak, 0, | w momencie Zwiastowania i Jej macierzyństwo, znajdują
4103 Zak, 0, | które stało się ciałem i opiekę nad Jego życiem,
4104 Zak, 0, | uwolnione od wyroku ostatecznej i wiecznej śmierci. ~Dlatego
4105 Zak, 0, | sens własnego macierzyństwa i sposób, w jaki ma je wyrażać.
4106 Zak, 0, | niezrównanego wzoru przyjścia życia i opieki nad nim. ~ ~
4107 Zak, 0, (138) | Assumptione B. Mariae, Sermo I, 2: PL 85, 188. ~
4108 Zak, 1 | 1): macierzyństwo Maryi i Kościoła ~
4109 Zak, 1, | Niewiasta obleczona w słońce i księżyc pod jej stopami,
4110 Zak, 1, | Królestwa Bożego139. Pełne i wzorcowe wypełnienie tej
4111 Zak, 1, | świata, Chrystusa Pana, i że jest powołany, aby dawać
4112 Zak, 1, | macierzyństwu Maryi, która poczęła i wydała na świat Tego, który
4113 Zak, 1, | urzeczywistnia się inaczej — i także tego Kościół jest
4114 Zak, 1, | jak tylko pośród „bólu i męki rodzenia” (Ap 12, 2),
4115 Zak, 1, | które nadal przenikają świat i oddziałują na ludzkie serca,
4116 Zak, 1, | światłość w ciemnościach świeci i ciemność jej nie ogarnęła” (
4117 Zak, 1, | nadchodzi czas, kiedy ma przyjąć i zrodzić jako syna każdego
4118 Zak, 1, | więc Jezus ujrzał Matkę i stojącego obok Niej ucznia,
4119 Zak, 2 | I stanął smok przed mającą
4120 Zak, 2, | które działają w historii i przeciwstawiają się misji
4121 Zak, 2, | misji Kościoła. ~Maryja i tu oświeca Wspólnotę Wierzących:
4122 Zak, 2, | w Nim niebezpieczeństwo i zagrożenie dla siebie, Maryja
4123 Zak, 2, | Maryja musi uciekać z Józefem i Dziecięciem do Egiptu (por.
4124 Zak, 2, | zaś każdej istoty słabej i zagrożonej, ponieważ — jak
4125 Zak, 2, | nieustannie objawia się i ustanawia komunię z nami,
4126 Zak, 2, | którą objawia nam Chrystus i którą Jego Kościół niestrudzenie
4127 Zak, 3, | przez anioła rozpoczyna się i kończy słowami budzącymi
4128 Zak, 3, | otuchę: „Nie bój się, Maryjo” i „dla Boga (...) nie ma nic
4129 Zak, 3, | że Bóg jest blisko Niej i wspomaga Ją swą troskliwą
4130 Zak, 3, | Śmierć zwarła się z życiem i w boju, o dziwy, choć poległ
4131 Zak, 3, | pieczęcie” (por. Ap 5, 1-10) i utwierdza — w czasie i poza
4132 Zak, 3, | i utwierdza — w czasie i poza czasem — władzę życia
4133 Zak, 3, | ufnością do „nowego nieba i nowej ziemi” (por. Ap 21,
4134 Zak, 3, | pielgrzymujący, lud życia i dla życia, kierujemy ufne
4135 Zak, 3, | znakiem „pewnej nadziei i pociechy” 142. ~O Maryjo,~
4136 Zak, 3, | trudnościami życia,~mężczyzn i kobiet — ofiary nieludzkiej
4137 Zak, 3, | nieludzkiej przemocy,~starców i chorych zabitych przez obojętność~
4138 Zak, 3, | Syna~potrafili otwarcie i z miłością głosić~ludziom
4139 Zak, 3, | życiu~oraz odwagę czynnego i wytrwałego~świadczenia o
4140 Zak, 3, | woli,~cywilizację prawdy i miłości~na cześć i chwałę
4141 Zak, 3, | prawdy i miłości~na cześć i chwałę Boga Stwórcy,~który
Fides et ratio
Rozdzial, Paragraf, Numer
4142 Bless | biskupstwie, ~pozdrowienie i Apostolskie Błogosławieństwo! ~
4143 Bless | Błogosławieństwo! ~Wiara i rozum (Fides et ratio) są
4144 Bless | aby człowiek poznając Go i miłując mógł dotrzeć także
4145 Bless | do pełowiek — poznając Go i miłując — mógł dotrzeć także
4146 Wprow, 0, | w dziejach Wschodu, jak i Zachodu można dostrzec,
4147 Wprow, 0, | stopniowo do spotkania z prawdą i do zmierzenia się z nią.
4148 Wprow, 0, | człowiek poznaje rzeczywistość i świat, tym lepiej zna siebie
4149 Wprow, 0, | niego pytanie o sens rzeczy i jego własnego istnienia.
4150 Wprow, 0, | jestem? Skąd przychodzę i dokąd zmierzam? Dlaczego
4151 Wprow, 0, | przepowiadaniu Tirthankhary i Buddy; są obecne w poematach
4152 Wprow, 0, | w tragediach Eurypidesa i Sofoklesa, podobnie jak
4153 Wprow, 0, | pismach filozoficznych Platona i Arystotelesa. Wspólnym źródłem
4154 Wprow, 0, | proces poszukiwania nie jest i nie może być obcy Kościołowi.
4155 Wprow, 0, | proces poszukiwania «drogą i prawdą, i życiem» (J 14,
4156 Wprow, 0, | poszukiwania «drogą i prawdą, i życiem» (J 14, 6). Pośród
4157 Wprow, 0, (1) | równocześnie jej umiłowanie i dążność do takiego zrozumienia,
4158 Wprow, 0, (1) | które nam samym, a także i drugim tę prawdę może przybliżyć
4159 Wprow, 0, (1) | wspaniałości, w całej głębi i prostocie zarazem". N. 19:
4160 Wprow, 0, | wtedy zaś poznam tak, jak i zostałem poznany» (1 Kor
4161 Wprow, 0, | formułowaniu pytania o sens życia i w poszukiwaniu odpowiedzi
4162 Wprow, 0, | filozofia narodziła się i rozwinęła w epoce, gdy człowiek
4163 Wprow, 0, | stawiać pytania o przyczynę i cel rzeczy. Na różne sposoby
4164 Wprow, 0, | rzeczy. Na różne sposoby i w wielu formach ukazuje
4165 Wprow, 0, | wpływ na ukształtowanie i rozwój kultury na Zachodzie,
4166 Wprow, 0, | lepiej rozumieć samego siebie i coraz pełniej się realizować.
4167 Wprow, 0, | zdumieniem, że żyje w świecie i jest związany z innymi istotami
4168 Wprow, 0, | przestałby się rozwijać i stopniowo stałby się niezdolny
4169 Wprow, 0, | ścisłą formę swojemu myśleniu i w ten sposób wypracował
4170 Wprow, 0, | logiczną spójnością twierdzeń i harmonią treści. Dzięki
4171 Wprow, 0, | środowisku różnych kultur i w różnych epokach osiągnięto
4172 Wprow, 0, | własnej wizji, niedoskonałej i zawężonej przez wybór określonej
4173 Wprow, 0, | którego bierze początek i któremu powinien konsekwentnie
4174 Wprow, 0, | który mimo upływu czasu i postępów wiedzy jest trwale
4175 Wprow, 0, | niesprzeczności, celowości i przyczynowości lub koncepcję
4176 Wprow, 0, | koncepcję osoby jako wolnego i rozumnego podmiotu, zdolnego
4177 Wprow, 0, | do poznania Boga, prawdy i dobra; chodzi tu także o
4178 Wprow, 0, | powszechnie uznawane. Te i inne elementy wskazują,
4179 Wprow, 0, | choćby tylko w formie ogólnej i nieuświadomionej. Zasady
4180 Wprow, 0, | potrafi intuicyjnie uchwycić i sformułować pierwsze i uniwersalne
4181 Wprow, 0, | uchwycić i sformułować pierwsze i uniwersalne zasady istnienia
4182 Wprow, 0, | wnioski natury logicznej i deontologicznej, zasługuje
4183 Wprow, 0, | pomagające głębiej rozumieć wiarę i przekazywać prawdę Ewangelii
4184 Wprow, 0, | człowieku. Wychodząc od tego i stając w obliczu wielu pytań,
4185 Wprow, 0, | pragnienie coraz szerszej i coraz głębszej wiedzy. W
4186 Wprow, 0, | sprzyjając postępowi w kulturze i w dziejach. Antropologia,
4187 Wprow, 0, | ku wyższej rzeczywistości i nie śmie sięgnąć po prawdę
4188 Wprow, 0, | stanowić przedmiot jej badań, i skupiła się na poznaniu
4189 Wprow, 0, | różnych form agnostycyzmu i relatywizmu, które sprawiły,
4190 Wprow, 0, | do ludzkiej egzystencji i do form, w których się ona
4191 Wprow, 0, | życiu osobowym, o bycie i o Bogu. W wyniku tego ukształtowała
4192 Wprow, 0, | się prawdami cząstkowymi i tymczasowymi i nie próbuje
4193 Wprow, 0, | cząstkowymi i tymczasowymi i nie próbuje już stawiać
4194 Wprow, 0, | zasadniczych pytań o sens i najgłębszy fundament ludzkiego
4195 Wprow, 0, | ludzkiego życia osobowego i społecznego. Można powiedzieć,
4196 Wprow, 0, | jak również do teologów i filozofów, na których spoczywa
4197 Wprow, 0, | do ludzi poszukujących, i podzielić się pewnymi refleksjami
4198 Wprow, 0, | ukojenie dla swych trosk i duchową radość. ~Skłania
4199 Wprow, 0, | biskupi są «świadkami Boskiej i katolickiej prawdy»3. Świadectwo
4200 Wprow, 0, | filozofii, aby mogła odzyskać i umocnić swą pełną godność. ~
4201 Wprow, 0, | pokolenia, do których należy i od których zależy przyszłość,
4202 Wprow, 0, | obecnym okresie szybkich i złożonych przemian mogą
4203 Wprow, 0, | zbudować życie osobiste i społeczne, daje się szczególnie
4204 Wprow, 0, | które rzeczywistość doraźną i przemijającą wynoszą do
4205 Wprow, 0, | odpowiedzialność za kształtowanie myśli i kultury winna nieustannie
4206 Wprow, 0, | zdolnościami została obdarzona, i odważnie podjęła na nowo
4207 I | I. OBJAWIENIE MĄDROŚCI BOŻEJ ~ ~
4208 I, 1, | się Bogu w swej dobroci i mądrości objawić siebie
4209 I, 1, | mądrości objawić siebie samego i ujawnić nam tajemnicę woli
4210 I, 1, | do Ojca w Duchu Świętym i stają się uczestnikami Boskiej
4211 I, 1, | aby dotrzeć do ludzkości i zbawić ją. Bóg jest źródłem
4212 I, 1, | Bóg jest źródłem miłości i dlatego pragnie być poznany,
4213 I, 1, | Filius Soboru Watykańskiego I i uwzględniając zasady sformułowane
4214 I, 1, | Filius Soboru Watykańskiego I i uwzględniając zasady sformułowane
4215 I, 1, | świetle nauczania biblijnego i całej tradycji patrystycznej.
4216 I, 1, | Podczas Soboru Watykańskiego I Ojcowie podkreślili nadprzyrodzony
4217 I, 1, | 9. Sobór Watykański I naucza zatem, że prawda
4218 I, 1, | się nie tylko źródłem, ale i przedmiotem. Różni się źródłem,
4219 I, 1, | się na świadectwie Boga i korzysta z nadprzyrodzonej
4220 I, 1, | na postrzeganiu zmysłowym i na doświadczeniu, a jedynym
4221 I, 1, | dla niego rozum. Filozofia i różne dyscypliny naukowe
4222 I, 1, | natomiast wiara, oświecona i prowadzona przez Ducha,
4223 I, 1, | zbawienia ową «pełnię łaski i prawdy» (por. J 1, 14),
4224 I, 1, | objawienia Bożego w dziejach i opisali jego naturę w następujących
4225 I, 1, | Wj 33, 11; J 15, 14-15) i obcuje z nimi (por. Ba 3,
4226 I, 1, | zaprosić do wspólnoty z sobą i przyjąć ich do niej. Ten
4227 I, 1, | urzeczywistnia się przez czyny i słowa wewnętrznie z sobą
4228 I, 1, | historii zbawienia ilustrują i umacniają naukę oraz sprawy
4229 I, 1, | słowa zaś obwieszczają czyny i odsłaniają tajemnicę w nich
4230 I, 1, | Najgłębsza zaś prawda o Bogu i o zbawieniu człowieka jaśnieje
4231 I, 1, | jest zarazem pośrednikiem i pełnią całego objawienia»8. ~
4232 I, 1, | Boże wpisuje się w czas i historię. Wcielenie Jezusa
4233 I, 1, | świetle całe dzieło stworzenia i zbawienia, nade wszystko
4234 I, 1, | dane nam jest przeżywać i przeczuwać to, co dokona
4235 I, 1, | objawiając mu samego siebie i swoje życie, jest zatem
4236 I, 1, | jest zatem wpisana w czas i historię. Została ona oczywiście
4237 I, 1, | Skoro zaś już wielokrotnie i wielu sposobami Bóg mówił
4238 I, 1, | by zamieszkał wśród ludzi i opowiedział im tajemnice
4239 I, 1, | słowa Boże (por. J 3, 34) i dopełnia dzieła zbawienia,
4240 I, 1, | gdy ktoś widzi, widzi też i Ojca (por. J 14, 9), przez
4241 I, 1, | przez całą swoją obecność i okazanie się przez słowa
4242 I, 1, | okazanie się przez słowa i czyny, przez znaki i cuda,
4243 I, 1, | słowa i czyny, przez znaki i cuda, zwłaszcza zaś przez
4244 I, 1, | zwłaszcza zaś przez śmierć swoją i pełne chwały zmartwychwstanie,
4245 I, 1, | objawienie doprowadził do końca i do doskonałoś,» 10. ~Historia
4246 I, 1, | jest nam najlepiej znane i łatwo postrzegalne, ponieważ
4247 I, 1, | granicach terytorialnych i kulturowych, ale otwiera
4248 I, 1, | przyjąć jako ostateczne i nieomylne słowo, aby nadać
4249 I, 1, | bowiem przez swoją śmierć i zmartwychwstanie darował
4250 I, 1, | ostateczna prawda o jego życiu i o celu dziejów: «Tajemnica
4251 I, 1, | bólu, cierpienia niewinnych i śmierci, jeśli nie w świetle
4252 I, 1, | tajemnicy męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa? ~ ~
4253 I, 2, | jest nadal tylko cząstkowe i nie może wyjść poza granice
4254 I, 2, | wniknąć do wnętrza tajemnicy i pomaga ją poprawnie zrozumieć. ~
4255 I, 2, | boskości, transcendencji i doskonałej wolności. Bóg,
4256 I, 2, | Oznacza to, że w sposób pełny i w całości uznaje za prawdę
4257 I, 2, | którą otrzymuje w darze i której sam nie może się
4258 I, 2, | otworzył się na jej przyjęcie i uznał jej głęboki sens.
4259 I, 2, | angażuje całą osobę. Rozum i wola wyrażają tu w najwyższym
4260 I, 2, | dochodzi do pewności prawdy i postanawia w niej żyćzatem ~
4261 I, 2, | głębiej w poszukiwaniu prawdy i pozwalają umysłowi prowadzić
4262 I, 2, | rzeczywistość samych znaków i dostrzegł głębszy sens w
4263 I, 2, | której umysł ma się zwrócić i której nie może ignorować,
4264 I, 2, | Eucharystii jest naprawdę obecny i żywy, działa mocą swojego
4265 I, 2, (15) | Sobór Wat. I, na który powołuje się przytoczone
4266 I, 2, (15) | wymaga zaangażowania umysłu i woli: "Ponieważ człowiek
4267 I, 2, (15) | zależny od Boga jako Stwórcy i Pana swego, a rozum stworzony
4268 I, 2, (15) | zupełne posłuszeństwo umysłu i woli" (Konst. dogm. o wierze
4269 I, 2, (16) | uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa. ~
4270 I, 2, | jedynie bardziej ją uwypukla i ukazuje jako fakt o istotnym
4271 I, 2, | objawieniu tajemnicy Ojca i Jego miłości objawia w pełni
4272 I, 2, | człowieka samemu człowiekowi i okazuje mu najwyższe jego
4273 I, 2, | prowadzić swoje dociekania i szukać zrozumienia nie napotykając
4274 I, 2, | historię prawdę uniwersalną i ostateczną, która pobudza
4275 I, 2, | jeden z najpłodniejszych i najznaczniejszych umysłów
4276 I, 2, | się zarówno filozofia, jak i teologia ś— św. Anzelm.
4277 I, 2, | skupić umysł na tym problemie i czasem zdawało mi się, że
4278 I, 2, | syn Ewy, daleki od Boga, i czego zdołałem dokonać?
4279 I, 2, | dokonać? Ku czemu zmierzałem i dokąd dotarłem? Czego pragnąłem
4280 I, 2, | dotarłem? Czego pragnąłem i za czym tęsknię? (...) O
4281 I, 2, (20) | Proemio i nn. 1. 15: PL 158, 223-224.
4282 I, 2, | autonomii istoty stworzonej i jej wolności, zobowiązuje
4283 I, 2, | subiektywnych doznaniach, jak i ograniczeniom logiki technokratycznej;
4284 I, 2, | wzrokiem poza samego siebie i poza własne zamierzenia,
4285 I, 2, | przekracza twych możliwości i nie jest poza twoim zasięgiem.
4286 I, 2, | dla nas wstąpi do nieba i przyniesie je nam, a będziemy
4287 I, 2, | nam, a będziemy słuchać i wypełnimy je. I nie jest
4288 I, 2, | słuchać i wypełnimy je. I nie jest za morzem, aby
4289 I, 2, | dla nas uda się za morze i przyniesie je nam, a będziemy
4290 I, 2, | nam, a będziemy słuchać i wypełnimy je. Słowo to bowiem
4291 I, 2, | blisko ciebie: w twych ustach i w twoim sercu, byś je mógł
4292 I, 2, | słynna myśl świętego filozofa i teologa Augustyna: «Noli
4293 I, 2, | dar, pobudza do myślenia i domaga się, by przyjąć ją
4294 I, 2, | zapowiedzią owej ostatecznej i doskonałej wizji, jakiej
4295 I, 2, | badań zarówno filozofii, jak i teologii. Jedna i druga
4296 I, 2, | filozofii, jak i teologii. Jedna i druga mimo odmienności metod
4297 I, 2, | druga mimo odmienności metod i treści wprowadza na owwno «
4298 I, 2, | poucza nas wiara jest pełna i nieprzemijająca radość kontemplacji
4299 II, 1 | Mądrość wie i rozumie wszystko» (Mdr 9,
4300 II, 1, | słyszymy tu znowu głos Egiptu i Mezopotamii oraz że pewne
4301 II, 1, | człowieka, który miłuje prawdę i szuka jej: «Szczęśliwy mąż,
4302 II, 1, | który się ćwiczy w mądrości i który się radzi swego rozumu,
4303 II, 1, | rozważa drogi jej w swym sercu i zastanawia się nad jej ukrytymi
4304 II, 1, | Wyjdź za nią jak tropiciel i na drogach jej przygotuj
4305 II, 1, | zamieszka blisko jej domu i wbije kołek w jej ściany;
4306 II, 1, | swe dzieci pod jej dachem i pod jej gałęziami będzie
4307 II, 1, | Ona zasłoni go przed żarem i odpoczywać bęj przy jej
4308 II, 1, | wszystkim zarówno wierzącym, jak i niewierzącym możnoki «czerpania
4309 II, 1, | Izraelu poznanie świata i jego zjawisk nie dokonywało
4310 II, 1, | przeświadczenie, że istnieje głęboka i nierozerwalna jedność między
4311 II, 1, | a poznaniem wiary. Świat i to, co w nim zachodzi, a
4312 II, 1, | zachodzi, a także historia i różne doświadczenia w życiu
4313 II, 1, | należy postrzegać, analizować i oceniać przy pomocy środków
4314 II, 1, | wydarzeniach objawia się i działa Bóg Izraela. Dogłębne
4315 II, 1, | Dogłębne poznanie świata i dziejowych wydarzeń nie
4316 II, 1, | wyostrza wewnętrzny wzrok i otwiera umysł, pozwalając
4317 II, 1, | szybko, uniknąć przeszkód i dotrzeć do celu, jeśli szczerym
4318 II, 1, | można zatem rozdzielać wiary i rozumu nie pozbawiając człowieka
4319 II, 1, | poznania samego siebie, świata i Boga. ~
4320 II, 1, | mieszka pełnia tajemnicy i to stanowi Jego chwałę;
4321 II, 1, | zadanie badać rozumem prawdę i na tym polega jego godność.
4322 II, 1, | poznania jest tak wielkie i rozbudza takie energie,
4323 II, 1, | naraża się na niepowodzenie i może ostatecznie znaleźć
4324 II, 1, | postawy wobec samego siebie i najbliższego otoczenia.
4325 II, 1, | znikoma jest jego wiedza i jak daleko mu jeszcze do
4326 II, 1, | rzeczach, o ich pochodzeniu i przeznaczeniu. ~
4327 II, 1, | stanie «poznać budowę świata i siły żywiołów, (...) obroty
4328 II, 1, | żywiołów, (...) obroty roczne i układy gwiazd, naturę zwierząt
4329 II, 1, | gwiazd, naturę zwierząt i popędy bestii» (7, 17. 19-
4330 II, 1, | Stwó (7, «Bo z wielkości i piękna stworzeń poznaje
4331 II, 1, | wzniesione przez jego wolną wolę i grzech. ~
4332 II, 1, | zasadami do przedmiotu poznania i wpisać go w ów najwyższy
4333 II, 2, | obserwacji człowieka, świata i historii, ale zakłada istnienie
4334 II, 2, | nieodzownej więzi z wiarą i z treścią Objawienia. Tutaj
4335 II, 2, | naród wybrany musiał podjąć i na które odpowiedział. Zastanawiając
4336 II, 2, | sobą, z narodem, ze światem i z Bogiem. To otwarcie się
4337 II, 2, | przestrzeń nieskończoności i zyskać dzięki temu nowe,
4338 II, 2, | w Bogu, pozostaje zawsze i wszędzie ukierunkowany na
4339 II, 2, | ukierunkowany na to co piękne, dobre i prawdziwe. ~
4340 II, 2, | wyobrażenie o swojej «potędze» i «Boskości» (por. Rz 1, 20).
4341 II, 2, | doświadczenia zmysłowego i docierania do najgłębszego
4342 II, 2, | postanowił nadać sobie całkowitą i absolutną autonomię w stosunku
4343 II, 2, | rosło «drzewo poznania dobra i zła» (por. 2, 17). Znaczenie
4344 II, 2, | stanie samodzielnie rozeznać i rozsądzić, co jest dobre,
4345 II, 2, | przekonanie, że są niezależni i samodzielni, mogą się zatem
4346 II, 2, | Tego, który jest źródłem i początkiem prawdy. Także
4347 II, 2, | jego rozumowanie wypaczone i wiodące do fałszu (por.
4348 II, 2, | zawstydzić mędrców (...); i to, co nie jest szlachetnie
4349 II, 2, | szlachetnie urodzone według świata i wzgardzone, i to, co nie
4350 II, 2, | według świata i wzgardzone, i to, co nie jest, wyróżnił
4351 II, 2, | śmierć może być źródłem życia i miłości, Bóg jednak wybrał
4352 II, 2, | rozum uznaje za «szaleństwo» i «zgorszenie», aby objawić
4353 II, 2, | jakie można by jej narzucić, i każe otworzyć się na powszechność
4354 II, 2, | rzucone naszemu rozumowi i jakąż korzyść może on odnieść,
4355 II, 2, | się na «szaleństwo» Krzyża i przyjąć je jako słuszną
4356 II, 2, | Chrystusa ukrzyżowanego i zmartwychwstałego jest rafą,
4357 II, 2, | rozbić powiązanie wiary i filozofii, ale poza którą
4358 II, 2, | tutaj granica między rozumem i wiarą, ale dokładnie zostaje
4359 III, 1, | podstawę do nawiązania rozmowy i rozpocząć od niej głoszenie
4360 III, 1, | religijni. Przechodząc bowiem i oglądając wasze świętości
4361 III, 1, | przerasta całą rzeczywistość i jest źródłem wszelkiego
4362 III, 1, | Określił właściwe czasy i granice ich zamieszkania,
4363 III, 1, | zaszczepione pragnienie Boga i tęsknota za Nim. Przypomina
4364 III, 1, | się ponad to, co przygodne i poszybował w stronę nieskończonośowiek ~
4365 III, 1, | nieskończonośowiek ~Na różne sposoby i w różnych epokach człowiek
4366 III, 1, | malarstwo, rzeźba, architektura i wszelkie inne wytwory jego
4367 III, 1, | przy pomocy swoich środków i właściwych sobie metod naukowych
4368 III, 1, | sobie sprawę z tego, że wie, i dlatego pragnie poznać istotną
4369 III, 1, (23) | Arystoteles, Metafisica, I, 1. ~
4370 III, 1, | odróżnić prawdę od fałszu i wyrobić sobie własny osąd
4371 III, 1, | bowiem działanie etyczne i postępując zgodnie ze swoją
4372 III, 1, | postępując zgodnie ze swoją wolną i prawidłowo ukształtowaną
4373 III, 1, | drogę wiodącą do szczęścia i dąży do doskonałości. Także
4374 III, 1, | moralny szukania prawdy i trwania przy niej, gdy się
4375 III, 1, | które człowiek wybiera i do których dąży swoim życiem,
4376 III, 1, | sobie, ale otwierając się i poszukując ich także w wymiarach
4377 III, 1, | spełnić, aby stać się sobą i wzrastać jako osoba dorosła
4378 III, 1, | wzrastać jako osoba dorosła i dojrzała. ~
4379 III, 1, | doświadczenie cierpienia własnego i cudzego, liczne wydarzenia
4380 III, 1, | odpowiedzi. Każdy pragnie i musi poznać prawdę o tym,
4381 III, 1, | zagadnienie sensu życia i nieśmiertelność naszego ~
4382 III, 1, | osiągnięcie prawdy uniwersalnej i absolutnej. Ze swej natury
4383 III, 1, | musi być prawdziwe zawsze i dla wszystkich. Jednakże
4384 III, 1, | na całe jego poszukiwanie i nadać mu sens: szuka czegoś
4385 III, 1, | poza którymi nie ma już i nie może być dalszych pytań
4386 III, 1, | filozofowie starali się odkryć i wyrazić tego rodzaju prawdę,
4387 III, 1, | prawdę, tworząc różne systemy i szkoły. Jednakże oprócz
4388 III, 1, | jego osobiste przekonania i doświadczenia, tradycje
4389 III, 1, | doświadczenia, tradycje rodzinne i kulturowe lub pewne «drogi
4390 III, 2, | Przyrodzone ograniczenia rozumu i niestałość serca często
4391 III, 2, | zaciemniają ludzkie poszukiwania i sprowadzają je na błędne
4392 III, 2, | nieustannie nękane przez lęk i niepokój. Można zatem określić
4393 III, 2, | było całkowicie bezcelowe i pozbawione sensu. Już sama
4394 III, 2, | zdolność poszukiwania prawdy i stawiania pytań podsuwa
4395 III, 2, | czym nic by nie wiedział i co uważałby za absolutnie
4396 III, 2, | zaczyna szukać logicznego i sprawdzalnego wyjaśnienia
4397 III, 2, | występujących w życiu codziennym i w sferze badań naukowych.
4398 III, 2, | pewien sposób filozofem i ma własne koncepcje filozoficzne,
4399 III, 2, | kształtuje swój światopogląd i udziela sobie odpowiedzi
4400 III, 2, | swoje osobiste doświadczenia i kieruje swym postępowaniem.
4401 III, 2, | żyć samotnie. Rodzi się i dorasta w rodzinie, aby
4402 III, 2, | od nich nie tylko język i formację kulturową, ale
4403 III, 2, | instynktownie. W okresie wzrastania i dojrzewania osobowości te
4404 III, 2, | prawdy mogą zostać podważone i poddane krytycznej ocenie,
4405 III, 2, | wszystkich części świata i które zasadniczo są przyjmowane
4406 III, 2, | przemierzyć drogi doświadczeń i przemyśleń, na których ludzkość
4407 III, 2, | zgromadziła skarby mądrości i religijności? Człowiek,
4408 III, 2, | z relacją międzyosobową i angażuje nie tylko osobiste
4409 III, 2, | nawiązania z nimi trwalszej i ściślejszej relacji. ~Warto
4410 III, 2, | samej osobie: tego, kim jest i co ujawnia z własnego wnętrza.
4411 III, 2, | wyraża się przez dar z siebie i przez wierność. W tej wierności,
4412 III, 2, | znajduje pełnię pewności i bezpieczeństwa. Zarazem
4413 III, 2, | prawdę o własnym życiu, i tej pewności nikt ani nic
4414 III, 2, | uznanie, przyciąga uwagę i pobudza do naśladowania.
4415 III, 2, | serca już uznaje za prawdę i czego od dawna poszukuje.
4416 III, 2, | co my już przeczuwamy, i wypowiada otwarcie to, co
4417 III, 2, | myślenia człowiek może znaleźć i rozpoznać taką prawdę. Ponieważ
4418 III, 2, | jest to prawda o doniosłym i istotnym znaczeniu dla jego
4419 III, 2, | mogą poręczyć za pewność i autentyczność tejże prawdy.
4420 III, 2, | tejże prawdy. Umiejętność i decyzja zawierzenia samego
4421 III, 2, | zawierzenia samego siebie i własnego życia innej osobie
4422 III, 2, | antropologicznie najbardziej doniosłych i wymownych. ~Nie należy zapominać,
4423 III, 2, | poszukiwaniach na ufnym dialogu i szczerej przyjaźni. Klimat
4424 III, 2, | przyjaźni. Klimat podejrzliwości i nieufności, towarzyszący
4425 III, 2, | chrześcijańska wychodzi mu naprzeciw i ukazuje konkretną możliwość
4426 III, 2, | stadium zwykłego zawierzenia i wprowadza go w porządek
4427 III, 2, | Nim zaś zyskać prawdziwe i pełne poznanie Boga w Trójcy
4428 III, 2, | spełnić to, czego pragnie i za czym tęskni. ~
4429 III, 2, (28) | którym zajmuję się od dawna i o którym mówiłem przy różnych
4430 III, 2, (28) | okazjach. "'Kimże jest człowiek i jakież jest jego znaczenie?
4431 III, 2, (28) | znaczenie? Cóż jest jego dobrem i cóż złem jego?' (Syr 18,
4432 III, 2, (28) | geniusz poetycki każdej epoki i każdego narodu, będący niejako
4433 III, 2, (28) | momencie, na jego istotnych i decydujących etapach, jak
4434 III, 2, (28) | albowiem pobudzają rozum i wolę człowieka do poszukiwania
4435 III, 2, (28) | nadać życiu pełny sens. I dlatego stanowią one najwyższy
4436 III, 2, (28) | poszukującym ostatecznej i wyczerpującej odpowiedzi,
4437 III, 2, (28) | ludzki dosięga swego szczytu i otwiera się przed religią.
4438 III, 2, (28) | dążenia człowieka do prawdy i stanowi podstawę swobodnego
4439 III, 2, (28) | stanowi podstawę swobodnego i osobistego poszukiwania
4440 III, 2, | oraz rękojmią poznawalności i racjonalności naturalnego
4441 III, 2, | jedność prawdy naturalnej i objawionej znajduje żywe
4442 III, 2, | objawionej znajduje żywe i osobowe wcielenie w Chrystusie,
4443 III, 2, (29) | że dwie prawdy, tj. wiara i nauka, nie mogą nigdy pozostawać
4444 III, 2, (29) | sprzeczności. 'Pismo Święte i przyroda pochodzą od Słowa
4445 III, 2, (29) | sprawy bowiem świeckie i sprawy wiary wywodzą swój
4446 III, 2, (29) | który go pobudzał, uprzedzał i wspomagał w jego intuicjach,
4447 III, 2, | każdej istoty, która w Nim i przez Niego została stworzona,
4448 IV, 1, | filozofów epikurejskich i stoickich» (por. 17, 18).
4449 IV, 1, | powoływać wyłącznie na «Mojżesza i proroków»; musieli wykorzystywać
4450 IV, 1, | naturalne poznanie Boga i głos sumienia każdego człowieka (
4451 IV, 1, | początku przeciwstawiali mitom i kultom misteryjnym koncepcje
4452 IV, 1, | charakter politeistyczny i przypisywała cechy boskie
4453 IV, 1, | boskie nawet przedmiotom i zjawiskom przyrody. Podejmowane
4454 IV, 1, | religii warstwę przesądów i przynajmniej częściowo oczyszczono
4455 IV, 1, | otwierając drogę dla głoszenia i zrozumienia Boga objawionego
4456 IV, 1, | jako praktyczna mądrość i szkoła życia łatwo można
4457 IV, 1, | zwłaszcza św. Ireneusz i Tertulian, wypowiadają się
4458 IV, 1, | doszło zatem natychmiast i bez trudności. Uprawianie
4459 IV, 1, | sprzyjającą. Za swoje pierwsze i najpilniejsze zadanie uważali
4460 IV, 1, | nakłonić go do nawrócenia serca i do prośby o Chrzest. Nie
4461 IV, 1, | głębsze zrozumienie wiary i jej uzasadnień. Wręcz przeciwnie.
4462 IV, 1, | Wręcz przeciwnie. Niesłuszne i bezpodstawne są zatem zarzuty
4463 IV, 1, | są ludźmi «niepiśmiennymi i nieokrzesanymi»31. Wyjaśnienia
4464 IV, 1, | oderwaną od rzeczywistości i pod pewnymi względami przestarzałą. ~
4465 IV, 1, | bariery rasowe, społeczne i odnoszące się do płci, chrześcijaństwo
4466 IV, 1, | nacechowanego co prawda ostrożnością i rozwagą, należy wymienić
4467 IV, 1, | nawróceniu, twierdził stanowczo i jednoznacznie, że znalazł
4468 IV, 1, | chrześcijaństwie «jedyną niezawodną i przydatną filozofię»32.
4469 IV, 1, | prawdziwą filozofią»33 i pojmował filozofię przez
4470 IV, 1, (33) | Stromati, I, 18, 90, 1: SC 30, 115. ~
4471 IV, 1, | w wiarę chrześcijańsk—34 i przygotowanie do Ewangelii35.
4472 IV, 1, (34) | Por. tamże, I, 16, 80, 5: SC 30, 108. ~
4473 IV, 1, | polega na prawości duszy i słowa oraz czystości życia,
4474 IV, 1, | jest życzliwa mądrości i czyni wszystko co możliwe,
4475 IV, 1, | źródłem wszystkich rzeczy i o wszystkim poucza, to znaczy
4476 IV, 1, (35) | Por. tamże, I, 5, 28, 1: SC 30, 65. ~
4477 IV, 1, | jest sama w sobie doskonała i nie potrzebuje oparcia,
4478 IV, 1, | oparcia, jest bowiem mocą i mądrością Bożą. Filozofia
4479 IV, 1, | udaremnia napaści sofistyki i odpiera podstępne ataki
4480 IV, 1, | słusznie nazwano ją szańcem i murem obronnym winnicy»37. ~
4481 IV, 1, (37) | Tamże, I, 20, 100, 1: SC 30, 124. ~
4482 IV, 1, | na niej swoje argumenty i odpowiedzi. Nawiązując do
4483 IV, 1, | najbardziej wzniosłą część i prawdziwe szczytowe osiągnięcie
4484 IV, 1, | przebóstwienie człowieka i pochodzenie zła. ~
4485 IV, 1, | chrystianizacji myśli platońskiej i neoplatońskiej na szczególną
4486 IV, 1, | Uważałem, że cechuje ją i większa skromność, i większa
4487 IV, 1, | ją i większa skromność, i większa rzetelność, gdy
4488 IV, 1, | syntezę myśli filozoficznej i teologicznej, w której zbiegały
4489 IV, 1, | różne nurty myśli greckiej i łacińskiej. Także u niego
4490 IV, 1, | biblijnej, została potwierdzona i umocniona przez głębię myśli
4491 IV, 1, | refleksji filozoficznej i teologicznej znaną na Zachodzie.
4492 IV, 1, | osobistym doświadczeniem i wspomagany przez niezwykłą
4493 IV, 1, | relacji, jakie Ojcowie Wschodu i Zachodu nawiązali ze szkołami
4494 IV, 1, | Cóż mają wspólnego Ateny i Jerozolima? A cóż Akademia
4495 IV, 1, | Jerozolima? A cóż Akademia i Kościół?» 40, jest wyraźnym
4496 IV, 1, | wszystkie jej aspekty pozytywne i jej granice. Nie byli to
4497 IV, 1, | form spekulacji. Niesłuszny i jednostronny jest zatem
4498 IV, 1, | zawarte było tylko pośrednio i we wstępnym zarysie w myśli
4499 IV, 1, | transcendencję. Rozum oczyszczony i prawidłowo uformowany był
4500 IV, 1, | rozumu otwartego na absolut i wszczepili w niego bogactwa
1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2500 | 2501-3000 | 3001-3500 | 3501-4000 | 4001-4500 | 4501-5000 | 5001-5500 | 5501-6000 | 6001-6500 | 6501-7000 | 7001-7500 | 7501-8000 | 8001-8500 | 8501-9000 | 9001-9500 | 9501-10000 | 10001-10500 | 10501-10934 |