|
II. Nawrócenie i
społeczność
1886
Społeczność jest nieodzowna do urzeczywistniania powołania
ludzkiego. Aby ten cel został osiągnięty, powinna być
szanowana właściwa hierarchia wartości, która
"wymiary materialne i instynktowne podporządkowuje wewnętrznym i
duchowym"8:
Społeczność
ludzka... jest przede wszystkim wartością duchową. Dzięki
niej ludzie, współdziałając ze światłem prawdy,
przekazują sobie wzajemnie swoją wiedzę, mogą bronić
swoich praw i wypełniać obowiązki, otrzymują
zachętę do starania się o dobra duchowe, słusznie
cieszą się wspólnie z każdej rzeczy pięknej bez
względu na jej rodzaj, zawsze pragną przekazywać innym to, co
jest w nich najlepsze, starają się usilnie przyswajać sobie
duchowe wartości posiadane przez innych. Wartości te
oddziałują pobudzająco i kierowniczo zarazem na wszelkie sprawy
dotyczące nauki, życia ekonomicznego, instytucji społecznych,
rozwoju i ustroju państwa, prawodawstwa oraz innych elementów
składowych i rozwojowych doczesnej wspólnoty ludzkiej9.
1887
Zamiana środków i celów10, która prowadzi do nadania
wartości celu ostatecznego temu, co jest jedynie środkiem do jego
osiągnięcia, lub do traktowania osób jako zwykłych
środków ze względu na jakiś cel, rodzi niesprawiedliwe
struktury, które "utrudniają albo praktycznie
uniemożliwiają prowadzenie życia chrześcijańskiego,
zgodnego z przykazaniami Boskiego Prawodawcy"11.
1888
Trzeba więc odwoływać się do duchowych i moralnych
zdolności osoby oraz do stałego wymagania jej wewnętrznego
nawrócenia, by doprowadzić do zmian społecznych,
które rzeczywiście służyłyby osobie.
Pierwszeństwo przyznane nawróceniu serca w żaden sposób
nie eliminuje, lecz, przeciwnie, nakłada obowiązek uzdrawiania
instytucji i warunków życia - jeśli skłaniają do
grzechu - w taki sposób, by były zgodne z normami
sprawiedliwości i sprzyjały dobru, a nie stawały mu na
przeszkodzie12.
1889
Bez pomocy łaski ludzie nie mogliby "dostrzegać wąskiej
nieraz ścieżki między małodusznością,
która ulega złu, a przemocą, która chce je
zwalczać, a w rzeczywistości je pomnaża"13. Jest to droga
miłości - miłości Boga i bliźniego.
Miłość stanowi największe przykazanie społeczne.
Szanuje drugiego i jego prawa. Wymaga praktykowania sprawiedliwości, do
czego tylko ona nas uzdalnia. Jest natchnieniem dla życia
będącego darem z siebie: "Kto będzie się starał
zachować swoje życie, straci je; a kto je straci, zachowa je"
(Łk 17, 33).
W skrócie
1890
Istnieje pewne podobieństwo między jednością Osób
Boskich a braterstwem, jakie ludzie powinni zaprowadzić między
sobą.
1891
Aby rozwijać się zgodnie ze swoją naturą, osoba ludzka
potrzebuje życia społecznego. Niektóre społeczności,
jak rodzina i państwo, odpowiadają bardziej bezpośrednio naturze
człowieka.
1892
"Osoba ludzka jest i powinna być zasadą, podmiotem i celem
wszystkich urządzeń społecznych"14.
1893
Należy zachęcać do szerokiego uczestnictwa w zrzeszeniach i
instytucjach wybieralnych.
1894
Zgodnie z zasadą pomocniczości ani państwo, ani żadna
szersza społeczność nie powinny zastępować inicjatywy
i odpowiedzialności osób oraz instytucji pośrednich.
1895
Społeczność powinna sprzyjać praktykowaniu cnót,
a nie stawać mu na przeszkodzie. Natchnieniem do tego powinna być
właściwa hierarchia wartości.
1896
Tam, gdzie grzech niszczy klimat społeczny, trzeba odwoływać
się do nawrócenia serc i łaski Bożej.
Miłość pobudza do sprawiedliwych reform. Nie ma rozwiązania
kwestii społecznej poza Ewangelią15.
|