1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2500 | 2501-3000 | 3001-3500 | 3501-4000 | 4001-4500 | 4501-5000 | 5001-5500 | 5501-6000 | 6001-6500 | 6501-7000 | 7001-7500 | 7501-8000 | 8001-8500 | 8501-9000 | 9001-9500 | 9501-10000 | 10001-10397
(...) Evangelium vitae
Rozdzial, Paragraf, Numer
3001 I, 5, | materialną matkom znajdującym się w trudnych sytuacjach i narażonym
3002 I, 5, | którzy muszą się znaleźć w odpowiednim środowisku wychowawczym,
3003 I, 5, | nałogi i odzyskać wiarę w sens życia. ~Medycyna, dzięki
3004 I, 5, | lekarzy, postępuje naprzód w poszukiwaniu coraz skuteczniejszych
3005 I, 5, | medycznych, jakże nie dostrzec w działaniach, do tej pory
3006 I, 5, (21) | Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium
3007 I, 5, | 27. W odpowiedzi na ustawy prawne
3008 I, 5, | przez ogromną liczbę osób w rodzinach, w szpitalach,
3009 I, 5, | liczbę osób w rodzinach, w szpitalach, sierocińcach,
3010 I, 5, | czerpiąc swoją moc, stał zawsze w pierwszej linii na wszystkich
3011 I, 5, | że Ojciec, „który widzi w ukryciu” (Mt 6, 4), nie
3012 I, 5, | nie tylko je wynagrodzi w przyszłości, ale już teraz
3013 I, 5, | także zaliczyć fakt, że w wielu kręgach opinii publicznej
3014 I, 5, | uzbrojonych agresorów. W tej samej perspektywie należy
3015 I, 5, | współczesne społeczeństwo jest w stanie skutecznie zwalczać
3016 I, 5, | jaki nastąpił zwłaszcza w społeczeństwach o wysokim
3017 I, 5, | wysokim stopniu rozwoju, w których ludzie dążą już
3018 I, 5, | świateł i cieni powinien nam w pełni uświadomić, że stoimy
3019 I, 5, | nieuchronnie zostajemy wciągnięci w tę walkę: wszyscy w niej
3020 I, 5, | wciągnięci w tę walkę: wszyscy w niej uczestniczymy i stąd
3021 I, 5, | pewien podstawowy kierunek, a w życiu przestrzegać wiernie
3022 I, 5, | moralne, gdy wypływa z wiary w Chrystusa, jest przez nią
3023 I, 5, | Nic bardziej nie pomaga w przyjęciu właściwej postawy
3024 I, 5, | między śmiercią i życiem, w którym jesteśmy pogrążeni,
3025 I, 5, | jesteśmy pogrążeni, niż wiara w Syna Bożego, który stał
3026 I, 5, | miały życie i miały je w obfitości” (J 10, 10): to
3027 I, 5, | obfitości” (J 10, 10): to wiara w Zmartwychwstałego zwyciężyła
3028 I, 5, | zwyciężyła śmierć; wiara w krew Chrystusa, „która przemawia
3029 II, 1 | widzieli” (1J 1, 2): wpatrzeni w Chrystusa, „słowo życia” ~
3030 II, 1, | dość sił, aby pokonać zło! ~W obliczu takiej właśnie sytuacji
3031 II, 1, | właśnie sytuacji Lud Boży, a w nim każdy wierzący, zostaje
3032 II, 1, | odwagą wyznać swą wiarę w Jezusa Chrystusa, „Słowo
3033 II, 1, | określa swoją tożsamość w rozmowie z Martą, siostrą
3034 II, 1, | ludzi, aby dać im udział w tym darze: „Ja przyszedłem
3035 II, 1, | miały życie i miały je w obfitości” (J 10, 10). ~
3036 II, 1, | bronienia go i wspomagania. ~W Chrystusie bowiem została
3037 II, 1, | ostatecznie ogłoszona i w pełni ofiarowana człowiekowi
3038 II, 1, | życia, która — darowana już w Objawieniu Starego Testamentu,
3039 II, 1, | Testamentu, więcej, wpisana w jakiś sposób w serce każdego
3040 II, 1, | wpisana w jakiś sposób w serce każdego mężczyzny
3041 II, 1, | i kobiety — rozbrzmiewa w każdym sumieniu „od początku”,
3042 II, 1, | grzechu może być poznana w swej istotnej treści również
3043 II, 1, | Ze spojrzeniem utkwionym w Chrystusie Panu pragniemy
3044 II, 1, | życie wieczne, które było w Ojcu, a nam zostało objawione —
3045 II, 1, | współuczestnictwo z nami” (1, 1-3). ~W Jezusie, „Słowie życia”,
3046 II, 1, | duchowe życie człowieka, także w swoim stadium ziemskim,
3047 II, 1, | powołany człowiek żyjący w tym świecie. Tak więc Ewangelia
3048 II, 1, | Ewangelia życia zawiera w sobie to wszystko, co ludzkie
3049 II, 2, | orędzia o życiu została w rzeczywistości przygotowana
3050 II, 2, | rzeczywistości przygotowana już w Starym Testamencie. Zwłaszcza
3051 II, 2, | jak cenne jest jego życie w oczach Boga. Kiedy wydaje
3052 II, 2, | ludowi pozbawionemu nadziei. W ten sposób rodzi się w Izraelu
3053 II, 2, | W ten sposób rodzi się w Izraelu szczególna świadomość:
3054 II, 2, | początek nowej historii, w której odkrywanie Boga idzie
3055 II, 2, | której odkrywanie Boga idzie w parze z odkrywaniem siebie.
3056 II, 2, | Izraelu, nie pójdziesz u Mnie w niepamięć” (Iz 44, 21). ~
3057 II, 2, | jej bardziej niż skarbu w roli?” (3, 20-21). Ale nawet
3058 II, 2, | umieszczony przez Stwórcę w sercach ludzi: „Uczynił
3059 II, 2, | Uczynił wszystko pięknie w swoim czasie, dał im nawet
3060 II, 2, | daru Bożego — przez udział w Jego życiu wiecznym. ~ ~
3061 II, 3 | Przez wiarę w imię Jezusa temu człowiekowi (...)
3062 II, 3, | ludu Przymierza odnawia się w doświadczeniu wszystkich „
3063 II, 3, | ukazuje sens swojej misji: w ten sposób wszyscy, którzy
3064 II, 3, | darem zazdrośnie strzeżonym w rękach Ojca (por. Mt 6,
3065 II, 3, | którego nowość jawi się w całej pełni właśnie w sytuacjach
3066 II, 3, | się w całej pełni właśnie w sytuacjach poniżenia i ubóstwa
3067 II, 3, | świątyni jerozolimskiej, w bramie zwanej „Piękną”,
3068 II, 3, | ale co mam, to ci daję: W imię Jezusa Chrystusa Nazarejczyka,
3069 II, 3, | Dz 3, 6). Przez wiarę w Jezusa, „Dawcę życia” (Dz
3070 II, 3, | odrzucenia przez społeczeństwo. W głębszym znaczeniu dotyczą
3071 II, 3, | życia każdego człowieka w jego wymiarze moralnym i
3072 II, 3, | spotkanie z Jezusem Zbawicielem, w myśl Jego własnych słów: „
3073 II, 3, | gromadzenie dóbr materialnych, w rzeczywistości oszukuje
3074 II, 3, | 33. Także w życiu samego Jezusa, od
3075 II, 3, | nie było dla nich miejsca w gospodzie” (Łk 2, 7). Właśnie
3076 II, 3, | 2, 11). ~Jezus przyjmuje w pełni sprzeczności i całe
3077 II, 3, | ale pełnym uczestnictwem w uniżeniu i nietrwałości
3078 II, 3, | wszystkich ludzi (por. J 12, 32). W tym pielgrzymowaniu wśród
3079 II, 3, | wśród sprzeczności, a nawet w obliczu utraty życia, Jezus
3080 II, 3, | przeświadczeniem, że jest ono w ręku Ojca. Dlatego na krzyżu
3081 II, 3, | może powiedzieć: „Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha
3082 II, 3, | przyjął je i uczynił miejscem, w którym dokonuje się zbawienie
3083 II, 4, | To pytanie pojawia się w całej Biblii i już na jej
3084 II, 4, | 14; 104 [103], 29), jest w świecie objawieniem Boga,
3085 II, 4, | uwagę św. Ireneusz z Lyonu w swoim znanym powiedzeniu: „
3086 II, 4, | która jest zakorzeniona w wewnętrznej więzi łączącej
3087 II, 4, | go ze Stwórcą: jaśnieje w nim odblask rzeczywistości
3088 II, 4, | Stwierdza to Księga Rodzaju w pierwszym opisie stworzenia,
3089 II, 4, | najdoskonalsze. Wszystko w rzeczywistości stworzonej
3090 II, 4, | człowieka i umieścił go w ogrodzie Eden, aby uprawiał
3091 II, 4, | Rdz 2, 15). Potwierdza się w ten sposób prymat człowieka
3092 II, 4, | zredukowany do rzędu rzeczy. ~W opisie biblijnym odrębność
3093 II, 4, | stwarzając ludzi „przyodział ich w moc podobną do swojej i
3094 II, 4, | ale także wyposażenie go w jemu tylko właściwe władze
3095 II, 4, | więcej niż tylko istnieniem w czasie. Jest dążeniem ku
3096 II, 4, (24) | Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium
3097 II, 4, | samego przeświadczenia. W tym prastarym opowiadaniu
3098 II, 4, | z prochu ziemi i tchnął w jego nozdrza tchnienie życia,
3099 II, 4, | Stworzony przez Boga i noszący w sobie niezatarty ślad Boga,
3100 II, 4, | niezatarty ślad Boga, człowiek w naturalny sposób dąży ku
3101 II, 4, | Każdy człowiek, wsłuchany w głębokie pragnienia swego
3102 II, 4, | nasze, dopóki nie spocznie w Tobie” 25. ~Niezwykle wymownym
3103 II, 4, | jakiego doznaje człowiek w raju, dopóki jego jedynym
3104 II, 4, | kości (por. Rdz 2, 23), i w której także żyje duch Boga
3105 II, 4, | dla ludzkiej egzystencji. W bliźnim — mężczyźnie czy
3106 II, 4, | pyta Psalmista (Ps 8, 5). W obliczu bezmiaru wszechświata
3107 II, 4, | jaśnieje na obliczu człowieka. W nim Stwórca znajduje odpoczynek,
3108 II, 4, | wnętrzu człowieka, spoczął w jego umyśle i w jego myślach,
3109 II, 4, | spoczął w jego umyśle i w jego myślach, stworzył przecież
3110 II, 4, | spragnioną niebiańskich łask. W tych cechach człowieka zamieszkuje
3111 II, 4, | stworzył tak cudowne dzieło, w którym może znaleźć odpocznienie” 26. ~
3112 II, 4, | grzech, który wdziera się w ludzkie dzieje. Przez grzech
3113 II, 4, | służyć Stwórcy” (Rz 1, 25). W ten sposób człowiek nie
3114 II, 4, | tylko oszpeca obraz Boży w samym sobie, ale doznaje
3115 II, 4, | aby zniekształcić go także w innych, wprowadzając w miejsce
3116 II, 4, | także w innych, wprowadzając w miejsce wzajemnej komunii
3117 II, 4, | Obraz Boży zajaśniał na nowo w życiu człowieka i objawił
3118 II, 4, | człowieka i objawił się w całej pełni wraz z przyjściem
3119 II, 4, | wraz z przyjściem na świat w ludzkim ciele Syna Bożego: „
3120 II, 4, | ostatecznie znajduje wypełnienie w Chrystusie. Podczas gdy
3121 II, 4, | życia: obraz Boży zostaje w nich przywrócony, odnowiony
3122 II, 4, | Syna” (Rz 8, 29). Tylko w ten sposób, w blasku tego
3123 II, 4, | 29). Tylko w ten sposób, w blasku tego obrazu, człowiek
3124 II, 5, | sprowadzić wyłącznie do istnienia w czasie. Życie, które odwiecznie
3125 II, 5, | które odwiecznie istnieje „w Nim” i jest „światłością
3126 II, 5, | przez Boga, aby mieć udział w pełni jego miłości: „Wszystkim
3127 II, 5, | Bożymi, tym, którzy wierzą w imię Jego — którzy ani z
3128 II, 5, | to życie, które przyniósł w darze, po prostu „życiem”;
3129 II, 5, | jest pełnią uczestnictwa w życiu „Wiekuistego”. Każdy,
3130 II, 5, | Wiekuistego”. Każdy, kto wierzy w Jezusa i zostaje włączony
3131 II, 5, | Jezusa i zostaje włączony w komunię z Nim, ma życie
3132 II, 5, | pełnię życia i wnoszą ją w jego egzystencję; są to „
3133 II, 5, | wiecznego”, jak stwierdza Piotr w swoim wyznaniu wiary: „Panie,
3134 II, 5, | wieczne, zwracając się do Ojca w swej modlitwie arcykapłańskiej: „
3135 II, 5, | wieczne przez uczestnictwo w życiu Bożym. ~
3136 II, 5, | przychodzi do nas od Boga w Chrystusie, reakcją wierzącego
3137 II, 5, | jakim jest” (1 J 3, 1-2). ~W ten sposób osiąga swój szczyt
3138 II, 5, | Go i umiłowanie. Właśnie w świetle tej prawdy św. Ireneusz
3139 II, 5, | dla życia człowieka nawet w jego ziemskiej kondycji,
3140 II, 5, | jego ziemskiej kondycji, w której już zakiełkowało
3141 II, 5, | rozszerza się i pogłębia w Boskich wymiarach tego dobra.
3142 II, 5, | Boskich wymiarach tego dobra. W podobnej perspektywie miłość
3143 II, 5, | innymi, ale rozwija się w radosnym przeświadczeniu,
3144 II, 6, | obrazem i odbiciem, udziałem w Jego ożywczym tchnieniu.
3145 II, 6, | tekstu biblijnego stara się w tym miejscu podkreślić,
3146 II, 6, | śmierć człowieka są zatem w ręku Boga, w Jego mocy: „
3147 II, 6, | człowieka są zatem w ręku Boga, w Jego mocy: „w Jego ręku —
3148 II, 6, | ręku Boga, w Jego mocy: „w Jego ręku — tchnienie życia
3149 II, 6, | że życie człowieka jest w ręku Boga, ale prawdą jest
3150 II, 6, | ślepego losu, ale widzi w nich realizację zamysłu
3151 II, 6, | nienaruszalności, wpisana od początku w serce człowieka, w jego
3152 II, 6, | początku w serce człowieka, w jego sumienie. Pytanie: „
3153 II, 6, | człowieka: głos przemawiający w głębi jego sumienia przypomina
3154 II, 6, | prawodawstwo Izraela — zranienia w jakikolwiek sposób ciała
3155 II, 6, | oczywiście przyznać, że w Starym Testamencie ta wrażliwość
3156 II, 6, | owej subtelności, wyrażonej w Kazaniu na Górze, czego
3157 II, 6, | Przykazanie „nie zabijaj”, zawarte w pozytywnym przykazaniu miłości
3158 II, 6, | pogłębione, zostaje potwierdzone w całej swej mocy przez Pana
3159 II, 6, | przykazanie „nie zabijaj” (w. 18). W Kazaniu na Górze
3160 II, 6, | przykazanie „nie zabijaj” (w. 18). W Kazaniu na Górze Jezus żąda
3161 II, 6, | sprawiedliwość uczonych w piśmie i faryzeuszów, także
3162 II, 6, | piśmie i faryzeuszów, także w dziedzinie poszanowania
3163 II, 6, | życia. Można je odnaleźć już w Starym Testamencie, którego
3164 II, 6, | starało się chronić życie w chwilach słabości i zagrożenia,
3165 II, 6, | cudzoziemca mieszkającego w kraju Izraela), ale także
3166 II, 6, | Ojca waszego, który jest w niebie; ponieważ On sprawia,
3167 II, 6, | wszystkie inne — streszczają się w tym nakazie: Miłuj bliźniego
3168 II, 7, | żywy obraz — do udziału w Jego panowaniu nad światem: „
3169 II, 7, | Tekst biblijny ukazuje w pełnym świetle rozległość
3170 II, 7, | Panie miłosierdzia, (...) w Mądrości swojej stworzyłeś
3171 II, 7, | stały, by władał światem w świętości i sprawiedliwości” (
3172 II, 7, | Rdz 2, 15), jest zatem w szczególny sposób odpowiedzialny
3173 II, 7, | po „ekologię człowieka” w ścisłym sensie28; drogę
3174 II, 7, | sformułowane na stronicach Biblii. W istocie, „panowanie, przekazane
3175 II, 7, | samego Stwórcę i wyrażone w sposób symboliczny w zakazie «
3176 II, 7, | wyrażone w sposób symboliczny w zakazie «spożywania owocu
3177 II, 7, | 16-17) jasno ukazuje, że w odniesieniu do widzialnej
3178 II, 7, | Pewien udział człowieka w panowaniu Boga ujawnia się
3179 II, 7, | panowaniu Boga ujawnia się także w szczególnej odpowiedzialności,
3180 II, 7, | jaka została mu powierzona w odniesieniu do życia prawdziwie
3181 II, 7, | przez mężczyznę i kobietę w małżeństwie, jak przypomina
3182 II, 7, | pewne specjalne uczestnictwo w swoim własnym dziele stwórczym,
3183 II, 7, | uczestnictwie” mężczyzny i kobiety w „stwórczym dziele” Boga,
3184 II, 7, | jest obecny. Jak napisałem w Liście do Rodzin, „gdy z
3185 II, 7, | podobieństwo Boga samego: w biologię rodzenia wpisana
3186 II, 7, | współpracownikami Boga-Stwórcy w poczęciu i zrodzeniu nowego
3187 II, 7, | biologii, ale na to, że w ludzkim rodzicielstwie sam
3188 II, 7, | Bóg jest obecny — obecny w inny jeszcze sposób niż
3189 II, 7, | sposób niż to ma miejsce w każdym innym rodzeniu w
3190 II, 7, | w każdym innym rodzeniu w świecie widzialnym, «na
3191 II, 7, (30) | Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium
3192 II, 7, | Pana” (Rdz 4, 1). Tak więc w akcie rodzenia, w którym
3193 II, 7, | Tak więc w akcie rodzenia, w którym rodzice przekazują
3194 II, 7, (33) | Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium
3195 II, 7, | mężczyzna i kobieta zjednoczeni w małżeństwie zostają włączeni
3196 II, 7, | małżeństwie zostają włączeni w Boże dzieło: poprzez akt
3197 II, 7, | na wszystkich, zwłaszcza w sytuacjach, gdy życie jest
3198 II, 7, | żądając, byśmy Go kochali w braciach dotkniętych przez
3199 II, 7, | wszelkiego rodzaju cierpienie: w głodnych, spragnionych i
3200 II, 7, | spragnionych i cudzoziemcach, w nagich, chorych, uwięzionych...
3201 II, 8, | chorobę i starość. Jeżeli brak w Biblii bezpośrednich i jednoznacznych
3202 II, 8, | narodzeniem, podobnie zresztą jak w obliczu bliskiego już kresu,
3203 II, 8, | lub wręcz odebrania życia w takich okolicznościach nie
3204 II, 8, | okolicznościach nie mieściła się w pojęciach religijnych i
3205 II, 8, | daną Abrahamowi: „Spójrz w niebo i policz gwiazdy,
3206 II, 8, | przez rodziców ma źródło w Bogu, czego świadectwo można
3207 II, 8, | kształtowaniu się życia w łonie matki, o narodzinach
3208 II, 8, | Zanim ukształtowałem cię w łonie matki, znałem cię,
3209 II, 8, | zamysłem. Hiob, pogrążony w cierpieniu, oddaje się kontemplacji
3210 II, 8, | Bożego, które dostrzega w przedziwnym procesie kształtowania
3211 II, 8, | kształtowania się swego ciała w łonie matki, i to pozwala
3212 II, 8, | gliny: i chcesz mnie obrócić w proch? Czy mnie nie zlałeś
3213 II, 8, | kształtuje życie człowieka w łonie matki35. ~Czyż jest
3214 II, 8, | która wyraża swą wiarę w Boga jako źródło i rękojmię
3215 II, 8, | życie po śmierci: „Nie wiem, w jaki sposób znaleźliście
3216 II, 8, | sposób znaleźliście się w moim łonie, nie ja wam dałam
3217 II, 8, | wynalazł początek wszechrzeczy, w swojej litości ponownie
3218 II, 8, | jeszcze mocniej podkreślona w spotkaniu Maryi Dziewicy
3219 II, 8, | dwojga dzieci, ukrytych w łonie matek. To właśnie
3220 II, 8, | nadejście ery mesjańskiej: w chwili spotkania zaczyna
3221 II, 8, | działanie łaski; ona usłyszała w porządku natury, on rozradował
3222 II, 8, | łaskach, oni zaś, pozostając w łonach swych matek, urzeczywistniają
3223 II, 8, | natchnieniem synów, których noszą w łonie. O synu jest powiedziane,
3224 II, 9 | nawet gdy mówiłem: «jestem w wielkim ucisku»” (Ps 116 [
3225 II, 9 | Ps 116 [115], 10): życie w starości i cierpieniu~
3226 II, 9, | byłoby anachronizmem szukanie w Objawieniu biblijnym treści
3227 II, 9, | śmierci: znajdujemy się bowiem w kontekście kulturowym i
3228 II, 9, | kulturowym i religijnym, w którym tego rodzaju pokusy
3229 II, 9, | są znane, a przeciwnie, w osobie starca, z uwagi na
3230 II, 9, | lat młodych! (...) Lecz i w starości, w wieku sędziwym
3231 II, 9, | Lecz i w starości, w wieku sędziwym nie opuszczaj
3232 II, 9, | Iz 65, 20).~Jak jednak w latach starości stawić czoło
3233 II, 9, | życia? Jaką postawę przyjąć w obliczu śmierci? Człowiek
3234 II, 9, | wie, że jego życie jest w ręku Boga: „Ty, Panie, mój
3235 II, 9, | jak nie jest panem życia; w życiu i w śmierci musi zawierzyć
3236 II, 9, | jest panem życia; w życiu i w śmierci musi zawierzyć się
3237 II, 9, | zamysłowi Jego miłości. ~Także w czasie choroby człowiek
3238 II, 9, | zawierzenie Panu i odbudować w sobie głębokie zaufanie
3239 II, 9, | pełen niezłomnej ufności w ożywiającą moc Boga. Choroba
3240 II, 9, | Choroba nie pogrąża go w rozpaczy i nie każe mu szukać
3241 II, 9, | nawet gdy mówiłem: «Jestem w wielkim ucisku»” (Ps 116 [
3242 II, 9, | kolei On sam, rozsyłając w świat swoich uczniów, powierza
3243 II, 9, | uczniów, powierza im misję, w której głoszenie Ewangelii
3244 II, 9, | 16, 18). ~Życie cielesne w swojej ziemskiej kondycji
3245 II, 9, | je” (Mk 8, 35). Liczne są w tej materii świadectwa Nowego
3246 II, 9, | dobrowolnie składa własne życie w ofierze Ojcu i za swoich
3247 II, 9, | decyzję, jest Stwórca — Ten, w którym „żyjemy, poruszamy
3248 II, 10, | 48. Życie nosi w sobie niezatarty zapis swojej
3249 II, 10, | dążyć do zachowania życia w tej prawdzie, która należy
3250 II, 10, | znaczenia i nieszczęśliwą, a w konsekwencji stać się wręcz
3251 II, 10, | poszanowanie i obronę życia w każdej sytuacji. ~Prawda
3252 II, 10, | wskazuje konkretny kierunek, w którym powinno zmierzać
3253 II, 10, | ponieważ objawia ową prawdę, w której życie odnajduje pełne
3254 II, 10, | perspektywą życia, także w jego wymiarze cielesnym.
3255 II, 10, | twój, będzie ci błogosławił w kraju, który idziesz posiąść” (
3256 II, 10, | Tak więc Prawo jako całość w pełni chroni życie człowieka.
3257 II, 10, | złagodzenia go i uchylenia w wyjątkowych sytuacjach.
3258 II, 10, | jego wymiarach i relacjach. W tej perspektywie możemy
3259 II, 10, | dostrzec pełnię prawdy zawartej w słowach Księgi Powtórzonego
3260 II, 10, | życia, które Bóg wpisał w serca ludzi i powierzył
3261 II, 10, | życiem i łamią prawa osoby: „w prochu ziemi depcą głowy
3262 II, 10, | nim dar, który się spełnia w dawaniu siebie. To wzniosłe
3263 II, 10, | 11). ~Prawo wypełnia się w życiu i działalności Jezusa
3264 II, 10, | Prawo i Prorocy mieszczą się w złotej regule wzajemnej
3265 II, 10, | miłości (por. Mt 7, 12). W Jezusie Prawo staje się
3266 II, 10, | Ducha, który daje życie w Chrystusie Jezusie” (Rz
3267 II, 11, | 23, 48), możemy dostrzec w tym chwalebnym drzewie wypełnienie
3268 II, 11, | życia. ~Wczesnym popołudniem w Wielki Piątek „mrok ogarnął
3269 II, 11, | I my znajdujemy się dziś w samym centrum dramatycznej
3270 II, 11, | 15, 24-36). Ale właśnie w obliczu tego wszystkiego, „
3271 II, 11, | wszystkiego, „widząc, że w ten sposób oddał ducha”,
3272 II, 11, | Syna Bożego objawia się w chwili Jego skrajnej słabości:
3273 II, 11, | prosi Go, by pamiętał o nim w swoim królestwie, odpowiada: „
3274 II, 11, | ci: Dziś ze Mną będziesz w raju” (Łk 23, 43). Po Jego
3275 II, 11, | każdy człowiek zagrożony w swoim istnieniu może skierować
3276 II, 11, | Człowiek otrzymuje udział w życiu samego Boga. Poprzez
3277 II, 11, | Kontemplacja Krzyża prowadzi nas w ten sposób do najgłębszych
3278 II, 11, | pełnię, kiedy zostaje złożone w darze. ~W tym miejscu nasze
3279 II, 11, | zostaje złożone w darze. ~W tym miejscu nasze rozważanie
3280 II, 11, | braci, urzeczywistniając w ten sposób prawdziwy sens
3281 II, 11, | które wychodzi z ust Bożych: w ten sposób nauczymy się
3282 III, 1, | to znaczy o uczestnictwie w życiu samego Boga. Droga
3283 III, 1, | kochał, szanował i rozwijał. W ten sposób dar staje się
3284 III, 1, | pisze św. Grzegorz z Nyssy — w taki sposób, aby mógł on
3285 III, 1, | swoją godność uczestniczy w doskonałości Boskiego wzoru” 38.
3286 III, 1, | wszystkim samego siebie39, a w pewnym sensie życia, które
3287 III, 1, | dzieło rodzenia, wypełniane w miłości i z poszanowaniem
3288 III, 1, | i miłością, uczestnicząc w niezmierzonej mądrości i
3289 III, 2, | Boga» i pozostaje na zawsze w specjalnym odniesieniu do
3290 III, 2, | początku aż do końca. Nikt, w żadnej sytuacji, nie może
3291 III, 2, | niewinnej istoty ludzkiej” 41. W tych słowach Instrukcja
3292 III, 2, | jak już podkreśliłem — w Dekalogu, w samym sercu
3293 III, 2, | podkreśliłem — w Dekalogu, w samym sercu Przymierza,
3294 III, 2, | wybranym; ale było obecne już w pierwotnym przymierzu, które
3295 III, 2, | święty i nienaruszalny, w którym odzwierciedla się
3296 III, 2, | Ps 19 [18], 15). Także w ten sposób Bóg ukazuje,
3297 III, 2, | miłości, która składa siebie w darze, przyjmuje i służy.
3298 III, 2, | postawy, przygotowując się w ten sposób na wielką zapowiedź
3299 III, 2, | Paweł — streszczają się w tym nakazie: Miłuj bliźniego
3300 III, 2, | przejęte i wypełnione w Nowym Prawie, pozostaje
3301 III, 2, | życia” (por. Mt 19, 16-19). W tej samej perspektywie mieszczą
3302 III, 2, | że żaden zabójca nie nosi w sobie życia wiecznego” (
3303 III, 2, | Kościoła na nowo potwierdziła, w sposób stanowczy, przykazanie „
3304 III, 2, | sądzą niesprawiedliwie i w ogóle wszelkie możliwe popełniają
3305 III, 2, | tym nic wspólnego!” 42 ~W miarę upływu czasu ta sama
3306 III, 2, | Powszechnie wiadomo, że w pierwszych wiekach zabójstwo
3307 III, 2, | przypadków, jakie zdarzają się w życiu indywidualnym i społecznym,
3308 III, 2, | Zdarzają się bowiem sytuacje, w których wartości zawarte
3309 III, 2, | których wartości zawarte w Prawie Bożym przybierają
3310 III, 2, | paradoksu. Na przykład jest tak w przypadku uprawnionej obrony,
3311 III, 2, | drugiego człowieka okazują się w konkretnych okolicznościach
3312 III, 2, | obowiązek miłości samego siebie w takiej samej mierze jak
3313 III, 2, | miłości bliźniego, ogłoszone w Starym Testamencie i potwierdzone
3314 III, 2, | błogosławieństw (por. Mt 5, 38-48), w radykalną gotowość do ofiary,
3315 III, 2, | do pozbawienia go życia. W takim przypadku spowodowanie
3316 III, 2, | swoim działaniem, także w sytuacji, kiedy nie ponosi
3317 III, 2, | 56. W tej perspektywie należy
3318 III, 2, | problem kary śmierci. Zarówno w Kościele, jak i w społeczności
3319 III, 2, | Zarówno w Kościele, jak i w społeczności cywilnej oraz
3320 III, 2, | Problem ten należy umieścić w kontekście sprawiedliwości
3321 III, 2, | człowieka, a tym samym — w ostatecznej analizie — zamysłowi
3322 III, 2, | korzystania z własnej wolności. W ten sposób władza osiąga
3323 III, 2, | nie zdarzają się wcale. ~W każdym razie pozostaje w
3324 III, 2, | W każdym razie pozostaje w mocy zasada wskazana przez
3325 III, 2, | zabijaj” ma wartość absolutną w odniesieniu do osoby niewinnej,
3326 III, 2, | bezbronny, który jedynie w absolutnej mocy Bożego przykazania
3327 III, 2, | swą powszechną zgodność w sprawach wiary i obyczajów” 49. ~
3328 III, 2, | stopniowego zacierania się w sumieniach i w społeczeństwie
3329 III, 2, | zacierania się w sumieniach i w społeczeństwie świadomości,
3330 III, 2, | nasiliło swoje wystąpienia w obronie świętości i nienaruszalności
3331 III, 2, | nauczanie biskupów, zawarte w licznych i obszernych dokumentach
3332 III, 2, | Piotrowi i jego Następcom, w komunii z biskupami Kościoła
3333 III, 2, | 14-15), jest potwierdzona w Piśmie Świętym, przekazana
3334 III, 2, (50) | Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium
3335 III, 3 | Kiedy w ukryciu powstawałem, oczy
3336 III, 3, | zła zaciera się stopniowo w sumieniach wielu ludzi.
3337 III, 3, | pozwala spojrzeć prawdzie w oczy i nazywać rzeczy po
3338 III, 3, | siebie. Kategorycznie brzmi w tym kontekście przestroga
3339 III, 3, | ciemności” (Iz 5, 20). Właśnie w przypadku przerywania ciąży
3340 III, 3, | złagodzenia jego ciężaru w świadomości opinii publicznej.
3341 III, 3, | Jednak żadne słowo nie jest w stanie zmienić rzeczywistości:
3342 III, 3, | jest — niezależnie od tego, w jaki sposób zostaje dokonane —
3343 III, 3, | zabójstwem istoty ludzkiej w początkowym stadium jej
3344 III, 3, | przerywania ciąży ukazuje się w całej prawdzie, jeśli się
3345 III, 3, | najbardziej niewinna, jaką w ogóle można sobie wyobrazić:
3346 III, 3, | opiece tej, która nosi ją w łonie. Ale czasem to właśnie
3347 III, 3, | egoistycznych i dla wygody, ale w celu ratowania pewnych ważnych
3348 III, 3, | dziecko będzie musiało żyć w tak złych warunkach, iż
3349 III, 3, (54) | Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium
3350 III, 3, | decyzji, pozostawiając ją samą w obliczu problemów związanych
3351 III, 3, | problemów związanych z ciążą55: w ten sposób rodzina zostaje
3352 III, 3, | zraniona i zbezczeszczona w swej naturze jako wspólnota
3353 III, 3, | jako wspólnota miłości oraz w swym powołaniu, jako „sanktuarium
3354 III, 3, | nie ulega wątpliwości, że w takim przypadku odpowiedzialność
3355 III, 3, | odpowiedzialność moralna spoczywa w szczególny sposób na tych,
3356 III, 3, | przerywanie ciąży oraz — w takiej mierze, w jakiej
3357 III, 3, | oraz — w takiej mierze, w jakiej sprawa ta od nich
3358 III, 3, | instytucjami służby zdrowia, w których dokonuje się przerywania
3359 III, 3, | rozpowszechnienie aborcji na świecie. W tym sensie problem przerywania
3360 III, 3, | obrońcami. Jak napisałem w moim Liście do Rodzin, „
3361 III, 3, | za osobowe życie ludzkie. W rzeczywistości, „od chwili
3362 III, 3, | którego cechy szczególne są w pełni określone. Od zapłodnienia
3363 III, 3, | potencjalnych zdolności w pełni się ukształtowała
3364 III, 3, | nie może być stwierdzona w żaden sposób doświadczalnie,
3365 III, 3, | stwierdzeń filozoficznych, w które Magisterium nie angażowało
3366 III, 3, | należy się ludzkiej istocie w jej integralności oraz jedności
3367 III, 3, | Teksty Pisma Świętego, które w ogóle nie mówią o dobrowolnym
3368 III, 3, | szacunek dla ludzkiej istoty w łonie matczynym, co każe
3369 III, 3, | jest święte i nienaruszalne w każdej chwili swego istnienia,
3370 III, 3, | chwili swego istnienia, także w fazie początkowej, która
3371 III, 3, | narodziny. Człowiek już w łonie matki należy do Boga,
3372 III, 3, | bezkształtnym embrionem i potrafi w nim dostrzec dorosłego człowieka,
3373 III, 3, | człowieka, którym stanie się on w przyszłości i którego dni
3374 III, 3, | a powołanie już zapisane w „księdze żywota” (por. Ps
3375 III, 3, | człowiek ukryty jeszcze w łonie matki jest w pełni
3376 III, 3, | jeszcze w łonie matki jest w pełni osobową istotą, ku
3377 III, 3, | Deklaracja opublikowana w tej sprawie przez Kongregację
3378 III, 3, (60) | Zanim ukształtowałem cię w łonie matki, znałem cię,
3379 III, 3, (60) | Także ewangelista Łukasz - w opisie niezwykłego spotkania
3380 III, 3, (60) | Jezusa, ukrytych jeszcze w łonie matczynym (por. 1,
3381 III, 3, | światem grecko-rzymskim, w którym były szeroko praktykowane
3382 III, 3, | postępowaniem obyczajom przyjętym w ówczesnym społeczeństwie,
3383 III, 3, | chociaż jeszcze ukryte w łonie matki, „są już otoczone
3384 III, 3, | też powoduje się śmierć w chwili narodzin. Jest już
3385 III, 3, | Doktorzy. Także dyskusje w zakresie nauk ścisłych i
3386 III, 3, | dotyczące konkretnej chwili, w której następuje zjednoczenie
3387 III, 3, | zjednoczenie z duszą rozumną, nigdy w najmniejszym stopniu nie
3388 III, 3, | tę powszechną doktrynę. W szczególności Pius XI w
3389 III, 3, | W szczególności Pius XI w Encyklice Casti connubii
3390 III, 3, | zabójstwo stanowi cel sam w sobie, czy też jest tylko
3391 III, 3, | znalazła potwierdzenie w różnych okresach historii.
3392 III, 3, (68) | Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium
3393 III, 3, | poszukiwania drogi nawrócenia. W Kościele bowiem kara ekskomuniki
3394 III, 3, | wymierzana jest po to, aby w pełni uświadomić winnemu
3395 III, 3, | stwierdzić, że nauczanie w tej dziedzinie „nie zmieniło
3396 III, 3, | Piotrowi i jego Następcom, w komunii z Biskupami — którzy
3397 III, 3, | potępili przerywanie ciąży, zaś w ramach wspomnianej wcześniej
3398 III, 3, | godziwym aktu, który sam w sobie jest niegodziwy, ponieważ
3399 III, 3, | Prawu Bożemu, zapisanemu w sercu każdego człowieka,
3400 III, 3, | powszechniej dokonywanych w ramach badań biomedycznych
3401 III, 3, | wielkie, ale są podejmowane w celu leczenia, poprawy jego
3402 III, 3, | wyprodukowanych „specjalnie w tym celu w drodze zapłodnienia”
3403 III, 3, | wyprodukowanych „specjalnie w tym celu w drodze zapłodnienia” w probówce —
3404 III, 3, | celu w drodze zapłodnienia” w probówce — już to jako „
3405 III, 3, | leczeniu niektórych chorób. W rzeczywistości zabójstwo
3406 III, 3, | wykrycie ewentualnych anomalii w organizmie jeszcze nie narodzonego
3407 III, 3, | nie narodzonego dziecka. W istocie ze względu na złożoność
3408 III, 3, | leczenie lub też by dopomóc w spokojnym i świadomym przyjęciu
3409 III, 3, | mentalność jest haniebna i w najwyższym stopniu naganna,
3410 III, 3, | dzieciobójstwa i eutanazji. ~W rzeczywistości jednak właśnie
3411 III, 3, | życie i sprawiają, że nawet w trudnych warunkach jest
3412 III, 3, | warunkach jest ono cenne samo w sobie i dla innych. Kościół
3413 III, 4, | kresu życia człowiek staje w obliczu tajemnicy śmierci.
3414 III, 4, | tajemnicy śmierci. Dzisiaj, w wyniku postępu medycyny
3415 III, 4, | wyniku postępu medycyny i w kontekście kulturowym zamkniętym
3416 III, 4, | życia za wartościowe tylko w takiej mierze, w jakiej
3417 III, 4, | wartościowe tylko w takiej mierze, w jakiej jest ono źródłem
3418 III, 4, | ponieważ jest pogrążona w bólu i nieuchronnie wystawiona
3419 III, 4, | decydowania o własnym życiu w pełnej i całkowitej autonomii.
3420 III, 4, | zwłaszcza człowiek żyjący w krajach rozwiniętych: skłania
3421 III, 4, | wiedza i praktyka medyczna są w stanie skutecznie działać
3422 III, 4, | stanie skutecznie działać w przypadkach dawniej beznadziejnych
3423 III, 4, | podtrzymywać i przedłużać życie w sytuacjach skrajnej słabości,
3424 III, 4, | załamaniu oraz interweniować w celu uzyskania organów do
3425 III, 4, | organów do przeszczepów. ~W takim kontekście coraz silniejsza
3426 III, 4, | życia własnego lub cudzego. W rzeczywistości to, co mogłoby
3427 III, 4, | i nieludzkie. Stajemy tu w obliczu jednego z najbardziej
3428 III, 4, | szerzącej się zwłaszcza w społeczeństwach dobrobytu,
3429 III, 4, | zdefiniować. Przez eutanazję w ścisłym i właściwym sensie
3430 III, 4, | które ze swej natury lub w intencji działającego powoduje
3431 III, 4, | działającego powoduje śmierć w celu usunięcia wszelkiego
3432 III, 4, | należy zatem rozpatrywać w kontekście intencji oraz
3433 III, 4, | chorego i dla jego rodziny. W takich sytuacjach, gdy śmierć
3434 III, 4, | bliska i nieuchronna, można w zgodzie z sumieniem „zrezygnować
3435 III, 4, | terapii, jakich wymaga chory w takich przypadkach” 77.
3436 III, 4, | powinność trzeba określać w konkretnych sytuacjach:
3437 III, 4, | akceptację ludzkiej kondycji w obliczu śmierci78. ~We współczesnej
3438 III, 4, | jest złagodzenie cierpienia w końcowym stadium choroby
3439 III, 4, | potrzebnego mu ludzkiego wsparcia. W tym kontekście wyłania się
3440 III, 4, | przeciwbólowych i uspokajających w celu ulżenia cierpieniom
3441 III, 4, | jeśli jest wierzący — w męce Chrystusa, to nie sposób
3442 III, 4, | pomocą narkotyków, nawet gdy w konsekwencji prowadzi to
3443 III, 4, | istnieją inne środki i jeśli w danych okolicznościach nie
3444 III, 4, | religijnych i moralnych” 79. W takim przypadku bowiem nie
3445 III, 4, | poważnych przyczyn” 80: w obliczu zbliżającej się
3446 III, 4, | śmierci ludzie powinni być w stanie wypełnić swoje obowiązki
3447 III, 4, | zaś powinni mieć możliwość w pełni świadomego przygotowania
3448 III, 4, | Poczyniwszy te rozróżnienia, w zgodzie z Magisterium moich
3449 III, 4, | Magisterium moich Poprzedników81 i w komunii z Biskupami Kościoła
3450 III, 4, (81) | Konst. duszpast. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium
3451 III, 4, | moralnie niedopuszczalne w takiej samej mierze, jak
3452 III, 4, | społeczeństwa jako całości84. W swej najgłębszej istocie
3453 III, 4, | śmiercią, o której tak mówi w modlitwie starożytny mędrzec
3454 III, 4, | śmiercią: Ty wprowadzasz w bramy Otchłani i Ty wyprowadzasz” (
3455 III, 4, | człowieka i współdziała w jego realizacji poprzez
3456 III, 4, | śmiercią błagał, by pomóc mu w uwolnieniu duszy, która
3457 III, 4, | gdy chory nie jest już w stanie żyć” 85. Także w
3458 III, 4, | w stanie żyć” 85. Także w przypadku, gdy motywem eutanazji
3459 III, 4, | powinni leczyć chorego nawet w końcowych i najcięższych
3460 III, 4, | innych na osobie, która w żaden sposób jej nie zażądała
3461 III, 4, | niesprawiedliwości jest sytuacja, w której niektórzy — na przykład
3462 III, 4, | niesprawiedliwości i śmierci. W ten sposób życie słabszego
3463 III, 4, | słabszego zostaje oddane w ręce silniejszego; w społeczeństwie
3464 III, 4, | oddane w ręce silniejszego; w społeczeństwie zanika poczucie
3465 III, 4, | człowieczeństwo i którą wiara w Chrystusa Odkupiciela, umarłego
3466 III, 4, | wypływa z serca człowieka w chwili ostatecznego zmagania
3467 III, 4, | on pokusy pogrążenia się w rozpaczy i jakby unicestwia
3468 III, 4, | rozpaczy i jakby unicestwia się w niej, to przede wszystkim
3469 III, 4, | solidarność i o wsparcie w godzinie próby. Jest to
3470 III, 4, | Jest to prośba o pomoc w zachowaniu nadziei, gdy
3471 III, 4, | ujawnia się najbardziej w obliczu śmierci”; jednakże
3472 III, 4, | Zaród wieczności, który nosi w sobie, jako niesprowadzalny
3473 III, 4, | uzasadnienie i spełnienie w wierze chrześcijańskiej,
3474 III, 4, | zapowiada i daje udział w zwycięstwie zmartwychwstałego
3475 III, 4, | wyraził tę nową rzeczywistość w kategoriach całkowitej przynależności
3476 III, 4, | umieramy, umieramy dla Pana. I w życiu więc i w śmierci należymy
3477 III, 4, | dla Pana. I w życiu więc i w śmierci należymy do Pana” (
3478 III, 4, | godząc się przyjąć ją w „godzinie” określonej i
3479 III, 4, | że cierpienie, choć samo w sobie pozostaje złem i próbą,
3480 III, 4, | dobrowolnego wyboru człowieka — w cierpieniach samego ukrzyżowanego
3481 III, 4, | ukrzyżowanego Chrystusa. W ten sposób, kto przeżywa
3482 III, 4, | przeżywa swoje cierpienie w Panu, bardziej upodabnia
3483 III, 4, (86) | Konst. duszp. o Kościele w świecie współczesnym Gaudium
3484 III, 4, | cierpiący: „Teraz raduję się w cierpieniach za was i ze
3485 III, 4, | za was i ze swej strony w moim ciele dopełniam braki
3486 III, 5, | które państwo — przynajmniej w określonych warunkach —
3487 III, 5, | jest przyznać obywatelom; w konsekwencji wymaga się
3488 III, 5, | dobrem tylko względnym: w myśl logiki proporcjonalistycznej
3489 III, 5, | innymi dobrami i ocenić w odniesieniu do nich. Utrzymuje
3490 III, 5, | człowiek znajdujący się w konkretnej sytuacji i osobiście
3491 III, 5, | konkretnej sytuacji i osobiście w nią zaangażowany może dokonać
3492 III, 5, | jakimi ma do czynienia: w konsekwencji, tylko on sam
3493 III, 5, | przyznawać im — przynajmniej w pewnych skrajnych wypadkach —
3494 III, 5, | przerywania ciąży i eutanazji. W takich przypadkach zresztą —
3495 III, 5, | którego nie można wyegzekwować w praktyce, nie prowadzi ostatecznie
3496 III, 5, | każdej osobie pełną autonomię w dysponowaniu życiem własnym
3497 III, 5, | 69. W każdym razie, we współczesnej
3498 III, 5, | sobie przekonań większości i w konsekwencji winien być
3499 III, 5, | wspólna i obiektywna jest w rzeczywistości niedostępna,
3500 III, 5, | wolności obywateli — którzy w systemie demokratycznym
1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2500 | 2501-3000 | 3001-3500 | 3501-4000 | 4001-4500 | 4501-5000 | 5001-5500 | 5501-6000 | 6001-6500 | 6501-7000 | 7001-7500 | 7501-8000 | 8001-8500 | 8501-9000 | 9001-9500 | 9501-10000 | 10001-10397 |