I. Poszanowanie osoby
ludzkiej
1929
Sprawiedliwość społeczną można osiągnąć
jedynie przy poszanowaniu transcendentnej godności człowieka. Osoba
jest celem ostatecznym społeczeństwa, które jest jej
podporządkowane:
W grę
wchodzi godność osoby ludzkiej, której obrona i
rozwój zostały nam powierzone przez Stwórcę i
której dłużnikami w sposób ścisły i
odpowiedzialny są mężczyźni i kobiety w każdym
układzie dziejowym38.
1930
Poszanowanie osoby ludzkiej pociąga za sobą poszanowanie praw, które
wypływają z jej godności jako stworzenia. Prawa te są
uprzednie w stosunku do społeczności i powinny być przez
społeczność uznane. Są podstawą moralnej
prawowitości wszelkiej władzy; lekceważąc je lub
odrzucając ich uznanie w prawodawstwie pozytywnym, społeczeństwo
podważa swoją własną prawowitość moralną39.
Bez poszanowania osoby władza może jedynie opierać się na
sile lub przemocy, by uzyskać posłuszeństwo swoich poddanych. Do
Kościoła należy przypominanie tych praw ludziom dobrej woli i
odróżnianie ich od nieuzasadnionych i fałszywych
roszczeń.
1931
Poszanowanie osoby ludzkiej przejawia się w poszanowaniu zasady:
"Poszczególni ludzie powinni uważać swojego
bliźniego bez żadnego wyjątku za <<drugiego samego
siebie>>, zwracając przede wszystkim uwagę na zachowanie jego
życia i środki do godnego jego prowadzenia"40. Żadne
prawodawstwo nie jest w stanie samo przez się usunąć
niepokojów, uprzedzeń oraz postaw egoizmu i pychy, stojących
na przeszkodzie ustanowieniu prawdziwie braterskich społeczności.
Postawy te przezwycięża jedynie miłość, która w
każdym człowieku dostrzega "bliźniego", brata.
1932
Obowiązek traktowania drugiego człowieka jako bliźniego i
czynnego służenia mu jest szczególnie naglący wtedy, gdy
będąc pozbawiony czegoś, znajduje się on w potrzebie.
"Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych,
Mnieście uczynili" (Mt 25, 40).
1933
Ten sam obowiązek obejmuje także tych, którzy myślą
lub działają inaczej niż my. Nauka Chrystusa domaga się
nawet przebaczenia win. Rozciąga przykazanie miłości,
które jest przykazaniem Nowego Prawa, na wszystkich nieprzyjaciół41.
Wyzwolenie w duchu Ewangelii nie da się pogodzić z
nienawiścią do nieprzyjaciela jako osoby, lecz tylko z
nienawiścią do zła, które popełnia nieprzyjaciel.
|