1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2200
Centesimus annus
Rozdzial, Numer
1 Wprow, | doskonały” (Jk 1, 17), za to, że posłużył się Dokumentem
2 Wprow, | i które złożyły się na to, co zostało nazwane „doktryną
3 Wprow, | do „spojrzenia wstecz”, to jest na jej tekst, aby sobie
4 I, | której cechą znamienną było to, że uciążliwy rytm produkcji
5 I, | uznawał reguł ani norm. Był to konflikt pomiędzy kapitałem
6 I, | własność ziemi18. Nie oznacza to jednak, że przytoczone racje
7 I, | tego, jaką konkretną formę to prawo może przyjąć — straciły
8 I, | dzisiaj swą wartość. Należy to raz jeszcze z naciskiem
9 I, | Państwo istnieje nie po to, by niszczyć prawo natury,
10 I, | tym prawem, które — należy to podkreślić — Papież wyraźnie
11 I, | pracy.~Biorąc pod uwagę to, co przekazała nam historia
12 I, | robotnika jako osoby. Jest to prawo do „słusznej płacy”,
13 I, | własnymi zdolnościami i siłami, to jako konieczność jest zdeterminowana
14 I, | zachowania życia. „Z tego to obowiązku wywodzi się —
15 I, | muszą być przyjęte, jest to oczywistym gwałtem, przeciwko
16 I, | wynagrodzenia. Dzieje się to zaś mimo międzynarodowych
17 I, | dobro części obywateli”, to znaczy tych, którzy są bogaci
18 I, | która nakazuje oddać każdemu to, co mu się należy. „Chroniąc
19 I, | organizacji politycznej, to znaczy takiej, w której
20 I, | politycznych pociągają za sobą to samo zło.~Jeśli Leon XIII
21 I, | życia ludzi ubogich, czyni to w słusznym przekonaniu,
22 I, | dobrem wspólnym i troska o to, by wszystkie dziedziny
23 I, | nich. Jednakże nie znaczy to, że zdaniem Papieża wszystkie
24 I, | Państwo zaś istnieje po to, by chronić ich prawa, bynajmniej
25 I, | prawa, bynajmniej zaś nie po to, by je tłumić37.~Trudno
26 II, | zaskakująco trafne.~Potwierdziły to w szczególności wydarzenia
27 II, | występował on jeszcze, jak to nastąpiło później, w kształcie
28 II, | nędzę proletariatu). (...) To jednak nie rozwiąże trudności,
29 II, | swą własną autonomię. To właśnie nazwałem „podmiotowością”
30 II, | się przeciwstawia. Jest to, jednym słowem, przeniesiona
31 II, | bezrobocia. Historycznie zostało to urzeczywistnione na dwa
32 II, | nam więc dziękować Bogu za to, że wielka encyklika nie
33 II, | przez ludzi tamtych czasów i to właśnie stało się przyczyną
34 II, | sprzeczność interesów i wojna to czynniki rozwoju i postępu
35 II, | Równocześnie kraje te starają się o to, by mechanizmy rynkowe nie
36 II, | lepszego społeczeństwa, to równocześnie, na tyle na
37 II, | międzynarodowe. Wydaje się, iż jest to najpilniejszy problem, który
38 III, | przyszłości. Odpowiedzialność za to spoczywa nie tylko na obywatelach
39 III, | ludziach dobrej woli. Chodzi o to, by ukazać, że złożone problemy
40 III, | poprzez gwałtowne starcie, to walka, która doprowadziła
41 III, | osobistej egzystencji: gdy to pytanie zostanie uchylone,
42 III, | człowieka. Poszukiwanie to czerpało energię ze świadectwa
43 III, | pojedynczego człowieka: to prawda, że wpływają one
44 III, | przezwyciężając wszystko to, co w owych próbach było
45 III, | świadectwo prawdzie, jak to miało miejsce w czasach
46 III, | szanującego prawa innych. To wszystko jest niezbędne
47 III, | współzależność narodów oraz to, że ludzka praca ze swej
48 III, | rozwoju; trzeba jednak im to w sposób racjonalny umożliwić,
49 III, | wymogiem sprawiedliwości. Leży to jednak również w interesie
50 III, | związanego tylko prawdą, czy to naturalną, czy też objawioną.
51 III, | że odżyją na nowo: wymaga to wytężonej współpracy i solidarności
52 IV, | Następcy Leona XIII powtórzyli to dwoiste stwierdzenie: własność
53 IV, | nie wyróżniając nikogo. To stanowi uzasadnienie powszechnego
54 IV, | przeznaczenia dóbr ziemi. Ona to przez samą swą urodzajność
55 IV, | niż własność ziemi: jest to własność wiedzy, techniki
56 IV, | wytwarza jakiś przedmiot, to czyni to na ogół nie tylko
57 IV, | jakiś przedmiot, to czyni to na ogół nie tylko dla własnego
58 IV, | własnego użytku, ale także po to, by inni mogli go używać
59 IV, | wraz z ziemią sam człowiek. To właśnie jego inteligencja
60 IV, | zaspokojenia ludzkich potrzeb. To jego zdyscyplinowana praca
61 IV, | stopniu jest sam człowiek, to jest jego zdolności poznawcze,
62 IV, | jeśli nie wyzyskiwani, to w znacznej mierze pozostawieni
63 IV, | zaspokajania potrzeb. Dotyczy to jednak tylko tych potrzeb,
64 IV, | zaspokojenie można zapłacić, to jest które dysponują siłą
65 IV, | które się z tym wiążą, jest to, co należy się człowiekowi,
66 IV, | na jego wzniosłą godność. To, co należy się człowiekowi,
67 IV, | przedsiębiorstwo wytwarza zysk, oznacza to, że czynniki produkcyjne
68 IV, | obraża się ich godność. Jest to nie tylko moralnie niedopuszczalne,
69 IV, | lub oczekiwać spłaty, gdy to narzucałoby w istocie decyzje
70 IV, | poszukiwać sposobów — i to w niektórych przypadkach
71 IV, | ogólna koncepcja życia. To właśnie tutaj powstaje zjawisko
72 IV, | chce więcej mieć nie po to, aby bardziej być, lecz
73 IV, | potrzebne”, by dać ubogiemu to, co dla niego jest niezbędne.
74 IV, | zasoby ziemi, narażając przez to także własne życie. U korzeni
75 IV, | zapomina, że zawsze dzieje się to w oparciu o pierwszy dar,
76 IV, | ogólną równowagę ziemi, to zbyt mało wagi przywiązuje
77 IV, | formie przemocy” 78. Jest to polityka, która na skutek
78 IV, | żadnej innej wartością, to przyczyny szukać należy
79 IV, | świadczenia usług79.~Wszystko to można podsumować raz jeszcze
80 IV, | Kiedy staje się niezależna, to znaczy kiedy człowieka traktuje
81 IV, | produkuje i konsumuje po to, aby żyć, wtedy wolność
82 IV, | indywidualne cele.~Stanowi to nowe ograniczenie rynku:
83 IV, | podstaw alienacji są fałszywe, to jednak alienacja połączona
84 IV, | produkcji i zysku, pomija zaś to, w jakim stopniu pracownik
85 IV, | realizuje się jako człowiek. To zaś zależy od tego, czy
86 IV, | wyłącznie albo głównie o to, by mieć i używać, niezdolny
87 IV, | gospodarczej i społecznej? Czy to jest model, który należy
88 IV, | charakter etyczny i religijny, to wówczas odpowiedź jest zdecydowanie
89 V, | zdobywa swą pełną tożsamość, to nie istnieje też żadna pewna
90 V, | podstawą osądu ich zachowań. To właśnie dlatego totalitaryzm
91 V, | a także — kiedy należy to uczynić — zastępowania ich
92 V, | respektowane. Odnosi się to nie tylko do gorszącej sprawy
93 V, | biurokratyczna, aniżeli troska o to, by służyć korzystającym
94 V, | pomagają jej, przeznaczając na to odpowiednie zasoby i skuteczne
95 V, | 50. To otwarte i odnawiające się
96 V, | jej wartości. Kontestuje, to niekoniecznie znaczy, że
97 V, | personalny, rozróżniając to, co w tradycji jest wartościowe,
98 V, | dotyczącą prawdy o człowieku, to grozi jej jałowość i upadek.~
99 V, | dokonuje w ludzkim sercu, a to, w jaki sposób angażuje
100 V, | wszystkich ludzi.~Wymaganie to nie ogranicza się do własnej
101 V, | następcy dobrze zrozumieli to niebezpieczeństwo104. Ja
102 V, | zastąpione rządami prawa, to jest już najwyższa pora,
103 V, | funkcjonowaniem rynku tak, by było to z korzyścią dla dobra wspólnego,
104 V, | własnej sytuacji przez pracę, to jest przez pozytywny wkład
105 V, | systemów gospodarczych106.~Może to oznaczać poważne zmiany
106 VI, | proletariatu: „Podejmujemy to zagadnienie z pełną ufnością
107 VI, | czynił tego bynajmniej po to, by odzyskać dawne przywileje
108 VI, | Wcielenia i Odkupienia”109.~Jest to jedyne źródło inspiracji,
109 VI, | której rocznicę obchodzimy, to dlatego, że centrum całego
110 VI, | podkreślić, że odnosi się to w równej mierze do rozwiązania „
111 VI, | na właściwym stanowisku i to jak najprędzej, aby odwlekanie
112 VI, | się zaś Kościoła tyczy, to nigdy nie braknie jego w
113 VI, | pozostawione na uboczu. Stanie się to możliwe nie tylko dzięki
114 VI, | dziś społeczeństwa. Nie ma to oznaczać zniszczenia elementów
115 VI, | zainteresowanych sił. Stwierdzenie to stało się trwałym elementem
116 VI, | społecznej Kościoła; była to jedna z przyczyn, dla których
117 VI, | tej sytuacji, choć wie, że to jego wołanie nie zawsze
118 VI, | nowych wyzwań. Stulecie to winno zatem umocnić gorliwość
119 VI, | Chrystusem, swym Panem. To On uczynił swoją własną
Dives in misericordia
Rozdzial, Numer
120 I, | Panie, pokaż nam Ojca, a to nam wystarczy”, a na te
121 I, | miłość, jaką nas umiłował, i to nas, umarłych na skutek
122 I, | oczekiwania. Jeśli prawdą jest to, iż każdy człowiek jest
123 I, | Encyklice Redemptor hominis — to równocześnie Ewangelia i
124 I, | wskazują niezmiennie na to, że musimy przebywać tę
125 I, | człowieka, która w coraz to zmieniającym się kontekście
126 I, | urzeczywistniać teocentrycznie, to znaczy być skierowane w
127 I, | teocentryzm i antropocentryzm, to natomiast Kościół, idąc
128 I, | zespolenie obojga. Jest to również jedna z głównych,
129 I, | starałem się wskazać na to, że pogłębienie i wielorakie
130 I, | Jego dzieła” (Rz 1, 20). To pośrednie i niedoskonałe
131 I, | Nim] pouczył” (J 1, 18). To „pouczenie” objawia Boga
132 I, | wielorakie zagrożenia, i to zagrożenia sięgające dalej
133 I, | stale niejako czeka na to, byśmy odwołując się do
134 II, | odpowiedział im, powołując się na to samo świadectwo, od którego
135 II, | Idźcie i donieście Janowi to, coście widzieli i słyszeli:
136 II, | obecna jest miłość. Jest to miłość czynna, miłość, która
137 II, | Ojcem, jest „miłością”, jak to wyrazi w swoim liście św.
138 II, | uobecnianą przez Chrystusa. To uobecnianie Ojca: miłości
139 II, | posłannictwa. Wskazują na to słowa wypowiedziane na początku
140 II, | Zanim jednakże tej sprawie, to znaczy ustaleniu znaczenia
141 II, | miłosierdziem. Wymaganie to stanowi sam rdzeń orędzia
142 III, | miłosierdzia Bożego. Było to doświadczenie zarówno społeczne
143 III, | Przymierza z Bogiem, któremu to Przymierzu niejednokrotnie
144 III, | miłosierdzia. Znajdujemy na to ogromnie wiele dowodów w
145 III, | Boga, aby przypomnieć Mu to, co On sam objawił o sobie
146 III, | Starego Testamentu, a jest to wyraz bardzo bogaty. Trudno
147 III, | temat4. ~Przy pomocy takich to wyrażeń, zróżnicowanych
148 III, | objawiło się i dopełniło bądź to w życiu całego ludu, bądź
149 III, | transcendentną. Jego doskonałość, to jednak miłość jest od niej „
150 III, | poprzez miłosierdzie. Było to do tego stopnia oczywiste
151 III, | dziejach człowieka — tak jak to czyni już Stary Testament —
152 III, | natury zaś miłości należy, to, że nie może ona nienawidzić
153 III, | przygotowanym gruncie, jak to ukazują rozległe obszary
154 III, (4) | także „łaskę” czy „miłość”, to właśnie w oparciu o taką
155 III, (4) | zawarł z Izraelem. Przymierze to od strony Boga było darem
156 III, (4) | tym, czym był od początku, to znaczy obdarowującą miłością
157 III, (4) | wiernością sobie samemu. Wynika to jasno przede wszystkim z
158 III, (4) | Nie z waszego powodu to czynię, Domu Izraela, ale
159 III, (4) | określenia miłosierdzia to rahamim. Posiada ono inne
160 III, (4) | zabarwienie. O ile bowiem to poprzednie uwydatnia cechy
161 III, (4) | konieczność: przymus serca. Jest to jakby „kobieca” odmiana
162 III, (4) | przebaczaniu grzechów - i to zarówno poszczególnych jednostek,
163 III, (4) | nadziei (eschatologicznych), i to pomimo ludzkiej niewierności.
164 III, (4) | pojęcie poniekąd ogólniejsze - to co zawiera się w treści „
165 III, (4) | Testamencie składa się: jeszcze i to, o czym mówi słowo hamal -
166 IV, | błogosławiąc Boga Izraela, sławi to miłosierdzie, jakie On „
167 IV, | pogłębienia zarazem. Widać to może najlepiej na przypowieści
168 IV, | roztrwonić „żyjąc rozrzutnie”, to poniekąd człowiek wszystkich
169 IV, | całego ludu Izraela, tak jak to miało miejsce w tradycji
170 IV, | kiedy mówi do siebie: „Iluż to najemników mojego ojca ma
171 IV, | najemnikiem w domu własnego ojca, to z pewnością głębokie upokorzenie
172 IV, | sprawiedliwości. Właśnie to rozumowanie ukazuje, iż
173 IV, | otrzymał od ojca, zasługuje na to, ażeby — po powrocie — pracując
174 IV, | postępowaniem. Postępowanie to, które w jego własnym poczuciu
175 IV, (6) | miłosierdzie w znaczeniu hesed, to natomiast w dalszych słowach,
176 IV, | marnotrawcy po powrocie, że to aż budzi sprzeciw i zazdrość
177 IV, | nad grzechem. Kiedy zaś to czyni, ów, który doznaje
178 IV, | jaka jest jemu właściwa. To wspólne doświadczenie sprawia,
179 IV, | szczególnym: tak bardzo widzi to dobro, które się dokonało
180 IV, | Rz 12, 21). Trzeba, ażeby to właściwe oblicze miłosierdzia
181 V, | liturgii Wigilii Paschalnej), to równocześnie Boski wymiar
182 V, | oszczędzone — właśnie Jemu — to straszne cierpienie: „własnego
183 V, | sprawiedliwości i miłości przez to, że sprawiedliwość ugruntowana
184 V, | grzechy ludzkości. Jest to wręcz jakiś „nadmiar” sprawiedliwości,
185 V, | szczególny do człowieka, i to nie tylko do ludzi wierzących.
186 V, | stwórcza więź istnienia. Jest to miłość, która nie tylko
187 V, | każdym człowiekiem. Jest to Przymierze tak stare jak
188 V, | jednym wybranym ludem — jest to równocześnie, tu, na Kalwarii,
189 V, | Uwierzyć w Syna ukrzyżowanego, to znaczy „zobaczyć Ojca” (
190 V, | zobaczyć Ojca” (por. J 14, 9), to znaczy uwierzyć, że w świecie
191 V, | Uwierzyć zaś w taką miłość to znaczy uwierzyć w miłosierdzie.
192 V, | Chrystusa, w Jego śmierci. To, iż „zmartwychwstał trzeciego
193 V, | szczególny również i przez to, że pobudza człowieka do „
194 V, | Tajemnica paschalna — to Chrystus u szczytu objawienia
195 V, | miłosiernej właśnie przez to, że jako drogę do zmartwychwstania
196 V, | takiż sposób „zasługuje” na to miłosierdzie przez całe
197 V, | i całej ludzkości. Jest to objawienie szczególnie owocne,
198 V, | przyjmują ze strony Matki. Jest to jedna z wielkich i życiodajnych
199 V, | z tajemnicą Wcielenia. ~„To zaś macierzyństwo Maryi
200 VI, | i narody, a dokonało się to poprzez wzrost poczucia
201 VI, | krajów uprzemysłowionych, to nie można jednak zaprzeczyć,
202 VI, | grzesznym, nierzadko czyni to, czego nie chce, nie zaś
203 VI, | czego nie chce, nie zaś to, co chciałby czynić. Stąd
204 VI, | najbardziej podstawowe, bądź to z nowa wnikliwością rozważają:
205 VI, | różne sposoby potwierdzając to niebezpieczeństwo i nie
206 VI, | stulecia daje pod dostatkiem na to przykładów. I mimo wszystkich
207 VI, | wymiarze jego integralnej, to jest cielesnej i duchowej
208 VI, | bardziej jeszcze niszczy to, co istotowo ludzkie, co
209 VI, | prawdy i do wolności. ~A to wszystko rozgrywa się na
210 VI, | technika, bogactwo czy władza — to jednakże w głębszym ludzkim
211 VI, | doraźnych. Dotyczy on, jak na to trafnie wskazały analizy
212 VI, | ludzkiej egzystencji. Jest to niepokój związany z samym
213 VI, | jeszcze bardziej uwydatnia to wszystko, co ze sprawiedliwością
214 VI, | doświadczenie wskazuje na to, że nad sprawiedliwością
215 VI, | motywem działania: jest to sprzeczne z istota sprawiedliwości,
216 VI, | za ząb” (Mt 5, 38). Była to ówczesna forma wypaczenia
217 VI, | współczesności wskazuje na to, że sprawiedliwość sama
218 VI, | mocy, jaką jest miłość. To przecież doświadczenie dziejowe
219 VI, | summa iniuria. Twierdzenie to nie deprecjonuje sprawiedliwości,
220 VI, | poszanowanie dla życia ludzkiego, i to już od chwili poczęcia,
221 VII, | doskonałości samego Boga, to Biblia, Tradycja i całe
222 VII, | całego Ludu Bożego. A przez to świadectwo życia Kościół
223 VII, | nawrócenia, przemiany życia, to błogosławieństwo miłosiernych
224 VII, | zdawałoby się wskazywać na to, że jedna strona tylko obdarowuje,
225 VII, | dokonało się jeszcze w pełni to nawrócenie, którego drogę
226 VII, | przedmiotowe dobra słuszną miarą, to natomiast miłość, i tylko
227 VII, | ekonomicznej i politycznej, to wypada z kolei powiedzieć,
228 VII, | źródło życia innego niż to, jakie może zbudować człowiek
229 VII, | pożądliwości (por. 1 J 2, 16). To w imię tej właśnie tajemnicy
230 VII, | Mt 18, 22), chcąc przez to powiedzieć, że powinien
231 VII, | każdym razem. Oczywiście, że to tak szczodrze wymagane przebaczenie
232 VII, | na obszar miłosierdzia. To ostatnie posiada jednakże
233 VII, | swoje oblicze. Tak jak na to już zwracaliśmy uwagę przy
234 VIII, | ludzkością, i jakie jej zagraża. To właśnie jest podstawowym
235 VIII, | współczesny czuje te zagrożenia. To, co powyżej zostało powiedziane
236 VIII, | wypranej z treści religijnej, to tym bardziej trzeba, ażeby
237 VIII, | ażeby Kościół wypowiedział to słowo w imieniu nie tylko
238 VIII, | też trzeba, ażeby wszystko to, co zostało powiedziane
239 VIII, | w świecie współczesnym. To wołanie niech będzie wypełnione
240 VIII, | w naszych sercach. Jest to równocześnie miłość do Boga,
241 VIII, | mu „niepotrzebny”. Jest to więc miłość do Boga, którego
242 VIII, | czynią” (Łk 23, 34). I jest to równocześnie miłość do ludzi,
243 VIII, | przyjaciół i wrogów. Jest to miłość do ludzi — i pragnienie
244 VIII, | wszystkich bez wyjątku. Jest to miłość, czyli troska o to,
245 VIII, | to miłość, czyli troska o to, ażeby zabezpieczyć wszelkie
246 VIII, | Boga samego dla ludzkości, to niech zrozumie bodaj motyw
Dominum et vivificantem
Rozdzial, Numer
247 Wstep, | Pana i Ożywiciela”. Czyni to słowami Symbolu wiary, zwanego
248 Wstep, | mówił przez Proroków”. ~Są to słowa, które Kościół czerpie
249 Wstep, | Ewangelista dodaje: „A powiedział to o Duchu, którego mieli otrzymać
250 Wstep, | ostatnim stuleciu dokonało się to kilkakrotnie: od Leona XIII,
251 Wstep, | nauki o Duchu Świętym, jak to podkreślił Paweł VI, mówiąc: „
252 Wstep, | przeminą” (por. Mt 24, 35). Są to słowa Chrystusa o Duchu
253 1, | prosić będziecie w imię moje, to uczynię, aby Ojciec był
254 1, | Nauczy” i „przypomni” — to znaczy nie tylko, że w sobie
255 1, | dotykali swymi rękami”, jak to na innym miejscu wyrazi
256 1, | por. 1 J 1, 1-3; 4, 14). To ich ludzkie, naoczne i „
257 1, | objawieniem Boga dla ludzkości, to świadectwo Ducha Świętego
258 1, | 6. Wynika to również z dalszego ciągu
259 1, | ducha ludzkiego. Odnosi się to do Apostołów, którzy naprzód
260 1, | perspektywie odnosi się to do wszystkich pokoleń uczniów
261 1, | raz jeszcze potwierdzone to wszystko, o czym mówiły
262 1, | z „mojego”, będzie przez to samo czerpał z „Ojcowego”. ~
263 1, | Właściwością tekstu Janowego jest to, że Ojciec, Syn i Duch Święty
264 1, | po odejściu Chrystusa — to natomiast zapowiedź zawarta
265 1, | tajemnicy Boga, życia Bożego. To życie, to Ojciec, Syn i
266 1, | życia Bożego. To życie, to Ojciec, Syn i Duch Święty —
267 1, | jest Osobą-Darem. Jest to niezgłębione bogactwo rzeczywistości
268 1, | Syna i Ducha Świętego. Jest to „logika” Boża, która od
269 1, | 12. Jest to nowy początek w odniesieniu
270 1, | nad wodami” (Rdz 1, 1 n.). To biblijne pojęcie stworzenia
271 1, | co stworzył. Odnosi się to przede wszystkim do człowieka,
272 1, | tajemnicą Odkupienia. Jest to więc początek nowy, przede
273 1, | naszych” zaczyna się wypełniać to, czego „z upragnieniem oczekuje
274 1, | w dniu Wielkiego Piątku, to z kolei „smutek ten w radość
275 1, | Pańskiej” (Iz 11, 1-3). ~Jest to tekst doniosły, gdy chodzi
276 1, | której już się przygotowuje to pełne objawienie Ducha Świętego
277 1, | jaka daje wiara. Przeczuwał to starzec Symeon, „człowiek
278 1, | Jeszcze lepiej przeczuwała to Matka-Dziewica, która „poczęła
279 1, | działanie Ducha poprzez Niego — to jednak ich starotestamentowy
280 1, | mesjańskiej. Stanie się to w tym samym Nazarecie, w
281 1, | został przyjęty jako Mesjasz, to jednak u początku publicznej
282 1, | przynosi” Ducha Świętego, jak to jeszcze pełniej objawi Jezus
283 1, | poprzednikiem Chrystusa. To, co głosi, urzeczywistnia
284 1, | świata” (J 1, 29). Mówi to pod natchnieniem Ducha Świętego (
285 1, | podczas chrztu w Jordanie, to wyniesienie sięga tajemnicy
286 1, | że dane Mu jest objawić to ojcostwo. Raduje się wreszcie
287 1, | prostaczków”. A wszystko to Ewangelista określa jako „
288 1, | 21. To, co podczas teofanii nad
289 1, | tego, kim Jezus był. Jest to inny rodzaj objawienia Ojca
290 1, | który jest Miłością, a przez to jednością Ojca i Syna. Niemniej
291 1, | jednością Ojca i Syna. Niemniej to, co mówi o Ojcu i sobie-Synu,
292 1, | poniekąd „odczuwalne”. Jest to szczególne objawienie i
293 1, | W Ewangelii św. Łukasza to objawienie Ducha Świętego,
294 1, | J 16, 13). Dokona się to na mocy szczególnej komunii
295 1, | dzieła Syna. W ten sposób On to doprowadzi do końca nową
296 1, | 24. Znajduje to swój definitywny wyraz w
297 1, | do was” (J 16, 7). Jest to On: Duch Prawdy, Paraklet,
298 1, | do nich: «Pokój wam!» A to powiedziawszy, pokazał im
299 1, | Równocześnie zaś Odkupienie to jest stale dokonywane w
300 1, | Ojca (por. Ef 2, 18). On to właśnie jest Duchem życia,
301 1, | Weźmijcie Ducha Świętego!”. To, co wówczas zostało dokonane
302 1, | drzwiach zamkniętych” — to z kolei, w dniu Pięćdziesiątnicy,
303 1, | posłannictwo. Poczuli się mężni. To właśnie sprawił w nich Duch
304 1, | szafarzy i troszczą się o to, by przez sakrament bierzmowania
305 1, | stulecia. Wiadomo, że był to sobór w szczególnej mierze „
306 1, | zawarł Sobór Watykański II to wszystko, i to właśnie co „
307 1, | Watykański II to wszystko, i to właśnie co „Duch mówi do
308 2, | wyjaśnienia mówiącego. Wyjaśnienie to wskazuje równocześnie, jak
309 2, | zbawienie ludzi. Właśnie to zdaje się uwydatniać stwierdzenie,
310 2, | sądzie” przekonywać świat, to w tym celu, ażeby kontynuować
311 2, | świata, podejmuje przez to samo zadanie zbawczego „
312 2, | przekonywania o grzechu”. To przekonywanie pozostaje
313 2, | dokumencie wyraźnie wskazuje na to, że Sobór, poddając się
314 2, | sądzie”. ~Wskazuje już na to ów tekst, w który Sobór
315 2, | przyobiecany Duch Święty, jak to czytamy w Dziejach Apostolskich: „
316 2, | cenę” tego odejścia. Było to naprzód odejście przez śmierć
317 2, | wymiar. „Przekonywanie” to bowiem ma na celu nie samo
318 2, | 12, 47). Uwydatnia się to już w pierwszym przemówieniu,
319 2, | śmierć Jezusa z Nazaretu — to słowa jego są zarazem świadectwem
320 2, | zwycięstwie nad grzechem. Jest to zwycięstwo, które dokonało
321 2, | tylko On: Duch Prawdy Jest to Duch, który „przenika głębokości
322 2, | niewinnego Baranka — jak to ma miejsce w dniu Pięćdziesiątnicy —
323 2, | Chrystusa. „Przekonywanie” — to wykazywanie zła grzechu,
324 2, | por. 1 Tm 3, 16), jak to ukazała posynodalna Adhortacja
325 2, | ale zarazem też: jest to grzech, wobec którego odkupieńcza
326 2, | człowieka wobec woli Boga. To pierworodne nieposłuszeństwo
327 2, | stwarzającym świat. Jest to zarazem Słowo, które było „
328 2, | J 1, 1. 2. 3. 10). Jest to Słowo, będące również odwiecznym
329 2, | poniekąd tę samą „niewiarę”: to samo „nie uwierzyli”, jakie
330 2, | Słowie Ojca. Odrzucenie to wyraża się w czynie jako „
331 2, | wszechmoc Stwórcy. Jest to wszechmoc i zarazem miłość „
332 2, | jednoznaczne. Stworzyć — to znaczy powołać z nicości
333 2, | istnienia; a zatem stworzyć to tyle, co obdarować istnieniem.
334 2, | podobieństwem” Boga. Oznacza to nie tylko rozumność i wolność
335 2, | natury ludzkiej. Oznacza to zarazem, od samego początku,
336 2, | i miłości. Uczestnictwo to oznacza życie w zjednoczeniu
337 2, | mierze? Z pewnością nie jest to miara grzechu czystego ducha,
338 2, | człowieka. ~Niemniej jednak, to nieposłuszeństwo oznacza
339 2, | pierworodnym wymiarze wskazuje na to, iż za sprawą „ojca kłamstwa”
340 2, | usquead contemplum Dei”, jak to wyraził św. Augustyn23.
341 2, | pełnię dobra. Potwierdza się to w naszej nowożytnej epoce,
342 2, | ideą Boga, przypisuje Jemu to, co należy do człowieka,
343 2, | zagraża człowiekowi, jak na to wskazuje Sobór Watykański
344 2, | Przekonywać o grzechu — to znaczy: wykazywać zło, jakie
345 2, | jakie się w nim zawiera. To znaczy: objawiać mysterium
346 2, | już „osądzonego”, które to kłamstwo postawiło w stan
347 2, | obdarowania stworzenia przez Boga. To właśnie w Nim możemy pojąć
348 2, | człowieka — cierpienie to w jakiś sposób udzieliło
349 2, | stworzeniu (Por. Rz 8, 20-22) — to Duch Święty wejdzie w cierpienie
350 2, | przekonywać o grzechu” — to znaczy zarazem objawiać
351 2, | możliwości interpretacji, to jednak rozważania o obecności
352 2, | jakiego ona dokonuje. Jest to bowiem ofiara złożona „przez (=
353 2, | przekonywania o grzechu”. Jest to zaś tenże sam Duch Święty,
354 2, | nieskazitelną ofiarę” — jak uczynił to „przez Ducha wiecznego”.
355 2, | otworzył się bez reszty na to działanie Ducha-Parakleta,
356 2, | się posłuszeństwa przez to, co wycierpiał” (Hbr 5,
357 2, | miłosierdzia względem ludzi; jest to nowe człowieczeństwo, które
358 2, | grzech zrodził cierpienie, to teraz ból Boga — owo cierpienie —
359 2, | Wieczerniku.. Objawienie to zaś jest równocześnie uobecnieniem
360 2, | z człowiekiem. Działanie to zostało w pełni potwierdzone
361 2, | Krzyża. Bez wątpienia dzieło to zostaje przez Jezusa zlecone
362 2, | przekonywa o grzechu” — to znaczy daje poznać człowiekowi
363 2, | według Ewangelii Markowej, to te: „Nawracajcie się i wierzcie
364 2, | rozbrzmiewa (...) nakazem: czyń to, tamtego unikaj”. Taka zdolność
365 2, | rozbrzmiewa głos Boga”. Jest to „głos Boga” nawet wówczas,
366 2, | współżyciu społecznym”. Wówczas to „osoby i grupy ludzkie unikają
367 2, | imieniu dobra i zła, jak to czytamy w tejże samej Konstytucji
368 2, | ludzkości, Sobór zarazem określa to wszystko jako etap „walki
369 2, | przenika „całe życie ludzi, czy to jednostkowe, czy zbiorowe”30.
370 2, | ludzkości trwa grzech. Jest to jednakże grzech poddany
371 2, | tkwią w ludzkim wnętrzu, jak to uwydatniła Konstytucja duszpasterska: „
372 2, | grzesznym., nierzadko czyni to, czego nie chce, nie zaś
373 2, | czego nie chce, nie zaś to, co chciałbym czynić”32.
374 2, | powodu zła popełnionego. Czy to cierpienie nie jest jakby
375 2, (37) | 13: CCL, 38, 470: „Cóż to jest za przepaść zatem i
376 2, (37) | przepaść oznacza głębię, to czyż utrzymujemy może, że
377 2, | swojej natury, gdyż wyklucza to, czym dokonuje się odpuszczenie
378 2, | które ma charakter zbawczy, to zarazem odrzuca „przyjście”
379 2, | przyjście” Pocieszyciela — to „przyjście”, jakie dokonało
380 2, | ani w przyszłym życiu, to owo „nie-odpuszczenie” związane
381 2, | przyczynowo z „nie-pokutą” — to znaczy z radykalną odmową
382 2, | nieważne w swoim życiu. Jest to stan duchowego upadku, gdyż
383 2, | Pismo Święte zwykło nazywać to „zatwardziałością serca” (
384 2, | największą żarliwością błagać o to, ażeby w świecie nie narastał
385 2, | Z jednej strony — tak to wyraża św. Augustyn — „miłość
386 2, | świętości trynitarnej. Jest to sprawiedliwość Ewangelii
387 2, | przez Krew Baranka. Jest to z kolei ta sprawiedliwość,
388 3, | którym Kościół pragnie uczcić to wydarzenie. Przyjście to
389 3, | to wydarzenie. Przyjście to mierzy się skalą czasu jako
390 3, | Równocześnie zaś wydarzenie to oznacza dla nas, chrześcijan,
391 3, | Maryja pyta: „Jakże się to stanie, skoro nie znam męża?”.
392 3, | skoro nie znam męża?”. Na to zaś otrzymuje odpowiedź: „
393 3, | albowiem z Ducha Świętego jest to, co się w Niej poczęto.
394 3, | ciało z Maryi Dziewicy”. To właśnie dokonało się, gdy „
395 3, | Chrystusa. Równocześnie jest to profil pneumatologiczny,
396 3, | 51. To wszystko dokonuje się za
397 3, | jak tylko w Duchu Świętym. To, co w „pełni czasów” dokonało
398 3, | w Duchu Świętym, wówczas to Jego otwarcie się odsłania
399 3, | Bożymi” (J 1, 14; 4, 12 n.). To wszystko dokonało się —
400 3, | jest Synem Przedwiecznym. To narodzenie jednak, czy ponowne
401 3, | Jeżeli zaś jesteśmy dziećmi, to i dziedzicami: dziedzicami
402 3, | synów Bożych” (Rz 8, 19) — to znaczy tych, którzy Bóg „
403 3, | tych też przeznaczył na to, by się stali na wzór obrazu
404 3, | nadprzyrodzony wymiar. Jest to nowe życie, w którym ludzie,
405 3, | Rzec można, iż wszystko to należy również do wspomnianego
406 3, | Starego Przymierza. Wszak to działanie w całości, wszędzie
407 3, | jedno, mianowicie Boskie, to musimy uznać, że Duch Święty
408 3, | od wewnątrz. Odnosi się to w szczególności do człowieka:
409 3, | myśl, sumienie, serce; jest to rzeczywistość psychologiczna
410 3, | bardziej wewnątrz mnie niż to, co we mnie najbardziej
411 3, | bardziej wewnątrz mnie niż to, co we mnie najbardziej
412 3, | najbardziej osobiste”, czy to w istnieniu czy w doświadczeniu
413 3, | Ga 5, 19-21). Wszystko to stanowi „uczynki rodzące
414 3, | por. Rz 8, 5. 9). Całe to Pawłowe przeciwstawienie
415 3, | przeciwstawne czynniki czy bieguny to od strony człowieka jego
416 3, | kultury czy moralności — to zawsze tylko jako o pochodnych (
417 3, | jest jednakże wzajemny, jak to podkreśla Apostoł w drugiej
418 3, | współczesnym. Wie on, że to spotkanie i zderzenie pomiędzy „
419 3, | że ze strony Boga jest to zawsze udzielanie się zbawcze,
420 3, | życia” i „śmierci”. Jest to problem poważny, gdyż należy
421 3, | na naszej planecie. Się to problemy nie tylko ekonomiczne,
422 3, | międzynarodową? ~Niestety, jest to tylko częściowy i niekompletny
423 3, | naszego ciała” (Rz 8, 23), to znaczy całej naszej ludzkiej
424 3, | Weźmijcie Ducha Świętego! ”. To „tchnienie” trwa i „Duch
425 3, | równocześnie Tego, który daje to życie. Który jest Ożywicielem.
426 3, | nowo „drogą Kościoła”, jak to zostało już powiedziane
427 3, | życie człowieka w Bogu. To życie, jako owoc zbawczego
428 3, | duch ludzki, który „zna to, co ludzkie”, spotyka się
429 3, | ludźmi: właśnie ze względu na to podobieństwo Boże, które,
430 3, | serca i sumienia ludzi — to królestwo, w którym ostatecznie
431 3, | i Miłość. Dar i Miłość — to odwieczna moc samootwarcia
432 3, | narodzeniu Chrystusa chodzi o to, ażeby coraz więcej ludzi
433 3, | wyrażenia Soboru. Chodzi o to, by — pod działaniem Ducha-Parakleta —
434 3, | człowiek jest drogą Kościoła, to droga ta prowadzi poprzez
435 3, | wpływem Parakleta ludzie — czy to jako osoby, czy wspólnoty —
436 3, | warunkach prześladowań — czy to owych dawnych, czy współczesnych,
437 3, | oblicza ziemi”57. Czynią to jako uczniowie Chrystusa,
438 3, | Wcielenia Syna Bożego. On to w „pełni czasów”, za sprawą
439 3, | misji samego Chrystusa — jak to ukazał w swej nauce, zawsze
440 3, | również pełnego znaczenia to, co Chrystus — podczas Ostatniej
441 3, | skończenia świata” (Mt 28, 20). To ponowne „przyjście” Chrystusa,
442 3, | ponowne „przyjście” Chrystusa, to ciągłe Jego przychodzenie,
443 3, | Apostołami, z Kościołem — to Jego „jestem z wami aż do
444 3, | zawsze — w nowy sposób. To nowe przychodzenie Chrystusa
445 3, | aż do skończenia świata”. To wszystko dokonuje się za
446 3, | w Ofierze i w Komunii. To przyjście i ta obecność
447 3, | o jakim mówi Sobór. Jest to ów sens, poprzez który Chrystus „
448 3, (59) | Wyraża to „Epikleza” przed Konsekracją „
449 3, | musimy jednak stwierdzić, że to kończące się tysiąclecie
450 3, | Parakleta — Ducha Prawdy. To właśnie Sobór wyznaje jako
451 3, | jesteśmy” (Dz 17, 28) — to z kolei moc Odkupienia trwa
452 3, | Ojcu Przedwiecznym. Jest to z jednej strony rytm posłannictwa
453 3, | Świętego; z drugiej strony jest to również rytm posłannictwa
454 3, | lecz stale o niej stanowi. To wszystko zaś dokonuje się —
455 3, | wewnętrznego zjednoczenia z Bogiem, to jest nim w Jezusie Chrystusie,
456 3, | Jezusie Chrystusie, w którym to zjednoczenie jest pełną
457 3, | zjednoczenia z Bogiem”. Ale to, co zasługuje na uwagę i
458 3, | analogicznego sensu, w jakim to słowo jest użyte w obu wypadkach,
459 3, | jest użyte w obu wypadkach, to związek Kościoła z mocą
460 3, | pożytkiem dla Kościoła, to w ostatnich latach zwiększyła
461 3, | odnowy życia duchowego. Jest to objaw znamienny i pocieszający,
462 3, | w dniu Pięćdziesiątnicy, to równocześnie można powiedzieć,
463 3, | braćmi (por. Rz 8, 29), to znaczy między wiernymi,
464 3, | zbawieni” (por. Rz 8, 24). Jest to nadzieja eschatologiczna,
465 3, | wielkiego Jubileuszu. Jest to modlitwa, która zwraca się
466 Zakon, | pola łaski i świętości. To, „co jest oporne — nakłania”,
467 Zakon, | jest oporne — nakłania”, to, ci jest „oziębłe — rozgrzewa”,
468 Zakon, | jest „oziębłe — rozgrzewa”, to, co „zbłąkane — sprowadza”
469 Zakon, | darem nie stworzonym. Jest to Duch Ojca i Syna: tak jak
Ecclesia de Eucharistia
Rozdzial, Paragraf
470 Wpr, 1 | dobro duchowe Kościoła, to znaczy sam Chrystus, nasza
471 Wpr, 2 | ustanowienia Eucharystii. To tam Chrystus wziął w swoje
472 Wpr, 2 | mówiąc: « Bierzcie i jedzcie, to jest bowiem Ciało moje,
473 Wpr, 2 | im: « Bierzcie i pijcie, to jest bowiem kielich Krwi
474 Wpr, 2 | posłuszeństwie Jego zaleceniu: « To czyńcie na moją pamiątkę » (
475 Wpr, 2 | Chrystusa? Chyba nie. Stało się to dla nich jasne dopiero po
476 Wpr, 2 | zakończeniu Triduum sacrum, to jest po przeżyciu wydarzeń,
477 Wpr, 3 | eklezjalnego. Dostrzegamy to już w pierwszych relacjach
478 Wpr, 3 | pierwotny obraz Kościoła. Gdy to czynimy podczas sprawowania
479 Wpr, 3 | duszy misterium paschalne: to, co wydarzyło się w wieczór
480 Wpr, 5 | wychodzi na drogi świata, to momentem decydującym dla
481 Wpr, 5 | skierowana jest łaska Odkupienia. To zdumienie winno zawsze odżywać
482 Wpr, 5 | szafarzowi Eucharystii. To on, dzięki władzy udzielonej
483 Wpr, 5 | dokonuje przeistoczenia. To on wypowiada zmocą Chrystusowe
484 Wpr, 5 | Chrystusowe słowa zWieczernika: « To jest Ciało moje, które za
485 Wpr, 5 | za was będzie wydane... To jest Krew moja, która za
486 Wpr, 6 | Pragnę to eucharystyczne « zdumienie »
487 Wpr, 7 | Chrystusa w szkole Maryi, to w Wielki Czwartek 2003 roku
488 Wpr, 7(4) | To tytuł, który nadałem osobistemu
489 Wpr, 8 | odkupione stworzenie. Czyni to przez posługę kapłańską
490 Wpr, 8 | Najświętszej Trójcy. Doprawdy jest to mysterium fidei, dokonujące
491 Wpr, 9 | poświęconego tajemnicy Eucharystii, to jednak w swoich licznych
492 I, 11 | największy, ponieważ jest to dar z samego siebie, z własnej
493 I, 11 | do przeszłości, skoro « to, kim Chrystus jest, to,
494 I, 11 | to, kim Chrystus jest, to, co uczynił i co wycierpiał
495 I, 11 | zmartwychwstania swojego Pana, to centralne wydarzenie zbawienia
496 I, 12 | jedynie do powiedzenia: « To jest Ciało moje », « to
497 I, 12 | To jest Ciało moje », « to jest Krew moja », lecz dodał: «
498 I, 12 | potwierdził jedynie, że to, co im dawał do jedzenia
499 I, 12 | lecz jasno wyraził, że ma to wartość ofiarniczą, czyniąc
500 I, 12 | dodaje ani jej nie mnoży. 16 To, co się powtarza, to sprawowanie
1-500 | 501-1000 | 1001-1500 | 1501-2000 | 2001-2200 |