II. Przekazywanie wiary - katecheza
4
Bardzo wcześnie nazwano katechezą całość wysiłków
podejmowanych w Kościele, by formować uczniów i pomagać
ludziom wierzyć, że Jezus jest Synem Bożym, ażeby przez
wiarę mieli życie w Jego imię, by wychowywać ich i
kształtować w tym życiu i w ten sposób budować
Ciało Chrystusa2.
5
"Katecheza jest wychowywaniem w wierze dzieci, młodzieży
i dorosłych; obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki
chrześcijańskiej, podawane na ogół w sposób
systematyczny i całościowy w celu wprowadzenia wierzących w
pełnię życia chrześcijańskiego"3.
6
Katecheza łączy się z niektórymi elementami pasterskiej
misji Kościoła, chociaż się z nimi nie utożsamia.
Mają one aspekt katechetyczny, przygotowują do katechezy lub z niej
wynikają. Są to: pierwsze głoszenie Ewangelii, czyli
przepowiadanie misyjne w celu wzbudzenia wiary; poszukiwanie racji wiary;
doświadczenie życia chrześcijańskiego; celebracja
sakramentów; umacnianie wspólnoty eklezjalnej; świadectwo
apostolskie i misyjne4.
7
"Katecheza... jest ściśle złączona i związana z
całym życiem Kościoła. Od niej bowiem w największej
mierze zależy nie tylko rozprzestrzenianie się Kościoła w
świecie i jego wzrost liczebny, ale jeszcze bardziej jego rozwój
wewnętrzny i jego zgodność z zamysłem Bożym"5.
8
W okresach
odnowy Kościoła kładzie się także nacisk na
katechezę. Rzeczywiście, w wielkiej epoce Ojców
Kościoła święci biskupi poświęcają
katechezie znaczną część swojej posługi. Należą do
nich: św. Cyryl Jerozolimski i św. Jan Chryzostom, św.
Ambroży i św. Augustyn oraz inni Ojcowie, których dzieła
katechetyczne nadal mają charakter wzorcowy.
9
Posługa
katechetyczna czerpie wciąż nową moc z soborów.
Sobór Trydencki stanowi pod tym względem przykład
zasługujący na podkreślenie. W swoich konstytucjach i dekretach
postawił on katechezę na pierwszym miejscu; z jego inicjatywy
powstał Katechizm Rzymski, który nosi także jego imię i
stanowi dzieło o wielkim znaczeniu jako kompendium nauki
chrześcijańskiej. Sobór Trydencki zainicjował w
Kościele wspaniałą organizację katechezy; dzięki takim
świętym biskupom i teologom, jak św. Piotr Kanizjusz, św.
Karol Boromeusz, św. Turybiusz z Mongrovejo i św. Robert Bellarmin,
pociągnął za sobą publikację wielu katechizmów.
10
Nie
powinno więc budzić zaskoczenia, że w dynamicznym ożywieniu
wywołanym przez Sobór Watykański II (który papież
Paweł VI uważał za wielki katechizm naszych czasów)
katecheza Kościoła na nowo zwróciła na siebie uwagę.
Świadczą o tym: Ogólne dyrektorium katechetyczne (1971),
zgromadzenia Synodu Biskupów poświęcone ewangelizacji (1974) i
katechezie (1977) oraz ogłoszone po ich zakończeniu adhortacje
apostolskie: Evangelii nuntiandi (1975) i Catechesi tradendae
(1979). Nadzwyczajne Zgromadzenie Synodu Biskupów w 1985 r.
wyraziło życzenie, "by zostały opracowane katechizm lub
kompendium całej nauki katolickiej w dziedzinie wiary i moralności6.
Ojciec święty Jan Paweł II uczynił swoim to pragnienie
wyrażone przez Synod Biskupów, uznając, że
"odpowiada ono w pełni prawdziwej potrzebie Kościoła
powszechnego i Kościołów partykularnych"7, oraz wydatnie
przyczynił się, by pragnienie Ojców Synodu zostało
spełnione.