II. Czyny dobre i czyny
złe
1755
Czyn moralnie dobry zakłada jednocześnie dobro przedmiotu, celu
i okoliczności. Zły cel niszczy działanie, chociaż jego
przedmiot byłby sam w sobie dobry (jak modlitwa i post "po to, by
ludzie widzieli").
Wybrany przedmiot już sam może uczynić złym
całość działania. Istnieją konkretne zachowania, jak
nierząd, których wybór jest zawsze błędny,
ponieważ pociąga za sobą nieuporządkowanie woli, to znaczy
zło moralne.
1756
Błędna jest więc ocena moralności czynów
ludzkich, biorąca pod uwagę tylko intencję, która je
inspiruje, lub okoliczności (środowisko, presja społeczna,
przymus lub konieczność działania itd.) stanowiące ich
tło. Istnieją czyny, które z siebie i w sobie,
niezależnie od okoliczności i intencji, są zawsze
bezwzględnie niedozwolone ze względu na ich przedmiot, jak
bluźnierstwo i krzywoprzysięstwo, zabójstwo i
cudzołóstwo. Niedopuszczalne jest czynienie zła, by
wynikło z niego dobro.
W skrócie
1757
Przedmiot, intencja i okoliczności stanowią trzy
"źródła" moralności czynów ludzkich.
1758
Wybrany przedmiot określa moralnie akt woli, według którego
rozum uznaje go i ocenia jako dobry lub zły.
1759
"Nie można usprawiedliwić złego działania
podjętego w dobrej intencji"41. Cel nie uświęca
środków.
1760
Czyn moralnie dobry zakłada jednocześnie dobro przedmiotu, celu i
okoliczności.
1761
Istnieją konkretne zachowania, których wybór jest zawsze
błędny, ponieważ pociąga za sobą
nieuporządkowanie woli, to znaczy zło moralne. Jest niedopuszczalne
czynienie zła, by wynikło z niego dobro.
|