1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2500 | 2501-3000 | 3001-3481
(...) Evangelium vitae
Rozdzial, Paragraf, Numer
1001 II, 4, | pełni wraz z przyjściem na świat w ludzkim ciele Syna
1002 II, 4, | ludzkiego życia i wprowadza na świat śmierć, odkupieńcze
1003 II, 4, | łaski, która rozlewa się na ludzi, otwierając wszystkim
1004 II, 4, | ludzi, otwierając wszystkim na oścież bramy królestwa życia (
1005 II, 4, | wobec ludzi, „by się stali na wzór obrazu Jego Syna” (
1006 II, 5 | wierzy we mnie, nie umrze na wieki” (J 11, 26): dar życia
1007 II, 5, | ludzi” (J 1, 4), polega na tym, że człowiek zostaje
1008 II, 5, | Jezus natomiast ukazuje, na czym polega życie wieczne,
1009 II, 5, | które już teraz otwiera się na życie wieczne przez uczestnictwo
1010 II, 5, | przestrzeni pozwalającej na realizowanie siebie i na
1011 II, 5, | na realizowanie siebie i na nawiązanie stosunków z innymi,
1012 II, 5, | wierzy we Mnie, nie umrze na wieki” (J 11, 25-26). ~ ~
1013 II, 6, | człowiek został stworzony na obraz Boga” (Rdz 9, 6). ~
1014 II, 6, | Tak więc Izrael nie patrzy na dzieje narodów i ludzi jako
1015 II, 6, | dzieje narodów i ludzi jako na owoc czystego przypadku
1016 II, 6, | nie wydasz wyroku śmierci na niewinnego i sprawiedliwego” (
1017 II, 6, | Testamencie ta wrażliwość na wartość życia, choć już
1018 II, 6, | subtelności, wyrażonej w Kazaniu na Górze, czego świadectwem
1019 II, 6, | mocy przez Pana Jezusa. Na pytanie bogatego młodzieńca: „
1020 II, 6, | zabijaj” (w. 18). W Kazaniu na Górze Jezus żąda od swoich
1021 II, 6, | powiadam: Każdy, kto się gniewa na swego brata, podlega sądowi” (
1022 II, 6, | dobrymi, i On zsyła deszcz na sprawiedliwych i niesprawiedliwych” (
1023 II, 7, | ale i przyszłych pokoleń. Na tym polega kwestia ekologiczna
1024 II, 7, | i stanowczo sformułowane na stronicach Biblii. W istocie, „
1025 II, 7, | Ograniczenie nałożone od początku na człowieka przez samego Stwórcę
1026 II, 7, | człowiek, to przynosi on z sobą na świat szczególny obraz i
1027 II, 7, | tym nie wskazujemy tylko na prawa biologii, ale na to,
1028 II, 7, | tylko na prawa biologii, ale na to, że w ludzkim rodzicielstwie
1029 II, 7, | rodzeniu w świecie widzialnym, «na ziemi». Przecież od Niego
1030 II, 7, | Bóg stworzył człowieka, na podobieństwo Boga stworzył
1031 II, 7, | jako jego obraz, i dał mu na imię Set” (Rdz 5, 1-3).
1032 II, 7, | i nowe życie otwiera się na przyszłość. ~Niezależnie
1033 II, 7, | życiem i służenie mu spoczywa na wszystkich, zwłaszcza w
1034 II, 8, | kruche, kiedy przychodzi na świat oraz kiedy opuszcza
1035 II, 8, | działania przeciw życiu, napaści na nie lub wręcz odebrania
1036 II, 8, | świadectwo można znaleźć na wielu stronicach Biblii,
1037 II, 8, | znałem cię, nim przyszedłeś na świat, poświęciłem cię” (
1038 II, 8, | działaniu Stwórcy i był wydany na łaskę ludzkiej samowoli?
1039 II, 8, | zarazem fundament nadziei na nowe życie po śmierci: „
1040 II, 8, | pełne troski oczekiwanie na nowe życie: „Pan (...) wejrzał
1041 II, 8, | rozradował się ze względu na tajemnicę; ona usłyszała
1042 II, 8, | dobra samych matek, tak że na mocy podwójnego cudu prorokują
1043 II, 9, | w osobie starca, z uwagi na jego mądrość i doświadczenie,
1044 II, 9, | wyrok wydany przez Pana na wszelkie ciało: i po co
1045 II, 9, | się, że nie ma już szans na odzyskanie zdrowia — tak
1046 II, 9, | naśladuje Mistrza i wychodzi na spotkanie swoich oprawców
1047 II, 10 | 4, 1): od prawa nadanego na Synaju po dar Ducha Świętego~
1048 II, 10, | znaczy skazać samego siebie na egzystencję pozbawioną znaczenia
1049 II, 10, | wówczas, gdy otwiera się na pełnię prawdy o Bogu, o
1050 II, 10, | przez Jezusa jako odpowiedź na pierwsze kuszenie na pustyni: „
1051 II, 10, | odpowiedź na pierwsze kuszenie na pustyni: „nie samym tylko
1052 II, 10, | powierzył ludowi Przymierza na górze Synaj. Gdy niektórzy
1053 II, 10, | wszystkim wzbudzić oczekiwanie na nową zasadę życia, zdolną
1054 II, 10, | Jeśli On wyda swe życie na ofiarę za grzechy, ujrzy
1055 II, 10, | sprowadza wszelkie istnienie na nowo do jego korzeni i do
1056 II, 10, | jego podstawowym wyrazem, na wzór Chrystusa oddającego
1057 II, 11 | Będą patrzeć na Tego, którego przebili” (
1058 II, 11 | którego przebili” (J 19, 37): na drzewie Krzyża wypełnia
1059 II, 11, | chciałbym zatrzymać się na chwilę z każdym z was, aby
1060 II, 11, | 19, 37; 12, 32). Patrząc na „widowisko” krzyża (Łk 23,
1061 II, 11, | przez ten mrok — przeciwnie, na jego tle Krzyż jaśnieje
1062 II, 11, | wydaje się całkowicie zdane na szyderstwa przeciwników
1063 II, 11, | Jego skrajnej słabości: na Krzyżu ukazuje się Jego
1064 II, 11, | śmierć Jezus rzuca światło na sens życia i śmierci każdej
1065 II, 11, | zbawienia, polegającego na przebaczeniu grzechów, czyli
1066 II, 11, | przebaczeniu grzechów, czyli na uwolnieniu człowieka od
1067 II, 11, | go do życia samego Boga. ~Na Krzyżu odnawia się i dokonuje,
1068 II, 11, | wywyższonego przez Mojżesza na pustyni (por. J 3, 14-15;
1069 II, 11, | wydaje się wskazywać także na „dar Ducha”, przez który
1070 II, 11, | nas od śmierci i otwiera na nowe życie. ~Człowiek otrzymuje
1071 II, 11, | Jezus, który przychodząc na świat powiedział: „Oto idę,
1072 II, 11, | Ojcu i „umiłowawszy swoich na świecie, do końca ich umiłował” (
1073 II, 11, | służyć i dać swoje życie na okup za wielu” (Mk 10, 45),
1074 II, 11, | wielu” (Mk 10, 45), osiąga na Krzyżu szczyt miłości: „
1075 III, 1, | Człowiek został stworzony na podobieństwo Tego, który
1076 III, 1, | ustalonego przez Stwórcę” 40 — i na tym polega jego niezrównana
1077 III, 2, | działania Boga» i pozostaje na zawsze w specjalnym odniesieniu
1078 III, 2, | człowieka, ukształtowanego na Jego obraz i podobieństwo (
1079 III, 2, | jego zawiść śmierć weszła na świat (por. Mdr 2, 24).
1080 III, 2, | treść negatywną: wskazuje na istotną granicę, której
1081 III, 2, | przygotowując się w ten sposób na wielką zapowiedź Jezusa:
1082 III, 2, | przykazania miłości Boga; „Na tych dwóch przykazaniach
1083 III, 2, | początku żywa Tradycja Kościoła na nowo potwierdziła, w sposób
1084 III, 2, | formę prawdziwego paradoksu. Na przykład jest tak w przypadku
1085 III, 2, | samego siebie, ale jedynie na mocy heroicznej miłości,
1086 III, 2, | napastnikowi, który naraził się na nią swoim działaniem, także
1087 III, 2, | odpowiedzialności ze względu na brak posługiwania się rozumem45. ~
1088 III, 2, | społeczeństwo ma przede wszystkim na celu „naprawienie nieporządku
1089 III, 2, | wielką uwagę zwraca się na szacunek dla każdego życia,
1090 III, 2, | ludzkiej istocie, zwłaszcza na początku i na końcu jej
1091 III, 2, | zwłaszcza na początku i na końcu jej egzystencji, jest
1092 III, 2, | niemoralnym. Doktryna ta, oparta na owym niepisanym prawie,
1093 III, 2, | bezpośrednio ani pośrednio wyrazić na to zgody. Żadna władza nie
1094 III, 2, | prawa do tego zmuszać ani na to przyzwalać” 52. ~Pod
1095 III, 2, | które rzeczywiście zasługują na to miano tylko wówczas,
1096 III, 2, | tylko wówczas, gdy są oparte na prawdzie i na sprawiedliwości,
1097 III, 2, | są oparte na prawdzie i na sprawiedliwości, uznając
1098 III, 2, | czy ostatnim «nędzarzem» na tej ziemi: wobec wymogów
1099 III, 3, | którzy zamieniają ciemności na światło, a światło na ciemności” (
1100 III, 3, | ciemności na światło, a światło na ciemności” (Iz 5, 20). Właśnie
1101 III, 3, | dwuznacznymi określeniami, jak na przykład „zabieg”, które
1102 III, 3, | zmuszona do wyrażenia zgody na przerwanie ciąży: nie ulega
1103 III, 3, | spoczywa w szczególny sposób na tych, którzy bezpośrednio
1104 III, 3, | służby zdrowia, gdy oddają na służbę śmierci wiedzę i
1105 III, 3, | odpowiedzialność spada też na prawodawców, którzy poparli
1106 III, 3, | sprawa ta od nich zależy — na zarządzających instytucjami
1107 III, 3, | odpowiedzialność spoczywa zarówno na tych, którzy przyczynili
1108 III, 3, | lekceważenia macierzyństwa, jak i na tych, którzy powinni byli
1109 III, 3, | materialnymi i wychowawczymi. Na koniec, nie należy lekceważyć
1110 III, 3, | rozpowszechnienie aborcji na świecie. W tym sensie problem
1111 III, 3, (60) | znałem cię, nim przyszedłeś na świat, poświęciłem cię,
1112 III, 3, | ten, kto ma nim być” 64 ~Na przestrzeni dwóch prawie
1113 III, 3, | nakładała sankcje karne na tych, którzy splamili się
1114 III, 3, | surowej kary Kościół wskazuje na to przestępstwo jako na
1115 III, 3, | na to przestępstwo jako na jedno z najcięższych i najbardziej
1116 III, 3, | ludzkiej. Doktryna ta, oparta na prawie naturalnym i na słowie
1117 III, 3, | oparta na prawie naturalnym i na słowie Bożym spisanym, jest
1118 III, 3, | żaden cel, żadne prawo na świecie nigdy nie będą mogły
1119 III, 3, | form zabiegów dokonywanych na embrionach ludzkich, które
1120 III, 3, | się to do eksperymentów na embrionach, coraz powszechniej
1121 III, 3, | dopuszczalne zabiegi dokonywane na embrionie ludzkim, pod warunkiem
1122 III, 3, | embrionu, nie narażając go na ryzyko nieproporcjonalnie
1123 III, 3, | i jak każdy człowiek75. ~Na takie samo potępienie moralne
1124 III, 3, | zwrócić specjalną uwagę na ocenę moralną prenatalnych
1125 III, 3, | diagnostycznych, które pozwalają na wczesne wykrycie ewentualnych
1126 III, 3, | dziecka. W istocie ze względu na złożoność tych technik ich
1127 III, 4, | kulturowym zamkniętym często na transcendencję, doświadczenie
1128 III, 4, | życiu otwartemu jeszcze na przyszłość, która może przynieść
1129 III, 4, | nieuchronnie wystawiona na coraz dotkliwsze cierpienie. ~
1130 III, 4, | mentalnością nastawioną na wydajność, według której
1131 III, 4, | świadomego przygotowania się na ostateczne spotkanie z Bogiem. ~
1132 III, 4, | Doktryna ta jest oparta na prawie naturalnym i na słowie
1133 III, 4, | oparta na prawie naturalnym i na słowie Bożym spisanym, jest
1134 III, 4, | wówczas, gdy zostaje dokonana na żądanie. Zdumiewającą aktualność
1135 III, 4, | wręcz o to prosił i stojąc na granicy między życiem i
1136 III, 4, | przez tych, którzy — jak na przykład krewni chorego —
1137 III, 4, | jak lekarze — ze względu na naturę swojego zawodu powinni
1138 III, 4, | dokonanego przez innych na osobie, która w żaden sposób
1139 III, 4, | zażądała ani nie wyraziła na nią nigdy zgody. Szczytem
1140 III, 4, | sytuacja, w której niektórzy — na przykład lekarze lub prawodawcy —
1141 III, 4, | nieśmiertelności i nadzieja na obiecane zmartwychwstanie
1142 III, 4, | zmartwychwstanie rzucają nowe światło na tajemnicę cierpienia i śmierci
1143 III, 4, | jeśli jest uczestnictwem — na mocy niezasłużonego daru
1144 III, 5, | towarzyszących współczesnym zamachom na ludzkie życie jest tendencja
1145 III, 5, | decyzji. Państwo zatem, mając na uwadze zgodne współżycie
1146 III, 5, | jednej szczególnej opinii na niekorzyść innych. ~
1147 III, 5, | być zbudowany wyłącznie na tym, co większość obywateli
1148 III, 5, | zaobserwować dwie tendencje, na pozór diametralnie sprzeczne.
1149 III, 5, | moralności lub „cudowny środek” na niemoralność. Jest ona zasadniczo „
1150 III, 5, | dla prawa cywilnego. Gdyby na skutek tragicznego zagłuszenia
1151 III, 5, (88) | PIUS XII, Orędzie radiowe na Boże Narodzenie (24 grudnia
1152 III, 5, | systemach władzy opartych na zasadzie uczestnictwa regulowanie
1153 III, 5, | interesów odbywa się często na korzyść silniejszych, gdy
1154 III, 5, | demokracji trzeba pilnie odkryć na nowo istnienie wartości
1155 III, 5, | ładu społecznego opartego na prawdziwej sprawiedliwości,
1156 III, 5, | przypadku powoływać się na szacunek dla sumienia innych
1157 III, 5, | in terris Jan XXIII pisał na ten temat: „Podkreśla się
1158 III, 5, | polega przede wszystkim na poszanowaniu praw i obowiązków
1159 III, 5, (94) | PIUS XII, Orędzie radiowe na urocz. Zesłania Ducha Świętego
1160 III, 5, (94) | PIUS XII, Orędzie radiowe na Boże Narodzenie (24 grudnia
1161 III, 5, | gdy zostaje ona dokonana na w pełni świadome żądanie
1162 III, 5, | prawomocne i zezwoliłoby na jego spełnienie, usankcjonowałoby
1163 III, 5, | Trzeba jednak zwrócić uwagę na głęboki motyw takiej postawy: „
1164 III, 5, | nadal prowadzi się kampanie na rzecz wprowadzenia ustaw
1165 III, 5, | jej negatywnych skutków na płaszczyźnie kultury i moralności
1166 III, 5, | niesprawiedliwe, pozwala na ratowanie zagrożonego życia
1167 III, 5, | sprzeciwu wobec zamachów na życie, ale doprowadzi niepostrzeżenie
1168 III, 5, | natury, już to ze względu na określony kontekst kształtujących
1169 III, 5, | usprawiedliwić ani powołując się na zasadę poszanowania wolności
1170 III, 5, | autentyczny sens i cel polega na dążeniu do prawdy i dobra,
1171 III, 5, | życiu. Kto powołuje się na sprzeciw sumienia, nie może
1172 III, 5, | może być narażony nie tylko na sankcje karne, ale także
1173 III, 5, | sankcje karne, ale także na żadne inne ujemne konsekwencje
1174 III, 6, | godnością osoby, stworzonej na. Tego obraz: takiego wyboru
1175 III, 6, | pisze św. Augustyn — polega na uwolnieniu się od występków, (...)
1176 III, 6, | do energicznych działań na rzecz obrony życia i kształtowania
1177 III, 6, | samego Jezusa Chrystusa i na Jego miarę. ~
1178 III, 6, | każdego człowieka żyjącego na tym świecie. ~Wszyscy zatem
1179 III, 7 | zaś jesteście ludem [Bogu] na własność przeznaczonym,
1180 III, 7, | Apostołów, przez Niego posłanych na cały świat (por. Mk 16,
1181 III, 7, | przemienieni i zbawieni. Zostaliśmy na powrót zdobyci przez „Dawcę
1182 III, 7, | że jesteśmy „ludem [Bogu] na własność przeznaczonym,
1183 III, 7, | Obowiązek służby życiu spoczywa na wszystkich i na każdym z
1184 III, 7, | spoczywa na wszystkich i na każdym z nas. Jest to zadanie
1185 III, 8, | ujrzeliśmy własnymi oczami, na co patrzyliśmy i czego dotykały
1186 III, 8, | oczekiwania człowieka i objawia, na jakie wspaniałe wyżyny zostaje
1187 III, 8, | zjednoczenia z sobą i otwiera nas na niezawodną nadzieję życia
1188 III, 8, | Zarazem trzeba też wskazać na wszystkie konsekwencje tej
1189 III, 8, | odważnie głosić te prawdy już na pierwszym etapie ewangelizacji,
1190 III, 8, | wykaż błąd, poucz, podnieś na duchu z całą cierpliwością,
1191 III, 8, | głosicielami Ewangelii życia, na mocy powierzonego nam zadania
1192 III, 8, | wiernym przekazem nauczania na nowo ujętego w tej Encyklice
1193 III, 8, | poświęcić trosce o to, aby na uczelniach teologicznych,
1194 III, 8, | życia, wiernie przedstawioną na nowo i interpretowaną przez
1195 III, 9, | cierpiącego, odepchniętego albo na progu śmierci; wszystkie
1196 III, 9, | przyjęli taką postawę i na nowo nauczyli się czcić
1197 III, 9, | jednym ze swoich orędzi na Boże Narodzenie108. Nowy
1198 III, 9, (108) | Por. Orędzie na Boże Narodzenie 1.967: AAS
1199 III, 9, | Kardynałów zgromadzonych na Konsystorzu w 1991 r., aby
1200 III, 9, | społeczeństwie świeckim wrażliwości na sens i wartość ludzkiego
1201 III, 9, | heroizm dnia codziennego, na który składają się małe
1202 III, 9, | życia. Pośród tych gestów na szczególne uznanie zasługuje
1203 III, 9, | które cierpią wydając dzieci na świat, a potem gotowe są
1204 III, 10, | wiara zdoła go zbawić? Jeśli na przykład brat lub siostra
1205 III, 10, | potrzebują dla ciała — to na co się to przyda? Tak też
1206 III, 10, | które nie boją się wydać na świat dziecka i wychować
1207 III, 10, | wszystkich i każdego do wzięcia na własne barki brzemion innych (
1208 III, 10, | uznawana i szanowana ze względu na swą samoistną wartość, zaś
1209 III, 10, | wszystkim rodzinom, pomagając im na nowo odkryć sens życia i
1210 III, 10, | leczenia i opieki dla chorych na AIDS, stowarzyszenia pomocy,
1211 III, 10, | szczególną rozwagę należy wziąć na nowo rolę szpitali, klinik
1212 III, 10, | odpowiedzialność spoczywa na personelu służby zdrowia:
1213 III, 10, | zwykłej filantropii wynosiły na wyżyny miłości Chrystusa;
1214 III, 10, | politycznej, polegające na głoszeniu i obronie wartości
1215 III, 10, | choć z różnego tytułu i na różne sposoby — za tę działalność
1216 III, 10, | budowania społeczeństwa opartego na uznaniu i ochronie godności
1217 III, 10, | godności każdej osoby oraz na obronie i promocji życia
1218 III, 10, | spoczywa przede wszystkim na odpowiedzialnych za sprawy
1219 III, 10, | które sprzyjają zamachom na życie, przede wszystkim
1220 III, 10, | konieczne jest też oparcie na nowych zasadach polityki
1221 III, 10, | Ważną dziedziną polityki na rzecz życia jest dziś problematyka
1222 III, 10, | oczywiście zobowiązane „wpływać na ukierunkowanie demografii
1223 III, 10, | współudziału w dobrach, zarówno na szczeblu międzynarodowym,
1224 III, 10, (115) | JAN PAWEŁ II, Przemówienie na otwarcie obrad IV Konferencji
1225 III, 11, | odpowiedzialność spoczywa na rodzinie: odpowiedzialność
1226 III, 11, | życia i miłości, opartej na małżeństwie — i z jej misji „
1227 III, 11, | przed licznymi atakami, na które jest ono wystawione,
1228 III, 11, | być przekazicielami życia na podstawie nieustannie odnawianej
1229 III, 11, (120) | Sympozjum Biskupów europejskich na temat „Współczesne postawy
1230 III, 11, | doświadczana wewnątrz i na zewnątrz rodziny jako czujna
1231 III, 11, | warto zalecić także adopcję na odległość, bardziej wskazaną
1232 III, 11, | trwała wola angażowania się na rzecz dobra wspólnego” 121,
1233 III, 11, | Ewangelii życia polega również na tym, że rodziny, głównie
1234 III, 11, | starają się tak oddziaływać na prawodawstwo i na instytucje
1235 III, 11, | oddziaływać na prawodawstwo i na instytucje państwowe, aby
1236 III, 11, | Spychanie ludzi starych na margines albo wręcz ich
1237 III, 11, | z nimi, gdyby ze względu na ciasnotę mieszkaniową lub
1238 III, 11, | jeżeli została zarzucona — na mocy której rodzice w podeszłym
1239 III, 11, | jaką sami okazali dzieciom na początku ich życia: wymaga
1240 III, 12, | zmysł krytyczny, pozwalający na rozeznanie prawdziwych wartości
1241 III, 12, | także z niewierzącymi, na temat podstawowych problemów
1242 III, 12, | i uwrażliwianie sumienia na niewymierną i nienaruszalną
1243 III, 12, | uniemożliwia oparcie praw człowieka na solidnej bazie racjonalnej
1244 III, 12, | wielkodusznie otworzyć rodzinę na nowe życie i zachowują postawę
1245 III, 12, | postanawiają unikać tymczasowo lub na czas nieokreślony nowych
1246 III, 12, | rezultatów osiągniętych na tym polu powinna usunąć
1247 III, 12, | bramą istnienia otwartą na wieczność, a dla przeżywających
1248 III, 12, | opieranie konkretnych decyzji — na płaszczyźnie osobistej,
1249 III, 12, | społecznej i międzynarodowej — na właściwej skali wartości:
1250 III, 12, | właściwej skali wartości: na prymacie „być” nad „mieć” 130
1251 III, 12, | postawy — z obojętności na zainteresowanie drugim człowiekiem
1252 III, 12, | człowiekiem oraz z odrzucenia go na akceptację: inni ludzie
1253 III, 12, | siostrami, zasługującymi na solidarność i na miłość;
1254 III, 12, | zasługującymi na solidarność i na miłość; wzbogacają nas samą
1255 III, 12, | wyłączony z tej mobilizacji na rzecz nowej kultury życia:
1256 III, 12, | naukowych i technicznych, na polu twórczości artystycznej
1257 III, 12, | winni angażować się w służbę na rzecz nowej kultury życia
1258 III, 12, | udokumentowane, zasługujące na szacunek i zainteresowanie
1259 III, 12, | odpowiedzialność spoczywa na pracownikach środków przekazu:
1260 III, 12, | życia społecznego, działając na rzecz przezwyciężania wszelkich
1261 III, 12, | wyostrza w was wrażliwość na bliźniego, ale zarazem obarcza
1262 III, 12, | autentyczne, jeśli się otwierają na przyjęcie drugiej osoby,
1263 III, 12, | akceptowanej i kochanej ze względu na godność, którą nadaje jej
1264 III, 12, | a nie inne czynniki, jak na przykład przydatność, siła,
1265 III, 12, | czynników mogło wpłynąć na waszą decyzję, i nie wątpi,
1266 III, 12, | jeszcze nie uczyniłyście — na pokutę: Ojciec wszelkiego
1267 III, 12, | wszelkiego miłosierdzia czeka na was, by ofiarować wam swoje
1268 III, 12, | ukształtujecie nowy sposób patrzenia na życie człowieka. ~
1269 III, 12, | wyposażone siły działające na rzecz „kultury śmierci”,
1270 III, 12, | 29). Zdobądźmy się zatem na pokorę i odwagę modlitwy
1271 III, 13, | ludzkiej społeczności. Działać na rzecz życia znaczy przyczyniać
1272 III, 13, | nie chroni prawa do życia, na którym się opierają i z
1273 III, 13, | ludzi słabych i zepchniętych na margines. Tylko szacunek
1274 III, 13, | przeciw życiu jest zamachem na pokój, zwłaszcza wówczas,
1275 III, 13, (136) | uczestników sympozjum naukowego na temat „Prawo do życia a
1276 III, 13, (137) | Orędzie na Światowy Dzień Pokoju 1977:
1277 Zak, 0, | 102. Na końcu tej Encykliki kierujemy
1278 Zak, 0, | będzie dar z życia złożony na krzyżu: przez swoją śmierć
1279 Zak, 0, | 10). Poprzez Jej zgodę na przyjęcie Słowa, które stało
1280 Zak, 1 | Wielki znak się ukazał na niebie: Niewiasta obleczona
1281 Zak, 1, | Wielki znak się ukazał na niebie: Niewiasta obleczona
1282 Zak, 1, | księżyc pod jej stopami, a na głowie wieniec z gwiazd
1283 Zak, 1, | przekracza, jako że stanowi na ziemi „zalążek oraz zaczątek”
1284 Zak, 1, | która poczęła i wydała na świat Tego, który jest „
1285 Zak, 1, | przenikają świat i oddziałują na ludzkie serca, stawiając
1286 Zak, 1, | przeznaczony jest (...) na znak, któremu sprzeciwiać
1287 Zak, 1, | duszę miecz przeniknie, aby na jaw wyszły zamysły serc
1288 Zak, 1, | 34-35). Te słowa, które na samym początku ziemskiej
1289 Zak, 1, | Maryi, które sięgnie szczytu na Kalwarii. Stojąc „obok krzyża
1290 Zak, 1, | się uczniem, przelewając na niego odkupieńczą miłość
1291 Zak, 2, | pojawia się „inny znak” (...) na niebie: „wielki Smok barwy
1292 Zak, 3, | schronienie” (por. Ap 12, 6) na pustyni — w miejscu, gdzie
1293 Zak, 3, (141) | Mszał Rzymski, Sekwencja na Niedzielę Zmartwychwstania
1294 Zak, 3, | życia:~spójrz, o Matko, na niezliczone rzesze~dzieci,
1295 Zak, 3, | nie pozwala się przyjść na świat,~ubogich, którzy zmagają
1296 Zak, 3, | cywilizację prawdy i miłości~na cześć i chwałę Boga Stwórcy,~
Fides et ratio
Rozdzial, Paragraf, Numer
1297 Bless | ratio) są jak dwa skrzydła, na których duch ludzki unosi
1298 Wprow, 0, | poznaj samego siebie», wyryte na architrawie świątyni w Delfach,
1299 Wprow, 0, | swoim sercu: od odpowiedzi na te pytania zależy bowiem,
1300 Wprow, 0, | poszukiwaniu odpowiedzi na nie: jawi się ona zatem
1301 Wprow, 0, | przyczynę i cel rzeczy. Na różne sposoby i w wielu
1302 Wprow, 0, | kontekście wskazującym wyraźnie na wzajemne oddziaływanie różnych
1303 Wprow, 0, | Filozofia wywarła silny wpływ na ukształtowanie i rozwój
1304 Wprow, 0, | ukształtowanie i rozwój kultury na Zachodzie, nie powinniśmy
1305 Wprow, 0, | również o jej oddziaływaniu na sposoby pojmowania egzystencji
1306 Wprow, 0, | egzystencji rozpowszechnione na Wschodzie. Każdy naród posiada
1307 Wprow, 0, | się tu różne znaczenia. Na wstępie należy zatem ściślej
1308 Wprow, 0, | właśnie momencie wchodzi na drogę, którą będzie potem
1309 Wprow, 0, | filozoficzny, choć zasługuje na szacunek jako pewna spójna
1310 Wprow, 0, | deontologicznej, zasługuje na miano prawego rozumu, czyli
1311 Wprow, 0, | filozofii jest skupienie uwagi na człowieku. Wychodząc od
1312 Wprow, 0, | skupiony jednostronnie na poszukiwaniu wiedzy o człowieku
1313 Wprow, 0, | do niej każdy zdany jest na samowolę ludzkiego osądu,
1314 Wprow, 0, | pragmatycznych, opartych zasadniczo na wiedzy doświadczalnej, pod
1315 Wprow, 0, | wiedzy, przez co z dnia na dzień staje się coraz bardziej
1316 Wprow, 0, | jej badań, i skupiła się na poznaniu ludzkim. Zamiast
1317 Wprow, 0, | poszukiwania filozoficzne ugrzęzły na ruchomych piaskach powszechnego
1318 Wprow, 0, | bezkrytycznemu pluralizmowi, opartemu na założeniu, że wszystkie
1319 Wprow, 0, | filozoficzna zdołała wejść na drogę zbliżającą ją coraz
1320 Wprow, 0, | powiedzieć, że stracił nadzieję na uzyskanie od filozofii ostatecznych
1321 Wprow, 0, | ostatecznych odpowiedzi na te pytania. ~
1322 Wprow, 0, | potwierdzić konieczność refleksji na temat prawdy. Dlatego postanowiłem
1323 Wprow, 0, | do teologów i filozofów, na których spoczywa obowiązek
1324 Wprow, 0, | się pewnymi refleksjami na temat dążenia do prawdziwej
1325 Wprow, 0, | miłość do niej, mógł wejść na właściwą drogę, która pozwoli
1326 Wprow, 0, | splendor zwróciłem uwagę na «niektóre fundamentalne
1327 Wprow, 0, | kontynuować tę myśl, skupiając się na zagadnieniu samej prawdy
1328 Wprow, 0, | zagadnieniu samej prawdy oraz na jej fundamencie w relacji
1329 Wprow, 0, | znalezienia fundamentu, na którym można zbudować życie
1330 Wprow, 0, | budząc fałszywe nadzieje na odkrycie prawdziwego sensu
1331 Wprow, 0, | ludzi doprowadza swoje życie na krawędź przepaści, nie zdając
1332 Wprow, 0, | Filozofia, która ze względu na swą wielką odpowiedzialność
1333 Wprow, 0, | obowiązek wypowiedzenia się na ten temat, aby u progu trzeciego
1334 Wprow, 0, | obdarzona, i odważnie podjęła na nowo realizację planu zbawienia,
1335 I, 1, | przeciwko wierze, opierając się na błędnych, ale bardzo rozpowszechnionych
1336 I, 1, | poznanie prawdy opartej na rzeczywistości samego Boga,
1337 I, 1, | Wiara, która opiera się na świadectwie Boga i korzysta
1338 I, 1, | ostatnie opiera się bowiem na postrzeganiu zmysłowym i
1339 I, 1, | postrzeganiu zmysłowym i na doświadczeniu, a jedynym
1340 I, 1, | dyscypliny naukowe znajdują się na płaszczyźnie rozumu przyrodzonego,
1341 I, 1, | oczywiście obwieszczona raz na zawsze w tajemnicy Jezusa
1342 I, 1, | Bóg mówił przez Proroków, na koniec w tych czasach przemówił
1343 I, 1, | mógłby szukać odpowiedzi na dramatyczne pytania, jakie
1344 I, 2, | rozum, aby otworzył się na jej przyjęcie i uznał jej
1345 I, 2, | aby pozwolić człowiekowi na dokonanie aktu, w którym
1346 I, 2, | przyjęcia tego, co pozwala na realizację samego siebie?
1347 I, 2, (15) | Sobór Wat. I, na który powołuje się przytoczone
1348 I, 2, | działalności właściwej rozumowi, na którym może on prowadzić
1349 I, 2, | zrozumienia nie napotykając na żadne ograniczenia poza
1350 I, 2, | starałem się skupić umysł na tym problemie i czasem zdawało
1351 I, 2, | moim myślom; straciwszy na koniec nadzieję, że mogę
1352 I, 2, | tę istotę do otwarcia się na transcendencję. Relacja
1353 I, 2, | mentalności koncentrującej uwagę na subiektywnych doznaniach,
1354 I, 2, | metod i treści wprowadza na owwno «ścieżkę życia» (Ps
1355 II, 1, | już kultur. Wydaje się, że na mocy jakiegoś szczególnego
1356 II, 1, | Wschodu wracają do życia na tych stronicach, bogatych
1357 II, 1, | Wyjdź za nią jak tropiciel i na drogach jej przygotuj zasadzkę!
1358 II, 1, | zdecydowanie do podziału wiedzy na dyscypliny. Mimo to świat
1359 II, 1, | swój oryginalny wkład. ~Na czym on polega? Cechą wyróżniającą
1360 II, 1, | zadanie badać rozumem prawdę i na tym polega jego godność.
1361 II, 1, | ludzkie serce, choć natrafia na nieprzekraczalną granicę,
1362 II, 1, | jest wyczerpująca odpowiedź na każde dotąd nie rozstrzygnięte
1363 II, 1, | dotrzeć rozumem. Opierając się na tej głębszej formie poznania,
1364 II, 1, | Pierwsza zasada polega na uznaniu faktu, że ludzkie
1365 II, 1, | druga wyraża świadomość, iż na tę drogę nie może wejść
1366 II, 1, | trzecia zasada opiera się na «bojaźni Bożej», która każe
1367 II, 1, | przestrzega tych zasad, naraża się na niepowodzenie i może ostatecznie
1368 II, 1, | nie potrafi skupić uwagi na sprawach istotnych. Nie
1369 II, 1, | rzucające dodatkowe światło na to zagadnienie, znajdujemy
1370 II, 2, | nie opiera się wyłącznie na uważnej obserwacji człowieka,
1371 II, 2, | wybrany musiał podjąć i na które odpowiedział. Zastanawiając
1372 II, 2, | Bogiem. To otwarcie się na tajemnicę, ukazaną mu przez
1373 II, 2, | ograniczeniami rozumu. Dostrzegamy to na przykład w słowach, którymi
1374 II, 2, | 13). Jego misja polega na tym, że mimo nieustannej
1375 II, 2, | i wszędzie ukierunkowany na to co piękne, dobre i prawdziwe. ~
1376 II, 2, | metafizycznego. ~Według Apostoła, na mocy pierwotnego zamysłu
1377 II, 2, | miały się stać przeszkodą na jego drodze do pełnej prawdy.
1378 II, 2, | prawdy została zaćmiona na skutek odwrócenia się od
1379 II, 2, | myśli człowieka stały się na skutek grzechu «nikczemne»,
1380 II, 2, | ukazany z całą ostrością na początku Pierwszego Listu
1381 II, 2, | przez umysł próby zbudowania na fundamencie czysto ludzkich
1382 II, 2, | śmierć Jezusa Chrystusa na krzyżu. Tutaj bowiem wszelka
1383 II, 2, | zdecydowane otwarcie się na przyjęcie rzeczywistoś(1
1384 II, 2, | narzucić, i każe otworzyć się na powszechność zawartej w
1385 II, 2, | wiary może otworzyć się na «szaleństwo» Krzyża i przyjąć
1386 II, 2, | prawdę, choć uwięzili ją na płyciznach swojego systemu.
1387 II, 2, | zostaje też zakreślony obszar, na którym może dojść do ich
1388 III, 1 | Na drodze poszukiwania prawdy ~
1389 III, 1, | stronę nieskończonośowiek ~Na różne sposoby i w różnych
1390 III, 1, | sferze praktycznej: mam na myśli poszukiwanie prawdy
1391 III, 1, | ukształtowaną wolą, człowiek wchodzi na drogę wiodącą do szczęścia
1392 III, 1, | prawo do poszukiwania prawdy na własnej drodze, to bardziej
1393 III, 1, | stosunku do niego jest ciążący na każdym człowieku poważny
1394 III, 1, | sens? Ku czemu zmierza? Na pierwszy rzut oka istnienie
1395 III, 1, | wydarzenia dokonujące się na naszych oczach, które w
1396 III, 1, | wolno mu zachować nadzieję na życie po śmierci, czy też
1397 III, 1, | przed faktem śmierci, wciąż na nowo podejmowali ten problem,
1398 III, 1, | człowiek. Od odpowiedzi na nie zależy decydujący etap
1399 III, 1, | stanie dostarczyć odpowiedzi na całe jego poszukiwanie i
1400 III, 1, | chwila, kiedy bez względu na to, czy się do tego przyznaje,
1401 III, 1, | drogi egzystencjalne», na których ufnie zawierza swój
1402 III, 2, | poszukiwania i sprowadzają je na błędne drogi. Różne inne
1403 III, 2, | unika, prawda wywiera wpływ na jego życie. Człowiek nie
1404 III, 2, | przecież oprzeć swego życia na czymś nieokreślonym, na
1405 III, 2, | na czymś nieokreślonym, na niepewności albo na kłamstwie,
1406 III, 2, | nieokreślonym, na niepewności albo na kłamstwie, gdyż takie życie
1407 III, 2, | przynajmniej zarys odpowiedzi na nie. Jesteśmy przy tym przekonani
1408 III, 2, | są te, które opierają się na dowodach bezpośrednio dostępnych
1409 III, 2, | sferze badań naukowych. Na innej płaszczyźnie usytuowane
1410 III, 2, | tradycje religijne udzielają na fundamentalne pytania27. ~
1411 III, 2, | udziela sobie odpowiedzi na pytanie o sens własnego
1412 III, 2, | Jezusie Chrystusie. Zanim na nie odpowiemy, wypada zastanowić
1413 III, 2, | jeszcze jednym zjawiskiem, na które zwraca uwagę filozofia. ~
1414 III, 2, | same prawdy, opierając się na własnym doświadczeniu albo
1415 III, 2, | własnym doświadczeniu albo na rozumowaniu, które przeprowadził.
1416 III, 2, | wyniki badań naukowych, na których opiera się współczesne
1417 III, 2, | współczesne życie? Któż mógłby na własną rękę kontrolować
1418 III, 2, | doświadczeń i przemyśleń, na których ludzkość zgromadziła
1419 III, 2, | którego życie opiera się na wierze. ~
1420 III, 2, | wydaje się, że wiedza oparta na wierze jest niedoskonałą
1421 III, 2, | zdobywając osobiście dowody na jej potwierdzenie; z drugiej
1422 III, 2, | zwykłym poznaniem opartym na oczywistych dowodach jawi
1423 III, 2, | Zarazem jednak poznanie oparte na wierze, którego podstawą
1424 III, 2, | jednak przychodzi mi tu na myśl świadectwo męczenników.
1425 III, 2, | w swoich poszukiwaniach na ufnym dialogu i szczerej
1426 III, 2, | że człowiek znajduje się na drodze poszukiwania, którego
1427 III, 2, (28) | w każdym jego momencie, na jego istotnych i decydujących
1428 III, 2, (28) | za tym idzie, odpowiedź na nie jest miarą głębi jego
1429 III, 2, | naturalnego porządku rzeczy, na którym z ufnością opierają
1430 III, 2, | 35. Na tle tych ogólnych rozważań
1431 III, 2, | filozofią w ciągu dziejów. Na tej podstawie można będzie
1432 IV, 1, | Analiza egzegetyczna jego mowy na Areopagu pozwala w niej
1433 IV, 1, | się powoływać wyłącznie na «Mojżesza i proroków»; musieli
1434 IV, 1, | koncepcje kładące większy nacisk na Boską transcendencję. ~Jednym
1435 IV, 1, | nie poprzestawali już oni na antycznych mitach, ale chcieli
1436 IV, 1, | Wkroczyli w ten sposób na drogę, która wychodząc od
1437 IV, 1, | drodze analizy racjonalnej. Na tej właśnie podstawie Ojcowie
1438 IV, 1, | kultury pogańskiej, takich na przykład jak gnoza. Filozofię
1439 IV, 1, | ezoteryczne spekulacje ma zapewne na myśli św. Paweł, gdy przestrzega
1440 IV, 1, | czczym oszustwem, opartą na ludzkiej tylko tradycji,
1441 IV, 1, | ludzkiej tylko tradycji, na żywiołach świata, a nie
1442 IV, 1, | żywiołach świata, a nie na Chrystusie» (2, 8). Jakże
1443 IV, 1, | wypowiadają się krytycznie na temat pewnej tendencji kulturowej,
1444 IV, 1, | tak wyczerpującą odpowiedź na dotąd nie rozstrzygnięte
1445 IV, 1, | rodzaju mądrości, która polega na prawości duszy i słowa oraz
1446 IV, 1, | filozofią platońską, aby oprzeć na niej swoje argumenty i odpowiedzi.
1447 IV, 1, | filozofii arystotelesowskiej na przykład, termin «teologia»
1448 IV, 1, | platońskiej i neoplatońskiej na szczególną wzmiankę zasługują
1449 IV, 1, | Augustyna miała pozostać na całe stulecia najdoskonalszą
1450 IV, 1, | filozoficznej i teologicznej znaną na Zachodzie. Bogaty osobistym
1451 IV, 1, | dzieło polegało wyłącznie na wyrażeniu prawd wiary w
1452 IV, 1, | aby otworzyć się pełniej na transcendencję. Rozum oczyszczony
1453 IV, 1, | zatem w stanie wznieść się na wyższe poziomy refleksji,
1454 IV, 1, | zdobycze rozumu otwartego na absolut i wszczepili w niego
1455 IV, 1, | spotkanie odbyło się nie tylko na płaszczyźnie kultur, z których
1456 IV, 1, | Jego rola polega raczej na poszukiwaniu sensu, na odkrywaniu
1457 IV, 1, | raczej na poszukiwaniu sensu, na odkrywaniu rozumowych uzasadnień,
1458 IV, 1, | dotychczas zostało powiedziane na temat najwyższej istoty,
1459 IV, 1, | niewzruszony pozostaje fundament, na którym opiera się pewność
1460 IV, 2, | to nie tylko ze względu na treść swojej doktryny, ale
1461 IV, 2, | swojej doktryny, ale także na dialogiczną relację, jaką
1462 IV, 2, | chrześcijańscy myśliciele odkrywali na nowo skarby filozofii starożytnej,
1463 IV, 2, | ufność. Jak łaska opiera się na naturze i pozwala jej osiągnąć
1464 IV, 2, | tak wiara opiera się na rozumie i go doskonali.
1465 IV, 2, | człowiek dochodzi do nich na mocy dobrowolnego i świadomego
1466 IV, 2, | także ta, która wskazuje na rolę Ducha Świętego w procesie
1467 IV, 2, | wspólnocie natury, opiera się na wierze i formułuje prawidłowy
1468 IV, 2, | filozoficznej, która opiera się na zdolności rozumu do badania
1469 IV, 2, | teologicznej, która opiera się na Objawieniu i bada treści
1470 IV, 3, | Objawienia, sprowadzając ją nawet na pozycje jawnie z nim sprzeczne.
1471 IV, 3, | przedstawiciele idealizmu starali się na różne sposoby przekształcić
1472 IV, 3, | doświadczeń, wśród których na pierwszy plan wysuwa się
1473 IV, 3, | skierowane przeciwko niemu. Na tym zdaje się polegać główny
1474 IV, 3, | zalążki myśli znajdują się na przykład w głębokich analizach
1475 IV, 3, | podążał bocznymi drogami, na których istniało ryzyko
1476 IV, 3, | rozumie, skupiła się bardziej na uczuciach i przeżyciach,
1477 IV, 3, | może silniej oddziaływać na słaby rozum; przeciwnie,
1478 IV, 3, | przeciwnie, jest wówczas narażona na poważne niebezpieczeństwo,
1479 IV, 3, | który kazałby skupić uwagę na specyfice i głębi bytu. ~
1480 IV, 3, | wzajemną autonomię. Odpowiedzią na odwagę (parresia) wiary
1481 V, 1, | wielość kierunków nakłada na Magisterium obowiązek wyrażania
1482 V, 1, | wyrażania własnej opinii na temat zgodności lub niezgodności
1483 V, 1, | aby wyrazić swoją opinię na temat określonych doktryn
1484 V, 1, | stuleci wypowiadało się na temat teorii głoszących
1485 V, 1, | doktrynach astrologicznych57; na wspomnienie zasługują też
1486 V, 1, | tradycjonalizmu60 ze względu na ich nieufność wobec przyrodzonych
1487 V, 1, | silny i pozytywny wpływ na poszukiwania filozoficzne
1488 V, 1, | odrębne nie tylko ze względu na swą zasadę, ale także ze
1489 V, 1, | zasadę, ale także ze względu na przedmiot»64. Należało zatem
1490 V, 1, | wielokrotnie zabierało głos na ten temat, przestrzegając
1491 V, 1, | przed pokusą racjonalizmu. Na tym tle należy umieścić
1492 V, 1, | że modernizm opiera się na tezach filozoficznych stanowiących
1493 V, 1, | błędnymi poglądami opartymi na tezach ewolucjonizmu, egzystencjalizmu
1494 V, 1, | raz jeszcze zwrócić uwagę na zagrożenia związane z bezkrytycznym
1495 V, 1, | wszystkich. Należy do nich na przykład postawa głębokiej
1496 V, 1, | filozofia poprzestawała na zadaniach skromniejszych,
1497 V, 1, | powracają dawne pokusy. Na przykład w niektórych współczesnych
1498 V, 1, | niebezpiecznych przejawów odwrotu na pozycje fideizmu, który
1499 V, 1, (72) | prawdę rzeczy, ale ze względu na autorytet samego Boga, który
1500 V, 1, (72) | tamże, rozdz. IV: DS 3016. Na tej podstawie wysuwał praktyczny
1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2500 | 2501-3000 | 3001-3481 |