1-500 | 501-1000 | 1001-1139
Centesimus annus
Rozdzial, Numer
1 I, | konfliktu, który przeciwstawiał człowieka człowiekowi, każąc im walczyć „
2 I, | nie kształtowało obecności człowieka na tej ziemi. Stanowiska
3 I, | przypisuje, „naturalne prawo człowieka” do zakładania prywatnych
4 I, (26) | Powszechna Deklaracja Praw Człowieka.~
5 I, | nikt nie może pozbawiać człowieka: „nikomu nie wolno znieważać
6 I, (30) | Powszechna Deklaracja Praw Człowieka; Deklaracja o wykluczeniu
7 I, | przede wszystkim samego człowieka. Inne tematy zostaną omówione
8 II, | Rozpatruje on bowiem pojedynczego człowieka jako zwykły element i cząstkę
9 II, | określa zakres wolności człowieka, a także sprzeciw wobec
10 II, | wyrazem społecznej natury człowieka nie jest jedynie Państwo,
11 II, | intuicja prawdziwej wielkości człowieka, jego transcendencja wobec
12 II, | godność wolnej działalności człowieka. Wymagają one przyjęcia
13 II, | przyczynić się do dobrobytu człowieka, zostaje przekształcony
14 II, | zaspokojenia materialnych potrzeb człowieka, pomijając przy tym wartości
15 II, | całkowitego sprowadzenia człowieka do dziedziny ekonomicznej
16 II, | się żywsza świadomość praw człowieka, co znalazło wyraz w różnych
17 II, (52) | Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 1948 roku; JAN XXIII,
18 III, | obronie i dla umocnienia praw człowieka: w środowiskach, które znalazły
19 III, | następstwo pogwałcenia praw człowieka do inicjatywy, do własności
20 III, | narodowy: nie można zrozumieć człowieka, analizując jedynie jego
21 III, | przynależności klasowej. Zrozumienie człowieka jest bardziej wyczerpujące,
22 III, | każdej kultury jest postawa człowieka wobec największej tajemnicy:
23 III, | obecne w sercu każdego człowieka. Poszukiwanie to czerpało
24 III, | wykorzeni potrzebę Boga z serca człowieka, ale rzeczywistość dowiodła,
25 III, | historii i sam kształtuje serce człowieka. Łącząc własne cierpienia
26 III, | się wolność pojedynczego człowieka: to prawda, że wpływają
27 III, | zniszczyć. Lekceważenie natury człowieka, stworzonego dla wolności,
28 III, | kontroli, który pozbawia człowieka inicjatywy i zdolności twórczej.
29 III, | potrzeby społeczeństwa godnego człowieka, naprawić wypaczenia, zachęcać
30 III, | całościowego wyzwolenia człowieka58. Rozważane z tego punktu
31 III, | przed rozsądkiem. Zmuszono człowieka do poddania się światopoglądowi
32 III, | naturalnego i pierwotnego prawa człowieka do poznania prawdy i kierowania
33 III, | który jest prawdziwym dobrem człowieka64.
34 IV, | pochodzenie dóbr, które utrzymują człowieka przy życiu, zaspokajają
35 IV, | który stworzył ziemię i człowieka, człowiekowi zaś dał ziemię,
36 IV, | zdolność zaspokajania potrzeb człowieka jest pierwszym darem, który
37 IV, | się z właściwą odpowiedzią człowieka, którą jest praca: właśnie
38 IV, | widzimy, jak praca jednego człowieka splata się w sposób naturalny
39 IV, | odczytywać potrzeby drugiego człowieka, dla którego praca jest
40 IV, | wytworzyć pracą pojedynczego człowieka i które wymagają zmierzającej
41 IV, | Istotnie, głównym bogactwem człowieka jest wraz z ziemią sam człowiek.
42 IV, | ludzkiej pracy i samego człowieka do poziomu zwykłego towaru:
43 IV, | podmiotowością i wolnością pracy człowieka73. W walce z tym systemem,
44 IV, | bardziej słuszna koncepcja człowieka i jego prawdziwego dobra.
45 IV, | kierować integralną wizją człowieka, która ogarnia wszystkie
46 IV, | szkodliwej dla zdrowia i godności człowieka, oraz wymykającej się spod
47 IV, | miernotę sposobu patrzenia człowieka, kierowanego żądzą posiadania
48 IV, | niezależna, to znaczy kiedy człowieka traktuje się bardziej jako
49 IV, | także zjawiska alienacji człowieka, zwłaszcza w krajach najbardziej
50 V, | wizję społecznej natury człowieka, która wymaga odpowiedniego
51 V, | zainteresowaniem i troską o prawa człowieka. Właśnie dlatego te narody,
52 V, | i kto czuje się bliźnim człowieka potrzebującego. Przy tym
53 V, | wymaga włączenia się całego człowieka, który wyraża w niej swój
54 V, | się wzorcom, które gubiąc człowieka w masie, nie uznają roli
55 V, | wiarę w ludzkie możliwości człowieka ubogiego, a zatem w zdolność
56 VI, | troska i odpowiedzialność za człowieka, powierzonego mu przez samego
57 VI, | przez samego Chrystusa; tego człowieka, którego, jak mówi Sobór
58 VI, | wiecznym. Nie chodzi tu o człowieka „abstrakcyjnego”, ale o
59 VI, | abstrakcyjnego”, ale o człowieka rzeczywistego, „konkretnego”
60 VI, | historycznego”: chodzi o każdego człowieka, ponieważ każdy został objęty
61 VI, | Kościół nie może opuścić człowieka i że „ten człowiek jest
62 VI, | czym polega centralna rola człowieka w społeczeństwie, i uzdalniają
63 VI, | tej samej racji objawia człowieka samemu sobie. W tym świetle —
64 VI, | takie jak prawa każdego człowieka, a szczególnie „proletariatu”,
65 VI, | czerpie „zdolność rozumienia człowieka” z Bożego Objawienia. „Aby
66 VI, | Objawienia. „Aby poznać człowieka, człowieka prawdziwego,
67 VI, | Aby poznać człowieka, człowieka prawdziwego, człowieka integralnego,
68 VI, | człowieka prawdziwego, człowieka integralnego, trzeba poznać
69 VI, | ateistycznego”, które pozbawia człowieka jednego z jego podstawowych
70 VI, | się do ubogacenia godności człowieka. Nie może on nigdy zaniechać
71 VI, | transcendentnej misji dla dobra człowieka, chociaż zdaje sobie sprawę,
72 VI, | ma na celu rozwój całego człowieka. Także dziś, w wigilię trzeciego
73 VI, | Konkretnym wyrazem miłości do człowieka, a przede wszystkim do ubogiego,
74 VI, | rozwiązania, ale również uzdalnia człowieka do przeżywania cierpienia
75 VI, | przekonaniom o godności człowieka, stworzonego przez Boga116.
76 VI, | budowaniu społeczeństwa godnego człowieka.~Z drugiej strony, gotowości
77 VI, | zabrania głosu w obronie człowieka. Podjętemu wówczas zobowiązaniu
78 VI, | wojnie światowej bronił człowieka przed wyzyskiem ekonomicznym
79 VI, | światowej uczynił godność człowieka centrum swych wypowiedzi
80 VI, | pozostanie temu wierny, czyniąc człowieka swoją własną drogą, świadomy,
81 VI, | uczynił swoją własną drogą człowieka i prowadzi go nawet wówczas,
Dives in misericordia
Rozdzial, Numer
82 I, | Adam (...) objawia w pełni człowieka samemu człowiekowi i okazuje
83 I, | wyraźnie o tym, że ukazanie człowieka w pełnej godności jego człowieczeństwa
84 I, | doświadczenia Kościoła i człowieka współczesnego. Domagają
85 I, | Chrystusie każda droga do człowieka, która w coraz to zmieniającym
86 I, | stara się wnosić w dzieje człowieka organiczne i dogłębne zespolenie
87 I, | Odkupiciel świata w pełni objawia człowieka samemu człowiekowi, nie
88 I, | równocześnie przemawia do człowieka językiem całego kosmosu: „
89 I, | wszystkim w Jego stosunku do człowieka, w Jego miłości: „filantropia” (
90 I, | do tego obrazu „sytuacji człowieka w świecie współczesnym”,
91 I, | nadzieję na lepszą przyszłość człowieka na ziemi, ale ujawnia równocześnie
92 I, | się w kontekście zagrożeń człowieka w naszej epoce, jakby szczególnym
93 II, | miłość, która zwraca się do człowieka, ogarnia wszystko, co składa
94 II, | ograniczoność i słabość człowieka, zarówno fizyczną, jak i
95 II, | miłosierdziu w stosunku do człowieka: miłosierni... dostępują
96 III, | się z tym fakt, że nędzą człowieka jest także jego grzech.
97 III, | sprawiedliwość jest prawdziwą cnotą u człowieka, u Boga zaś oznacza transcendentną.
98 III, | skoro założymy w dziejach człowieka — tak jak to czyni już Stary
99 III, | Bogu, w Jego stosunku do człowieka i do świata. One mówią,
100 III, | wybrania odnosi się do każdego człowieka, do całej wielkiej rodziny
101 III, | perspektywę całych dziejów człowieka, perspektywę doczesną i
102 III, (4) | doświadczeniom współczesnego im człowieka. Słownictwo greckie Septuaginty
103 III, (4) | szczególności z grzechem człowieka i ludu, objawia się jako
104 IV, | przesuwa się ku wnętrzu człowieka. Dziedzictwo, które otrzymał
105 IV | koncentracja na godności człowieka ~
106 IV, | doznaje, że uwłacza godności człowieka. Przypowieść o synu marnotrawnym
107 V, | odsłania niesłychaną godność człowieka, qui talem ac tantum meruit
108 V, | sprawiedliwości, gdyż grzechy człowieka zostają „wyrównane” ofiarą
109 V, | jest zdolne usprawiedliwić człowieka, przywrócić sprawiedliwość
110 V, | zamierzył w człowieku, a przez człowieka w świecie. Chrystus cierpiący
111 V, | przemawia w sposób szczególny do człowieka, i to nie tylko do ludzi
112 V, | bezinteresownego poświęcenia dla sprawy człowieka: dla prawdy i miłości. Boski
113 V, | się skierowane do tegoż człowieka wezwanie, aby — oddając
114 V, | drodze odwiecznego wybrania człowieka do godności syna Bożego
115 V, | swojej odwiecznej miłości do człowieka. O Bogu, który tak umiłował
116 V, | umiłował świat — a więc człowieka w świecie — „że Syna swojego
117 V, | świecie, które dotyka i osacza człowieka, które wdziera się również
118 V, | która od początku dziejów człowieka sprzymierzyła się z grzechem.
119 V, | sam korzeń zła w dziejach człowieka: na spotkanie grzechu i
120 V, | ran ziemskiej egzystencji człowieka, wypełnienie do końca mesjańskiego
121 V, | zła, jakie jest udziałem człowieka w jego doczesności, zostaje
122 V, | doczesności, w dziejach człowieka, które są zarazem dziejami
123 V, | również i przez to, że pobudza człowieka do „miłosierdzia” wobec
124 V, | kołacze do drzwi serca każdego człowieka (por. Ap 3, 20), nie naruszając
125 V, | uszanowana i podniesiona godność człowieka, skoro doznając miłosierdzia,
126 V, | na tym stanowisku wobec człowieka także wówczas, gdy mówi: „
127 V, | Rz 8, 32) ze względu na człowieka, Chrystus, który w swojej
128 V, | Izraela, a z kolei każdego człowieka i całej ludzkości, owo miłosierdzie,
129 VI, | kilkadziesiąt lat temu. Twórczość człowieka, jego inteligencja i praca
130 VI, | pomnaża twórcze możliwości człowieka i daje mu dostęp do bogactw
131 VI, | deklaracji na temat praw człowieka, w wymiarze jego integralnej,
132 VI, | się udziałem współczesnego człowieka. Niepokój ów żywią nie tylko
133 VI, | z samym sensem istnienia człowieka i całej ludzkości — niepokój
134 VI, | czysto utylitarny stosunek do człowieka, zatrata poczucia prawdziwego
135 VII, | całej wewnętrznej prawdzie człowieka i świata, który jest jego
136 VII, | ją może tylko od strony człowieka brak dobrej woli, brak gotowości
137 VII, | pielgrzymowania każdego człowieka na ziemi in statu viatoris.
138 VII, | zdolna jest przywracać człowieka samemu człowiekowi. ~Autentycznie
139 VII, | tylko w stosunku Boga do człowieka, ale także w stosunkach
140 VII, | się lekcja pokory wobec człowieka równocześnie bliźniego i
141 VII, | miłość, czyli afirmacja człowieka. Spełnienie zaś warunków
142 VII, | godność, czyli istotna wartość człowieka, która nie może być zagubiona,
143 VIII, | miłości, która dźwiga człowieka z najgłębszych upadków i
144 VIII, | miarę potrzeb i zagrożeń człowieka w świecie współczesnym.
145 VIII, | obrazę-odepchnięcie przez człowieka współczesnego czujemy głęboko,
146 VIII, | troski podyktowanej miłością człowieka i wszystkiego, co ludzkie,
147 VIII, | przed nami wielki powołanie człowieka kazała proklamować w Encyklice
148 VIII, | czasie stała się udziałem człowieka w Jezusie Chrystusie. ~Z
Dominum et vivificantem
Rozdzial, Numer
149 1, | bowiem właściwie wprowadza człowieka w rzeczywistość objawionej
150 1, | najwyższym przewodnikiem człowieka: światłem ducha ludzkiego.
151 1, | wyznawać działającą w dziejach człowieka Boską tajemnicę objawioną,
152 1, | Prawdy działa w dziejach człowieka jako „inny Pocieszyciel”,
153 1, | jako nadprzyrodzony dar dla człowieka. Przez nią człowiek zostaje
154 1, | stworzenia, obdarowanie człowieka łaską poprzez całą ekonomię
155 1, | wymiarach ziemskiej historii człowieka — spełnione w Jego „odejściu”
156 1, | się to przede wszystkim do człowieka, który został stworzony
157 1, | podobieństwo Boga: „Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego
158 1, | Trójcy w dziele stworzenia człowieka? Chrześcijanin, który czyta
159 1, | nam dostrzec w stworzeniu człowieka sam początek zdawczego udzielania
160 1, | podobieństwa”, jakim obdarzył On człowieka. ~
161 1, | początkiem a całymi dziejami człowieka — począwszy od pierworodnego
162 1, | Chrystusa — Odkupiciela człowieka i świata. ~ ~
163 1, (12) | pomiędzy duszą i ciałem człowieka: por. Św. Ireneusz, Adversus
164 2, | przymierzu i zjednoczeniu człowieka z Bogiem; jest on też „już
165 2, | ekonomia Boża odcina niejako człowieka od „sądu”, czyli od potępienia,
166 2, | działania Ducha Prawdy wewnątrz człowieka, równocześnie staje się
167 2, | nowym początkiem obdarowania człowieka łaską i miłością: „Weźmijcie
168 2, | zło wszystkich grzechów człowieka. Na tej właśnie podstawie
169 2, | może „przekonać świata”: człowieka, sumienia ludzkiego — nikt
170 2, | sumienie, wewnętrzna tajemnica człowieka — ale także wewnętrzna Tajemnica
171 2, | kiedykolwiek popełnionym w dziejach człowieka: ukazuje bowiem jego związek
172 2, | pierworodnego grzechu w dziejach człowieka, a zarazem w całokształcie
173 2, | woli — oraz w sumieniu — człowieka przede wszystkim jako „nieposłuszeństwo”,
174 2, | czyli jako sprzeciw woli człowieka wobec woli Boga. To pierworodne
175 2, | widzialny zostaje stworzony dla człowieka: człowiek zostaje więc obdarowany
176 2, | dla uczestnictwa ze strony człowieka. Uczy Sobór Watykański II: „
177 2, | zna od początku tajemnicę człowieka (por. 1 Kor 2, 10 n.). I
178 2, | niewygasającym zarzewiem grzeszności człowieka na ziemi. Duch Prawdy zna
179 2, | grzechu, spowodowany w woli człowieka działaniem „ojca kłamstwa” —
180 2, | stanowią o początku świata i człowieka. ~
181 2, | w całą sytuację ontyczną człowieka. Powołany od istnienia człowiek —
182 2, | która dla woli i wolności człowieka jako istoty stworzonej pozostaje
183 2, | wymiar pierworodny grzechu człowieka oznacza odepchnięcie tego
184 2, | jest światłem dla sumienia człowieka i źródłem ładu moralnego —
185 2, | nieposłuszeństwa ze strony samego człowieka. ~Niemniej jednak, to nieposłuszeństwo
186 2, | ponawianej w ciągu całych dziejów człowieka na ziemi: „(...) wie Bóg,
187 2, | raz pierwszy w dziejach człowieka dochodzi do głosu przewrotny „
188 2, | pierworodnego nieposłuszeństwa człowieka, jak nie Ten, który sam
189 2, | przede wszystkim przeciwnika człowieka, jako źródło niebezpieczeństwa
190 2, | niebezpieczeństwa i zagrożenia dla człowieka. W ten sposób zostaje zaszczepiony
191 2, | przez szatana w psychice człowieka bakcyl sprzeciwu wobec Tego,
192 2, | początku” ma być przeciwnikiem człowieka — a nie Ojcem. Człowiek
193 2, | kierunku odrzucenia Boga przez człowieka, aż do nienawiści: „Amor
194 2, | podstawowej „alienacji” człowieka. Człowiek zostaje niejako
195 2, | przypisuje Jemu to, co należy do człowieka, i wyłącznie do człowieka!
196 2, | człowieka, i wyłącznie do człowieka! W tym procesie myślenia
197 2, | praktycznej ideologią „śmierci człowieka”. ~ ~
198 2, | jako akt woli stworzenia, człowieka, przeciwny woli Boga: zbawczej
199 2, | biblijnym wobec grzechu człowieka posuwa się aż do słów: „
200 2, | słów: „żal mi, żem stworzył człowieka” (por. Rdz 6, 7). „Kiedy (...)
201 2, | potężniejsza od grzechu w dziejach człowieka. Ażeby zwyciężył „Dar”! ~
202 2, | ekonomia, która napełnia dzieje człowieka darami Odkupienia. Jeśli
203 2, | Miłość, zrodził „cierpienie” człowieka — cierpienie to w jakiś
204 2, | naprawiając nieposłuszeństwo człowieka, dokonuje odkupienia świata.
205 2, | wyprowadza nową miarę obdarowania człowieka i stworzenia od początku.
206 2, | Miłość, która przywodzi człowieka na nowo do uczestnictwa
207 2, | urzeczywistniania w duszy człowieka i w dziejach świata: niewidzialny,
208 2, | siedemkroć”, każdego grzechu człowieka może dosięgnąć zbawcza moc
209 2, | Prawdy drogę do wnętrza człowieka, do sanktuarium ludzkich
210 2, | sumieniu mówiąc o powołaniu człowieka, w szczególności zaś o godności
211 2, | ośrodkiem i sanktuarium człowieka, gdzie przebywa on sam z
212 2, | grzechy najbardziej hańbiące człowieka, ukazując je jako zło moralne,
213 2, | ujawniania jego korzeni wewnątrz człowieka, tak jak i jego uwarunkowań
214 2, | początku, ukazując stworzoność człowieka, a więc jego całkowitą zależność
215 2, | sam Pan przyszedł, aby człowieka uwolnić i umocnić”34. Człowiek
216 2, | osobistym, jak i społecznym człowieka. Równocześnie zaś niestrudzenie
217 2, | prawdę i miłość w samym sercu człowieka. Wiadomo, że uznanie zła
218 2, | żalu” z powodu stworzenia człowieka, który w języku antropomorficznym
219 2, | Augustyn pisze o tajemnicy człowieka, dając komentarz do słów
220 2, | właśnie „przepastnej głębi” człowieka, sumienia ludzkiego, wypełnia
221 2, (37) | utrzymujemy może, że serce człowieka nie jest przepaścią? Cóż
222 2, | grzechem popełnionym przez człowieka, który broni rzekomego „
223 2, | sposób z wewnętrznym oporem człowieka, jakby nieprzenikliwością
224 2, | początkiem i ostatecznym bejem człowieka, który nosi w sobie Boże
225 2, | odsłania i rozjaśnia tajemnicę człowieka. Nie można zatem spodziewać
226 2, | grzechu w odniesieniu do człowieka i wartości ludzkich, jeśli
227 2, | przeciwstawia się w dziejach człowieka grzechowi, mysterium iniquitatis42.
228 2, | jaka wkroczyła w dziele człowieka wraz z Jezusem Chrystusem.
229 3, | przynależące do dziejów człowieka na ziemi. Stosowana powszechnie
230 3, | 4, 4), gdyż w nim dziele człowieka zostały dogłębnie przeniknięte „
231 3, | sposób z całą rzeczywistością człowieka, który także jest „ciałem” (
232 3, | na nowym etapie dziejów człowieka na ziemi w roku Dwutysięcznym
233 3, | Trójjedyny Bóg otwiera się wobec człowieka w Duchu Świętym, wówczas
234 3, | Bogu, niż czyniąc je życiem człowieka, którym jest Chrystus w
235 3, | tajemnicy stworzenia obdarowuje człowieka i wszechświat życiem w wielorakiej
236 3, | początek — w sercu każdego człowieka — ów najszczególniejszy
237 3, | żywotnością nadprzyrodzoną człowieka: pomiędzy Duchem nie stworzonym
238 3, | skoro ostateczne powołanie człowieka jest rzeczywiście jedno,
239 3, | się to w szczególności do człowieka: Bóg jest w jego wnętrzu
240 3, | immanentny w stosunku do człowieka i do świata, pozostając
241 3, | ujawnienie się” łaski w dziejach człowieka przez Jezusa Chrystusa dokonało
242 3, | zmagania, jakie nękają serce człowieka. „Oto, czego uczę: — czytamy
243 3, | wraz z duchową duszą naturę człowieka i jego osobową podmiotowość.
244 3, | czy bieguny to od strony człowieka jego ograniczoność i grzeszność —
245 3, | społeczeństwa i z serca człowieka. ~Można więc powiedzieć,
246 3, | doprowadzić do nowych porażek człowieka. Niemniej Kościół mocno
247 3 | 4. Duch Święty umacnia „człowieka wewnętrznego” ~
248 3, | wyrasta nowe życie: życie człowieka w Bogu. To życie, jako owoc
249 3, | wzmocnienie siły wewnętrznego człowieka” (por. Ef 3, 14-16). ~Pod
250 3, | Trójjedyny otwiera się dla człowieka, dla ducha ludzkiego. ~Ukryte
251 3, | wewnętrzna „przestrzeń życiowa” człowieka, wyniesiona do nadprzyrodzonego
252 3, | człowieczeństwa — Bóg przybliża się do człowieka, wnika coraz głębiej w cały
253 3, | się Trójjedynego Boga na człowieka i świat w Duchu Świętym. ~
254 3, | jako Boskiego Pierwowzoru człowieka. Na tej właśnie drodze Duch
255 3, | umacniając w każdym z nas „człowieka wewnętrznego”, sprawia,
256 3, | ostatecznego wyniesienia człowieka. ~Można więc prawdziwie
257 3, | człowiek żyjący, a życie człowieka jest oglądaniem Boga”55;
258 3, | dzieci Bożych”. Dojrzewanie człowieka w tym życiu jest utrudnione
259 3, | miarę prawdziwej wolności człowieka. Tam bowiem gdzie jest Duch
260 3, | zarazem prawdziwej godności człowieka, nabiera szczególnej wymowy
261 3, | obecnego w sercu i w sumieniu człowieka, i nierzadko znaczą swoim
262 3, | świadkowie prawdziwej godności człowieka, posłuszni Duchowi Świętemu,
263 3, | jeszcze bardziej wielkość człowieka, stworzonego na obraz i
264 3, | wzmocnienie sił wewnętrznego człowieka”, o którym mowa w Liście
265 3, | który Chrystus „objawił człowieka samemu człowiekowi”, dając
266 3, | i rozwija się w dziejach człowieka i świata jakby w dwoistym „
267 3, | swą zbawczą posługę wobec człowieka. Owa posługa Sakramentów
268 3, | rzeczywistości, jaką jest w dziejach człowieka na ziemi Chrystus, rozprzestrzenia
269 3, | Ducha człowiek, a przez człowieka świat stworzony, odkupiony
270 3, | stworzenia i odkupienia — Boga i człowieka — Kościół jest „sakramentem,
271 3, | ziemskie pielgrzymowanie człowieka przenika tchnieniem życia
272 3, | tchnie” modlitwę w serce człowieka w całej niezmierzonej gamie
273 3, | modlitwa płynie z serca człowieka pomimo zakazów i prześladowań,
274 3, | jaka właściwa jest sercu człowieka: głębi, która jest od Boga
275 3, | dojrzalszym wyrazem nowego człowieka, który przez nią uczestniczy
276 3, | groźnego upadku duchowego człowieka — osoby i wspólnoty, jakby
277 3, | mocy, która zdolna jest człowieka podźwignąć, wyzwolić go
278 3, | ludzkie poprzez całe dzieje człowieka na ziemi. Równocześnie jednak
279 Zakon, | Kościoła — a zarazem w sercu człowieka. Droga Kościoła przebiega
280 Zakon, | Kościoła przebiega przez serce człowieka, tam bowiem jest owo ukryte
281 Zakon, | Stróżem nadziei w sercu człowieka: wszystkich ludzi, a zwłaszcza
282 Zakon, | Boskiej komunii z Odkupicielem człowieka, stanowi o ciągłości Jego
283 Zakon, | dzieje świata poprzez serce człowieka. Tutaj staje się On — jak
284 Zakon, | wewnętrznej tajemnicy każdego człowieka. Przynosi On bowiem „ochłodzenie
285 Zakon, | oczyszczenia z wszystkiego, co człowieka „szpeci”, „z tego, co jest
286 Zakon, | drogach pielgrzymowania człowieka na ziemi: prosi, nieustannie
287 Zakon, | pokój i służyć pokojowi człowieka na ziemi. Swoją ufność opiera
Ecclesia de Eucharistia
Rozdzial, Paragraf
288 I, 18 | przyszłej pełni, która obejmie człowieka dokońca. W Eucharystii otrzymujemy
289 I, 20 | budowania świata na miarę człowieka i odpowiadającego we wszystkim
290 III, 31 | pielęgnować w sercu młodego człowieka ziarno powołania do kapłaństwa.~
Evangelium vitae
Rozdzial, Paragraf, Numer
291 Wprow, 0, | aspekty i momenty życia człowieka. ~ ~
292 Wprow, 1, | nieoczekiwanie i bez żadnej zasługi człowieka — zostaje opromieniony obietnicą
293 Wprow, 1, | poważny odzew w sercu każdego człowieka, tak wierzącego jak i niewierzącego,
294 Wprow, 1, | Ewangelia miłości Boga do człowieka, Ewangelia godności osoby
295 Wprow, 2, | zagrożenie godności i życia człowieka głęboko wstrząsa samym sercem
296 Wprow, 3, | zatroskanych o dobro każdego człowieka i o przyszłość całego społeczeństwa! ~
297 I, 1, | nieśmiertelności Bóg stworzył człowieka — uczynił go obrazem swej
298 I, 1, | wraz z aktem stworzenia człowieka na obraz Boży, przeznaczonego
299 I, 1, | absurdu na całą egzystencję człowieka. Śmierć pojawia się na skutek
300 I, 1, | nieuniknionym przeznaczeniem człowieka. To prawda, że podobnie
301 I, 1, | tak i w każdym zabójstwie człowieka zostaje podeptana więź pokrewieństwa „
302 I, 1, | szerzy się zło: do buntu człowieka przeciw Bogu w rajskim ogrodzie,
303 I, 1, | dołącza się śmiertelna walka człowieka przeciw człowiekowi. ~Po
304 I, 1, | prowadzące do uwolnienia człowieka od odpowiedzialności za
305 I, 1, | wszystkim dobrowolne zabójstwo człowieka12. Dla Żydów, podobnie jak
306 I, 1, | kto podnosi rękę na życie człowieka, podnosi niejako rękę na
307 I, 1, | odmienia środowisko życia człowieka. Ziemia, która „w ogrodzie
308 I, 2, | skierowane także do współczesnego człowieka, aby uświadomił sobie ogrom
309 I, 2, | natury, ale narastają z winy człowieka, który okazuje beztroskę
310 I, 2, | zrozumieć w pełni sens istnienia człowieka, jego praw i obowiązków.
311 I, 2, | zagrożone jest prawo konkretnego człowieka do istnienia. ~
312 I, 2, | pełnego rozwoju osobowości człowieka. Życie, które może się począć
313 I, 2, | wpływ swoistego prometeizmu człowieka, który łudzi się, że w ten
314 I, 2, | nienaruszalnego prawa każdego człowieka do życia, wolą propagować
315 I, 2, | doprowadziwszy do odkrycia idei „praw człowieka” — jako wrodzonych praw
316 I, 2, | najbardziej znaczących dla człowieka momentach jego istnienia,
317 I, 2, | strony, różne deklaracje praw człowieka oraz liczne inicjatywy,
318 I, 2, | którego gwarancja ochrony praw człowieka stanowi główny cel i zarazem
319 I, 2, | zagrożenie dla całej kultury praw człowieka. Zagrożenie to może ostatecznie
320 I, 3, | takie założenie z uznaniem człowieka za istotę, którą nie można „
321 I, 3, | rozporządzać”? Teoria praw człowieka opiera się właśnie na uznaniu
322 I, 3, | oficjalnymi deklaracjami praw człowieka a ich tragiczną negacją
323 I, 3, | pełnej akceptacji drugiego człowieka i do służenia innym. Chociaż
324 I, 3, | ponieważ Bóg powierza człowieka człowiekowi. I właśnie w
325 I, 3, | zawierzenia Bóg obdarza każdego człowieka wolnością, w której istotne
326 I, 3, | otwarcie się na drugiego człowieka. Natomiast absolutyzacja
327 I, 3, | do zniszczenia drugiego człowieka, gdy przestaje uznawać i
328 I, 3, | nieuchronnie do negacji drugiego człowieka; jest on postrzegany jako
329 I, 4 | osłabienie wrażliwości na Boga i człowieka ~
330 I, 4, | osłabienie wrażliwości na Boga i człowieka, zjawisko typowe w kontekście
331 I, 4, | się także wrażliwość na człowieka, jego godność i życie; z
332 I, 4, | zniekształcona wrażliwość na człowieka, jak stwierdza lapidarnie
333 I, 4, | Osłabienie wrażliwości na Boga i człowieka prowadzi nieuchronnie do
334 I, 4, | siebie i przyjęcia drugiego człowieka wraz z całym bogactwem jego
335 I, 4, | bezwarunkową akceptację drugiego człowieka, a więc także otwarcie się
336 I, 4, | Osłabienie wrażliwości na Boga i człowieka, wraz z wszystkimi tego
337 I, 4, | wszystkim o sumienie każdego człowieka, który w swojej jedyności
338 I, 4, | rozbrzmiewa w sumieniu każdego człowieka: właśnie w tym ukrytym sanktuarium
339 I, 5, | Także krew każdego innego człowieka zabitego po Ablu jest głosem
340 II, 1, | pośrednictwem do każdego człowieka, Jezus tak mówi o sobie: „
341 II, 1, | fizyczne i duchowe życie człowieka, także w swoim stadium ziemskim,
342 II, 1, | rozum mówią o wartości życia człowieka, przejmuje to, wywyższa
343 II, 3, | samego sensu życia każdego człowieka w jego wymiarze moralnym
344 II, 4 | Boża jaśnieje na obliczu człowieka ~
345 II, 4, | opisie stworzenia, ukazując człowieka jako szczyt i ukoronowanie
346 II, 4, | stworzenia: „Pan Bóg wziął zatem człowieka i umieścił go w ogrodzie
347 II, 4, | się w ten sposób prymat człowieka nad rzeczami: są one jemu
348 II, 4, | opisie biblijnym odrębność człowieka od innych istot stworzonych
349 II, 4, | postanowienia, by połączyć człowieka ze Stwórcą szczególną i
350 II, 4, | specyficzną więzią: „Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego
351 II, 4, | szczególnej i specyficznej więzi człowieka z Bogiem. Również Księga
352 II, 4, | prowadzi nie tylko panowanie człowieka nad światem, ale także wyposażenie
353 II, 4, | wolności są przywilejem człowieka jako istoty stworzonej na
354 II, 4, | Życie, którym Bóg obdarza człowieka, jest czymś więcej niż tylko
355 II, 4, | nieśmiertelności Bóg stworzył człowieka — uczynił go obrazem swej
356 II, 4, | żyjącą: „Pan Bóg ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął
357 II, 4, | celu i zaspokojenia każdego człowieka. ~„Czym jest człowiek, że
358 II, 4, | Boża jaśnieje na obliczu człowieka. W nim Stwórca znajduje
359 II, 4, | Spoczął następnie we wnętrzu człowieka, spoczął w jego umyśle i
360 II, 4, | myślach, stworzył przecież człowieka jako istotę rozumną, zdolną
361 II, 4, | niebiańskich łask. W tych cechach człowieka zamieszkuje Bóg, który powiedział: «
362 II, 4, | sprzeniewierza się głębokiemu pojęciu człowieka i narusza komunię między
363 II, 4, | zajaśniał na nowo w życiu człowieka i objawił się w całej pełni
364 II, 5, | uzupełnia swoją pochwałę człowieka: tak, „człowiek żyjący”
365 II, 5, | chwałą Bożą”, ale „życie człowieka to oglądanie Boga” 27 ~Wynikają
366 II, 5, | bezpośrednie konsekwencje dla życia człowieka nawet w jego ziemskiej kondycji,
367 II, 6, | 39. Życie człowieka pochodzi od Boga, jest Jego
368 II, 6, | potopie: „Upomnę się też u człowieka o życie człowieka i u każdego —
369 II, 6, | też u człowieka o życie człowieka i u każdego — o życie brata” (
370 II, 6, | Rdz 9, 6). ~Życie i śmierć człowieka są zatem w ręku Boga, w
371 II, 6, | tchnienie życia i dusza każdego człowieka”, woła Hiob (12, 10). „To
372 II, 6, | stworzenia. To prawda, że życie człowieka jest w ręku Boga, ale prawdą
373 II, 6, | wpisana od początku w serce człowieka, w jego sumienie. Pytanie: „
374 II, 6, | wyraża doświadczenie każdego człowieka: głos przemawiający w głębi
375 II, 6, | przykazania, chroniącego życie człowieka, jest wymóg okazywania czci
376 II, 7 | 2, 28): odpowiedzialność człowieka za życie ~
377 II, 7, | panowania, jakim Bóg obdarza człowieka. Chodzi nade wszystko o
378 II, 7, | Mądrości swojej stworzyłeś człowieka, by panował nad stworzeniami,
379 II, 7, | Psalmista opiewa panowanie człowieka jako znak chwały i godności
380 II, 7, | form życia po „ekologię człowieka” w ścisłym sensie28; drogę
381 II, 7, | nałożone od początku na człowieka przez samego Stwórcę i wyrażone
382 II, 7, | 43. Pewien udział człowieka w panowaniu Boga ujawnia
383 II, 7, | Rdz 2, 18), i «uczynił człowieka od początku jako mężczyznę
384 II, 7, | poczęciu i zrodzeniu nowego człowieka, to sformułowaniem tym nie
385 II, 7, | Adama”: „Gdy Bóg stworzył człowieka, na podobieństwo Boga stworzył
386 II, 8, | Jr 1, 5): życie każdego człowieka od samego początku przebiega
387 II, 8, | który kształtuje życie człowieka w łonie matki35. ~Czyż jest
388 II, 8, | bowiem, który ukształtował człowieka i wynalazł początek wszechrzeczy,
389 II, 9, | się także o cielesne życie człowieka. Jako „lekarz ciała i ducha” 37,
390 II, 10, | całość w pełni chroni życie człowieka. Tłumaczy to, dlaczego tak
391 II, 10, | pełny blask jako dobro dla człowieka we wszystkich jego wymiarach
392 II, 11, | grzechów, czyli na uwolnieniu człowieka od najgłębszej choroby i
393 II, 11, | do śmierci każdego innego człowieka, ale wydaje się wskazywać
394 III, 1, | który ma służyć rozwojowi człowieka i jego radości. Jako takie
395 III, 1, | zobowiązującym zadaniem dla człowieka. Budzi podziw i wdzięczność
396 III, 1, | królem i panem. „Bóg uczynił człowieka — pisze św. Grzegorz z Nyssy —
397 III, 2 | Upomnę się (...) u człowieka o życie człowieka” (Rdz
398 III, 2 | u człowieka o życie człowieka” (Rdz 9, 5): życie ludzkie
399 III, 2, | jest absolutnym Panem życia człowieka, ukształtowanego na Jego
400 III, 2, | por. J 8, 44): zwodząc człowieka, prowadzi go do grzechu
401 III, 2, | nieszkodzenia życiu drugiego człowieka okazują się w konkretnych
402 III, 2, | bardziej odpowiadać godności człowieka, a tym samym — w ostatecznej
403 III, 2, | zamysłowi Boga względem człowieka i społeczeństwa. Istotnie,
404 III, 2, | uznając i broniąc każdego człowieka jako osoby, a nie jako rzeczy,
405 III, 3, | rozpoczynają się dzieje życia człowieka, choć potrzeba czasu, aby
406 III, 3, | w nim dostrzec dorosłego człowieka, którym stanie się on w
407 III, 3, | zapisanemu w sercu każdego człowieka, poznawalnemu przez sam
408 III, 4, | wrodzoną skłonnością każdego człowieka do zachowania życia, łagodząc
409 III, 4, | samobójczy zamiar drugiego człowieka i współdziała w jego realizacji
410 III, 4, | nie wolno zabić drugiego człowieka: nawet gdyby sam tego chciał,
411 III, 4, | Prośba, jaka wypływa z serca człowieka w chwili ostatecznego zmagania
412 III, 4, | odkupieńczą śmierć uwolnił człowieka od śmierci, która jest „
413 III, 4, | kiedy ziemska wędrówka człowieka winna się zakończyć. Żyć
414 III, 4, | Bożego i dobrowolnego wyboru człowieka — w cierpieniach samego
415 III, 5, | Nierzadko uważa się, że życie człowieka jeszcze nie narodzonego
416 III, 5, | naturalne”, wpisane w serce człowieka, jest normatywnym punktem
417 III, 5, | takie jak godność każdego człowieka i solidarność wszystkich
418 III, 5, | do samej istoty i natury człowieka, które wynikają z prawdy
419 III, 5, | strzec nienaruszalnych praw człowieka i dbać o to, by każdy mógł
420 III, 5, | sprawujący władzę nie uznają praw człowieka, albo je gwałcą, to nie
421 III, 5, | pierwotnego prawa każdego człowieka do życia. Tak więc ustawy,
422 III, 5, | sumienia, ale stawiają wręcz człowieka wobec poważnej i konkretnej
423 III, 5, | poszanowania wolności drugiego człowieka, ani też wykorzystując fakt,
424 III, 6, | Stwórca powierzył życie człowieka jego odpowiedzialnej trosce
425 III, 6, | powierzył życie każdego człowieka drugiemu człowiekowi — jego
426 III, 6, | wcielając się i oddając życie za człowieka, ukazał, jakie wyżyny i
427 III, 6, | wzajemności, zawierzeniu człowieka człowiekowi. Duch, sprawca
428 III, 6, | siebie i przyjmować drugiego człowieka, uczestnicząc w miłości
429 III, 6, | bowiem w sumieniu każdego człowieka niczym nie milknące echo
430 III, 6, | dosięga i ogarnia każdego człowieka żyjącego na tym świecie. ~
431 III, 6, | i szanować życie każdego człowieka oraz dążyć wytrwale i z
432 III, 7, | stawała się bliźnim” każdego człowieka: „Idź i ty czyń podobnie!” (
433 III, 8, | także życie ziemskie każdego człowieka zyskuje swój pełny sens. ~
434 III, 8, | przerasta wszelkie oczekiwania człowieka i objawia, na jakie wspaniałe
435 III, 8, | przemijalnego wieczny, zaś z człowieka staje się Bogiem” 105, ~
436 III, 8, | z niezmierzonej godności człowieka każe nam dzielić się z wszystkimi
437 III, 8, | Ewangelia życia do serca każdego człowieka i wprowadzić ją do samego
438 III, 9, | który stworzył każdego człowieka i cudownie go ukształtował (
439 III, 9, | zniechęceniu, gdy widzi człowieka chorego, cierpiącego, odepchniętego
440 III, 9, | czcić i szanować każdego człowieka z sercem pełnym religijnego
441 III, 9, | tajemnicę powołania każdego człowieka do uczestnictwa w Chrystusie
442 III, 9, | swojej przeobfitej miłości do człowieka, przemienia nas i przywołuje
443 III, 9, | stworzenia: Bóg obdarzył bowiem człowieka niemal Boską godnością (
444 III, 9, | dla Niego życie każdego człowieka i jak realizuje się ono
445 III, 10, | stawać się bliźnim każdego człowieka (por. Łk 10, 29-37), poświęcając
446 III, 10, | głęboka miłość do każdego człowieka dała początek niezwykle
447 III, 10, | Gdy zaś ziemskie życie człowieka zbliża się ku końcowi, jest
448 III, 10, | świadomość godności każdego człowieka; aby starały się odkrywać
449 III, 10, | naturalne prawo niewinnego człowieka do życia jest niesprawiedliwa
450 III, 11, (120)| znak błogosławieństwa dla człowieka, który chodzi drogami Bożymi (
451 III, 12, | najprawdziwszy sens życia i wolności człowieka. ~Równie decydujące znaczenie
452 III, 12, | uniemożliwia oparcie praw człowieka na solidnej bazie racjonalnej
453 III, 12, | każdej kultury jest postawa człowieka wobec największej tajemnicy:
454 III, 12, | Płciowość jest bogactwem całego człowieka, „ujawniającym swe głębokie
455 III, 12, | tego przyjęcia drugiego człowieka, które dokonują się w sposób
456 III, 12, | kolei takie odniesienie do człowieka — nie tylko do własnego
457 III, 12, | własnego dziecka, ale do człowieka w ogóle — które głęboko
458 III, 12, | przyjmuje i nosi w sobie innego człowieka, pozwala mu wzrastać i czyni
459 III, 12, | sposób patrzenia na życie człowieka. ~
460 III, 12, | głęboką troską o los każdego człowieka, powtarzam dziś wobec wszystkich
461 III, 13, | obronę fundamentalnych praw człowieka, zwłaszcza człowieka słabszego” 136. ~
462 III, 13, | praw człowieka, zwłaszcza człowieka słabszego” 136. ~Ewangelia
463 III, 13, | wszystkie inne niezbywalne prawa człowieka. Nie może też mieć solidnych
464 III, 13, | uznaje się godności każdego człowieka i nie szanuje jego praw. ~
465 III, 13, | natomiast tam, gdzie prawa człowieka są naprawdę szanowane, publicznie
466 Zak, 0, | opiekę nad Jego życiem, życie człowieka zostało uwolnione od wyroku
467 Zak, 1, | zrodzić jako syna każdego człowieka, który stał się uczniem,
468 Zak, 2, | jest także figurą każdego człowieka, każdego dziecka, zwłaszcza
469 Zak, 2, | Właśnie w „ciele” każdego człowieka Chrystus nieustannie objawia
470 Zak, 2, | tak że odrzucenie życia człowieka, dokonywane w różnych formach,
Fides et ratio
Rozdzial, Paragraf, Numer
471 Wprow, 0, | ostateczną prawdę o życiu człowieka, Kościół pielgrzymuje drogami
472 Wprow, 0, | podstawowych prawd o życiu człowieka. Zarazem uznaje filozofię
473 Wprow, 0, | zapominać, iż powołaniem człowieka jest dążenie do prawdy,
474 Wprow, 0, | Zamiast wykorzystywać zdolność człowieka do poznania prawdy, woli
475 Wprow, 0, | wielkich zdolności poznawczych człowieka. Pod wpływem fałszywej skromności
476 I, 1, | zaś poznanie Boga przez człowieka nadaje pełny kształt wszelkiemu
477 I, 1, | ani nie zamierza zwieść człowieka6. ~
478 I, 1, | prawda o Bogu i o zbawieniu człowieka jaśnieje nam przez to objawienie
479 I, 1, | cząstce, Bóg przybiera postać człowieka. Prawda zawarta w Objawieniu
480 I, 1, | otwiera się dla każdego człowieka, który pragnie ją przyjąć
481 I, 1, | celu dziejów: «Tajemnica człowieka wyjaśnia się naprawdę dopiero
482 I, 2, | najdonioślejszym wyborem w życiu człowieka; to w nim bowiem wolność
483 I, 2, | istotnym znaczeniu dla życia człowieka. Chrystus «już w samym objawieniu
484 I, 2, | miłości objawia w pełni człowieka samemu człowiekowi i okazuje
485 I, 2, | prawdziwy drogowskaz dla człowieka, który podlega zarówno uwarunkowaniom
486 II, 1, | mędrca, opisuje go jako człowieka, który miłuje prawdę i szuka
487 II, 1, | Księgi Przysłów: «Serce człowieka obmyśla drogę, lecz Pan
488 II, 1, | i rozumu nie pozbawiając człowieka możności właściwego poznania
489 II, 1, | wiary. «Pan kieruje krokami człowieka, jakżeby człowiek pojął
490 II, 2, | wyłącznie na uważnej obserwacji człowieka, świata i historii, ale
491 II, 2, | Przysłów wyraża znużenie człowieka próbującego pojąć tajemnicze
492 II, 2, | opisuje obrazowo tę kondycję człowieka, opowiadając, że Bóg umieścił
493 II, 2, | ukazując, jak bardzo myśli człowieka stały się na skutek grzechu «
494 III, 1, | stwierdza: «On z jednego [człowieka] wyprowadził cały rodzaj
495 III, 1, | owo uniwersalne pragnienie człowieka. ~
496 III, 1, | zaspokojenia. W życiu każdego człowieka przychodzi chwila, kiedy
497 III, 2, | niepokój. Można zatem określić człowieka jako tego, który szuka prawdy. ~
498 III, 2, | głęboko zakorzenione w sercu człowieka, że gdyby musiał się go
499 III, 2, | przeprowadził. Mimo to w życiu człowieka nadal o wiele więcej jest
500 III, 2, | przekonać, gdyż mówi do każdego człowieka o tym, co on w głębi serca
1-500 | 501-1000 | 1001-1139 |