1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2500 | 2501-3000 | 3001-3360
Centesimus annus
Rozdzial, Numer 1 Wprow, | płynące z tego korzenia, nie wyczerpały się z biegiem
2 Wprow, | J 14, 6).~W ten sposób nie tylko zostanie potwierdzona
3 Wprow, | fundamentu, „którego nikt nie może zastąpić” innym (por.
4 Wprow, | zjawiska najnowszej historii. Nie trzeba podkreślać, że uważna
5 Wprow, | pasterzy. Tego rodzaju analiza nie ma jednak na celu formułowania
6 I, | i jej rodziny. Pracownik nie miał nawet pewności, czy
7 I, | się przeciwstawić, jeśli nie z wolności, która w dziedzinie
8 I, | miał na myśli Leon XIII, nie były bynajmniej pozytywne.
9 I, | bezwzględny i nieludzki, że nie uznawał reguł ani norm.
10 I, | on wówczas przedstawiał, nie omieszkał wypowiedzieć się
11 I, | lektura encykliki. Papież nie miał wątpliwości, że wobec
12 I, | pokoju: współczesny czytelnik nie może nie dostrzec stanowczego
13 I, | współczesny czytelnik nie może nie dostrzec stanowczego potępienia
14 I, | prawa-obowiązku Kościoła bynajmniej nie była powszechnie przyjęta.
15 I, | pozaziemskiemu, które jednak nie oświecało i nie kształtowało
16 I, | które jednak nie oświecało i nie kształtowało obecności człowieka
17 I, | trzeba dziś powtórzyć, że nie ma prawdziwego rozwiązania „
18 I, | świadom, że własność prywatna nie jest wartością absolutną,
19 I, | posiadanie na własność ziemi18. Nie oznacza to jednak, że przytoczone
20 I, | nazywane związkami zawodowymi; nie czyni tego bynajmniej ze
21 I, | polityczną. Istotnie, Państwo nie może „zabronić ich zakładania”,
22 I, | gdyż „Państwo istnieje nie po to, by niszczyć prawo
23 I, | wówczas, a przynajmniej nie wykluczanej prawnie procedury
24 I, | procedury zatrudniania, nie przewidującej żadnych gwarancji
25 I, | higienicznych środowiska, ani też nie uwzględniającej wieku i
26 I, | uczucie ludzkości — pisze on — nie pozwalają wymagać takiej
27 I, | słusznej płacy”, o której nie może decydować „wolna umowa”
28 I, | obowiązkom i do niczego już nie jest obowiązany” 23. Ingerencja
29 I, | Państwa — mówiono wówczas — nie może dotyczyć określania
30 I, | przedsiębiorstwa i chcąc nie chcąc muszą być przyjęte,
31 I, | dzikiego kapitalizmu” nie trzeba było dzisiaj powtarzać
32 I, | i robotnikami, w których nie bierze się pod uwagę najbardziej
33 I, | sprawiedliwości, a co więcej, nie wahał się tu mówić o „sprawiedliwości
34 I, | zakorzenionego w przykazaniu, nikt nie może pozbawiać człowieka: „
35 I, | pozbawiać człowieka: „nikomu nie wolno znieważać bezkarnie
36 I, | prywatnej. Liberalizmowi zaś nie poświęca specjalnego rozdziału,
37 I, | temat obowiązków Państwa32. Nie może się ono ograniczać
38 I, | dziedziny życia społecznego, nie wyłączając gospodarki, przyczyniały
39 I, | każdej z nich. Jednakże nie znaczy to, że zdaniem Papieża
40 I, | ich prawa, bynajmniej zaś nie po to, by je tłumić37.~Trudno
41 I, | by je tłumić37.~Trudno nie zauważyć aktualności tych
42 I, | pracą, istnieją takie, które nie mają związku z żadnym wykonanym
43 II, | encykliki Rerum novarum nie zostałaby należycie upamiętniona,
44 II, | od „socjalizmu”, kiedy nie występował on jeszcze, jak
45 II, | dzieci; z drugiej strony nie mniejszą zdolność przewidzenia
46 II, | proletariatu). (...) To jednak nie rozwiąże trudności, a samej
47 II, | wzburza społeczeństwo” 39. Nie można było lepiej ukazać
48 II, | jednostki można urzeczywistnić nie uwzględniając jej samodzielnego
49 II, | społecznej natury człowieka nie jest jedynie Państwo, ale
50 II, | społeczny czy kolektywny podmiot nie może go zastąpić. Negacja
51 II, | myśli walkę klas. Papież nie zamierza oczywiście potępiać
52 II, | jest raczej idea konfliktu nie ograniczonego żadnymi względami
53 II, | porozumienie, a jego celem nie jest już ogólne dobro społeczeństwa,
54 II, | dokonywane wszelkimi środkami, nie wyłączając kłamstwa, terroru
55 II, | gospodarki, w którą Państwo nie powinno ingerować. Ma ono
56 II, | stronami, tak że jedna z nich nie może być na tyle silniejsza
57 II, | przy czym w żaden sposób nie może być naruszona wolność
58 II, | rolę związków zawodowych, nie tylko jako instrumentu pertraktacji,
59 II, | to, że wielka encyklika nie pozostała bez oddźwięku
60 II, | niej profetyczne orędzie nie zostało w całości przyjęte
61 II, | afirmacji własnej korzyści i nie daje się ograniczyć żadnymi
62 II, | wewnątrz poszczególnych Państw, nie byłyby możliwe wojny tak
63 II, | Krajów, podczas których nie cofnięto się przed pogwałceniem
64 II, | że prawdziwy pokój nigdy nie jest wynikiem zwycięstwa
65 II, | nowej wojny. Wojna jest nie tylko oczekiwana i przygotowywana,
66 II, | Ale wojna może prowadzić nie do zwycięstwa jednych i
67 II, | narodów, zakończyła się nie osiągnąwszy tych celów;
68 II, | to, by mechanizmy rynkowe nie stały się jedynym punktem
69 II, | przedsiębiorstw zagranicznych, które nie chcą w trwały sposób wiązać
70 II, | siebie grupy plemienne, które nie połączyły się jeszcze w
71 II, | Narodów Zjednoczonych. Wzrosła nie tylko świadomość prawa jednostek,
72 II, | zadowoleniem postępy tego procesu, nie można jednak przemilczeć
73 II, | celu wspieranie rozwoju, nie zawsze jest pozytywny. Ponadto
74 II, | Zjednoczonych dotąd się nie udało wypracować skutecznych
75 III, | Odpowiedzialność za to spoczywa nie tylko na obywatelach poszczególnych
76 III, | dialogu i solidarności, a nie walką czy wojną zmierzającą
77 III, | pogwałcenie praw pracy. Nie można zapominać, że zasadniczy
78 III, | wysiłkiem ludzi, którzy nie uciekali się do przemocy,
79 III, | odpowiedzi na czyjąś groźbę54. Nie przestaję dziękować Bogu,
80 III, | systemu gospodarczego, której nie należy rozpatrywać jedynie
81 III, | wymiar kulturowy i narodowy: nie można zrozumieć człowieka,
82 III, | aktywność gospodarczą, tak jak nie można go określić tylko
83 III, | rzeczywistość dowiodła, że nie da się tego dokonać, nie
84 III, | nie da się tego dokonać, nie zadając gwałtu ludzkiemu
85 III, | zmaganiach z przeciwnikiem, który nie czuje się związany zasadami
86 III, | politycznej prawo i moralność. Nie ulega wątpliwości, że walka,
87 III, | modlitwy i z pewnością byłaby nie do pomyślenia bez nieograniczonego
88 III, | rzeczywistości je pomnaża.~Nie można jednak pomijać niezliczonych
89 III, | wpływają one na wolność, ale nie determinują jej do końca;
90 III, | korzystanie z niej, ale nie mogą jej zniszczyć. Lekceważenie
91 III, | stworzonego dla wolności, jest nie tylko niedozwolone z punktu
92 III, | odkupienia. Nauka ta jest nie tylko integralną częścią
93 III, | będzie uwzględniał ten fakt i nie będzie przeciwstawiał korzyści
94 III, | własną autonomię i prawa55, nie można nigdy mylić z Królestwem
95 III, | losach Królestwa Bożego nie pozostaje bez związku z
96 III, | Królestwo Boże obecne w świecie, nie będąc ze świata, oświeca
97 III, | ludzkiej. Następstwa te nie mają charakteru mechanicznego
98 III, | ogarnia on wiele krajów i nie zamierzając tworzyć opozycji
99 III, | zainteresowaniem.~Kryzys marksizmu nie oznacza uwolnienia świata
100 III, | wyzwolenia, Kościół ofiarowuje nie tylko swą doktrynę społeczną
101 III, | stronie uciśnionych i by nie znaleźć się poza biegiem
102 III, | by nienawiść i przemoc nie zatriumfowały w sercach
103 III, | powinna narody jednoczyć, a nie dzielić. Pokój i pomyślność
104 III, | całego rodzaju ludzkiego, i nie można korzystać z nich w
105 III, | były często przedmiotem, a nie podmiotem, a zatem ich sytuacja
106 III, | podmiotem, a zatem ich sytuacja nie jest wynikiem wolnego wyboru
107 III, | ogólnemu dobru. Europa bowiem nie będzie mogła żyć w pokoju,
108 III, | i rozpaczy.~Ta potrzeba nie może jednak prowadzić do
109 III, | których światu jako całości nie brakuje, dla wzrostu gospodarczego
110 III, | 29. Rozwoju nie należy ponadto pojmować
111 III, | integralnie ludzkim61. Jego celem nie jest tylko zrównanie poziomu
112 III, | światopoglądowi narzuconemu siłą, a nie wypracowanemu przez wysiłek
113 III, | totalitaryzm i autokratyzm nie zostały jeszcze całkowicie
114 III, | Żaden autentyczny postęp nie jest możliwy bez poszanowania
115 IV, | też, że posiadanie dóbr nie jest prawem absolutnym,
116 IV, | pod tym względem człowiek nie powinien rzeczy zewnętrznych
117 IV, | zewnętrzne, które posiada, nie tylko za własne, ale za
118 IV, | wspólne w tym znaczeniu, by nie tylko jemu, ale i innym
119 IV, | wszystkich jego członków, nie wykluczając ani nie wyróżniając
120 IV, | członków, nie wykluczając ani nie wyróżniając nikogo. To stanowi
121 IV, | go przy życiu. Ziemia zaś nie wydaje owoców, jeśli ten
122 IV, | owoców, jeśli ten dar Boży nie spotyka się z właściwą odpowiedzią
123 IV, | indywidualnej. Oczywiście nie może przeszkadzać w tym,
124 IV, | czynniki: praca i ziemia; nie zawsze jednak pozostają
125 IV, | czasach nabiera znaczenia nie mniejszego niż własność
126 IV, | przedmiot, to czyni to na ogół nie tylko dla własnego użytku,
127 IV, | zresztą wiele dóbr, których nie można w odpowiedni sposób
128 IV, | znaczna większość ludzi, nie rozporządza takimi narzędziami,
129 IV, | zajmuje miejsce centralne. Nie jest dla nich dostępne zdobycie
130 IV, | rozwinąć swe możliwości. Nie mają oni możliwości wejścia
131 IV, | Krótko mówiąc, są oni, jeśli nie wyzyskiwani, to w znacznej
132 IV, | ich głowami, o ile wprost nie ogranicza już i tak zawężonej
133 IV, | gospodarczej, z której żyją. Nie wytrzymując konkurencji
134 IV, | bez możliwości integracji. Nie przyznaje się im żadnej
135 IV, | godnością.~Wielu innych ludzi nie żyje co prawda w warunkach
136 IV, | ziemia, a ci co ją uprawiają, nie są jej właścicielami i żyją
137 IV, | rzeczy nad ludźmi, bynajmniej nie zanikły; przeciwnie, ubodzy
138 IV, | przeciwnie, ubodzy cierpią dziś nie tylko z powodu braku dóbr
139 IV, | wiedzy i umiejętności, co nie pozwala im wyjść ze stanu
140 IV, | do lepszego wykorzystania nie tyle zasobów materialnych,
141 IV, | międzynarodowego, opartego nie na jednostronnej zasadzie
142 IV, | się do zmian. Ci, którzy nie potrafią dotrzymać kroku
143 IV, | ludzie starzy, młodzież nie umiejąca włączyć się w pełni
144 IV, | kobiety w tych warunkach nie jest bynajmniej łatwa.~
145 IV, | ludzkie potrzeby, które nie mają dostępu do rynku. W
146 IV, | sprawiedliwości i prawdy nie wolno dopuścić do tego,
147 IV, | ludzkie potrzeby pozostały nie zaspokojone i do wyniszczenia
148 IV, | encyklikę Rerum novarum, by nie sprowadzać ludzkiej pracy
149 IV, | systemem, modelem alternatywnym nie jest system socjalistyczny,
150 IV, | Tego rodzaju społeczeństwo nie przeciwstawia się wolnemu
151 IV, | zaspokojone. Jednakże zysk nie jest jedynym wskaźnikiem
152 IV, | się ich godność. Jest to nie tylko moralnie niedopuszczalne,
153 IV, | Celem zaś przedsiębiorstwa nie jest po prostu wytwarzanie
154 IV, | całemu społeczeństwu. Zysk nie jest jedynym regulatorem
155 IV, | przedsiębiorstwa.~Przekonaliśmy się, że nie do przyjęcia jest twierdzenie,
156 IV, | monopole, które wielu narodom nie pozwalają na włączenie się
157 IV, | znacznej mierze jeszcze nie rozwiązany problem zagranicznego
158 IV, | narody na głód i rozpacz nie byłoby rzeczą godziwą. Nie
159 IV, | nie byłoby rzeczą godziwą. Nie można wymagać, by zaciągnięte
160 IV, | że dziś problem polega nie tylko na tym, by dostarczyć
161 IV, | uzasadnione; trudno jednak nie podkreślić związanych z
162 IV, | samym systemie gospodarczym nie ma kryteriów pozwalających
163 IV, | Pragnienie, by żyć lepiej, nie jest niczym złym, ale błędem
164 IV, | być, i chce więcej mieć nie po to, aby bardziej być,
165 IV, | inwestycji. W tym kontekście nie mogę ograniczyć się tylko
166 IV, | również decyzja o takiej a nie innej inwestycji, w danej
167 IV, | dziedzinie produkcji, a nie w innej, jest zawsze wyborem
168 IV, | zużywa w nadmiarze i w sposób nie uporządkowany zasoby ziemi,
169 IV, | własnej woli, tak jakby nie miała ona własnego kształtu
170 IV, | może rozwijać, lecz któremu nie może się sprzeniewierzać.
171 IV, | odnoszenia ich do prawdy, nie posiadającego owej postawy
172 IV, | czemu zresztą bynajmniej nie poświęca się koniecznej
173 IV, | gdy słusznie, choć jeszcze nie w dostatecznej mierze okazuje
174 IV, | prawdziwej „ekologii ludzkiej”. Nie tylko ziemia została dana
175 IV, | rzeczy”, które można mieć lub nie mieć, według własnych upodobań,
176 IV, | pozbawiania życia dzieci nie narodzonych, aniżeli na
177 IV, | Krytyki te są skierowane nie tyle przeciwko konkretnemu
178 IV, | stając się dlań jedyną, nie podporządkowaną żadnej innej
179 IV, | przyczyny szukać należy nie tylko i nie tyle w samym
180 IV, | szukać należy nie tylko i nie tyle w samym systemie gospodarczym,
181 IV, | ludzkie, których ochrony nie da się zapewnić przy pomocy
182 IV, | zbiorowe i jakościowe, których nie da się zaspokoić za pośrednictwem
183 IV, | ze względu na ich naturę nie można i nie należy sprzedawać
184 IV, | na ich naturę nie można i nie należy sprzedawać i kupować.
185 IV, | postawy „bałwochwalczej”, nie biorącej pod uwagę istnienia
186 IV, | dóbr, które ze swej natury nie mogą być zwykłymi towarami.~
187 IV, | wykazało, że kolektywizm nie likwiduje alienacji, lecz
188 IV, | traktowany jedynie jako środek, nie zaś jako cel.~Należy sprowadzić
189 IV, | środków i celów: człowiek, nie uznając wartości i wielkości
190 IV, | osoby ludzkiej. Człowiek nie może oddać się czemuś, co
191 IV, | zatem taki człowiek, który nie chce wyjść poza samego siebie,
192 IV, | analizował i opisał Marks. Nie została natomiast przezwyciężona
193 IV, | posłuszeństwo prawdzie, nie może być wolny: posłuszeństwo
194 IV, | którym wolność gospodarcza nie jest ujęta w ramy systemu
195 IV, | jedną z przeszkód, które nie pozwalały skutecznie i w
196 IV, | stawić czoła tym problemom, nie wystarcza jednak do ich
197 IV, | 43. Kościół nie proponuje żadnych modeli.
198 IV, | rozwój osoby ludzkiej w pracy nie stoi w sprzeczności, lecz
199 IV, | władzy. Przedsiębiorstwa nie można uważać jedynie za „
200 IV, | pracę człowiek angażuje się nie tylko dla samego siebie,
201 IV, | natomiast być uprawniona, gdy nie jest produktywna, lub kiedy
202 IV, | dochodu, którego źródłem jest nie globalny rozwój pracy i
203 IV, | świata pracy87. Własność taka nie ma żadnego usprawiedliwienia
204 IV, | środki polityki gospodarczej nie pozwalałyby pracownikom
205 IV, | zadowalającego poziomu zatrudnienia, nie może znaleźć odpowiedniego
206 V, | najwyższą władzę ma prawo, a nie samowola ludzi.~Koncepcji
207 V, | kolektywnej świadomości nie mylą się, a zatem mogą sobie
208 V, | obiektywnej prawdy: jeżeli nie istnieje prawda transcendentna,
209 V, | swą pełną tożsamość, to nie istnieje też żadna pewna
210 V, | jednych drugim. Jeśli się nie uznaje prawdy transcendentnej,
211 V, | korzyści czy własnych poglądów, nie bacząc na prawa innych.
212 V, | podmiotem praw, których nikt nie może naruszać: ani jednostka
213 V, | klasa, naród lub państwo. Nie może tego czynić nawet większość
214 V, | ponad wszelkimi wartościami, nie będą tolerowały uznawania
215 V, | sposób pokojowy innymi93. Nie może zaś demokracja sprzyjać
216 V, | zdecydowanie za nią idą, nie są, z demokratycznego punktu
217 V, | widzenia, godni zaufania, nie godzą się bowiem z tym,
218 V, | że w sytuacji, w której nie istnieje żadna ostateczna
219 V, | zakamuflowany totalitaryzm.~Kościół nie zamyka bynajmniej oczu na
220 V, | chrześcijańska do tej kategorii nie należy. Nie będąc ideologią,
221 V, | tej kategorii nie należy. Nie będąc ideologią, wiara chrześcijańska
222 V, | ideologią, wiara chrześcijańska nie sądzi, by mogła ująć w sztywny
223 V, | sposoby, które bynajmniej nie są doskonałe. Tak więc metodą
224 V, | poszczególnych osób oraz Narodów, nie przestaje potwierdzać tego,
225 V, | dzisiaj dominację — co prawda nie wolną od sprzeczności —
226 V, | demokratyczne formy rządów, prawa te nie zawsze w pełni są respektowane.
227 V, | respektowane. Odnosi się to nie tylko do gorszącej sprawy
228 V, | społeczeństwa rozpatruje się nie przy użyciu kryteriów sprawiedliwości
229 V, | obraz dobra wspólnego, które nie jest zwykłą sumą korzyści
230 V, | porządku demokratycznego i nie ma tytułu do opowiadania
231 V, | zakresie gospodarki rynkowej, nie może przebiegać w próżni
232 V, | odpowiedzialność spoczywa nie na Państwie, ale na poszczególnych
233 V, | składa społeczeństwo. Państwo nie byłoby w stanie bezpośrednio
234 V, | inicjatywy jednostek, co jednak nie oznacza, że nie ma ono żadnej
235 V, | co jednak nie oznacza, że nie ma ono żadnej kompetencji
236 V, | organizacje przedsiębiorstw nie są przystosowane do swych
237 V, | ograniczone w czasie, by nie odbierać na stałe wspomnianym
238 V, | kompetencji oraz nadmiernie nie poszerzać zakresu interwencji
239 V, | niegodnym osoby ludzkiej. Nie obeszło się jednak bez przesady
240 V, | społeczność wyższego rzędu nie powinna ingerować w wewnętrzne
241 V, | ofiarować materialne wsparcie, nie upokarzając go przy tym
242 V, | upokarzając go przy tym i nie sprowadzając do roli przedmiotu
243 V, | miłość nigdy w Kościele nie wygasła, co więcej, wzrasta
244 V, | odpowiedzieć na swoje powołanie, nie znajduje koniecznego oparcia
245 V, | że ani rynek, ani Państwo nie są celem międzyludzkiego
246 V, | gubiąc człowieka w masie, nie uznają roli jego inicjatywy
247 V, | wszystkich ludzi.~Wymaganie to nie ogranicza się do własnej
248 V, | członków ludzkiej rodziny nie może pozostawać obcy, czy
249 V, | obojętny. Żaden człowiek nie może twierdzić, że nie jest
250 V, | człowiek nie może twierdzić, że nie jest odpowiedzialny za los
251 V, | wspólnocie międzynarodowej. Nie należy zresztą zapominać,
252 V, | zrozpaczonych rzesz ludzkich, które nie widzą realnej możliwości
253 VI, | rozwój kwestii społecznej i nie czynił tego bynajmniej po
254 VI, | udział w zbawieniu wiecznym. Nie chodzi tu o człowieka „abstrakcyjnego”,
255 VI, | Wynika stąd, że Kościół nie może opuścić człowieka i
256 VI, | ubogacenia godności człowieka. Nie może on nigdy zaniechać
257 VI, | aby odwlekanie leczenia nie uczyniło zła nieuleczalnym”.
258 VI, | Kościoła tyczy, to nigdy nie braknie jego w tej sprawie
259 VI, | orędzie społeczne Ewangelii nie powinno być traktowane jako
260 VI, | Mnieście uczynili” (Mt 25, 40), nie powinny pozostawać pobożnym
261 VI, | rzecz ubogich, która nigdy nie jest wyłączną ani nie dyskryminuje
262 VI, | nigdy nie jest wyłączną ani nie dyskryminuje innych grup.
263 VI, | dyskryminuje innych grup. Opcja ta nie dotyczy tylko ubóstwa materialnego,
264 VI, | się liczne formy ubóstwa nie tylko ekonomicznego, ale
265 VI, | dopiero wówczas, gdy ludzie nie będą traktować ubogiego,
266 VI, | pomocą drugiemu człowiekowi. Nie chodzi bowiem jedynie o
267 VI, | uboczu. Stanie się to możliwe nie tylko dzięki wykorzystaniu
268 VI, | się dziś społeczeństwa. Nie ma to oznaczać zniszczenia
269 VI, | światową. Zjawiska tego nie należy uważać za negatywne,
270 VI, | choćby najpotężniejsze, nie jest już w stanie tego dokonać.
271 VI, | te narody i kraje, które nie mają dużego znaczenia na
272 VI, | bardziej ludzkimi. Wiara bowiem nie tylko pomaga znaleźć rozwiązania,
273 VI, | cierpienia tak, aby się nie zagubił i nie zapominał
274 VI, | tak, aby się nie zagubił i nie zapominał o swej godności
275 VI, | narodowych i międzynarodowych nie jest tylko kwestią produkcji
276 VI, | liczna grupa ludzi, którzy nie wyznają żadnej religii,
277 VI, | porządku społecznego, w którym nie ma ucisku i w którym panuje
278 VI, | społeczeństwo potrzebują nie tylko tych dóbr, ale również
279 VI, | że zbyt wielu ludzi żyje nie w dobrobycie świata zachodniego,
280 VI, | wie, że to jego wołanie nie zawsze i nie przez wszystkich
281 VI, | jego wołanie nie zawsze i nie przez wszystkich przyjęte
282 VI, | własną drogą, świadomy, że nie postępuje naprzód sam, ale
283 VI, | go nawet wówczas, gdy ten nie zdaje sobie z tego sprawy.~
Dives in misericordia
Rozdzial, Numer 284 I, | jestem z wami, a jeszcze Mnie nie poznałeś? Kto Mnie zobaczył,
285 I, | odsłania się w Chrystusie. Nie mniejsza potrzeba tych przełomowych
286 I, | godności jego człowieczeństwa nie może się dokonać inaczej
287 I, | odniesienie do Boga, chodzi zaś nie tylko o odniesienie czysto
288 I, | człowieka samemu człowiekowi, nie może dokonać się inaczej,
289 I, | poprzez świat widzialny, nie jest jeszcze „widzeniem
290 I, | Ojca”. „Boga nikt nigdy nie widział (...)” pisze św.
291 I, | Bożego ostateczne znaczenie. Nie tylko mówi o nim i tłumaczy
292 I, | i powierzchownie, jakby nie pozostawiało miejsca dla
293 I, | świata współczesnego ujawnia nie tylko takie przeobrażenia,
294 I, | kiedykolwiek w dziejach. Nie przestając odsłaniać tych
295 I, | bowiem i wiara uczą nas nie tyle, abyśmy tajemnicę Boga
296 I, | zjednoczeniu z Nim. Czyż Chrystus nie powiedział, że Ojciec nasz, „
297 I, | Potrzebuje, choć często o tym nie wie. ~
298 II, | są nade wszystko ubodzy, nie mający środków do życia,
299 II, | wolności, są ślepi, którzy nie widzą całego piękna stworzenia,
300 II, | błogosławiony jest ten, kto we Mnie nie zwątpi” (Łk 7, 22 n.). ~
301 II, | Chodzi zaś w tym wypadku nie tylko o przykazanie czy
302 III, | zwracał się do ludzi, którzy nie tylko znali pojęcie miłosierdzia,
303 III, | w ciągu dziejów Izraela nie brakło proroków i mężów,
304 III, | Miłosierdzie, jak z tego widać, nie tylko należy do pojęcia
305 III, | miłosierdzia, pozwala na nie liczyć, przywodzi je na
306 III, | Z kolei zaś dziękuje za nie i sławi je wówczas, gdy
307 III, | sprawiedliwości Bożej, okazuje się zaś nie tylko w tylu wypadkach potężniejsze
308 III, | sprawiedliwości, a jednak jej się nie sprzeciwia, skoro założymy
309 III, | zaś miłości należy, to, że nie może ona nienawidzić i pragnąć
310 III, | que fecisti — „niczym się nie brzydzisz, co uczyniłeś” (
311 III, | ustąpić (...) ale miłość moja nie odstąpi od ciebie i nie
312 III, | nie odstąpi od ciebie i nie zachwieje się moje przymierze
313 III, | jestem z wami, a jeszcze Mnie nie poznałeś? Kto Mnie zobaczył,
314 III, (4) | dwie osoby, wówczas one nie tylko obdarzają się życzliwością,
315 III, (4) | oparciu o taką wierność. Nie zmienia tego okoliczność,
316 III, (4) | chodzi, miewa charakter nie tylko moralny, ale i prawny.
317 III, (4) | zawarte z Nim Przymierze, gdy nie dotrzymywał jego warunków.
318 III, (4) | 138 [137], 2; Mi 7, 20). „Nie z waszego powodu to czynię,
319 III, (4) | łamanie Przymierza, a więc nie może mieć pretensji do hesed
320 III, (4) | jest całkowicie darmo dana, nie zasłużona, że w tej postaci
321 III, (4) | gdyby ona zapomniała, Ja nie zapomnę o tobie!” (Iz 49,
322 III, (4) | bogactwo od hebrajskiego, nie oddaje więc wszystkich odcieni
323 III, (4) | w szczególnej syntezie - nie tylko bogactwo wyrażeń,
324 IV, | której słowo „miłosierdzie” nie pada ani razu, równocześnie
325 IV, | przejrzysty. Służy temu nie samo słownictwo, jak w Księgach
326 IV, | Ale nawet tego nikt mu nie chciał podać. ~Analogia
327 IV, | właśnie utraconą godność. Nie myślał o tym w przeszłości,
328 IV, | nią w świat. I zdaje się nie uświadamiać sobie tego nawet
329 IV, | które utracił, których „nie ma”, podczas gdy najemnicy
330 IV, | Bogu i względem ciebie; już nie jestem godzien nazywać się
331 IV, | ojca o przyjęcie — lecz nie na prawach syna, ale najemnika —
332 IV, | wstyd. Uświadamia sobie, że nie ma prawa do niczego więcej,
333 IV, | przypowieści o synu marnotrawnym nie występuje ani razu słowo „
334 IV, | jak w tekście oryginalnym nie ma też wyrażenia „miłosierdzie”.
335 IV, | Tym bardziej, że ów syn nie tylko roztrwonił swoją część
336 IV, | pozbawiło go godności syna, nie mogło być obojętne dla ojca.
337 IV, | żaden rodzaj postępowania nie mógł zmienić ani zniszczyć.
338 IV, | polega miłosierdzie Boże. Nie ulega wszak wątpliwości,
339 IV, | wyraża się w przypowieści nie tylko natychmiastową gotowością
340 IV, | starszego brata, który nigdy nie odszedł od Ojca i nie porzucił
341 IV, | nigdy nie odszedł od Ojca i nie porzucił jego domu. ~Ta
342 IV, | jest, łaskawa jest (...) nie szuka swego, nie unosi się
343 IV, | jest (...) nie szuka swego, nie unosi się gniewem, nie pamięta
344 IV, | nie unosi się gniewem, nie pamięta złego”, że „współweseli
345 IV, | przetrzyma” i że „nigdy nie ustaje” (1 Kor 13, 4-8).
346 IV, | który doznaje miłosierdzia, nie czuje się poniżony, ale
347 IV, | syn, nawet i marnotrawny, nie przestał być rzeczywistym
348 IV, | Chrystusowej przypowieści, nie sposób ocenić „od zewnątrz”.
349 IV, | znaczeniem miłosierdzia nie jest samo choćby najbardziej
350 IV, | uczniowie i naśladowcy. Nie przestała ona nigdy objawiać
351 IV, | sprawdzian tej miłości, która „nie daje się zwyciężyć złu,
352 V, | głębię tej miłości, która nie cofa się przed wstrząsającą
353 V, | zasługuje na miłosierdzie — i nie doznaje go od ludzi, którym
354 V, | czynił, a nawet najbliżsi nie potrafią Go osłonić i wyrwać
355 V, | swoim postępowaniem. Ale nie zostaje Mu oszczędzone —
356 V, | własnego swego Syna Bóg nie oszczędził”, ale „dla nas
357 V, | grzechem uczynił Tego, który nie znał grzechu” (2 Kor 5,
358 V, | że Ojciec własnego Syna nie oszczędził, ale uczynił
359 V, | Boski wymiar Odkupienia nie urzeczywistnia się w samym
360 V, | szczególny do człowieka, i to nie tylko do ludzi wierzących.
361 V, | objawił Chrystus, pozostaje nie tylko w stałej łączności
362 V, | istnienia. Jest to miłość, która nie tylko stwarza dobro, ale
363 V, | Przymierze Nowe i ostateczne, nie ograniczone do jednego ludu,
364 V, | posłannictwa? A przecież nie ostatnie jeszcze słowo Boga
365 V, | nim poniósł śmierć, mówi i nie przestaje mówić o Bogu-Ojcu,
366 V, | każdy kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne” (
367 V, | łzę, a śmierci już odtąd nie będzie, ani żałoby, ni krzyku,
368 V, | Dopóki „pierwsze rzeczy” nie przeminęły8, krzyż jest
369 V, | Chrystus jest Słowem, które nie przemija (por. Mt 24, 35),
370 V, | człowieka (por. Ap 3, 20), nie naruszając jego wolności,
371 V, | wolności wyzwolić miłość, która nie tylko jest aktem solidarności
372 V, | Czyż Chrystus ostatecznie nie staje na tym stanowisku
373 V, | miłosierdzia dostąpią” (Mt 5, 7), nie stanowią poniekąd streszczenia
374 V, | ludzkiego („miłosierni”), nie odsłaniają w tej samej perspektywie
375 V, | bowiem, którego Ojciec „nie oszczędził” (Rz 8, 32) ze
376 V, | który w swojej męce i krzyżu nie doznał miłosierdzia ludzkiego —
377 V, | Nim dla wszystkich ludzi. „Nie jest On bowiem Bogiem umarłych,
378 V, | jak Matka Ukrzyżowanego nie doświadczył tajemnicy krzyża,
379 V, | też tak jak Ona — Maryja — nie przyjął sercem owej tajemnicy,
380 V, | Zmartwychwstałego — udziałem Maryi. I nie przestaje ona w Niej i przez
381 V, | Albowiem wzięta do nieba, nie zaprzestała tego zbawczego
382 V, | niebezpieczeństwa, póki nie zostaną doprowadzeni do
383 VI, | profetyczną, która dotyczy nie tylko przeszłości Izraela,
384 VI, | których istnienia nawet nie podejrzewano jeszcze kilkadziesiąt
385 VI, | i techniki jest w stanie nie tylko dostarczyć nowych
386 VI, | krajów uprzemysłowionych, to nie można jednak zaprzeczyć,
387 VI, | wszystkich luków i krajów nie jest już czystą utopią,
388 VI, | Watykańskiego II Gaudium et spes nie jest z pewnością jedynym
389 VI, | nierzadko czyni to, czego nie chce, nie zaś to, co chciałby
390 VI, | czyni to, czego nie chce, nie zaś to, co chciałby czynić.
391 VI, | niepokojący? Wydaje się, że nie. Wręcz przeciwnie, napięcia
392 VI, | niejako tylko zarysowywać, nie okazując do końca istotnego
393 VI, | potwierdzając to niebezpieczeństwo i nie pozwalając żywić dawniejszych
394 VI, | Jednakże zagrożenie dotyczy nie tylko tego, co mogą ludzie
395 VI, | i duchowej egzystencji, nie możemy powiedzieć, ażeby
396 VI, | współczesna cywilizacja, nie tylko kryją w sobie możliwości
397 VI, | samej rodzinie ludzkiej nie brak takich jednostek, takich
398 VI, | społecznych, które głodują. Nie brak małych dzieci, które
399 VI, | na oczach swoich matek. Nie brak w różnych częściach
400 VI, | pomiędzy ludźmi i ludami nie tylko się utrzymuje, ale
401 VI, | cywilizacji materialnej, który nie pozwala rodzinie ludzkiej
402 VI, | człowieka. Niepokój ów żywią nie tylko ci, którzy są upośledzeni
403 VI, | postępu czy władzy. I chociaż nie brak i takich, którzy starają
404 VI, | takich, którzy starają się nie widzieć przyczyn tego niepokoju
405 VI, | 12. Trudno nie stwierdzić, że w świecie
406 VI, | względem sprawiedliwego Nie przestaje też poddawać uwadze
407 VI, | rozwijają. ~Trudno wszakże nie zauważyć, iż bardzo często
408 VI, | w imię sprawiedliwości. Nie na próżno Chrystus wytykał
409 VI, | że sprawiedliwość sama nie wystarcza, że — co więcej —
410 VI, | zniweczenia siebie samej jeśli nie dopuści się do kształtowanie
411 VI, | iniuria. Twierdzenie to nie deprecjonuje sprawiedliwości,
412 VI, | deprecjonuje sprawiedliwości, nie pomniejsza znaczenia porządku
413 VI, | stanowią niewątpliwe dobro nie tylko chrześcijańskiej,
414 VI, | społeczeństwo, dla którego nic już nie jest „święte” — wbrew wszelkim
415 VII | wyznając miłosierdzie i nie odstępując od niego w życiu —
416 VII, | pokrycia dla tego twierdzenia. Nie chodzi tutaj o doskonałość
417 VII, | chleb albo pijemy kielich, nie tylko głosimy śmierć Odkupiciela,
418 VII, | jest miłością” (1 J 4, 16), nie może objawiać się inaczej
419 VII, | Miłosierdzie odpowiada nie tylko najgłębszej prawdzie
420 VII, | Syna. Żaden grzech ludzki nie przewyższa tej mocy ani
421 VII, | przewyższa tej mocy ani jej nie ogranicza. Ograniczyć ją
422 VII, | niewyczerpalnym źródłem nawrócenia, nie tylko jako doraźnego aktu
423 VII, | taki sposób Go „widzą”, nie mogą żyć inaczej, jak stale
424 VII, | ukrzyżowanym i zmartwychwstałym nie tylko słowem swego nauczania,
425 VII, | modlił się do Ojca i o którą nie przestaje prosić za nas „
426 VII, | nas „w błaganiach, których nie można wyrazić słowami” (
427 VII, | Chrystus ukazał, że człowiek nie tylko doświadcza i „dostępuje”
428 VII, | najistotniej ewangeliczny proces nie jest tylko jednorazowym
429 VII, | wzajemnych stosunkach ludzi nigdy nie pozostaje aktem czy też
430 VII, | brak, wówczas czyny nasze nie są jeszcze prawdziwymi aktami
431 VII, | aktami miłosierdzia. Wówczas nie dokonało się jeszcze w pełni
432 VII, | aż po krzyż; wówczas też nie uczestniczymy jeszcze całkowicie
433 VII, | owe sądy o miłosierdziu nie dostrzegają tego podstawowego
434 VII, | cierpliwą” (por. 1 Kor 13, 4) nie stanowi zatarcia różnic:
435 VII, | oraz wzajemnego braterstwa. Nie sposób osiągnąć takiej więzi
436 VII, | Jednakże zasięg jej tutaj się nie kończy. Jeśli Paweł VI wielokrotnie
437 VII, | osiągnięcie tego celu nigdy nie będzie możliwe, jeżeli w
438 VII, | ząb za ząb” (Mt 5, 38), a nie postaramy się jej zasadniczo
439 VII, | zadania. Ów ludzki świat nie może stawać się bardziej
440 VII, | podstawowy warunek pojednania — nie tylko w stosunku Boga do
441 VII, | Chrystusie. Tajemnica ta stanowi nie tylko dla samego Kościoła
442 VII, | szczodrze wymagane przebaczenie nie niweczy obiektywnych wymagań
443 VII, | miłosierdzie jako jego źródło, nie oznacza pobłażliwości wobec
444 VII, | wartość człowieka, która nie może być zagubiona, której
445 VII, | duszpasterstwie. Strzeże zaś nie inaczej, jak strzegąc tego
446 VII, | apostolstwa, znajduje się nie co innego, jak tylko owo
447 VII, | społeczności Ludu Bożego. Nie może ono być spełnienie
448 VIII, | przełomowym jak nasz — Kościół nie może zapomnieć o modlitwie,
449 VIII, | pomiędzy ludźmi. A jeśli nieraz nie odważa się już wypowiedzieć
450 VIII, | słowa „miłosierdzie” albo nie znajduje dla niego pokrycia
451 VIII, | wypowiedział to słowo w imieniu nie tylko własnym, ale także
452 VIII, | jak prorocy do Boga, który nie może „brzydzić się tym,
453 VIII, | Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią” (Łk 23,
454 VIII, | ktokolwiek ze współczesnych nie podziela tej wiary i nadziei,
455 VIII, | pośrednictwem tej, która nie przestaje głosić „miłosierdzia
456 VIII, | świadomością, iż w tym dziele nie wolno mu pod żadnym warunkiem
Dominum et vivificantem
Rozdzial, Numer 457 Wstep, | stają się słowa, „które nie przeminą” (por. Mt 24, 35).
458 Wstep, | rzeczą, że rozważania te: nie zamierzają do końca zgłębić
459 1, | wewnętrznie ze sobą powiązane, nie tylko perspektywą tych samych
460 1, | nigdzie może w Piśmie Świętym nie znajduje tak szczególnego
461 1, | przypomni” — to znaczy nie tylko, że w sobie właściwy
462 1, | ale teraz [jeszcze] znieść nie możecie. Gdy zaś przyjdzie
463 1, | was do całej prawdy. Bo nie będzie mówił od siebie,
464 1, | Apostołowie „teraz znieść nie mogą”, wydaje się przede
465 1, | prawdy” wydaje się nieodzowne nie tylko w związku z samym
466 1, | moje odejście. Bo jeżeli nie odejdę, Pocieszyciel nie
467 1, | nie odejdę, Pocieszyciel nie przyjdzie do was. A jeżeli
468 1, | odejdzie przez Krzyż: przyjdzie nie tylko w następstwie, ale
469 1, | Kor 2, 10) jako Miłość-Dar nie stworzony. Można powiedzieć,
470 1, | jest Miłością i Darem (nie stworzonym), z którego jakby
471 1, | pojęcie stworzenia oznacza nie tylko powołanie do istnienia
472 1, | Księgi Rodzaju. „Jeżeli nie odejdę, Pocieszyciel nie
473 1, | nie odejdę, Pocieszyciel nie przyjdzie do was. A jeżeli
474 1, | Duch Pański. Oczywiście, że nie można w tym wypadku mówić
475 1, | które włożyłem ci w usta,~nie zejdą z twych własnych ust
476 1, | Osoby owego Sługi Jahwe. Nie jest natomiast sam odrębną
477 1, | starotestamentowy kontekst nie pozwala mówić rozróżnieniu
478 1, | rodzinnym Nazarecie Jezus nie został przyjęty jako Mesjasz,
479 1, | mocniejszy ode mnie, któremu nie jestem godzien rozwiązać
480 1, | zapowiada Mesjasza-Chrystusa nie tylko jako Tego, który „
481 1, | rzeczywistości mesjańskiej. Jan jest nie tylko prorokiem, ale także
482 1, | ustach Jana Chrzciciela jest nie mniej radykalnym wyrazem
483 1, | teofania trynitarna, która nie tylko potwierdza świadectwo
484 1, | Jego uroczyste wyniesienie nie ogranicza się tylko do mesjańskiego
485 1, | przekazał Mi wszystko. Nikt też nie wie, kim jest Syn, tylko
486 1, | Boga i o swoim synostwie; nie mówi wprost o Duchu, który
487 1, | współistotnym” i dlatego „nikt nie wie, kim jest Syn, tylko
488 1, | sposób. Duch Święty jest nie tylko darem dla Osoby (dla
489 1, | posłaniem Ducha Świętego. Nie ma posłania Ducha Świętego (
490 1, | Zmartwychwstania: „jeżeli nie odejdę, Pocieszyciel nie
491 1, | nie odejdę, Pocieszyciel nie przyjdzie do was” (J 16,
492 1, | pokarmy ziemskie nigdy w pełni nie nasycą”14. „Duch Boży (...)
493 2, | moje odejście. Bo jeżeli nie odejdę, Pocieszyciel nie
494 2, | nie odejdę, Pocieszyciel nie przyjdzie do was” (J 16,
495 2, | o sądzie. O grzechu — bo nie wierzą we Mnie; o sprawiedliwości
496 2, | bo idę do Ojca i już Mnie nie ujrzycie; wreszcie o sądzie —
497 2, | krzyżową. Jednakże Chrystus nie przyszedł na świat, aby
498 2, | grzech ów polega na tym, iż „nie uwierzyli w Niego”, zasięg
499 2, | krzyżową. Trudno jednak nie dostrzec, że ów „wąski”,
500 2, | do grzechu tych, którzy „nie uwierzyli w Niego”, skazując
1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2500 | 2501-3000 | 3001-3360 |