II. Corpore et anima
unus - "jeden ciałem i duszą"
362
Osoba ludzka, stworzona na obraz Boży, jest równocześnie
istotą cielesną i duchową. Opis biblijny wyraża tę
rzeczywistość językiem symbolicznym, gdy stwierdza, że
"Bóg ulepił człowieka z prochu ziemi i tchnął w
jego nozdrza tchnienie życia, wskutek czego stał się
człowiek istotą żywą" (Rdz 2, 7). Cały
człowiek jest więc chciany przez Boga.
363
Pojęcie dusza często oznacza w Piśmie świętym
życie ludzkie216 lub całą osobę ludzką217. Oznacza
także to wszystko, co w człowieku jest najbardziej wewnętrzne218
i najwartościowsze219; to, co sprawia, że człowiek jest w
sposób najbardziej szczególny obrazem Boga: "dusza"
oznacza zasadę duchową w człowieku.
364
Ciało człowieka uczestniczy w godności "obrazu
Bożego"; jest ono ciałem ludzkim właśnie dlatego,
że jest ożywiane przez duszę duchową, i cała osoba
ludzka jest przeznaczona, by stać się w Ciele Chrystusa
świątynią Ducha220:
Człowiek,
stanowiący jedność ciała i duszy, skupia w sobie
dzięki swej cielesnej naturze elementy świata materialnego, tak
że przez niego dosięgają one swego szczytu i wznoszą
głos w dobrowolnym chwaleniu Stwórcy. Nie wolno więc
człowiekowi gardzić życiem ciała, lecz przeciwnie, powinien
on uważać ciało swoje, jako przez Boga stworzone i mające
być wskrzeszone w dniu ostatecznym, za dobre i godne szacunku221.
365
Jedność ciała i duszy jest tak głęboka, że
można uważać duszę za "formę" ciała222;
oznacza to, że dzięki duszy duchowej ciało utworzone z materii
jest ciałem żywym i ludzkim; duch i materia w człowieku nie
są dwiema połączonymi naturami, ale ich zjednoczenie tworzy
jedną naturę.
366
Kościół naucza, że każda dusza duchowa jest
bezpośrednio stworzona przez Boga223 nie jest ona "produktem"
rodziców - i jest nieśmiertelna224 nie ginie więc po jej
oddzieleniu się od ciała w chwili śmierci i połączy
się na nowo z ciałem w chwili ostatecznego zmartwychwstania.
367
Niekiedy odróżnia się duszę od ducha. W ten sposób
św. Paweł modli się, aby "nienaruszony duch wasz, dusza i
ciało... zachowały się na przyjście Pana" (1 Tes 5,
23). Kościół naucza, że rozróżnienie to nie
wprowadza jakiegoś dualizmu w duszy225. "Duch" oznacza, że
człowiek, począwszy od chwili swego stworzenia, jest skierowany ku
swojemu celowi nadprzyrodzonemu226, a jego dusza jest uzdolniona do tego, by
była w darmowy sposób podniesiona do komunii z Bogiem227.
368
Tradycja duchowa Kościoła mówi także o sercu, w biblijnym
sensie "głębi jestestwa" (Jr 31, 33), gdzie osoba opowiada
się za Bogiem lub przeciw Niemu228.
|