1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2500 | 2501-3000 | 3001-3500 | 3501-4000 | 4001-4500 | 4501-5000 | 5001-5500 | 5501-6000 | 6001-6500 | 6501-7000 | 7001-7500 | 7501-8000 | 8001-8500 | 8501-9000 | 9001-9500 | 9501-10000 | 10001-10397
(...) Laborem exercens
Rozdzial, Numer
5001 II, | porządku, bez względu na to, w imię jakiego programu i
5002 II, | zasługiwałoby na miano „kapitalizmu” w znaczeniu, o którym mowa
5003 II, | lub „komunizmu”. Natomiast w świetle analizy tej podstawowej
5004 II, | pracy ludzkiej prowadzona w świetle owych słów, które
5005 II, | człowieka nad ziemią, wnika w samo centrum problematyki
5006 II, | siebie centralne miejsce w całej sferze polityki społecznej
5007 II, | i gospodarczej, zarówno w wymiarach poszczególnych
5008 II, | poszczególnych krajów, jak też w wymiarze rozległych stosunków
5009 II, | napięcia, jakie rysują się w świecie nie tylko na osi
5010 II, | etyczno-społecznej zwrócił Jan XXIII w encyklice Mater et Magistra
5011 II, | Mater et Magistra i Paweł VI w encyklice Populorum progressio. ~ ~
5012 II, | Skoro mowa o pracy ludzkiej w podstawowym dla niej wymiarze
5013 II, | Rerum novarum, dokonały się w stosunku do przedmiotowego
5014 II, | człowiek — to natomiast w aspekcie przedmiotowym zachodzą
5015 II, | ludzkiej cywilizacji przynosi w tej dziedzinie stałe wzbogacenie.
5016 II, | sposób nie zauważyć, że w procesie tego rozwoju nie
5017 II, | zanikają inne. Przyjmując, że w zasadzie jest to zjawisko
5018 II, | i o ile nie wkradają się w nie również pewne nieprawidłowości,
5019 II, | wielkim zasięgu zrodziła się w wieku ubiegłym tak zwana
5020 II, | wycinkowej, monotonnej pracy w zakładach przemysłowych,
5021 II, | z niesłychanym wyzyskiem w dziedzinie zarobków, warunków
5022 II, | wielkiej solidarności. ~W ślad za encykliką Rerum
5023 II, | ciążył nad człowiekiem pracy w okresie gwałtownej industrializacji.
5024 II, | ze strony innych dokonało w wielu wypadkach głębokich
5025 II, | i faktycznie uczestniczą w zarządzaniu i kontroli produkcji
5026 II, | cywilizacji i komunikacji w wymiarach światowych umożliwił
5027 II, | te, które stały się już w zeszłym stuleciu pobudką
5028 II, | robotniczego, nie tylko w krajach, które przeszły
5029 II, | przemysłowej, ale również w krajach, w których podstawowym
5030 II, | ale również w krajach, w których podstawowym warsztatem
5031 II, | Owe fronty solidarności w dziedzinie pracy ludzkiej —
5032 II, | mogą być potrzebne również w takich warunkach i wśród
5033 II, | nie były nimi objęte, a w zmieniających się układach
5034 II, | lub już wręcz się znajdują w stanie „proletariatu” —
5035 II, | zasługującego już na taka nazwę. W takim stanie mogą się również
5036 II, | z coraz większą liczbą w społeczeństwie ludzi posiadających
5037 II, | od tego. ~Trzeba przeto w dalszym ciągu stawiać sobie
5038 II, | sprawiedliwości społecznej w różnych częściach świata,
5039 II, | różnych częściach świata, w różnych krajach i we wzajemnych
5040 II, | wręcz głodu. Kościół jest w tej sprawie żywo zaangażowany,
5041 II, | postaciami, pojawiają się w różnych miejscach i w różnych
5042 II, | się w różnych miejscach i w różnych momentach, pojawiają
5043 II, | momentach, pojawiają się w wielu wypadkach jako wynik
5044 II, | jakie z niej wynikają, w szczególności prawo do sprawiedliwej
5045 II, | 9. Pozostając nadal w perspektywie człowieka jako
5046 II, | poddaną (por. Rdz 1, 28) — w czym wyraziła się wola Stwórcy,
5047 II, | osiągnięcie właściwego „panowania” w świecie widzialnym. ~Ów
5048 II, | podstawowy, pierwotny zamiar Boga w stosunku do człowieka, którego
5049 II, | Bogiem — usłyszał słowa: „w pocie (...) oblicza twego
5050 II, | właściwe sobie „panowanie” w świecie widzialnym, „czyniąc
5051 II, | pracy fizycznej, prowadzonej w warunkach nieraz wyjątkowo
5052 II, | 18), ale także górnicy w kopalniach czy kamieniołomach,
5053 II, | budowach i konstrukcjach w częstym niebezpieczeństwie
5054 II, | pracowitości, nie można w szczególności zrozumieć,
5055 II, | człowiek5. Fakt ten nie zmienia w niczym słusznej obawy o
5056 II, | słusznej obawy o to, ażeby w pracy, poprzez którą materia
5057 II, | który pozwoli człowiekowi w pracy bardziej „stawać się
5058 II, | 10. Potwierdzając w ten sposób osobowy wymiar
5059 II, | środków utrzymania, które w drodze zwyczajnej nabywa
5060 II, | także cały proces wychowania w rodzinie właśnie z tej racji,
5061 II, | Oczywiście, że wchodzą tutaj w grę poniekąd dwa znaczenia
5062 II, | się z sobą i dopełniają w różnych punktach. ~W całości
5063 II, | dopełniają w różnych punktach. ~W całości należy przypomnieć
5064 II, | sprawie szczególną uwagę, a w dokumencie niniejszym także
5065 II, | wartości, który wyłania się w niniejszej perspektywie —
5066 II, | niniejszej perspektywie — w perspektywie podmiotu pracy —
5067 II, | każdy wszak wychowuje się w rodzinie na tych treściach
5068 II, | ważność dla pracy ludzkiej w podmiotowym jej wymiarze.
5069 II, | wymiarem przedmiotowym. W wymiarze podmiotowym urzeczywistnia
5070 II, | ziemi poddaną”, czyli praca w znaczeniu techniki, znamionuje
5071 III, | utrzymuje się niezmieniony w ciągu stuleci, w kontekście
5072 III, | niezmieniony w ciągu stuleci, w kontekście różnych doświadczeń
5073 III, | współczesnej wymowy. Praca jawi się w tej analizie jako wielka
5074 III, | wpływ na kształtowanie się w sposób ludzki świata oddanego
5075 III, | działaniem. Rzeczywistość ta, w zwyczajnym biegu rzeczy,
5076 III, | Narodów Zjednoczonych. ~W dalszej części niniejszych
5077 III, | rozważań zamierzam powrócić w sposób nieco bardziej szczegółowy
5078 III, | ostatnim etapie, to znaczy w okresie, którego datą poniekąd
5079 III, | Rerum novarum. ~Wiadomo, że w całym tym okresie, który
5080 III, | natomiast uczestniczących w procesie produkcji wyłącznie
5081 III, | wyrósł z takich sytuacji, w których robotnicy, „świat
5082 III, | klasowym znalazł swój wyraz w walce ideologicznej między
5083 III, | pretenduje do występowania w charakterze rzecznika klasy
5084 III, | światowego proletariatu. W ten sposób rzeczywisty konflikt
5085 III, | kapitału przekształcił się w systematyczną walkę klas,
5086 III, | filozofii Marksa i Engelsa widzi w walce klas jedyny środek
5087 III, | niesprawiedliwości, jakie istnieją w społeczeństwie, a także
5088 III, | nacisk rewolucyjny, dążą w imię zasady „dyktatury proletariatu”
5089 III, | opanowania wyłącznej władzy w poszczególnych społeczeństwach,
5090 III, | środków produkcji wprowadzić w nich ustrój kolektywny.
5091 III, | też nie trzeba wchodzić w szczegóły, te bowiem są
5092 III, | doświadczeń. Trzeba natomiast w ich kontekście wrócić do
5093 III, | poświęcone są rozważania zawarte w niniejszym dokumencie. Jest
5094 III, | współczesnej rzeczywistości, w której strukturę wpisało
5095 III, | spowodowanych przez człowieka, i w której środki techniczne —
5096 III, | pierwszoplanową (wchodzi tu w grę także perspektywa kataklizmu
5097 III, | kataklizmu o wymiarach światowych w wypadku wojny przy użyciu
5098 III, | samego procesu produkcji, w stosunku do której praca
5099 III, | doświadczenia człowieka. ~Kiedy w pierwszym rozdziale Biblii
5100 III, | wszystkich zasobach, jakie kryje w sobie widzialny świat, oddanych
5101 III, | innym te zasoby, jakie kryje w sobie natura, to ma on jako
5102 III, | różnych bogactw natury: w głębi ziemi, w morzu, na
5103 III, | bogactw natury: w głębi ziemi, w morzu, na ziemi, w przestrzeni.
5104 III, | ziemi, w morzu, na ziemi, w przestrzeni. Zawłaszcza
5105 III, | dalszych etapów tego procesu, w którym pierwszym etapem
5106 III, | uświadamia nam, że wszystko, co w całym dziele produkcji ekonomicznej
5107 III, | stosowania tych środków w pracy), zakłada owe bogactwa
5108 III, | właściwego wykorzystania w procesie produkcji. Na każdym
5109 III, | obdarowania przez „naturę”, czyli w ostateczności przez Stwórcę.
5110 III, | wypadnie jeszcze rozwinąć go w innej części niniejszej
5111 III, | problemu musi nas umocnić w przekonaniu o pierwszeństwie
5112 III, | pierwszeństwie pracy ludzkiej w stosunku do tego, co z biegiem
5113 III, | kapitałem”. Jeżeli bowiem w zakres tego ostatniego pojęcia
5114 III, | miarę swoich potrzeb (i w ten sposób poniekąd je „
5115 III, | doświadczenie i umysł człowieka. W ten sposób powstały nie
5116 III, | naprzód przyswoić sobie w sposób poznawczy owoc pracy
5117 III, | sprawczego uczestnictwa w nowoczesnym procesie produkcji —
5118 III, | człowiek, który uczestniczy w procesie produkcji, choćby
5119 III, | kwalifikacji, jest jednak w tymże procesie produkcji
5120 III, | zespół narzędzi, choćby sam w sobie najdoskonalszy, jest
5121 III, | trzeba stale podkreślać w związku z problemem ustroju
5122 III, | pierwszeństwo człowieka w procesie produkcji — prymat
5123 III, | Wszystko to, co mieści się w pojęciu „kapitału” — w znaczeniu
5124 III, | się w pojęciu „kapitału” — w znaczeniu zawężonym — jest
5125 III, | 13. Przede wszystkim w świetle tej prawdy widać
5126 III, | kapitału” od pracy — i w żaden też sposób nie można
5127 III, | oraz jej sprawczego udziału w całym procesie produkcji,
5128 III, | kapitału ma swoje źródło nie w strukturze samego procesu
5129 III, | samego procesu ekonomicznego w ogólności. Proces ten bowiem
5130 III, | że pracą swoją wchodzi w podwójne dziedzictwo — mianowicie
5131 III, | dziedzictwo — mianowicie w dziedzictwo tego, co jest
5132 III, | jest dane wszystkim ludziom w zasobach natury, oraz tego,
5133 III, | pracując, wchodzi zarazem w ich pracę (por. J 4, 38).
5134 III, | humanistyczny. Człowiek jest w nim „panem” stworzeń oddanych
5135 III, | oddanych do jego dyspozycji w widzialnym świecie. Jeśli
5136 III, | widzialnym świecie. Jeśli w procesie pracy odkrywa się
5137 III, | Natomiast u wszystkim tym, co w procesie, produkcji stanowi
5138 III, | Rozbicie tego spójnego obrazu, w którym jest ściśle zachowana
5139 III, | rzeczą, zostało dokonane w myśli ludzkiej czasem po
5140 III, | ukrytego rozwijania się w życiu praktycznym; dokonane
5141 III, | praktycznym; dokonane zaś w ten sposób, że praca została
5142 III, | produkcji zestawione ze sobą w tej samej perspektywie ekonomistycznej.
5143 III, | perspektywie ekonomistycznej. W takim stawianiu sprawy zawierał
5144 III, | się weźmie pod uwagę pracę w kategoriach celowości wyłącznie
5145 III, | pozycji podporządkowanej w stosunku do rzeczywistości
5146 III, | materializm teoretyczny w pełnym tego słowa znaczeniu,
5147 III, | człowieka. ~Błąd myślenia w kategoriach ekonomizmu szedł
5148 III, | kategoriach ekonomizmu szedł w parze z pojawieniem się
5149 III, | jednak, iż dla podstawowego, w ramach niniejszych rozważań,
5150 III, | problemu pracy ludzkiej, a w szczególności dla owego
5151 III, | produkcji rozpatrywanych w tej samej perspektywie ekonomistycznej,
5152 III, | że materializm — nawet w swojej postaci dialektycznej —
5153 III, | przed rzeczą, mógł znaleźć w nim właściwy i niepodważalny
5154 III, | weryfikację i oparcie. Również i w materializmie dialektycznym
5155 III, | pozostaje rozumiany i traktowany w zależności od tego, co materialne,
5156 III, | rodzaju „wypadkowa” panujących w danej epoce stosunków ekonomicznych,
5157 III, | pracy i kapitału —antynomia, w ramach której praca została
5158 III, | bierze swój początek nie w samej tylko filozofii oraz
5159 III, | o wiele bardziej jeszcze w całej ekonomiczno-społecznej
5160 III, | rozwijającej industrializacji, w której dostrzeżono przede
5161 III, | ugodził przede wszystkim w pracę ludzką, w człowieka
5162 III, | wszystkim w pracę ludzką, w człowieka pracy, i wywołał
5163 III, | może jednak powtarzać się w innych okolicznościach czasu
5164 III, | odpowiednie zmiany, zarówno w dziedzinie teorii, jak i
5165 III, | anonimowe siły” działające w produkcji ekonomicznej.
5166 III, | przedstawicielami właścicieli. Tak więc w całokształt tego trudnego
5167 III, | XIII, wprowadzonego już w życie w różnych krajach
5168 III, | wprowadzonego już w życie w różnych krajach świata.
5169 III, | kapitalizmu stosowanego w praktyce przez liberalizm
5170 III, | nim ustroje polityczne. W tym drugim wypadku różnica
5171 III, | Zawsze rozumiała je natomiast w najszerszym kontekście powszechnego
5172 III, | dóbr. ~Prócz tego, własność w nauczaniu Kościoła nigdy
5173 III, | już uprzednio wspomniano w tym samem tekście, własność
5174 III, | służyła pracy. Odnosi się to w sposób szczególny do własności
5175 III, | własnościowego po to, aby w formie „kapitału” przeciwstawić
5176 III, | posiadania — i to zarówno w formie własności prywatnej,
5177 III, | realizację pierwszej zasady w tym porządku, jaką jest
5178 III, | argumentów sformułowanych w dawniejszej o wiele tradycji,
5179 III, | argumentów Summy św. Tomasza7. ~W niniejszej wypowiedzi, która
5180 III, | człowiekowi podmiotowość w życiu społecznym, a zwłaszcza
5181 III, | społecznym, a zwłaszcza w dynamicznej strukturze całego
5182 III, | nienaruszalnego „dogmatu” w życiu ekonomicznym. Zasada
5183 III, | poddawane twórczej rewizji tak w teorii, jak i w praktyce.
5184 III, | rewizji tak w teorii, jak i w praktyce. Jeśli bowiem prawdą
5185 III, | koncepcyjnej do kierowniczej. ~W tym świetle nabierają wymowy
5186 III, | pracy, o udziale pracowników w zarządzie lub w zyskach
5187 III, | pracowników w zarządzie lub w zyskach przedsiębiorstw,
5188 III, | pracy i człowieka pracy w procesie produkcji domaga
5189 III, | domaga się różnych adaptacji w zakresie samego prawa własności
5190 III, | problematykę, jaka się wytworzyła w drugiej połowie bieżącego
5191 III, | połowie bieżącego stulecia, w związku z tak zwanym Trzecim
5192 III, | zwłaszcza — ale nie tylko — w Afryce, na miejscu dawnych
5193 III, | sztywnego” kapitalizmu w dalszym ciągu domaga się
5194 III, | ciągu domaga się rewizji w celu dokonania reformy pod
5195 III, | wystarczające do ich uspołecznienia w sposób zadowalający. Środki
5196 III, | własność, lecz sprawując władzę w społeczeństwie, dysponują
5197 III, | całego społeczeństwa lub też w skali bardziej lokalnej. ~
5198 III, | wywiązywać się ze swoich zadań w sposób zadowalający z punktu
5199 III, | kapitału i powołania do życia w szerokim zakresie organizmów
5200 III, | się rzeczywistą autonomią w stosunku do władz publicznych;
5201 III, | znaczy takich organizmów, w których poszczególni członkowie
5202 III, | kluczowe znaczenie zarówno w ustroju zbudowanym na zasadzie
5203 III, | środków produkcji, jak też w ustroju, w którym prywatna
5204 III, | produkcji, jak też w ustroju, w którym prywatna własność
5205 III, | tych środków została nawet w sposób radykalny ograniczona.
5206 III, | radykalny ograniczona. Praca w jakimś sensie jest nierozłączna
5207 III, | kapitału i nie przyjmuje w żadnej postaci owej antynomii,
5208 III, | rozłączenia i przeciwstawienia w stosunku do środków produkcji,
5209 III, | ludzkim ostatnich stuleci w rezultacie założeń wyłącznie
5210 III, | jemu i drugim oraz ażeby w samym procesie pracy mógł
5211 III, | ale także uwzględnienia w samym procesie produkcji
5212 III, | swoim”. To poczucie zostaje w nim wygaszone w systemie
5213 III, | zostaje w nim wygaszone w systemie nadmiernej biurokratycznej
5214 III, | biurokratycznej centralizacji, w której człowiek pracujący
5215 III, | czuje się raczej trybem w wielkim mechanizmie, poruszanym
5216 III, | właśnie wartości osobowe są w pełni respektowane. Zdaniem
5217 III, | prywatnej — co więcej, jeśli w naszej epoce jesteśmy świadkami
5218 III, | jesteśmy świadkami wprowadzania w życie ustroju własności „
5219 III, | aby człowiek również i w takim systemie mógł zachować
5220 III, | że pracuje „na swoim”. W przeciwnym razie muszą powstawać
5221 III, | przeciwnym razie muszą powstawać w całym procesie ekonomicznym
5222 III, | przede wszystkim straty w człowieku. ~
5223 IV | W szerokim kontekście praw
5224 IV, | 16. Jeśli praca — w wielorakim tego słowa znaczeniu —
5225 IV, | Uprawnienia te należy rozpatrywać w szerokim kontekście ogółu
5226 IV, | przez poszczególne państwa w stosunku do własnych obywateli.
5227 IV, | podstawowy warunek pokoju w świecie współczesnym — zarówno
5228 IV, | i społeczeństw, jak też w obrębie stosunków międzynarodowych,
5229 IV, | wynikające z pracy mieszczą się w szerszym kontekście tych
5230 IV, | podstawowych praw osoby. ~Niemniej, w obrębie tego kontekstu posiadają
5231 IV, | naturze pracy ludzkiej i w tym właśnie charakterze
5232 IV, | obowiązkiem człowieka i to w wielorakim tego słowa znaczeniu.
5233 IV, | tych, którzy po nim nastaną w kolei dziejów. To wszystko
5234 IV, | szeroki zasięg odniesień, w jakich ukazuje się praca
5235 IV, | niesprawiedliwych stosunków w dziedzinie pracy. ~Jeżeli
5236 IV, | wywierających określony wpływ na to, w jaki sposób kształtuje się
5237 IV, | kształtuje się umowa o pracę, a w konsekwencji mniej lub bardziej
5238 IV, | bardziej sprawiedliwe stosunki w dziedzinie pracy ludzkiej. ~ ~
5239 IV, | pracodawca pośredni określa w sposób zasadniczy taki lub
5240 IV, | stosunku pracy i warunkuje w ten sposób postępowanie
5241 IV, | jest ona wówczas, gdy są w niej w pełni respektowane
5242 IV, | ona wówczas, gdy są w niej w pełni respektowane obiektywne
5243 IV, | pracodawcy można stosować w wymiarze każdego z osobna
5244 IV, | pracy. Wiadomo jednakże, iż w obecnym układzie stosunków
5245 IV, | stosunków gospodarczych w świecie zachodzą pomiędzy
5246 IV, | powiązania, wyrażające się choćby w procesie importu i eksportu,
5247 IV, | także wzajemne uzależnienia, w wyniku czego trudno mówić
5248 IV, | wyniku czego trudno mówić w odniesieniu do jakiegokolwiek
5249 IV, | choćby najpotężniejszego w znaczeniu ekonomicznym,
5250 IV, | wzajemnych zależności jest w zasadzie normalny, może
5251 IV, | poszczególnych państw, dosięgając w końcu człowieka pracy, który
5252 IV, | surowce lub półfabrykaty, co w rezultacie, obok innych
5253 IV, | bardziej rosnącą dysproporcję w skali dochodu narodowego
5254 IV, | sytuacji człowieka pracy w gospodarczo upośledzonych
5255 IV, | pracodawca, znajdując się w systemie takich uwarunkowań,
5256 IV, | stanowiących o życiu ekonomicznym w przekroju danego społeczeństwa
5257 IV, | fizycznego, umysłowego, w przemyśle, w rolnictwie,
5258 IV, | umysłowego, w przemyśle, w rolnictwie, itp. — winien
5259 IV, | kształtowania całej ekonomii zarówno w wymiarze każdego społeczeństwa
5260 IV, | społeczeństwa i państwa, jak też w całokształcie światowej
5261 IV, | stosunków międzynarodowych. ~W tym kierunku winny oddziaływać
5262 IV, | szczególnie wiele do powiedzenia. W obrębie poszczególnych państw
5263 IV, | jak doniosłe znaczenie w realizacji pełnego poszanowania
5264 IV, | uprawnienia ludzi pracy w relacji do tego właśnie „
5265 IV, | właściwej i poprawnej sytuacji w tej dziedzinie jest bezrobocie,
5266 IV, | chodzić o brak zatrudnienia w ogólności albo też w określonych
5267 IV, | zatrudnienia w ogólności albo też w określonych sektorach pracy.
5268 IV, | przeciwdziałać bezrobociu, które jest w każdym wypadku jakimś złem,
5269 IV, | zasady porządku moralnego w tej dziedzinie — to znaczy
5270 IV, | całościowym planowaniem w odniesieniu do tego zróżnicowanego
5271 IV, | trafną i celową koordynację, w ramach której być winna
5272 IV, | oraz konieczność współpracy w różnych dziedzinach przemawia
5273 IV, | suwerenne prawa każdego z nich w dziedzinie planowania i
5274 IV, | planowania i organizacji pracy w zakresie własnego społeczeństwa,
5275 IV, | społeczeństwa, działać równocześnie w tej doniosłej dziedzinie
5276 IV, | tej doniosłej dziedzinie w wymiarze międzynarodowej
5277 IV, | poziom życia ludzi pracy w poszczególnych społeczeństwach
5278 IV, | Organizacje międzynarodowe mają w tej dziedzinie ogromne zadania
5279 IV, | trzeba też, aby posiadały w stosunku do ustalonych wspólnie
5280 IV, | sprawdzianem owego postępu w duchu sprawiedliwości i
5281 IV, | człowieka oraz owocować w człowieku. Sprawdzianem
5282 IV, | organizacja pracy ludzkiej w skali poszczególnych społeczeństw
5283 IV, | zatrudnień: pracą na roli, w przemyśle, w wielorakich
5284 IV, | pracą na roli, w przemyśle, w wielorakich usługach, pracą
5285 IV, | bezrobotnych czy też nie w pełni zatrudnionych i ogromne
5286 IV, | prawidłowo, i to właśnie w punktach najbardziej krytycznych
5287 IV, | ostatecznie kształtują się w relacji pomiędzy pracownikiem
5288 IV, | wielorakich uwarunkowań, w jakich one pośrednio się
5289 IV, | kluczowym etyki społecznej jest w tym wypadku sprawa sprawiedliwej
5290 IV, | wykonywaną pracę. Nie ma w obecnym kontekście innego,
5291 IV, | urzeczywistniania sprawiedliwości w stosunkach pracownik — pracodawca,
5292 IV, | czy praca ta dokonuje się w ustroju prywatnej własności
5293 IV, | środków produkcji, czy też w ustroju, w którym własność
5294 IV, | produkcji, czy też w ustroju, w którym własność ta podległa „
5295 IV, | społeczno-ekonomicznego, a w każdym razie jego sprawiedliwe
5296 IV, | tego, czy praca ludzka jest w tym ustroju prawidłowo wynagradzana.
5297 IV, | prawidłowo wynagradzana. W tym punkcie docieramy znów
5298 IV, | powszechnego używania dóbr. W każdym ustroju, bez względu
5299 IV, | bez względu na panujące w nim podstawowe układy pomiędzy
5300 IV, | sprawiedliwa płaca staje się w każdym wypadku konkretnym
5301 IV, | społeczno-ekonomicznego, a w każdym razie sprawiedliwego
5302 IV, | pozostających na utrzymaniu w ciągu całego okresu, gdy
5303 IV, | całego okresu, gdy nie są w stanie podjąć odpowiedzialności
5304 IV, | pogarszając jej sytuacji w zestawieniu z innymi kobietami —
5305 IV, | posłannictwa macierzyńskiego11. ~W tym kontekście należy w
5306 IV, | W tym kontekście należy w sposób zasadniczy podkreślić,
5307 IV, | i płci. Faktem jest, że w wielu społeczeństwach kobiety
5308 IV, | mieć możliwość wykonywania w pełni swoich zadań zgodnie
5309 IV, | wraz z mężczyznami wnoszą w dobro społeczeństwa. Prawdziwy
5310 IV, | odrębności ze szkodą dla rodziny, w której jako matka posiada
5311 IV, | Obok płacy wchodzą tutaj w grę jeszcze różne świadczenia
5312 IV, | koniecznością leczenia, zwłaszcza w razie wypadku przy pracy,
5313 IV, | czyli tak zwany urlop raz w roku, ewentualnie kilka
5314 IV, | ewentualnie kilka razy w roku przez krótsze okresy.
5315 IV, | zabezpieczenia na starość i w razie wypadków związanych
5316 IV, | rodzajem wykonywanej pracy. W obrębie tych głównych uprawnień
5317 IV, | interesów ludzi zatrudnionych w różnych zawodach. Stąd też
5318 IV, | właściwą sobie specyfikę, która w tych organizacjach winna
5319 IV, | odpowiedniki poniekąd już w średniowiecznych cechach
5320 IV, | cechami a związkami zawodowymi w tym zasadniczym punkcie,
5321 IV, | ich słuszne uprawnienia w stosunku do posiadaczy środków
5322 IV, | produkcji. Zadaniem ich w związku z tym pozostaje
5323 IV, | wszystkich dziedzinach, w których dochodzą do głosu
5324 IV, | życia społecznego, zwłaszcza w nowoczesnych społeczeństwach
5325 IV, | staranie o właściwe dobro: w tym wypadku o dobro odpowiadające
5326 IV, | przeciwko” innym. Jeśli w sprawach spornych przybiera
5327 IV, | siła budowania wspólnoty. W ostateczności we wspólnocie
5328 IV, | wspólnocie tej musza się w jakiś sposób połączyć i
5329 IV, | lub są ich posiadaczami. W świetle tej podstawowej
5330 IV, | struktury wszelkiej pracy — w świetle faktu, że ostateczne
5331 IV, | świetle faktu, że ostateczne w każdym ustroju społecznym „
5332 IV, | syndykalne nie mogą zamienić się w pewien rodzaj „egoizmu”
5333 IV, | wszystko, co jest wadliwe w systemie posiadania środków
5334 IV, | posiadania środków produkcji oraz w sposobie zarządzania i dysponowania
5335 IV, | uprawnień każdej z grup. ~W tym znaczeniu działalność
5336 IV, | zawodowych wkracza niewątpliwie w dziedzinę „polityki” rozumianej
5337 IV, | jest uprawianie „polityki” w znaczeniu, jakie się powszechnie
5338 IV, | ścisłych związków z nimi. W takiej bowiem sytuacji łatwo
5339 IV, | słusznych uprawnień ludzi pracy w ramach dobra wspólnego całego
5340 IV, | przedmiotowym charakterze pracy w każdym zawodzie, ale równocześnie,
5341 IV, | tutaj wielorakie możliwości w działaniu organizacji związkowych,
5342 IV, | związkowych, i to również w działaniu o charakterze
5343 IV, | Zasłużona jest praca uczelni w rodzaju tak zwanych uniwersytetów
5344 IV, | granicach. Pracownicy powinni w związku z tym mieć zapewnione
5345 IV, | karnych za uczestnictwo w nim. Przyznając, że jest
5346 IV, | być zawsze zabezpieczone, w razie konieczności nawet
5347 IV, | bezpośrednie zastosowanie w odniesieniu do problemu
5348 IV, | pozycja społeczna rolników w poszczególnych krajach.
5349 IV, | stopnia rozwoju techniki w uprawie roli, lecz także,
5350 IV, | obiektywnie niesprawiedliwe. W wielu krajach rozwijających
5351 IV, | i ich rodzin na starość, w przypadku choroby lub braku
5352 IV, | jednostek czy grup. Ale także w krajach ekonomicznie rozwiniętych,
5353 IV, | pozbawia się prawa do udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących
5354 IV, | kulturalnemu i ekonomicznemu. ~W wielu wypadkach konieczne
5355 IV, | radykalne i pilne zmiany w celu przywrócenia rolnictwu
5356 IV, | podstawy zdrowej ekonomii w całokształcie rozwoju wspólnoty
5357 IV, | zwłaszcza pracy na roli, w której człowiek, w sposób
5358 IV, | roli, w której człowiek, w sposób tak bardzo wymowny,
5359 IV, | wymowny, ziemię otrzymaną w darze od Boga „czyni sobie
5360 IV, | potwierdza swoje „panowanie” w widzialnym świecie. ~ ~
5361 IV, | 22. W ostatnich czasach wspólnoty
5362 IV, | upośledzonych. One również w pełni są podmiotami ludzkimi
5363 IV, | ograniczeń i cierpień wpisanych w ich ciało i władze, stanowią
5364 IV, | człowieka. Osoba przeto w jakiś sposób „upośledzona”,
5365 IV, | ułatwiony dostęp do uczestnictwa w życiu społeczeństwa we wszystkich
5366 IV, | upośledzona jest jednym z nas i w pełni uczestniczy w naszym
5367 IV, | nas i w pełni uczestniczy w naszym człowieczeństwie.
5368 IV, | człowieczeństwie. Byłoby rzeczą w najwyższym stopniu niegodną
5369 IV, | osoby pełnosprawne, gdyż w ten sposób popadałoby się
5370 IV, | ten sposób popadałoby się w niebezpieczną formę dyskryminacji
5371 IV, | silnych i zdrowych. Praca w znaczeniu przedmiotowym
5372 IV, | znaczeniu przedmiotowym także w takich okolicznościach musi
5373 IV, | tak aby mogła być włączona w działalność produkcyjną
5374 IV, | kwalifikacjami. Wchodzą tu w grę liczne problemy natury
5375 IV, | Każda wspólnota potrafi, w ramach odpowiednich struktur,
5376 IV, | pracy dla takich osób, bądź w przedsiębiorstwach publicznych
5377 IV, | bardziej dostosowane, bądź w przedsiębiorstwach i środowiskach
5378 IV, | należy zwrócić, podobnie jak w przypadku innych pracowników,
5379 IV, | właściwe pojmowanie pracy w znaczeniu podmiotowym prowadziło
5380 IV, | prowadziło do takiej sytuacji, w której osoba upośledzona
5381 IV, | powołany do wnoszenia wkładu w rozwój i dobro własnej rodziny
5382 IV, | na koniec, przynajmniej w zwięzłych słowach, wypowiedzieć
5383 IV, | ażeby szukać warunków życia w innym kraju, ma też prawo
5384 IV, | jest pewnym złem — jest to w określonych okolicznościach
5385 IV, | pewnością wiele się czyni w tym celu — ażeby to zło
5386 IV, | tym celu — ażeby to zło w znaczeniu materialnym nie
5387 IV, | za sobą większych szkód w znaczeniu moralnym, owszem,
5388 IV, | przyniosło nawet dobro w życiu osobistym, rodzinnym
5389 IV, | ojczyznę, którą opuszcza. W tej dziedzinie ogromnie
5390 IV, | właściwego prawodawstwa — w szczególności gdy chodzi
5391 IV, | widzenia sprawa ta wchodzi w kontekst niniejszych rozważań. ~
5392 IV, | stały emigrant, czy też w charakterze pracownika sezonowego,
5393 IV, | pracownika sezonowego, nie był w zakresie uprawnień związanych
5394 IV, | związanych z pracą upośledzany w stosunku do innych ludzi
5395 IV, | stosunku do innych ludzi pracy w danym społeczeństwie. Emigracja
5396 IV, | Emigracja za pracą nie może w żaden sposób stawać się
5397 IV, | decydować te same kryteria, co w stosunku do każdego innego
5398 IV, | każdego innego pracownika w tym społeczeństwie. Wartość
5399 IV, | wyzyskiwana sytuacja przymusowa, w której znajduje się emigrant.
5400 V, | poświęcić duchowości pracy w chrześcijańskim znaczeniu
5401 V, | tego słowa. Skoro praca w swym podmiotowym wymiarze
5402 V, | personae, zatem uczestniczy w niej cały człowiek, uczestniczy
5403 V, | ewangeliczne orędzie zbawienia, w którym odnajdujemy wiele
5404 V, | znaczenie, jakie ma ona w oczach Boga, i poprzez które
5405 V, | poprzez które wchodzi ona w dzieło zbawienia jako jego
5406 V, | powinność wypowiadanie się w sprawach pracy z punktu
5407 V, | porządku moralnego — widząc w tym doniosłe swe zadanie
5408 V, | tym doniosłe swe zadanie w służbie całego orędzia ewangelicznego —
5409 V, | swą powinność dostrzega w kształtowaniu takiej duchowości
5410 V, | Odkupiciela, uczestniczyć w Jego zbawczych zamierzeniach
5411 V, | zbawczych zamierzeniach w stosunku do człowieka i
5412 V, | człowieka i świata i pogłębiać w swym życiu przyjaźń z Chrystusem,
5413 V, | przez wiarę żywy udział w Jego trojakim posłannictwie:
5414 V | Praca jako uczestnictwo w dziele Stwórcy ~
5415 V, | który ludzie starają się w ciągu wieków poprawić warunki
5416 V, | swego bytowania, wzięty sam w sobie, odpowiada zamierzeniu
5417 V, | zlecenie, żeby rządził światem w sprawiedliwości i świętości,
5418 V, | ziemię ze wszystkim, co w niej jest, oraz żeby, uznając
5419 V, | Bardzo głęboko wpisana jest w Słowo Bożego Objawienia
5420 V, | swoją pracę uczestniczy w dziele swego Stwórcy — i
5421 V, | postępując wciąż naprzód w odsłanianiu ukrytych w całym
5422 V, | naprzód w odsłanianiu ukrytych w całym stworzeniu zasobów
5423 V, | początku Pisma Świętego, w Księdze Rodzaju, gdzie samo
5424 V, | pracy”, którą Bóg wypełnia w ciągu „sześciu dni” (por.
5425 V, | stworzenia, jaki znajdujemy już w pierwszym rozdziale Księgi
5426 V, | swojego Stwórcę, nosi bowiem w sobie — on jeden — ów szczególny
5427 V, | Owo zaś działanie Boga w świecie trwa stale, jak
5428 V, | stwórczą mocą, podtrzymując w istnieniu świat, który powołał
5429 V, | i działa mocą zbawczą w sercach ludzi, których od
5430 V, | odpoczynku” (por. Hbr 4, 1. 9 n.) w zjednoczeniu z Sobą, w „
5431 V, | w zjednoczeniu z Sobą, w „domu Ojca” (por. J 14,
5432 V, | eksploatacji ludzkich sił w zewnętrznym działaniu —
5433 V, | pozostawiać przestrzeń wewnętrzną, w której człowiek, stając
5434 V, | ludzka jest uczestnictwem w dziele Boga, winna przenikać —
5435 V, | przyczyniają się do tego, by w historii spełniał się zamysł
5436 V, | wszystkich. Trzeba, aby zwłaszcza w dzisiejszej epoce duchowość
5437 V, | pracę człowiek uczestniczy w dziele stworzenia, stanowi
5438 V, | Powinni tedy wierni — czytamy w Konstytucji Lumen gentium —
5439 V, | został duchem Chrystusowym i w sprawiedliwości, miłości
5440 V, | Dzięki (...) swej kompetencji w umiejętnościach świeckich
5441 V, | pracę człowiek uczestniczy w dziele samego Boga, swego
5442 V, | swego Stwórcy, została w sposób szczególny uwydatniona
5443 V, | Jego pierwszych słuchaczy w Nazarecie „pytało ze zdziwieniem: «
5444 V, | por. Mt 13, 55). I chociaż w Jego słowach nie znajdujemy
5445 V, | specjalnego nakazu pracy — raczej w jednym wypadku zakaz zbytniej
5446 V, | różne jej rodzaje, widząc w każdej jakiś szczególny
5447 V, | przenosząc na różne sposoby w swoje nauczanie ową podstawową
5448 V, | pracy, która wyraża się już w całej tradycji Starego Testamentu,
5449 V, | Rodzaju? ~Nie brakowało w Księgach Starego Testamentu
5450 V, | 15-27). Jezus Chrystus w swych przypowieściach o
5451 V, | przykładzie własnego życia w ciągu lat nazaretańskich,
5452 V, | znajduje szczególnie żywe echo w nauczaniu św. Pawła Apostoła.
5453 V, | szczycił się tym, że pracował w swoim zawodzie (prawdopodobnie
5454 V, | 20, 34 n): „pracowaliśmy w trudzie i zmęczeniu we dnie
5455 V, | trudzie i zmęczeniu we dnie i w nocy, aby dla nikogo z was
5456 V, | nakazujemy i napominamy ich w Panu Jezusie Chrystusie,
5457 V, | Tes 3, 11) — i Apostoł, w tymże samym kontekście,
5458 V, | ewangelii pracy, jaką znajdujemy w życiu Chrystusa i Jego przypowieściach —
5459 V, | i Jego przypowieściach — w tym, „co Jezus czynił i
5460 V, | czego nauczał” (Dz 1, 1). ~W oparciu o te światła bijące
5461 V, | współczesny wyraz znajdujemy w nauce Vaticanum II: „Aktywność
5462 V, | indywidualnie, bądź społecznie” 17. ~W kontekście takiego widzenia
5463 V, | duchowości pracy — tłumaczy się w pełni to, co w tym samym
5464 V, | tłumaczy się w pełni to, co w tym samym miejscu Konstytucji
5465 V, (17) | Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium
5466 V, | duchowości ludzkiej pracy i tylko w oparciu o taką duchowość
5467 V, | urzeczywistniany i wprowadzany w życie. Jest to pogląd i
5468 V, | który swymi korzeniami tkwi w „ewangelii pracy”. ~ ~
5469 V | Praca ludzka w świetle Chrystusowego Krzyża
5470 V, | jeden jej istotny wymiar, w który duchowość zbudowana
5471 V, | Rodzaju daje temu wyraz w sposób zaiste przejmujący,
5472 V, | błogosławieństwo pracy, zawarte w samej tajemnicy stworzenia
5473 V, | będzie ziemia z twego powodu: w trudzie będziesz zdobywał
5474 V, | stanowi zapowiedź śmierci: „W pocie więc oblicza twego
5475 V, | Ewangelia wypowiada także w tym względzie swe ostatnie
5476 V, | ostatnie poniekąd słowo w tajemnicy paschalnej Jezusa
5477 V, | duchowości ludzkiej pracy. W tajemnicy paschalnej zawiera
5478 V, | Rz 5, 19). Zawiera się w niej także wyniesienie Chrystusa,
5479 V, | uczniów z mocą Ducha Świętego w Zmartwychwstaniu. ~Pot i
5480 V, | Zmartwychwstaniu. ~Pot i trud, jaki w obecnych warunkach ludzkości
5481 V, | uczestniczenia z miłością w dziele, które Chrystus przyszedł
5482 V, | krzyżową. Znosząc trud pracy w zjednoczeniu z Chrystusem
5483 V, | nas, człowiek współpracuje w pewien sposób z Synem Bożym
5484 V, | pewien sposób z Synem Bożym w odkupieniu ludzkości. Okazuje
5485 V, | niebie i na ziemi, już działa w sercach ludzi mocą Ducha
5486 V, | ziemi temu celowi” 19. ~W pracy ludzkiej chrześcijanin
5487 V, | Chrystusowego Krzyża i przyjmuje ją w tym samym duchu odkupienia,
5488 V, | samym duchu odkupienia, w którym Chrystus przyjął
5489 V, | przyjął za nas swój Krzyż. W tejże samej pracy dzięki
5490 V, | światłu, jakie przenika w nas z Chrystusowego Zmartwychwstania,
5491 V, | strony nieodzowność krzyża w duchowości ludzkiej pracy,
5492 V, | strony jednakże odsłania się w tym krzyżu-trudzie nowe
5493 V, | sprawiedliwość? (por. 2 P 3, 13). W jakim stosunku pozostaje
5494 V, (19) | Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium
5495 V, | ludzkiej ” 20. ~Staraliśmy się w niniejszych rozważaniach
5496 V, (20) | Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium
5497 V, | Chrześcijanin, który wsłuchuje się w słowo Boga Żywego, łącząc
5498 V, | praca zajmuje nie tylko w postępie ziemskim, ale także
5499 V, | publikacji na 15 maja br., w dziewięćdziesiątą rocznicę
5500 V, | po opuszczeniu szpitala. ~W Castel Gandolfo, dnia 14
1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2500 | 2501-3000 | 3001-3500 | 3501-4000 | 4001-4500 | 4501-5000 | 5001-5500 | 5501-6000 | 6001-6500 | 6501-7000 | 7001-7500 | 7501-8000 | 8001-8500 | 8501-9000 | 9001-9500 | 9501-10000 | 10001-10397 |