1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2366
(...) Ecclesia de Eucharistia
Rozdzial, Paragraf
501 IV, 46 | dla ich ważności, sprawia, że proszący nie posiada dyspozycji,
502 V, 47 | przyjęcia. Jednak ocena ze strony Jezusa jest zupełnie
503 V, 48 | zbanalizowania tej « zażyłości » ze swym Oblubieńcem i nie zapominał,
504 V, 49 | Można zatem powiedzieć, że Eucharystia kształtowała
505 V, 50 | wiary Kościoła i zgodnie ze wskazaniami duszpasterskimi,
506 V, 51 | młodsze. Jest to zgodne ze wskazaniem Soboru Watykańskiego
507 V, 51 | wprowadzane bez uważnej oceny ze strony kompetentnych władz
508 V, 51 | dokonana w ścisłym kontakcie ze Stolicą Apostolską. Jak
509 V, 52 | trzeba z żalem stwierdzić, że począwszy od czasów posoborowej
510 VI, 53 | pierwszy rzut oka wydaje się, że Ewangelia milczy na ten
511 VI, 53 | o Maryi. Wiadomo jednak, że była Ona obecna wśród Apostołów,
512 VI, 55 | Maryja była wezwana do wiary, że Ten, którego poczęła « za
513 VI, 55 | na wzór wiary Dziewicy, że ten sam Jezus, Syn Boży
514 VI, 56 | zapowiedź starego Symeona, że to Dziecko będzie « znakiem
515 VI, 56 | znakiem sprzeciwu » i że « miecz » przeszyje także
516 VI, 57 | przyjmowanie tego daru. Oznacza to, że –na wzór Jana– przyjmiemy
517 VI, 57 | Kościół iEucharystia są ze sobą nierozerwalnie związane,
518 Zak, 59 | kapłańskich. Doznaję dziś łaski, że dane mi jest ofiarować Kościołowi
519 Zak, 59 | umiłowani Bracia i Siostry, że wświetle waszej wiary i
520 Zak, 59 | przez Apostołów. Pozwólcie że, podobnie jak Piotr pod
521 Zak, 61 | wymogów wypływających z faktu, że jest on sakramentem komunii
Evangelium vitae
Rozdzial, Paragraf, Numer
522 Wprow, 0, | ludzkich narodzin i ukazuje, że radość mesjańska jest fundamentem
523 Wprow, 1, | Kościół jest świadom, że Ewangelia życia, przekazana
524 Wprow, 1, | oraz dojść do przekonania, że każda ludzka istota ma prawo
525 Wprow, 1, | tak (...) umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego
526 Wprow, 2, | Każdy człowiek właśnie ze względu na tajemnicę Słowa
527 Wprow, 2, | przestępstwa, w przekonaniu, że wyrażam w ten sposób autentyczne
528 Wprow, 2, | relacje między ludźmi. Fakt, że prawodawstwo wielu państw,
529 Wprow, 2, | odpowiedzialnej i czynnej reakcji ze strony społeczności narodowych
530 Wprow, 2, | i niepokojący jest fakt, że nawet ludzkie sumienie zostaje
531 Wprow, 3, | skierowałem osobny list do każdego ze Współbraci, aby w duchu
532 Wprow, 3, | domowe i wyrażam nadzieję, że odrodzi się i umocni w każdym
533 Wprow, 3, | służy życiu, zwracam się ze szczególnie naglącym wezwaniem,
534 I, 1, | uczynił i nie cieszy się ze zguby żyjących. Stworzył
535 I, 1, | składał również pierwociny ze swej trzody i z ich tłuszczu,
536 I, 1, | bardzo jasno wskazuje jednak, że Bóg, choć wybiera ofiarę
537 I, 1, | przeznaczeniem człowieka. To prawda, że podobnie jak wcześniej Adam,
538 I, 1, | jedną wielką rodzinę11, jako że wszyscy mają udział w tym
539 I, 1, | bratobójstwo, czyli największa ze zbrodni, w momencie gdy
540 I, 2, | wagi, związane z faktem, że w świadomości zbiorowej
541 I, 2, | prawa”, do tego stopnia, że żąda się uznania ich pełnej
542 I, 2, | Jeszcze groźniejszy jest fakt, że w dużej mierze dochodzi
543 I, 2, | rodziny, która przecież ze swej natury powinna być „
544 I, 2, | poznania i etyki oraz sprawia, że coraz trudniej jest zrozumieć
545 I, 2, | związane z codziennym życiem i ze stosunkami między ludźmi,
546 I, 2, | rodziny pozostają często same ze swoimi problemami. Nie brak
547 I, 2, | przeciw kobietom — sprawiają, że opowiedzenie się po stronie
548 I, 2, | czego dowodem jest sam fakt, że próbuje się przesłaniać
549 I, 2, | odwracać uwagę od tego, że w rzeczywistości zagrożone
550 I, 2, | osób, jest również prawdą, że stoimy tu wobec rzeczywistości
551 I, 2, | łonie matki w taki sposób, że nie jest konieczna pomoc
552 I, 2, | pomoc lekarza. Wydaje się, że prawie wyłącznym celem badań
553 I, 2, | odpowiedzialności. ~Twierdzi się często, że antykoncepcja, jeśli jest
554 I, 2, | Kościołowi katolickiemu, że w rzeczywistości sprzyja
555 I, 2, | małżeńskiego — sprawiają, że ta właśnie pokusa staje
556 I, 2, | jednej rośliny. To prawda, że nie brak przypadków, w których
557 I, 2, | Życie, które może się począć ze współżycia mężczyzny i kobiety,
558 I, 2, | ustala się błędny pogląd, że jest ona wyrazem wymogów „
559 I, 2, | bardziej niepokojący w związku ze zgłaszanymi tu i ówdzie
560 I, 2, | osobistego i rodzinnego, tak że z jednej strony chory, mimo
561 I, 2, | człowieka, który łudzi się, że w ten sposób może zapanować
562 I, 2, | ludności i obawiają się, że narody najbardziej płodne
563 I, 2, | tylko zagrożenia zewnętrzne, ze strony żywiołów przyrody
564 I, 2, | można na koniec zaprzeczyć, że również środki społecznego
565 I, 2, | podejmują takie decyzje, ze swej natury zbrodnicze.
566 I, 2, | raczej tym bardziej gorsząca, że powstaje właśnie w społeczeństwie,
567 I, 2, | nie zauważymy bez trudu, że te deklaracje praw osób
568 I, 3, | autonomią i wychodzi już ze stanu całkowitej zależności
569 I, 3, | właśnie na uznaniu faktu, że człowiek, inaczej niż zwierzęta
570 I, 3, | utożsamiać godność osobową ze zdolnością do bezpośredniego
571 I, 3, | sprawdzalny. Jest oczywiste, że w takich warunkach nie ma
572 I, 3, | innym. Chociaż prawdą jest, że do eliminacji życia poczętego
573 I, 3, | litości, nie można zaprzeczyć, że tego rodzaju kultura śmierci
574 I, 3, | wielkim darem Stwórcy, jako że ma służyć osobie i jej spełnieniu,
575 I, 3, | kosztem innych. Jednakże fakt, że także inni mają podobne
576 I, 3, | Można odnieść wrażenie, że wszystko odbywa się z pełnym
577 I, 3, | takich sytuacji oznacza, że działają już mechanizmy,
578 I, 4, | Rdz 4, 13-14). Kain uważa, że nigdy nie uzyska Bożego
579 I, 4, | przebaczenia za swój grzech i że jego nieuniknionym przeznaczeniem
580 I, 4, | Jeśli Kain potrafi wyznać, że jego wina jest „zbyt wielka”,
581 I, 4, | zbyt wielka”, to dlatego, że uświadamia sobie, że znajduje
582 I, 4, | dlatego, że uświadamia sobie, że znajduje się przed obliczem
583 I, 4, | ziemskich stworzeń; uznaje, że jest tylko jedną z wielu
584 I, 4, | transcendentny” charakter tego, że „istnieje jako człowiek”.
585 I, 4, | Nie dziwi zresztą fakt, że gdy raz wykluczy się odniesienie
586 I, 4, | niezdatnego rozumu, tak że czynili to, co się nie godzi” (
587 I, 4, | człowiek skłonny jest sądzić, że życie straciło wszelki sens,
588 I, 4, | relacji z innymi, z Bogiem i ze światem. Zostaje sprowadzone
589 I, 4, | przyjęta, to tylko dlatego, że wyraża pragnienie czy wręcz
590 I, 4, | cenę”, a wcale nie dlatego, że oznacza bezwarunkową akceptację
591 I, 4, | odpowiedzialne nie tylko dlatego, że toleruje albo popiera zachowania
592 I, 4, | się od Boga i mniemając, że mogą zbudować ziemską społeczność
593 I, 4, | znikczemnieli w swoich myślach”, tak że „zaćmione zostało bezrozumne
594 I, 4, | por. Iz 5, 20), znaczy to, że weszło już na drogę niebezpiecznej
595 I, 5, | które Bóg ukazywał ludziom, że pragnie przekazać im swoje
596 I, 5, | apostoł Piotr: „Wiecie bowiem, że z waszego, odziedziczonego
597 I, 5, | objawia też człowiekowi, że jego wielkość, a zatem jego
598 I, 5, | siebie. Właśnie dlatego, że krew Jezusa została wylana
599 I, 5, | absolutnej pewności co do tego, że zgodnie z Bożym zamysłem
600 I, 5, | św. Paweł zapewnia nas, że dzisiejsze zwycięstwo nad
601 I, 5, | być może także dlatego, że środki społecznego przekazu
602 I, 5, | rodziny, ludzi zmagających się ze szczególnymi problemami
603 I, 5, | Gdy działają one zgodnie ze swą autentyczną inspiracją,
604 I, 5, | wiara daje nam pewność, że Ojciec, „który widzi w ukryciu” (
605 I, 5, | ale już teraz sprawia, że przynoszą trwały pożytek
606 I, 5, | trzeba także zaliczyć fakt, że w wielu kręgach opinii publicznej
607 I, 5, | ten wynika z przekonania, że współczesne społeczeństwo
608 I, 5, | nam w pełni uświadomić, że stoimy wobec nadludzkiego,
609 I, 5, | głębiej uświadomić sobie, że otrzymał od swego Pana łaskę
610 II, 1, | bezsilności: wydaje się, że dobro nigdy nie znajdzie
611 II, 1, | od chwili stworzenia, tak że mimo negatywnych wpływów
612 II, 1, | świadectwem Bożym potwierdza, że Bóg jest z nami, by nas
613 II, 1, | 30. Ze spojrzeniem utkwionym w
614 II, 2, | Boga. Kiedy wydaje się, że naród jest już skazany na
615 II, 2, | wzorcowym. Poucza ono Izraela, że za każdym razem gdy jego
616 II, 2, | ludzkości? Jest zrozumiałe, że niewinny człowiek, zmiażdżony
617 II, 2, | ufnością i uwielbieniem: „Wiem, że Ty wszystko możesz, co zamyślasz,
618 II, 3, | i podlega ograniczeniom, że także ich życie jest dobrem,
619 II, 3, | Niego dobrą nowinę o tym, że Bóg się nimi interesuje,
620 II, 3, | pod władzą diabła, dlatego że Bóg był z Nim” (por. Dz
621 II, 3, | Dz 10, 38), Kościół wie, że jest zwiastunem orędzia
622 II, 3, | człowiek, który uznaje, że jego życie jest dotknięte
623 II, 3, | ewangelicznej przypowieści — że potrafi zapewnić sobie życie
624 II, 3, | wielkość i wartość życia, jako że Jego ofiara na krzyżu staje
625 II, 3, | kieruje się przeświadczeniem, że jest ono w ręku Ojca. Dlatego
626 II, 4, | stworzeń żyjących, jako że człowiek, choć jest spokrewniony
627 II, 4, | wewnętrznej więzi łączącej go ze Stwórcą: jaśnieje w nim
628 II, 4, | podkreślona zwłaszcza przez fakt, że tylko jego stworzenie zostaje
629 II, 4, | postanowienia, by połączyć człowieka ze Stwórcą szczególną i specyficzną
630 II, 4, | Mądrości Syracha stwierdza, że Bóg stwarzając ludzi „przyodział
631 II, 4, | swego serca, musi uznać, że i do niego odnoszą się słowa
632 II, 4, | człowieka. ~„Czym jest człowiek, że o nim pamiętasz, i czym —
633 II, 4, | i czym — syn człowieczy, że się nim zajmujesz?” — pyta
634 II, 4, | znajduje odpoczynek, jak pisze ze wzruszeniem i zdumieniem
635 II, 4, | Panu Bogu naszemu za to, że stworzył tak cudowne dzieło,
636 II, 5, | J 1, 4), polega na tym, że człowiek zostaje zrodzony
637 II, 5, | życiem”; ukazuje przy tym, że zrodzenie przez Boga jest
638 II, 5, | myśmy uwierzyli i poznali, że Ty jesteś Świętym Boga” (
639 II, 5, | ujawniło, czym będziemy. Wiemy, że gdy się objawi, będziemy
640 II, 5, | jego źródeł, czyli z faktu, że pochodzi ono od Boga, ale
641 II, 5, | radosnym przeświadczeniu, że można uczynić z własnej
642 II, 6, | tym miejscu podkreślić, że fundamentem świętości życia
643 II, 6, | swoje stworzenia. To prawda, że życie człowieka jest w ręku
644 II, 6, | Boga, ale prawdą jest też, że są to ręce miłujące, podobne
645 II, 6, | uczynił i nie cieszy się ze zguby żyjących. Stworzył
646 II, 6, | Trzeba oczywiście przyznać, że w Starym Testamencie ta
647 II, 6, | poszanowania życia: „Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie
648 II, 6, | niebie; ponieważ On sprawia, że słońce Jego wschodzi nad
649 II, 7, | 2, 16-17) jasno ukazuje, że w odniesieniu do widzialnej
650 II, 7, | Sobór pragnie podkreślić, że zrodzenie dziecka jest wydarzeniem
651 II, 7, | genealogia osoby. Jeśli mówimy, że małżonkowie jako rodzice
652 II, 7, | prawa biologii, ale na to, że w ludzkim rodzicielstwie
653 II, 8, | to łatwo wyjaśnić faktem, że nawet sama możliwość działania
654 II, 8, | przekonanie wynika między innymi ze świadomości, że Izrael jest
655 II, 8, | między innymi ze świadomości, że Izrael jest ludem Przymierza,
656 II, 8, | dochodzi tu przeświadczenie, że życie przekazywane przez
657 II, 8, | stronicach Biblii, które ze czcią i miłością mówią o
658 II, 8, | ufność oraz wyrazić pewność, że istnieje Boży plan wobec
659 II, 8, | tchnienie i życie, dlatego, że wy gardzicie sobą teraz
660 II, 8, | wejrzał łaskawie i zdjął ze mnie hańbę” (Łk 1, 25).
661 II, 8, | natury, on rozradował się ze względu na tajemnicę; ona
662 II, 8, | dobra samych matek, tak że na mocy podwójnego cudu
663 II, 8, | O synu jest powiedziane, że się rozradował, a o matce,
664 II, 8, | się rozradował, a o matce, że została napełniona Duchem
665 II, 9, | Człowiek wierzący wie, że jego życie jest w ręku Boga: „
666 II, 9, | człowiekowi wydaje się, że nie ma już szans na odzyskanie
667 II, 9, | odzyskanie zdrowia — tak że chciałby zawołać: „Dni moje
668 II, 9, | wartością absolutną, tak że może on zostać wezwany,
669 II, 9, | nadejście Zbawiciela poświadcza, że życie ziemskie nie jest
670 II, 9, | spotkanie swoich oprawców ze słowami przebaczenia (por.
671 II, 10, | dla istnienia innych, jako że zostają zniesione bariery,
672 II, 10, | znaczenie. ~Nic dziwnego zatem, że Przymierze, jakie Bóg zawiera
673 II, 10, | Przymierze, jakie Bóg zawiera ze swoim ludem, jest tak mocno
674 II, 10, | Prorocy przypominali z mocą, że tylko Bóg jest prawdziwym
675 II, 10, | miłości do braci: „My wiemy, że przeszliśmy ze śmierci do
676 II, 10, | My wiemy, że przeszliśmy ze śmierci do życia, bo miłujemy
677 II, 11, | tego wszystkiego, „widząc, że w ten sposób oddał ducha”,
678 II, 11, | Zaprawdę, powiadam ci: Dziś ze Mną będziesz w raju” (Łk
679 II, 11, | zbawieniem także przez to, że ich uzdrawiał i dobrze czynił
680 II, 11, | Tym samym obwieszcza On, że życie osiąga swój szczyt,
681 III, 1, | wszechświatem. Wszystko to wskazuje, że od samego początku jego
682 III, 1, | pokarmem jest świadomość, że przykazania Pańskie są darem
683 III, 2, | Rdz 9, 5-6). ~Bóg ogłasza, że jest absolutnym Panem życia
684 III, 2, | ten sposób Bóg ukazuje, że „nie cieszy się ze zguby
685 III, 2, | ukazuje, że „nie cieszy się ze zguby żyjących” (Mdr 1,
686 III, 2, | jest zabójcą, a wiecie, że żaden zabójca nie nosi w
687 III, 2, | utrudzonemu, nie liczą się ze Stwórcą, lecz bez skrupułów
688 III, 2, | zabijaj”. Powszechnie wiadomo, że w pierwszych wiekach zabójstwo
689 III, 2, | apostazją i cudzołóstwem — i że skruszony zabójca musiał
690 III, 2, | Nie ulega wątpliwości, że wewnętrzna wartość życia
691 III, 2, | obrony własnej tylko dlatego, że nie dość miłuje życie lub
692 III, 2, | Zdarza się niestety, że konieczność odebrania napastnikowi
693 III, 2, | moralnej odpowiedzialności ze względu na brak posługiwania
694 III, 2, | winy47. ~Jest oczywiste, że aby osiągnąć wszystkie te
695 III, 2, | społeczeństwie świadomości, że bezpośrednie odebranie życia
696 III, 2, | Katolickiego, potwierdzam, że bezpośrednie i umyślne zabójstwo
697 III, 3, | prawdzie, jeśli się uzna, że chodzi tu o zabójstwo, a
698 III, 3, | bezbronna do tego stopnia, że jest pozbawiona nawet tej
699 III, 3, | je powoduje. ~To prawda, że często przerwanie ciąży
700 III, 3, | Czasem zachodzi obawa, że poczęte dziecko będzie musiało
701 III, 3, | jest tak silnej presji, że czuje się psychicznie zmuszona
702 III, 3, | nie ulega wątpliwości, że w takim przypadku odpowiedzialność
703 III, 3, | wielodzietne albo zmagające się ze szczególnymi trudnościami
704 III, 3, | przerywanie ciąży, uważając, że owoc poczęcia przed upływem
705 III, 3, | cennymi dowodami. Ukazała ona, że od pierwszej chwili istnieje
706 III, 3, | widzenia powinności moralnej, że nawet samo prawdopodobieństwo
707 III, 3, | nauczał i nadal naucza, że owoc ludzkiej prokreacji
708 III, 3, | wyciągnąć logiczny wniosek, że także ona jest objęta Bożym
709 III, 3, (60) | cię»” (1 4-5). Psalmista, ze swej strony, zwraca się
710 III, 3, | pierwszej chwili zetknięcia się ze światem grecko-rzymskim,
711 III, 3, | kościelnych, przypomina, że chrześcijanie uważają za
712 III, 3, | XXIII potwierdził prawdę, że życie ludzkie jest święte,
713 III, 3, | pozwoliła Pawłowi VI stwierdzić, że nauczanie w tej dziedzinie „
714 III, 3, | tej doktryny — oświadczam, że bezpośrednie przerwanie
715 III, 3, | embrionie ludzkim, pod warunkiem że uszanują życie i integralność
716 III, 3, | trzeba zarazem stwierdzić, że wykorzystywanie embrionów
717 III, 3, | narodzonego dziecka. W istocie ze względu na złożoność tych
718 III, 3, | dziecka. Zważywszy jednak, że możliwości leczenia przed
719 III, 3, | ograniczone, nierzadko zdarza się, że techniki te służą mentalności
720 III, 3, | kształtują życie i sprawiają, że nawet w trudnych warunkach
721 III, 4, | zapominając o niej, sądzi, że sam jest dla siebie kryterium
722 III, 4, | kryterium i normą oraz uważa, że ma prawo domagać się również
723 III, 4, | czyn lub zaniedbanie, które ze swej natury lub w intencji
724 III, 4, | poprawy zdrowia. Rezygnacja ze środków nadzwyczajnych i
725 III, 4, | to nie sposób utrzymywać, że wszyscy są zobowiązani do
726 III, 4, | Już Pius XII stwierdził, że jest dozwolone uśmierzanie
727 III, 4, | Katolickiego, potwierdzam, że eutanazja jest poważnym
728 III, 4, | którzy — jak lekarze — ze względu na naturę swojego
729 III, 4, | Pana znaczy także uznać, że cierpienie, choć samo w
730 III, 4, | w cierpieniach za was i ze swej strony w moim ciele
731 III, 5, | zdrowia. ~Nierzadko uważa się, że życie człowieka jeszcze
732 III, 5, | nich. Utrzymuje się także, że tylko człowiek znajdujący
733 III, 5, | indziej znów uważa się, że prawo cywilne nie może żądać
734 III, 5, | sumienia jednostki, to znaczy, że ustanawiając te normy, które
735 III, 5, | drugiej strony uważa się, że szacunek dla wolności wyboru
736 III, 5, | się spotkać z poglądem, że relatywizm ten jest warunkiem
737 III, 5, | warunkiem demokracji, jako że tylko on miałby gwarantować
738 III, 5, | tym poglądem. ~To prawda, że historia zna przypadki zbrodni
739 III, 5, | parlamentarna lub społeczna uchwala, że zabicie jeszcze nie narodzonego
740 III, 5, | ładu demokratycznego, tak że stałby się on jedynie mechanizmem
741 III, 5, | Mógłby ktoś pomyśleć, że również taka funkcja demokracji,
742 III, 5, | ma swoją wartość, jako że służy pokojowi społecznemu.
743 III, 5, | trwałego pokoju, tym bardziej, że pokój, jeśli jego miarą
744 III, 5, | Nie ulega wątpliwości, że zadanie prawa cywilnego
745 III, 5, | nigdy jednak nie może uznać, że jest prawem jednostek —
746 III, 5, | innych właśnie dlatego, że społeczeństwo ma prawo i
747 III, 5, | Podkreśla się dzisiaj, że prawdziwe dobro wspólne
748 III, 5, | by wysunąć zastrzeżenie, że nie dotyczy to eutanazji,
749 III, 5, | życia, właśnie dlatego, że prowadzi do zabójstwa osoby,
750 III, 5, | wspólnego. Wynika stąd, że gdy prawo cywilne dopuszcza
751 III, 5, | przestrzegało stanowczo, że „trzeba bardziej słuchać
752 III, 5, | miecza, gdyż jest przekonany, że „tu się okazuje wytrwałość
753 III, 5, | Można bowiem zauważyć, że podczas gdy w niektórych
754 III, 5, | przypadkach może się zdarzyć, że wykonywanie pewnych działań,
755 III, 5, | wykonywanie pewnych działań, ze swej natury obojętnych albo
756 III, 5, | można się słusznie obawiać, że gotowość do wykonywania
757 III, 5, | samej swej natury, już to ze względu na określony kontekst
758 III, 5, | też wykorzystując fakt, że prawo cywilne je przewiduje
759 III, 5, | nie chronione. Oznacza to, że lekarze, personel medyczny
760 III, 6, | żadnych wyjątków. Wskazują, że wybór określonych postaw
761 III, 7, | podtrzymywani przekonaniem, że otrzymaliśmy ją w darze
762 III, 7, | i wdzięczną świadomość, że jesteśmy ludem życia i dla
763 III, 7, | obowiązkiem, który rodzi się ze świadomości, że jesteśmy „
764 III, 7, | rodzi się ze świadomości, że jesteśmy „ludem [Bogu] na
765 III, 8, | przerasta własną naturę: ze śmiertelnego staje się nieśmiertelny,
766 III, 8, | staje się nieśmiertelny, ze zniszczalnego niezniszczalny,
767 III, 8, | Chrystusa; jest ukazywaniem, że „bezinteresowny dar z siebie”
768 III, 8, | oznacza w szczególności, że absolutnie niedopuszczalne
769 III, 8, | rozumu i doświadczenia, że chrześcijańskie orędzie
770 III, 8, | życiu, zdajemy sobie sprawę, że także do nas skierowana
771 III, 8, | zachęta winna rozbrzmiewać ze szczególną mocą w sercach
772 III, 8, | wszystkim oczekuje się, że będziemy niestrudzonymi
773 III, 8, | Mamy być w świecie, ale nie ze świata (por. J 15, 19; 17,
774 III, 9 | Dziękuję Ci, że mnie stworzyłeś tak cudownie” (
775 III, 9, | zalecał Paweł VI w jednym ze swoich orędzi na Boże Narodzenie108.
776 III, 9, | nieśmiertelności. Nie dość powiedzieć, że to Życie żyje: ono jest
777 III, 9, | radością wołamy: „Dziękuję Ci, że mnie stworzyłeś tak cudownie,
778 III, 9, | ofiarę, którą złożyłyście ze swojego życia. (...) Chrystus
779 III, 10 | ktoś będzie utrzymywał, że wierzy, a nie będzie spełniał
780 III, 10, | ktoś będzie utrzymywał, że wierzy, a nie będzie spełniał
781 III, 10, | Dlatego musimy uznać, że także do nas odnosi się
782 III, 10, | jest uznawana i szanowana ze względu na swą samoistną
783 III, 10, | rekonwalescencji: zgodnie ze swoją prawdziwą tożsamością
784 III, 10, | Powtarzam raz jeszcze, że ustawa łamiąca naturalne
785 III, 10, | współżycia. ~Kościół wie, że w kontekście pluralistycznych
786 III, 10, | Jest jednak przekonany, że głos moralnej prawdy rozbrzmiewa
787 III, 10, | kontekście należy podkreślić, że nie wystarczy zniesienie
788 III, 10, | Coraz wyraźniej dostrzegamy, że stwarza ona cenne możliwości
789 III, 11, | doniosłe wydarzenie, ukazujące, że życie ludzkie jest darem,
790 III, 11, | rodzice przekonują się, że dziecko, „choć jest owocem
791 III, 11, | życia polega również na tym, że rodziny, głównie przez zrzeszanie
792 III, 11, | ścisłego kontaktu z nimi, gdyby ze względu na ciasnotę mieszkaniową
793 III, 11, | miłości. ~Chociaż prawdą jest, że „przyszłość ludzkości idzie
794 III, 11, | rodzinę” 122, trzeba przyznać, że w dzisiejszych warunkach
795 III, 11, | sposób bardziej ludzki. Ze swej strony Kościół winien
796 III, 12, | przede wszystkim ujawnia się, że „osią każdej kultury jest
797 III, 12, | Złudne jest przekonanie, że można budować prawdziwą
798 III, 12, | rodzicielstwa. Wymaga ona, zgodnie ze swym prawdziwym znaczeniem,
799 III, 12, | Reasumując możemy powiedzieć, że postulowana tu odnowa kultury
800 III, 12, | kobieta pojmuje i uczy innych, że ludzkie relacje są autentyczne,
801 III, 12, | akceptowanej i kochanej ze względu na godność, którą
802 III, 12, | waszą decyzję, i nie wątpi, że w wielu przypadkach była
803 III, 12, | Pojednania. Odkryjecie, że nic jeszcze nie jest stracone,
804 III, 12, | ożywia ufne przekonanie, że Ewangelia życia, tak jak
805 III, 12, | miłości”. My jednak wiemy, że możemy ufać w pomoc Boga,
806 III, 12, | życia. Jezus pokazał nam, że modlitwa i post to najważniejsza
807 III, 12, | pouczył swoich uczniów, że niektóre złe duchy można
808 III, 13, | Kiedy Kościół stwierdza, że bezwarunkowe poszanowanie
809 III, 13, | życia” raduje się z tego, że może dzielić się swoją misją
810 Zak, 1, | historii, ma świadomość, że ją przekracza, jako że stanowi
811 Zak, 1, | że ją przekracza, jako że stanowi na ziemi „zalążek
812 Zak, 1, | Kościół jest w pełni świadom, że nosi w sobie Zbawiciela
813 Zak, 1, | świata, Chrystusa Pana, i że jest powołany, aby dawać
814 Zak, 1, | Nie może jednak zapominać, że ta jego misja stała się
815 Zak, 2, | Kościołowi uświadomić sobie, że życie znajduje się zawsze
816 Zak, 2, | ustanawia komunię z nami, tak że odrzucenie życia człowieka,
817 Zak, 3, | życiu zachowuje pewność, że Bóg jest blisko Niej i wspomaga
818 Zak, 3, | Kościoła zmagającego się ze śmiercią. Ukazując nam Syna,
819 Zak, 3, | nam Syna, zapewnia nas, że w Nim moce śmierci już zostały
820 Zak, 3, | Baranek złożony w ofierze żyje ze znamionami męki w blasku
Fides et ratio
Rozdzial, Paragraf, Numer
821 Wprow, 0, | Zachodu można dostrzec, że człowiek w ciągu stuleci
822 Wprow, 0, | zachowując wszakże świadomość, że każda odkryta prawda jest
823 Wprow, 0, | wielu formach ukazuje ona, że pragnienie prawdy stanowi
824 Wprow, 0, | stwierdzenia potwierdza fakt, że pewną podstawową formę wiedzy
825 Wprow, 0, | Trzeba jednak zauważyć, że za jednym słowem kryją się
826 Wprow, 0, | stworzone: człowiek odkrywa ze zdumieniem, że żyje w świecie
827 Wprow, 0, | człowiek odkrywa ze zdumieniem, że żyje w świecie i jest związany
828 Wprow, 0, | Jest jednak oczywiste, że w takich przypadkach dochodzi
829 Wprow, 0, | inne elementy wskazują, że mimo różnorodności nurtów
830 Wprow, 0, | każdy człowiek ma poczucie, że zna te zasady, choćby tylko
831 Wprow, 0, | Zasady te, właśnie dlatego że w pewnej mierze uznają je
832 Wprow, 0, | 5. Kościół ze swej strony wysoko ceni
833 Wprow, 0, | do tego przeświadczenie, że zwłaszcza w naszych czasach
834 Wprow, 0, | jednak przesłaniać faktu, że tenże rozum, skupiony jednostronnie
835 Wprow, 0, | błędnego przeświadczenia, że wszystko powinno być podporządkowane
836 Wprow, 0, | technice. Rezultat jest taki, że zamiast wyrażać jak najlepiej
837 Wprow, 0, | Nowoczesna filozofia zapomniała, że to byt winien stanowić przedmiot
838 Wprow, 0, | relatywizmu, które sprawiły, że poszukiwania filozoficzne
839 Wprow, 0, | opartemu na założeniu, że wszystkie opinie mają równą
840 Wprow, 0, | koncepcje życia pochodzące ze Wschodu: odbierają one bowiem
841 Wprow, 0, | wychodząc z założenia, że objawia się ona w równej
842 Wprow, 0, | społecznego. Można powiedzieć, że stracił nadzieję na uzyskanie
843 Wprow, 0, | Watykańskiego II, stwierdzające, że biskupi są «świadkami Boskiej
844 Wprow, 0, | sposób bowiem zaprzeczyć, że przede wszystkim młode pokolenia,
845 Wprow, 0, | Przyczyną tego jest także fakt, że niejednokrotnie ci, którzy
846 Wprow, 0, | życia. Filozofia, która ze względu na swą wielką odpowiedzialność
847 I, 1, | leży jego przeświadczenie, że zostało mu powierzone orędzie,
848 I, 1, | stanowczo potwierdzić prawdę, że obok poznania właściwego
849 I, 1, | ludzkiemu rozumowi, który ze swej natury zdolny jest
850 I, 1, | Watykański I naucza zatem, że prawda poznana w drodze
851 I, 1, | wewnętrznie z sobą powiązane, tak że czyny dokonane przez Boga
852 I, 1, | aby stanowczo potwierdzić, że «w chrześcijaństwie czas
853 I, 1, | wszystko zaś objawia się fakt, że dzięki wcieleniu Syna Bożego
854 I, 1, | Dei verbum, gdy stwierdza, że «Kościół z biegiem wieków
855 I, 2, | należy jednak zapominać, że Objawienie pozostaje pełne
856 I, 2, | pełne tajemnic. To prawda, że Jezus całym swoim życiem
857 I, 2, | zrozumieć. ~Sobór naucza, że «Bogu objawiającemu należy
858 I, 2, | Podkreśla przede wszystkim, że wiara jest odpowiedzią wyrażającą
859 I, 2, | świadectwa. Oznacza to, że w sposób pełny i w całości
860 I, 2, | Czyż można bowiem uznać, że autentycznym przejawem wolności
861 I, 2, (15) | przytoczone wyżej zdanie, uczy, że posłuszeństwo wierze wymaga
862 I, 2, | dopóki się nie upewni, że dokonał wszystkiego, co
863 I, 2, | i czasem zdawało mi się, że potrafię już uchwycić to,
864 I, 2, | szukałem, kiedy indziej znów, że wymyka się to całkowicie
865 I, 2, | straciwszy na koniec nadzieję, że mogę to znaleźć, postanowiłem
866 II, 1, | uświadamia nam bardzo wyraźnie, że w tekstach tych zawarta
867 II, 1, | już kultur. Wydaje się, że na mocy jakiegoś szczególnego
868 II, 1, | Egiptu i Mezopotamii oraz że pewne wspólne elementy kultur
869 II, 1, | Nie jest przypadkiem, że gdy autor święty pragnie
870 II, 1, | biblijny jest przeświadczenie, że istnieje głęboka i nierozerwalna
871 II, 1, | uzmysłowić człowiekowi, że w tych wydarzeniach objawia
872 II, 1, | kroki» (16, 9). Znaczy to, że człowiek dzięki światłu
873 II, 1, | szczerym sercem uznaje, że jego poszukiwanie jest wpisane
874 II, 1, | rozbudza takie energie, że ludzkie serce, choć natrafia
875 II, 1, | poza nią, przeczuwa bowiem, że w nim zawarta jest wyczerpująca
876 II, 1, | Możemy zatem powiedzieć, że swoimi przemyśleniami Izrael
877 II, 1, | poznania, naród wybrany pojął, że rozum musi przestrzegać
878 II, 1, | polega na uznaniu faktu, że ludzkie poznanie jest nieustanną
879 II, 1, | człowiek pyszny, który mniema, że wszystko zawdzięcza własnym
880 II, 1, | Głupiec bowiem łudzi się, że posiada rozległą wiedzę,
881 II, 1, | posuwa się do stwierdzenia, że «Boga nie ma» (por. Ps 14 [
882 II, 1, | Stwierdziwszy najpierw, że dzięki rozumowi człowiek
883 II, 2, | Biblii człowiek odkrył, że potrafi zrozumieć samego
884 II, 2, | relacji z sobą, z narodem, ze światem i z Bogiem. To otwarcie
885 II, 2, | czerpie z przeświadczenia, że Bóg stworzył go jako «badacza» (
886 II, 2, | Jego misja polega na tym, że mimo nieustannej pokusy
887 II, 2, | Wyraża się w tym uznanie, że rozum ludzki posiada zdolność,
888 II, 2, | filozoficznym można by powiedzieć, że ten doniosły tekst Pawłowy
889 II, 2, | człowieka, opowiadając, że Bóg umieścił go w ogrodzie
890 II, 2, | prarodzicach złudne przekonanie, że są niezależni i samodzielni,
891 II, 2, | mądrość nie chce uznać, że jej własna słabość stanowi
892 II, 2, | Rozum nie może sprawić, że straci sens tajemnica miłości,
893 II, 2, | jest w stanie dostrzec, że człowiek nieustannie przekracza
894 II, 2, | którzy błędnie mniemają, że posiedli prawdę, choć uwięzili
895 III, 1, | opowiada, jak podczas jednej ze swoich podróży misyjnych
896 III, 1, | ateńscy przemówił (...) widzę, że jesteście pod każdym względem
897 III, 1, | epokach człowiek dowiódł, że potrafi wypowiedzieć to
898 III, 1, | zdaje sobie sprawę z tego, że wie, i dlatego pragnie poznać
899 III, 1, | Jeśli człowiek odkryje, że jest fałszywa, odrzuca ją;
900 III, 1, | Słusznie uważa się, że człowiek osiągnął wiek dojrzały,
901 III, 1, | etyczne i postępując zgodnie ze swoją wolną i prawidłowo
902 III, 1, | Trzeba tu jeszcze dodać, że pierwszą absolutnie niepodważalną
903 III, 1, | istnienia poza samym faktem, że istniejemy jest nieunikniona
904 III, 1, | bez znaczenia jest fakt, że szczególną inspiracją dla
905 III, 1, | uniwersalnej i absolutnej. Ze swej natury każda prawda,
906 III, 2, | Trzeba jednak przyznać, że nie zawsze poszukiwanie
907 III, 2, | prawda. Zdarza się też, że człowiek ucieka wręcz przed
908 III, 2, | początku jest przekonany, że znajdzie odpowiedź; stąd
909 III, 2, | bezużyteczną tylko dlatego, że nie osiągnął swojego celu;
910 III, 2, | słusznie uznaje raczej, że nie udało mu się dotąd znaleźć
911 III, 2, | zakorzenione w sercu człowieka, że gdyby musiał się go wyrzec,
912 III, 2, | codziennemu życiu, by dostrzec, że każdy z nas zadaje sobie
913 III, 2, | nas również spostrzeżenie, że nie różnią się one istotnie
914 III, 2, | osiągniętych rezultatów potwierdza, że człowiek jest zasadniczo
915 III, 2, | filozoficznych należy wyjaśnić, że nie są one zawarte wyłącznie
916 III, 2, | ten proces, zdarza się, że człowiek ponownie przyjmuje
917 III, 2, | jednej strony wydaje się, że wiedza oparta na wierze
918 III, 2, | drugiej zaś wiara w porównaniu ze zwykłym poznaniem opartym
919 III, 2, | relacji. ~Warto podkreślić, że w takiej relacji międzyosobowej
920 III, 2, | świadkiem prawdy o życiu. Wie, że dzięki spotkaniu z Jezusem
921 III, 2, | ich słowu, jest zaś taki, że dostrzegamy w nich oczywiste
922 III, 2, | swoich aspektach. Człowiek ze swej natury szuka prawdy.
923 III, 2, | tylko do tego, aby w każdej ze swych decyzji wybrać prawdziwe
924 III, 2, | Nie należy zapominać, że także rozum potrzebuje oprzeć
925 III, 2, | dotąd powiedziałem, wynika, że człowiek znajduje się na
926 III, 2, (28) | dowodzi najlepiej fakt, że geniusz poetycki każdej
927 III, 2, (28) | poważne pytanie', sprawiające, że człowiek jest rzeczywiście
928 III, 2, | tej jedności, ukazując, że Bóg Stwórca jest także Bogiem
929 III, 2, (29) | Galileusz] wyraźnie oświadczył, że dwie prawdy, tj. wiara i
930 III, 2, | podwójnej perspektywie, jako że prawda ukazana nam przez
931 IV, 1, | nawiązali owocny dialog ze starożytnymi filozofami,
932 IV, 1, | trzeba jednak przypomnieć, że zachowywali oni zarazem
933 IV, 1, | Chrzest. Nie znaczy to jednak, że nie troszczyli się o głębsze
934 IV, 1, | rozstrzygnięte pytanie o sens życia, że uczęszczanie do szkół filozofów
935 IV, 1, | gdy uświadomimy sobie, że jedną z nowości przyniesionych
936 IV, 1, | tych dróg pod warunkiem, że doprowadzi ona do ostatecznego
937 IV, 1, | stanowczo i jednoznacznie, że znalazł w chrześcijaństwie «
938 IV, 1, | odróżniać. Historia pokazuje, że nawet myśl platońska przejęta
939 IV, 1, | nad manichejską. Uważałem, że cechuje ją i większa skromność,
940 IV, 1, | bez powodu czy to dlatego, że wprawdzie można by je udowodnić,
941 IV, 1, | zrozumieli, czy też dlatego, że w ogóle nie można ich udowodnire»38.
942 IV, 1, | równocześnie zarzucał, że chociaż znali cel, ku jakiemu
943 IV, 1, | Wschodu i Zachodu nawiązali ze szkołami filozoficznymi.
944 IV, 1, | filozoficznymi. Nie znaczy to, że utożsamiali oni treść swego
945 IV, 1, | naiwni. Właśnie dlatego, że głęboko przeżywali treści
946 IV, 1, | jednostronny jest zatem pogląd, że ich dzieło polegało wyłącznie
947 IV, 1, | zewnętrznych więzów może wyjść ze ślepego zaułka mitów, aby
948 IV, 1, | było spotkaniem stworzenia ze Stwórcą. Rozum przekroczył
949 IV, 1, | wiary. Św. Anzelm podkreśla, że rozum powinien poszukiwać
950 IV, 1, | zarazem sam musi uznać, że nie dokonał jeszcze wszystkiego,
951 IV, 1, | jego drogi: «Sądzę bowiem, że kto bada rzecz niepojętą,
952 IV, 1, | pojął w sposób racjonalny, że jest niepojęty (rationabiliter
953 IV, 2, | św. Tomasz i to nie tylko ze względu na treść swojej
954 IV, 2, | jaką potrafił nawiązać ze współczesną sobie myślą
955 IV, 2, | radykalnie, Tomasz uznaje, że natura właściwy przedmiot
956 IV, 2, | ona różna od wiary, jako że wiara przyjmuje Bożą prawdę
957 IV, 2, | cechą daru mądrości jest to, że osądza wedle Boż, tamta»49. ~
958 IV, 2, | Boga. ~Głęboko przekonany, że «omne verum a quocumque
959 IV, 2, | jego myśl właśnie dlatego że nie traciła nigdy z oczu
960 IV, 2, | prawdy»52. Właśnie dlatego, że zmierzał ku prawdzie bez
961 IV, 3, | filozofią, jako pierwsi uznali, że filozofia i różne dyscypliny
962 IV, 3, | przesady w stwierdzeniu, że rozwój znacznej części nowożytnej
963 IV, 3, | zaistniało niebezpieczeństwo, że niektórzy ludzie nauki,
964 IV, 3, | rozpowszechnionego dziś poglądu, że nie należy podejmować żadnych
965 IV, 3, | strony nie należy zapominać, że we współczesnej kulturze
966 IV, 3, | alienacji w tym sensie, że zostają odebrane temu, kto
967 IV, 3, | bytuje w lęku. Żyje w lęku, że jego wytwory rzecz jasna
968 IV, 3, | Jest oczywiście prawdą, że przyglądając się bliżej
969 IV, 3, | Rozum, pozbawiony wsparcia ze strony Objawienia, podążał
970 IV, 3, | co stwarza zagrożenie, że przestanie być propozycją
971 IV, 3, | Złudne jest mniemanie, że wiara może silniej oddziaływać
972 V, 1, | istotne uzasadnienie w fakcie, że filozofia także wówczas
973 V, 1, | razie zabrakłoby gwarancji, że pozostanie ona skierowana
974 V, 1, | należy dostrzec w tym, że rozum jest ze swej natury
975 V, 1, | dostrzec w tym, że rozum jest ze swej natury zwrócony ku
976 V, 1, | dotrzeć. Jest oczywiste, że filozofia ś— także wówczas «
977 V, 1, | Historia pokazuje jednak, że myśl filozoficzna, zwłaszcza
978 V, 1, | Należy zwłaszcza pamiętać, że istnieje tylko jedna prawda,
979 V, 1, | może zasadnie twierdzić, że ujmuje całą prawdę ani że
980 V, 1, | że ujmuje całą prawdę ani że w pełni wyjaśnia rzeczywistość
981 V, 1, | Mimo to jednak Kościół wie, że «skarby mądrości i wiedzy
982 V, 1, | przypomnieć tytułem przykładu że w ciągu stuleci wypowiadało
983 V, 1, | ubiegłego stulecia, to dlatego że w tamtym okresie liczni
984 V, 1, | radykalnego tradycjonalizmu60 ze względu na ich nieufność
985 V, 1, | poznania, odrębne nie tylko ze względu na swą zasadę, ale
986 V, 1, | na swą zasadę, ale także ze względu na przedmiot»64.
987 V, 1, | Piusa X, który wskazywał, że modernizm opiera się na
988 V, 1, | papież dodawał wszakże, że odchyleń tych nie należy
989 V, 1, | poznać, zarówno dlatego że nie można leczyć chorób,
990 V, 1, | nie poznało, jak i dlatego że nawet w fałszywych twierdzeniach
991 V, 1, | współczesnej dostrzegamy, że problemy z przeszłości powracają,
992 V, 1, | rozpowszechnionymi tak szeroko, że w pewnej mierze kształtują
993 V, 1, | fideizmu, który nie uznaje, że wiedza racjonalna oraz refleksja
994 V, 1, | odniesienia. Dochodzi do tego, że utożsamia się słowo Boże
995 V, 1, | Konstytucja Dei verbum przypomina, że słowo Boże jest obecne zarówno
996 V, 1, (72) | stwierdzając z jednej strony, że "odnośnie do wiary (...),
997 V, 1, (72) | objawione, nie dlatego, że w świetle naturalnego rozumowania
998 V, 1, (72) | wewnętrzną prawdę rzeczy, ale ze względu na autorytet samego
999 V, 1, (72) | strony Sobór stwierdzał, że rozum nigdy "nie jest zdolny
1000 V, 1, | cały lud święty zjednoczony ze swymi pasterzami trwa stale
1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2366 |