Tom,  Rozdzial

   1   1,Wst|                 Przed trzema, czterema, a nawet piecioma tysiacami
   2   1,Wst|              sciany wawozu znizaja sie, a w odleglosci dwudziestu
   3   1,Wst|           blekitna prega zwezilaby sie, a cialo weza, skutkiem dojrzewania
   4   1,Wst|             prega bylaby bardzo cienka, a cialo weza zrobiloby sie
   5   1,Wst|              sie lata malych przyborow, a wowczas czesc Egiptu nie
   6   1,Wst|              sie pod gwiazda Syriuszem, a zaczyna opadac, gdy slonce
   7   1,Wst|             Zdaje sie, ze stworzyli ja, a nastepnie nakreslali jej
   8   1,Wst|                 byl wola, lud - cialem, a posluszenstwo - cementem.~
   9   1,Wst|      wiecznotrwalych.~Lagodny i wesoly, a bynajmniej nie wojowniczy
  10   1,Wst|              Kazda z tych specjalnosci, a glownie budownictwo wymagalo
  11   1,Wst|         najciezsze mechaniczne zajecia, a przede wszystkim - prace
  12   1,Wst|               rozsadzaly spoleczenstwo, a nareszcie zalaly i rozpuscily
  13   1,Wst|            najwyzszym sedzia, kaplanem, a nawet synem bozym i bogiem.
  14   1,Wst|                kadzidla.~Obok faraonow, a bardzo czesto ponad nimi,
  15   1,Wst|            mlodych pokolen, wrozbitami, a wiec doradcami ludzi doroslych,
  16   1,Wst|             polityke jako astrologowie, a nade wszystko - znawcy wlasnego
  17   1,Wst|                miedzy stanem kaplanskim a faraonami. Najczesciej faraon
  18   1,Wst|           swiatynie. Wowczas zyl dlugo, a jego imie i wizerunki, ryte
  19   1,Wst|               faraonow panowalo krotko, a niektorych znikaly nie tylko
  20   1,Wst|               sie, ze upadala dynastia, a klaff, czapke faraonow otoczona
  21   1,Wst|                podkopal rasowa jednosc. A gdy jeszcze w powodzi azjatyckiego
  22   1,Wst|             upadla dynastia dwudziesta, a po synu slonca, wiecznie
  23   1,1  |              nie tylko z rodziny krola, a nawet z fortecy Buchtenu.~
  24   1,1  |            przecial sobie zyly i umarl, a trzeci przez zatrute wino,
  25   1,1  |              wieksza anizeli cale Teby, a dla siebie wznioslbym piramide,
  26   1,1  |               sie zaskoczyc Nitagerowi, a wiec - jezeli zgromadzi
  27   1,1  |              ostroznosc nastepcy tronu, a nade wszystko jego prace
  28   1,1  |           lektyki zostawil on w Memfis; a sam w odziezy prostego oficera
  29   1,1  |              oboz. Prawie kazdy oficer, a byli to panicze wielkich
  30   1,1  |           namioty i urzadzic widowisko, a potem uczte.~Nocna zabawa,
  31   1,1  |               spodniczke dokola bioder, a z przodu fartuszek w pasy
  32   1,1  |                 potrojny lancuch zloty, a pod lewym ramieniem, na
  33   1,1  |         wachlarz, drugi topor ministra, a trzeci skrzynke z papirusami.
  34   1,1  |           Ziemie Gosen zalala rozowosc, a miasteczka, swiatynie, palace
  35   1,1  |            Gosen rozplywa sie w zlocie, a niezliczone kanaly, zamiast
  36   1,1  |                 kubelkami plodnej wody, a ludzie, ktorzy zbierali
  37   1,1  |                 kaftany, niby pancerze, a na glowie czepki z chusteczkami
  38   1,1  |          posuwala sie lektyka ministra, a za nia, w miedzianych helmach
  39   1,1  |                bydla i krzyki woznicow, a z boku szosy przemykal sie
  40   1,1  |           dostojnosc wysiadl z lektyki, a w tejze chwili na szosie
  41   1,1  |               swiety - odparl nastepca. A potem dodal:~- Ciagniecie
  42   1,1  |               jakby wam nogi upilowano, a Nitager najpozniej za dwie
  43   1,1  |        wysylaliscie patroli do wawozow. A przeciez na wypadek rzeczywistej
  44   1,1  |                odpowiedzial minister.~- A coz robil Patrokles?~- Patrokles
  45   1,1  |            eskortuje machiny wojenne.~- A moj krewny i adiutant Tutmozis?~-
  46   1,1  |               miejsce - rzekl Ramzes.~- A moze rozkazesz mi, wizerunku
  47   1,1  |                ci kapiel i perfumy...~- A tymczasem oddzial posuwa
  48   1,1  |                  Nastepca tronu umilkl, a tymczasem Tutmozis zblizywszy
  49   1,1  |              naprzod - mowil Tutmozis - a my tu zaczekajmy na nia...~
  50   1,1  |                     Co to za bitwa!..~- A przynajmniej rozstrzygniecie
  51   1,1  |           odpowiedzial dostojny Herhor. A zwrociwszy sie do kilku
  52   1,1  |              oficerow - odparl kaplan - a zrozumiesz, ze musimy isc
  53   1,2  |           zjechaly z szosy ku wawozowi, a zolnierze greccy aby ulatwiali
  54   1,2  |             rozgniewal sie na ministra, a nasz pan nie nalezy do tych,
  55   1,2  |          sprawach - szepnal adiutant.~- A ilez razy ty sam gorszyles
  56   1,2  |          Wygladajac tedy nowej kariery, a moze dla zagluszenia obaw,
  57   1,2  |           poganie, przeciez to kanal?~- A ty jak smiesz zlorzeczyc
  58   1,2  |           kazdej sciezce czyhal strach, a w tym kanale wolnosc trzymala
  59   1,2  |          oszczedzaly biedna moja glowe, a ty, Egipcjaninie...~Chlop
  60   1,2  |                musi to byc ktos wielki, a po skorze pantery, ze kaplan.
  61   1,2  |                 ktory zwyciezasz falsz, a stwarzasz prawde... Ktory
  62   1,2  |                 scisnal chlopa za kark, a nie mogac oderwac go od
  63   1,2  |         przeszedl na druga strone rowu, a zolnierze prawie w powietrzu
  64   1,2  |               mu kilkadziesiat kulakow, a zawsze zbrojni w trzciny
  65   1,2  |             wawozu.~Zbity, pokrwawiony, a nade wszystko przestraszony
  66   1,2  |            pracy, gebe tylko do placzu, a grzbiet do kijow... O smierci,
  67   1,3  |                wdzieral sie na pagorek, a za nim Tutmozis. Elegantowi
  68   1,3  |                 tam ma byc moja ziemia, a tu moje wojsko... I otoz
  69   1,3  |           budowlami sa palace kaplanow, a tu najwyzszym dowodca wojsk
  70   1,3  |       urzednikow byli tylko faraonowie, a przynajmniej energiczniejsi
  71   1,3  |          samowolnie w swoich stolicach, a etiopski namiestnik prawie
  72   1,3  |         wschodzie trzymac wielka armie, a kolo Babilonu i Niniwy kipi
  73   1,3  |             dwadziescia tysiecy wojska.~A co to za wojsko!... Gdyby
  74   1,3  |              sluchaliby tylko kaplanow, a faraon spadlby do poziomu
  75   1,3  |               obuta w spizowy sandal... A najpierwej siegne do ich
  76   1,3  |               gdyby slyszal i rozumial. A gdzie twoje sily... pomocnicy...
  77   1,3  |       prowadzony przez potezna klase... A kto za toba?~Ksiaze sluchal
  78   1,3  |              kobiecy glos, ktory wolal, a raczej spiewal na teskna
  79   1,3  |                rozgniewam sie i odejde, a ty bedziesz musiala wracac
  80   1,3  |            Powoli jednak uspokoila sie, a jej aksamitne oczy przybraly
  81   1,3  |              Widze, ze jestes zolnierz, a tu zolnierzom wchodzic nie
  82   1,3  |   najdostojniejszym nomarcha Memfisu... A moj ojciec widzial go i
  83   1,3  |            poprawiajac swoja peruke. ~- A ty musisz byc tancerzem -
  84   1,3  |             wpadli w doskonaly humor.~- A ktoz ty jestes? - zapytal
  85   1,3  |            spojrzala na niego obrazona, a Tutmozis wtracil:~- Jak
  86   1,3  |                 ludzi; usta jej drzaly, a oczy zachodzily lzami.~-
  87   1,3  |             jest wysadzany szmaragdami, a na szyi masz lancuch takiej
  88   1,3  |               cie - zawolal Tutmozis.~- A gdybym ja byl taki wielki
  89   1,3  |               byc... - szepnela Sara.~- A gdybym ja nosil wachlarz
  90   1,3  |          nalegal zatrwozony Tutmozis.~- A gdybym ja byl... nastepca
  91   1,3  |          Namietnie pocalowal ja w usta, a ona objela go za nogi. Wyrwal
  92   1,4  |                polaczeniu, miedzy szosa a sztabem nastepcy, wyciagnely
  93   1,4  |             rozmowe, i rzekl cierpko:~- A gdyby po waszej stronie
  94   1,4  |            prawdziwych nieprzyjaciol.~- A jezeli, jak dzis, trafi
  95   1,4  |               mocniejszym od czlowieka, a jednak ulega mu lub ginie
  96   1,4  |          pustyni, tlum przerzedzil sie; a gdy zblizyli sie do miejsca,
  97   1,4  |              dlonie zwrocone do widzow, a w oczach zgroze. Wygladal
  98   1,4  |            opowiedziec historie chlopa, a pozniej przez dlugi czas
  99   1,4  |                stal mu obraz samobojcy, a w sercu nurtowalo uczucie,
 100   1,4  |               oddzial na krotki postoj, a tymczasem Nitager konczyl
 101   1,4  |       zolnierzom, jacy byli pod reka.~- A teraz - rzekl minister -
 102   1,4  |               na rozkazy zwierzchnikow. A gdy ich nie otrzymuje, jestem
 103   1,4  |              wreczyl pierscien Eunanie, a obecni wydali wielki okrzyk
 104   1,4  |                 kreci ogonem i czeka.~- A teraz - zaczal znowu minister -
 105   1,4  |               sledzenia rzeczy waznych. A czy wywiazales sie z tego
 106   1,4  |                 karku, drugi na nogach, a dwaj inni wyliczyli mu w
 107   1,4  |                 nucil piesn zolnierska, a po ukonczeniu ceremonii
 108   1,4  |         polglosem o ludach azjatyckich, a przede wszystkim o rozbudzeniu
 109   1,4  |            Eunany? - spytal adiutant.~- A ty co myslisz o chlopie,
 110   1,4  |             dzisiejszy jest najlepszym, a powroz kolo szyi najmiekszym,
 111   1,4  |             chlopow, wiec tak mowisz.~- A ktoz ich lepiej zna?... -
 112   1,4  |       oczyszczal kanaly, sial, zbieral, a nade wszystko - jak placil
 113   1,4  |            sprzedaja, niekiedy morduja, a zawsze kaza mu pracowac
 114   1,4  |                na ktorym musi pracowac. A czy martwi cie to, ze nie
 115   1,4  |              niego pamietasz i myslisz, a chlop uprawia ziemie i placi
 116   1,4  |           Apisem, ktoremu czesc oddaja, a jakis czlowiek faraonem
 117   1,4  |                      szepnal Pentuer.~- A twojej pracy nie niszczy
 118   1,4  |               On ma wladze, on ma wole, a ja... tylko wiadomosci...
 119   1,4  |                 Ale za to zbili Eunane, a i nam moze sie dostac. Trzeba
 120   1,4  |             rozplynac sie w bezimiennym a wszechmocnym ojcu zycia.~-
 121   1,4  |                 lecz odpowiada echem.~- A ja tobie mowie, Pentuerze,
 122   1,4  |               zazadal jedzenia i picia. A gdy spozyl suchy placek,
 123   1,4  |                 pregi i popekane cialo, a ja ci przez ten czas opowiem
 124   1,4  |               mi sie geba rozdziawiala, a ku wieczorowi mialem juz
 125   1,4  |            zesztywniala jak szyja osla, a kregi pacierzowe spekane.
 126   1,4  |             spekane. Pilem zgnila wode, a wobec wroga bylem jako zlapany
 127   1,4  |              musza mnie wozic na wozie, a tymczasem sluzacy kradnie
 128   1,4  |               Tak spiewal mezny Eunana, a jego piesn, pelna lez, przetrwala
 129   1,5  |             pochylalo sie ku zachodowi, a od niezliczonych kanalow
 130   1,5  |         zblizyla sie do zyznych okolic, a na polach i w zaroslach
 131   1,5  |                 juz padal rozowy blask, a szczyty gor palily sie plomieniem.~
 132   1,5  |                 reke, wszystko umilklo, a on zaczal mowic:~- Dostojni
 133   1,5  |         przepelnia moje ksiazece serce. A poniewaz wola moja jest,
 134   1,5  |                       wolali zolnierze, a Grecy najglosniej.~Ksiaze
 135   1,5  |           galopem pocwalowal do Memfis, a jego dostojnosc Herhor,
 136   1,5  |                ktorym piszemy historia, a twoja madrosc jak Nil, ktory
 137   1,5  |               pieniadze, wydaje mi sie, a zapewne i tobie, rzecza
 138   1,5  |             reki jego swiatobliwosci... A szkoda bylaby chlopca, bo
 139   1,5  |              palmy!...~Minister umilkl, a jego orszak utonal w ciemnej
 140   1,5  |            pietrach kwadratowe okienka, a dachy plaskie. Ze szczytu
 141   1,5  |            pylonami, ciagnely sie mury, a raczej dlugie, pietrowe
 142   1,5  |    swiatobliwosc ubiera bogow do snu.~- A potem co bedzie robil?~-
 143   1,5  |                 wielkiej sali na balet, a nastepnie przyjmie kapiel
 144   1,5  |             Jutro po radzie wojennej.~- A krolowe co robia?~- Pierwsza
 145   1,5  |                 w pokoju zmarlego syna, a wasza dostojna matka przyjmuje
 146   1,5  |                 za dziesiec talentow.~- A ktoz sie tam wloczy z pochodniami? -
 147   1,5  |             otwieracze cial zmarlych.~- A o manewrach dzisiejszych
 148   1,5  |                oficerowi piecset kijow, a przewodnika powiesic.~-
 149   1,5  |                 ktore zapial pod szyja, a w pasie przewiazal sznurem.
 150   1,5  |              talenty rocznie gotowizna, a dziesiec krow, byczka, lancuch
 151   1,5  |               chodzila miedzy drzewami. A gdysmy zakonczyli sprawe
 152   1,5  |                 wieszac wszyscy chlopi, a nam, ich panom, zaden Fenicjanin
 153   1,5  |             Dlaczegoz by sie ukrywal?~- A co ci to szkodzi? - rzekl
 154   1,6  |         kondygnacjach, jedna nad druga, a u dolu - hieroglificzne
 155   1,6  |                 mial podniesiony topor, a druga trzymal za wlosy gromade
 156   1,6  |                 ludzi niosacych ofiary, a pod samym szczytem pylonow -
 157   1,6  |          mieszal sie z ponura fantazja, a poboznosc z okrucienstwem,
 158   1,6  |                wejsc, niepodobna wyjsc, a zyc ciezko.~Z bramy, przed
 159   1,6  |             posagi lub skladali ofiary, a miedzy tymi grupami szeregi
 160   1,6  |                 Patrokles niecierpliwy, a Nitager od czasu do czasu
 161   1,6  |                sie niby sploszone owce, a potem spogladali na siebie
 162   1,6  |             potem dwa szeregi kaplanow, a nareszcie ukazal sie faraon,
 163   1,6  |           poprzestal na niskim uklonie, a Nitager przykleknal na jedno
 164   1,6  |           chwile popatrzyl na obecnych, a potem, usiadlszy na tronie,
 165   1,6  |                 wziete pod pilna uwage. A teraz zapytaj go: co sadzi
 166   1,6  |                    Tylko rozkaz, krolu, a moi weterani zaraz zrobia
 167   1,6  |               chlopak, jeszcze pachole, a jednak z wielka umiejetnoscia
 168   1,6  |             przestana sie bac u r e u s a. Z lekcewazenia bogow rodzi
 169   1,6  |             bunt przeciw faraonowi...~- A od czego topory? - przerwal
 170   1,6  |          zdeptal Etiopow i Libijczykow? A czy mozemy stawiac go obok
 171   1,6  |        Dostojnicy sklonili sie gleboko, a Ramzes XII nie czekajac
 172   1,6  |          wypadki panowania Ramzesa XII, a wiec: holdy skladane mu
 173   1,6  |              spalil przed nim kadzidlo, a jeden z urzednikow zameldowal
 174   1,6  |            zapytal stlumionym glosem:~- A korpus Menfii?...~- Za rok
 175   1,6  |                 rok powtorzymy manewry, a jezeli nie popelnisz zadnego
 176   1,6  |                jest moim wiernym sluga, a twoim przyjacielem. Jego
 177   1,6  |              ludzi umarlo ze zmeczenia, a kilkuset jest chorych.~Ksiaze
 178   1,6  |         nienasycona dume i chec wladzy. A ze ukroce to... wiec juz
 179   1,7  |                byla druga zona faraona, a dzis najwieksza pania w
 180   1,7  |              plaszcz, haftowany zlotem, a na peruce obraczke ozdobiona
 181   1,7  |                 go i znowu polozyl sie, a pani skinawszy glowa zapytala:~-
 182   1,7  |          odparla wzruszajac ramionami - a zapominasz o tym, co powiedzial
 183   1,7  |                temu jak opuscili Egipt, a dzisiaj tworza smieszne
 184   1,7  |          anizeli loze obcego czlowieka. A jezeli oddaja sie, nawet
 185   1,7  |              ksiaze.~- Alez twoj dziad, a moj ojciec, mieszkajacy
 186   1,7  |            dziad, swiety Amenhotep...~- A ja go strace.~Matka wzruszyla
 187   1,7  |             Wypedzisz z dworu kaplanow, a ktoz ci zostanie?... Kto
 188   1,7  |               Kraju, kto za granica?... A przeciez faraon musi widziec
 189   1,7  |             bierzesz dziesiec talentow, a zadasz jeszcze pietnastu?...
 190   1,7  |           zabieraja prawdziwe klejnoty, a podsuwaja sztuczne, czy
 191   1,7  |              sie zydowskiej dziewczyny, a polityke zostaw... nam...~-
 192   1,7  |                 musisz dac duzy zastaw, a Fenicjanin, gdy raz stanie
 193   1,7  |          ksiazetami krwi krolews- kiej, a syn twoim nastepca. O tych
 194   1,7  |         zostanie arcykaplanem w Tebach, a jego corka ma dopiero lat
 195   1,7  |                 zajely bolesc i trwoga, a w wielkich oczach blysnely
 196   1,7  |          zbozowe od zabojczych wichrow, a ciala ojcow naszych od niszczacej
 197   1,7  |                i dotknela czolem ziemi. A w tej chwili rozlegl sie
 198   1,7  |                 na nia malowane kwiaty, a znad oltarza posag bogini,
 199   1,8  |                bija mu ognie do twarzy, a w najwiekszy upal, wsrod
 200   1,8  |           zapomnial napoic wonnosciami, a uspokaja sie tylko przy
 201   1,8  |           terazniejszych wierzycielach, a potem...~Ach, szczesliwy
 202   1,8  |                  Bo gdy uplynie termin, a wierzyciele zaczna odwiedzac
 203   1,8  |             fenickiego bankiera Dagona, a wieczorem, chocby ci jeszcze
 204   1,8  |           Egiptu!... Obys zyl wiecznie, a twoja slawa oby dosiegla
 205   1,8  |               od nadmorskich piaskow... A zona pyta sie:~- Skad wiesz,
 206   1,8  |                 dostojnemu Tutmozisowi. A gdy nam opowiedzial, ze
 207   1,8  |          sluzbie dziesiec dzbanow piwa, a moja zona, Tamar, kazala,
 208   1,8  |         pozwolilem oslarzowi bic oslow. A kiedy niegodne moje stopy
 209   1,8  |        dostojnosc z Zydami handluje?... A co na to powiedza bogowie?...~-
 210   1,8  |                potrzebne hamowac sie.~- A wiec - odezwal sie nagle
 211   1,8  |                 na flecie, czy malowac, a moze nawet leczyc. Talent
 212   1,8  |           siebie Sare, corke Gedeona?~- A ile chcesz procentu? - przerwal
 213   1,8  |            ksiaze piec talentow na rok, a w ciagu trzech lat ja wszystko
 214   1,8  |            dzisiaj pietnascie talentow, a za trzy lata odbierzesz
 215   1,8  |                mniej od nastepcy tronu; a i sam ksiaze moglby kazac
 216   1,8  |               zalatwi sie na miejscu... A Sarze i jej ojcu Gedeonowi
 217   1,8  |               stracic na tym interesie, a wtedy dozorca nie zwroci
 218   1,9  |               Ogrodnik przyniosl owoce, a z miasta przyslali chleby,
 219   1,9  |                 zaraz przyjdzie ojciec. A kiedy wiatr uchyli zaslone
 220   1,9  |             ksiaze, miedziana wanne!... A jaki trojnog na ognisko,
 221   1,9  |                jakie garnki i rozny!... A gdybys wiedziala, ze ja
 222   1,9  |              taras i patrzyla na rzeke. A gdy z daleka ukazala sie
 223   1,9  |              Tam plynal do niej Ramzes, a ona nie umialaby powiedziec,
 224   1,9  |              niego; sama umyla mu nogi, a na glowe wylala wonnosci,
 225   1,9  |               obszyta kolorowym haftem, a na niej zolty kaftan bez
 226   1,9  |       Egipcjanie pokazuja mnie palcami, a kazdy Zyd pluje...~- Przeciez,
 227   1,9  |               stagiew najlepszego wina, a sam najdostojniejszy nasz
 228   1,9  |             zostalbym u niego rzadca?~- A Zydzi?... - spytala Sara.~-
 229   1,9  |            ustapilem z dobrej woli. No, a kazdy chcialby, zeby jemu
 230   1,9  |                  czego dusza zapragnie. A jaka wanne mamy!... cala
 231   1,9  |                mamy!... cala miedziana. A jakie naczynia kuchenne!...~-
 232   1,9  |                  Bieda, kiedy jest zle, a jeszcze wieksza bieda, kiedy
 233   1,9  |             bieda, kiedy jest dobrze.~- A co by powiedzial pan moj'? -
 234   1,9  |            minie, pan twoj porzuci cie, a inni mu dopomoga. Gdybys
 235   1,9  |            spedzic u ciebie szabas...~- A ja mam doskonale ryby, mieso,
 236   1,9  |           musimy ci sie przypatrzyc..." A druga, starsza i wyzsza,
 237   1,9  |            dworu?...~Slonce zachodzilo, a na obu brzegach Nilu zbieraly
 238   1,9  |                 wylew szedl prawidlowo, a nawet zapowiadal sie doskonale.~-
 239   1,9  |                 jest jako wzrost palmy, a lotus zazdrosci tobie wdzieku.
 240   1,9  |                odezwal sie flet i arfa, a po nich piesn:~- "Przyjdz
 241   1,9  |             spocznie po twojej prawicy; a ty go upoisz i powolna bedziesz
 242   1,10 |            Tafet krzyczala wnieboglosy, a niewolnik Murzyn schwyciwszy
 243   1,10 |                 wszelakie nieszczescia, a niejeden oddalby zycie,
 244   1,10 |                odezwano sie w tlumie.~- A jednak Messu, wodz zydowski,
 245   1,10 |               sie ich nikczemny zamiar, a z waszych piersi gdyby zaczela
 246   1,10 |                 domow waszych w pokoju, a moze, nim zejdziecie z tego
 247   1,10 |              Tlum niedawno rozjatrzony, a przed chwila zdumiony i
 248   1,10 |                   Ty jestes wladca ryb, a gdy zstapisz na nasze pola,
 249   1,10 |               Poganie napadli twoj dom, a jeden uderzyl kamieniem
 250   1,10 |                      Jacy poganie?...~- A ci... Egipcjanie! - objasnila
 251   1,10 |         wywolywac parobkow z zabudowan, a kilku zolnierzy ze swity
 252   1,10 |          Sluchaj, panie - odezwal sie - a jakze po nocy i w tlumie
 253   1,10 |                 reflektowal Tutmozis. - A przecie ty masz byc najwyzszym
 254   1,10 |         powiedzial nasz pan, faraon?... A jaka radosc zapanowalaby
 255   1,10 |                umarl czlowiek niewinny, a dzisiaj... Czy podobna,
 256   1,10 |          wypytywac o szczegoly najscia, a gdy Murzyn opowiedzial mu
 257   1,11 |          zielonkawej zrobila sie biala, a potem czerwona i wciaz przybierala.
 258   1,11 |           prawie na wysokosc dwu ludzi, a Nil rosl co dzien na dwie
 259   1,11 |             wygladza powierzchnie wody, a po chwili skreca ja w przepasciste
 260   1,11 |           miesiace - odparl nadzorca.~- A dlugo jeszcze ma siedziec?~-
 261   1,11 |                  len zostal nam w polu, a tu rzeka przybiera!...~Ksiaze
 262   1,11 |                 nadzorca klaniajac sie. a potem dodal: - Wedlug praw,
 263   1,11 |                  dobrze prowadzacy sie, a skazani za obraze religii
 264   1,11 |             waszych w ciagu miesiaca.~- A ten, ktorego maja w tej
 265   1,11 |                mu zajac zwykle miejsce, a sam usiadl za slupem.~Niebawem
 266   1,11 |          porosly im duze wlosy i brody, a oczy mialy wyraz spokojnego
 267   1,11 |                ogrod z owym zolnierzem, a ja wpadlem w wielki gniew
 268   1,11 |          ciemnosci nic nie widzialem.~- A jakze mogles puscic zone
 269   1,11 |         pozwoleniem waszej dostojnosci, a coz ja mialem zrobic? Przeciem
 270   1,11 |                Przeciem ja tylko chlop, a on wojownik i zolnierz jego
 271   1,11 |                jego swiatobliwosci...~- A kaplana widziales, ktory
 272   1,11 |                 i mial barania glowe.~- A widziales, ze mial barania
 273   1,11 |               niepokoj na caly tydzien, a gdyby zolnierza, dostalbym
 274   1,11 |                Przeciem ja tylko chlop, a on wojownik wiecznie zyjacego
 275   1,11 |          kolumny. Odprowadzono Dutmoze, a wprowadzono Anupa. Byl to
 276   1,11 |                gore, bo Nil przybiera." A ja mowie: czy aby przybiera?
 277   1,11 |               mowie: czy aby przybiera? A on mowi: "Jestes glupszy
 278   1,11 |             uslyszalby muzyke na gorze, a ty nie slyszysz." Ja zas
 279   1,11 |                  co innego jest muzyka, a co innego przybor. A on
 280   1,11 |            muzyka, a co innego przybor. A on na to: "Gdyby nie bylo
 281   1,11 |               sprawiedliwosci, na gore, a tam juz muzyke rozpedzili
 282   1,11 |             zmarlych do balsamowania.~- A kaplana widziales?~- Za
 283   1,11 |                 czasami tom go widzial, a czasami gdzies mi sie podziewal.~-
 284   1,11 |               Ale za to raz byl wyzszy, a inny raz nizszy.~- Moze
 285   1,11 |                Nil zaczal przybierac.~- A kamienie rzucales, Anupa?~-
 286   1,11 |                kazal przerwac sledztwo. A gdy wyprowadzono oskarzonych,
 287   1,11 |            zawolal ksiaze.~- Napad byl, a wiec bylo przestepstwo.
 288   1,11 |     przestepstwo, musza byc przestepcy, a kto raz dostal sie w rece
 289   1,11 |           oskarzonych, nawet skazanych, a nawet zniszczyc akta sprawy,
 290   1,11 |           ksiecia grzecznie, ale zimno, a wysluchawszy go odparl:~-
 291   1,11 |             wpadano do czyjegos ogrodu, a tym bardziej, azeby podnoszono
 292   1,11 |               nawet wszechmocny faraon, a przed ktorym ugiac sie musi
 293   1,11 |           niezwyciezone pulki Nitagera, a tu - nadzorca wiezienia,
 294   1,11 |                 pylony nigdy nie jedza, a jednak sa. Odwieczne pylony,
 295   1,11 |               wieksi przed nim mocarze, a ktore dwadziescia dynastii
 296   1,11 |            mrowki w szczelinie skalnej, a faraon jak podrozny architekt,
 297   1,11 |                 scianie i juz odchodzi. A sciany rosna od pokolenia
 298   1,11 |              nie bedzie pokrzywdzonego; a gdzie nie ma pokrzywdzonego,
 299   1,12 |           wypowiadaniu najwyzszej woli, a nawet surowe postepowanie
 300   1,12 |          dynastia nie straciliby tronu, a Egipt uniknal wielkiego
 301   1,12 |                rozpalona glowa ksiecia, a dni nastepne bardzo zmienily
 302   1,12 |              uwolnil wieksza ich czesc, a reszte jak najpredzej oddal
 303   1,12 |              nastepce do nomesu Takens, a niebawem znikla gdzies cala
 304   1,12 |             jedna reka podajesz skargi, a druga chcesz je usunac.
 305   1,12 |            nastepcy zatrzec budzace sie a potezne, choc jeszcze niejasne
 306   1,12 |               slabych, bardzo obszerne, a nawet wygodne dla silnych.~"
 307   1,12 |                gruntow skutkiem wylewu, a zarazem prosili, aby rzad
 308   1,12 |         wiecznie i zawsze mial apetyt.~"A moze to naprawde jaki duch!" -
 309   1,12 |         czerwonej zrobila sie brunatna, a w sierpniu, w miesiacu Hator,
 310   1,12 |      Komunikacja ladowa calkiem ustala, a lodek na wodzie krazylo
 311   1,12 |              raz drugi kosic koniczyne, a zaczynano zrywac owoce tamaryndowe
 312   1,12 |              zboza i kilka sztuk bydla, a ludzie stojacy pod gospodarskimi
 313   1,12 |              folwarkach bylo spokojnie, a mieszkancy, zamiast pracowac
 314   1,12 |           kilkorgiem placzacych dzieci, a jakas kobieta wszedlszy
 315   1,12 |            chodzi mu bol po kosciach.~- A coz ty jestes?~- Ja?... -
 316   1,12 |                jak ryba albo dzika ges, a chlop jak drzewo: karmi
 317   1,12 |            rybak. - Hej !... ojciec!... a nie wypijaj wszystkiej wody,
 318   1,12 |                sie tymczasem wioslarz - a to go poja!... Zgrubieje
 319   1,12 |              tuniki az usiadl na ziemi, a obmacawszy peruke i glowe,
 320   1,12 |                towarzyszyl dobry humor, a zolc nigdy nie rozlewala
 321   1,12 |           pierwszego bankiera w Memfis. A jezeli jeszcze nie zbladles,
 322   1,12 |              chce lotr placic podatkow, a skarb nastepcy jest w potrzebie...~
 323   1,12 |                 podatki juz zaplacone?" A on mego meza wali na ziemie,
 324   1,12 |        nieszczescie na nas sprowadzi... A mowilem, ze nie lubie, jak
 325   1,12 |         pszenicy, oddaj nam dwu synkow, a dostojny Dagon nie tylko
 326   1,12 |            jezykiem odpedzi poborcow... A nie wiedza, ze obie sa glupie...~-
 327   1,12 |         wschodzi za palacem krolewskim, a zachodzi nad piramidami,
 328   1,12 |            swoim lbie - rzekl ksiaze. - A Dagonowi powiedz, ze mu
 329   1,12 |               uklonow.~Wsiadl w czolno, a gdy jego pomocnicy odbili
 330   1,12 |               dzialo mi sie na swiecie. A jak mnie kto zwalil, zaraz
 331   1,12 |               to nie zawsze. Zawadza.~- A moze bys ty poszedl do mnie
 332   1,12 |                chlopow nowymi oplatami, a ten szczegolny ruch, na
 333   1,12 |          drachmie za glowe na caly rok. A ta kobieta, ktora po pas
 334   1,12 |              sie ziarnami lotosu!... No a kon, krowa?... Kon i krowa
 335   1,12 |                Kon i krowa lubia siano, a jeczmienne kluski trzeba
 336   1,12 |             karmic sie ziarnami lotosu, a pszenne lub jeczmienne placki,
 337   1,12 |        potrzebuja miesa jak lwy i orly, a chlopi - trawy jak wol.~
 338   1,12 |     towarzyszami, pakowal ich pod wode, a nawet sam sie nurzal?...
 339   1,12 |           smiechu!... Nurzanie- zabawa. A co sie tyczy bicia kijem,
 340   1,12 |              Nawet nie wszyscy krzycza, a zolnierze i oficerowie spiewaja
 341   1,12 |            szyderczo usmiechnie sie?... A nie bylaby kobieta, gdyby
 342   1,12 |                byliby nurzani w wodzie, a matka nie zartowalaby ze
 343   1,13 |             kaplana, ktory ocalil Sare, a ksieciu udzielil porady
 344   1,13 |              cos zaslonietego w rekach. A gdy wszedl do pokoju ksiecia,
 345   1,13 |         zbieranie i tloczenie winogron, a na czaszy - uczte.~- Przyjmij
 346   1,13 |                z najczystszego zlota.~- A ja ci mowie, ze to jest
 347   1,13 |          Fenicjanin. Usta mu posinialy, a rece zaczely drzec tak,
 348   1,13 |                 ktorej ciekly wonnosci, a do glowy przypial dwa piora.~-
 349   1,13 |                niech bedzie dla ciebie, a piolun niech moje zatruwa
 350   1,13 |                ja dalem pieniadze panu, a tobie klejnoty, wiec dlaczego
 351   1,13 |               dalbym tobie dwa talenty, a twojemu ojcu talent. I jeszcze
 352   1,13 |               gdy widze cie - omdlewam, a gdy cie nie widze, zamykam
 353   1,13 |               zacisnietymi piesciami.~- A cha! cha!... - smial sie
 354   1,13 |                 przyjmowac prezentow... A ten kielich, wierz mi, Saro,
 355   1,13 |             Fenicjanina znikal usmiech, a wystepowal wyraz gniewu.
 356   1,13 |                wystepowal wyraz gniewu. A gdy dom Sary ukryl sie za
 357   1,13 |               choroby stocza jej cialo, a szalenstwo opeta dusze...
 358   1,13 |             domu jak parszywa swinie... A jak dzisiaj odtracila moj
 359   1,13 |                 i mruczal niezrozumiale a straszne wyrazy, az na chwile
 360   1,13 |             czarny oblok zakryl slonce, a woda w poblizu lodzi poczela
 361   1,13 |            kaplanka i twoja sluzebnica, a przyslal mnie pan Dagon,
 362   1,13 |         odpedzac od ciebie zle duchy... A kysz!... a kysz!... - szeptala
 363   1,13 |                 zle duchy... A kysz!... a kysz!... - szeptala tanczac
 364   1,13 |             uszy twoje, panie Egiptu... A kysz!... a kysz!... on nie
 365   1,13 |              panie Egiptu... A kysz!... a kysz!... on nie wasz, ale
 366   1,13 |                 wolno pocalowac mnie.~- A tobie wolno?...~- Mnie wszystko
 367   1,13 |                 Nazywam sie Pieszczota. A mieszkam... Ech, po co mam
 368   1,13 |                  Skinela reka i znikla, a ksiaze, jak odurzony, nie
 369   1,13 |              Fenicjanka musi byc zimna, a jej pieszczoty wyuczone."~
 370   1,14 |          tamaryndowe, daktyle i oliwki, a drzewa zakwitly po raz drugi.~
 371   1,14 |        tamtejszym bogom za dobry wylew, a zarazem zlozyc ofiary w
 372   1,14 |              lodzie muzykow i tancerek, a trzecia napelniona koszami
 373   1,14 |               precz muzyce i tancerkom, a wziawszy do ogrodu Tutmozisa
 374   1,14 |                chca mnie pozbawic Sary, a jutro wladzy... Przekonam
 375   1,14 |                wydobyc z wiezienia...~- A moja matka?... - wtracil
 376   1,14 |                napastnikow z wiezienia, a co gorsza, znowu mowia,
 377   1,14 |          ktokolwiek stawal miedzy ludem a naszym panem?... Gdybys
 378   1,14 |       przypowiesc.~Faraon jest sloncem, a nastepca tronu ksiezycem.
 379   1,14 |         Egipcjanin odda za niego zycie, a ty najpierwej.~- Prawde
 380   1,14 |           uklada sie z obcymi ksiazety, a memu ojcu kaze spedzac dni
 381   1,14 |       najpiekniejsze kobiety z Memfisu, a pilnuje sie jednej, aby
 382   1,14 |            tesknoty, ze nastepca tronu, a w dodatku przesliczny chlopak,
 383   1,14 |                 sie w najlepszym winie, a tymczasem woli nedzne piwo
 384   1,14 |               sie myje, sam sie ubiera, a jego fryzjer po calych dniach
 385   1,14 |            nosimy takie same fartuszki, a peruki utrzymuja sie tylko
 386   1,14 |                dla szlacheckiego stanu.~A wszystko to... brr!... robi
 387   1,14 |              krzepil stroskanego ducha. A zanim czolno przyplynelo
 388   1,14 |             wielu rzeczy drwil w duchu, a nawet publicznie. Lecz caly
 389   1,14 |              ogrody warzywne i owocowe, a gdzieniegdzie kepy drzew
 390   1,14 |                od miesiaca do miesiaca, a zapewne od dziecinstwa do
 391   1,14 |                  Gniew bil mu do glowy, a upokorzenie przygniatalo
 392   1,14 |                juz dobe jestesmy razem, a jeszcze nie widzialam twego
 393   1,14 |              mnie, ale chodzisz ponury, a w nocy nie piescisz mnie,
 394   1,14 |               Adam opuscil raj dla Ewy; a przecie on byl chyba najwiekszym
 395   1,14 |              jak wonnosci z kraju Punt, a uscisk twoj slodki jak sen
 396   1,14 |               wargi sa pelne niepokoju, a milosc kosztuje drogo. Lecz
 397   1,14 |               wielka wyprawe na Wschod, a mnie mianowal wodzem? Czy
 398   1,14 |              rzadca nad Dolnym Egiptem? A czy sprawisz, aby wszyscy
 399   1,14 |                 dowiem o mojej nedzy... A potem odeszlij mnie do ojca,
 400   1,14 |            rzezbione z kosci sloniowej, a z tamtych kazda ma jakas
 401   1,14 |                nogi albo brzydkie rece, a jeszcze inne nosza przyprawne
 402   1,14 |            ogniste ziarna pozadliwosci. A spiewamy... Zaczekaj, panie
 403   1,14 |                skamienialej dziewczyny. A gdy skryla sie za drzewami,
 404   1,14 |                  Ona takze Zydowka`?... A tenze stroz twego domu,
 405   1,14 |              chleb swoj oblewaja lzami, a ich dom pelen westchnien.~
 406   1,14 |                 czlowieka na tej ziemi, a jek ostatnim pozegnaniem.
 407   1,14 |         zstepuje na miejsce odpoczynku, a nikt go nie pyta, gdzie
 408   1,14 |             wiadomo skad przychodzacym, a zycie powierza fali nad
 409   1,14 |                ktory goni predka sarne, a spotyka na swej drodze lwa
 410   1,14 |              utrudzeniu idzie do slawy, a znajduje las ostrych wloczni,
 411   1,14 |           zastepy przemoznych sasiadow, a uchem chwyta szmer kotary,
 412   1,14 |               ktora do Ciebie prowadzi. A jak dziecie stapac nie umiejace
 413   1,14 |          strachu w podziemiach swiatyn, a lud, zamiast pracowac, ucieklby
 414   1,14 |                 tylko z kublem i cegla, a nedzni Chetowie z papirusami
 415   1,14 |                uciekaloby od moich ust, a kobiety od moich domow.~
 416   1,14 |                sie na dwu niewolnikach, a drugi skacze po drzewach.~ ~
 417   1,15 |          Murzyna z rozkazami do Memfis, a okolo poludnia, od strony
 418   1,15 |            zolnierzom zostac na brzegu, a tylko naczelnego ich wodza,
 419   1,15 |                 rozprawiaja o polityce, a mianowicie o jakiejs mozliwej
 420   1,15 |               zolnierzy w szynkowniach, a w tej chwili zrozumial,
 421   1,15 |                 rozbije mu dzban o leb, a skorupy wpakuje do gardla
 422   1,15 |               pasl u egipskiego chlopa, a w twoim helmie kury beda
 423   1,15 |                powsciagac swego jezyka. A teraz - lewo - w tyl - zwrot! -
 424   1,15 |               ze do lozka kladla lalke, a sama cala noc przepedzala
 425   1,15 |         ogrodowej. Moze przez surowosc, a moze - aby nie zmuszac go
 426   1,15 |              chwilowym zawahaniu sie.~- A teraz moze by dac kije pewnej
 427   1,15 |                   Zrobilem, com mogl... A teraz nic nie bede robil,
 428   1,15 |              uspokajajac go przy tym:~- A cicho!... a milcz, ty podle
 429   1,15 |                 przy tym:~- A cicho!... a milcz, ty podle bydle!~Bity
 430   1,15 |               Przeciez to folwark Sary, a ten Zyd jest jej krewnym...~
 431   1,15 |            patrzy jak wystraszony pies, a bije parobkow?... Czy oni
 432   1,15 |      przeniesiono do willi za Memfisem. A w pare dni zostala kochanka,
 433   1,15 |                 to zdziwilo ksiecia?... A on tylko zdziwil sie!...~
 434   1,15 |                 Przeciez ona byla jego, a on jej. Z jakiej wiec racji
 435   1,15 |               ksiecia, na miejscu Sary, a gdy ona chciala tam usiasc,
 436   1,15 |               usiasc, warknal na nia... A ksiaze smial sie i tak samo
 437   1,15 |                jutro?... o to mniejsza. A kiedy u nog ksiecia spiewala
 438   1,15 |                ale myslal o czym innym, a Sara nawet odgadnac nie
 439   1,16 |               urywanymi glosami ptakow. A gdy miedzy zielonoscia spostrzegl
 440   1,16 |                 znikla miedzy lotosami. A roznamietniony ksiaze wypuszczal
 441   1,16 |                 rozesmial sie ksiaze. - A ktoz jest ten znowu?... -
 442   1,16 |       przeplynela Nil w strone Memfisu, a potem zaczela krazyc tak
 443   1,16 |                miedzy dworskimi damami, a naprzeciw niej, na niskiej
 444   1,16 |              poganiacz z krotkim batem, a za nim siewca, ktory brnac
 445   1,16 |             wasza matka i namiestnik.~- A tu bedzie nastepca tronu.
 446   1,16 |                       zapytala drzac. - A jezeli wasza czcigodna matka
 447   1,16 |           spodoba sie poteznym wladcom, a wowczas?...~Na dworskim
 448   1,16 |                jest przymiotem rzadkim, a nieocenionym u nastepcy
 449   1,16 |               odebrac majatek, zdrowie, a nawet zaprowadzic ich do
 450   1,16 |            przeciez dziecko ksiazece.~- A jezeli syn?... Wiesz, wasza
 451   1,16 |                panience wysokiego rodu. A jezeli syn, wowczas zostanie
 452   1,16 |          urosnie, zadania ich dojrzeja, a wtedy... my im damy wladce
 453   1,16 |            krokow od dworskiego statku, a malzonka faraona zasloniwszy
 454   1,16 |              poczatku - spiewala Sara - a dom Jego nie ma granic.
 455   1,16 |                iskry z twardego drzewa, a ziemia jest jak cegla, ktorej
 456   1,16 |             ciemnosci wydobywa swiatlo, a z prochu ziemi - twory glos
 457   1,16 |           ogromnego slonia wazy za nic, a wieloryb jest przy nim jak
 458   1,16 |               orzezwia zemdlale drzewa, a Jego dmuchnieciem jest chamsin,
 459   1,16 |           ziemie niby zbutwiale plotno, a lyse szczyty gor nakrywa
 460   1,16 |                wydobywa zlotego motyla, a ludzkim cialom w grobach
 461   1,16 |                  Ja tego nie slyszalem, a chocbym slyszal, zapomne.
 462   1,17 |               nie ukazywal sie na Nilu, a ksiaze Ramzes poczal nudzic
 463   1,17 |                 dzien wyzsza i gestsza, a wsrod niej, jak barwne iskry,
 464   1,17 |              Mimo to ksiaze nudzil sie, a nawet - czegos lekal. Od
 465   1,17 |                   Ramzes nie wiedzial.~"A moze ojciec i mnie odsunie
 466   1,17 |                 wystepowal mu na czolo, a nogi ziebly.~Co on poczalby
 467   1,17 |                 sam najmniejszy daktyl, a nastepnie dzieci poczely
 468   1,17 |              Wstal i odszedl pochmurny, a dziatwa Izraela, jak roj
 469   1,17 |                lzy, zanikanie wdziekow, a nade wszystko Zydzi, ktorzy,
 470   1,17 |           Bogowie! - zawolal elegant. - A kiedyzes ty byl w nielasce
 471   1,17 |                i nie wychodza z koszar, a dostojny Patrokles ze zmartwienia
 472   1,17 |               cale dnie pije i klnie...~A wiec ksiaze nie byl w nielasce,
 473   1,17 |              ksiaze nie byl w nielasce, a jezeli byl, to juz sie skonczyla!...
 474   1,17 |                Ty juz nie wrocisz!...~- A to dlaczego? - zdziwil sie
 475   1,17 |                    Tak predko przeszly, a tak dawno minely.~- Alez
 476   1,17 |                trzeba tylko odpoczac... A lekarze egipscy wpedza ja
 477   1,17 |           wolaja, nic cie nie zatrzyma, a juz najmniej twoja niewolnica...~-
 478   1,17 |         wiadomosc przyniesie od ciebie, a ja... ucaluje go... upieszcze,
 479   1,17 |                 sie bebny i piszczalki, a osada podniosla wielki krzyk.
 480   1,17 |              wieczor, daktylami z rana, a oslim mlekiem w poludnie...~-
 481   1,17 |              jeszcze wygladaja za toba, a moze nawet zasylaja ci pozdrowienia... -
 482   1,17 |             odwrocil sie w inna strone, a Tutmozis wesolo mrugnal
 483   1,17 |            niezliczone lodki poddanych, a z tylu, niby bogaty wachlarz,
 484   1,17 |             tlum, krzyczeli na wyscigi, a Tutmozis zapominajac o nastepcy
 485   1,17 |               slowa. Upadl ojcu do nog, a pan swiata przycisnal go
 486   1,17 |                 swego wladce na tronie, a na najwyzszym stopniu kleczacego,
 487   1,17 |         poczucie interesow panstwowych.~A gdy wzruszony ksiaze milczal
 488   1,17 |        Strudzony pan wsiadl do lektyki, a w tej chwili do nastepcy
 489   1,17 |            spiewala piesni religijnych.~A gdy Ramzes patrzyl na niego
 490   1,17 |              dorownywasz memu dziadowi, a stanowiskiem dorownasz.~
 491   1,18 |                 Wprost tyranizowano go, a katami byli interesanci
 492   1,18 |                 z powodu gestej strazy, a nade wszystko wysokich murow,
 493   1,18 |               sie procesja holdownikow, a juz nadciagnela armia proszacych.
 494   1,18 |                 przyjmuje interesantow, a na lud, ktory, mimo kilkakrotnych
 495   1,18 |               znikli z placu niby mgla, a ten i ow przez pare dni
 496   1,18 |                 przed ukonczeniem go?..~A z pewnoscia zrozumiesz:
 497   1,18 |                On tylko wymalowal plan, a jeszcze i do tego mial pomocnikow.~
 498   1,18 |               podpisarzy i poddozorcow, a tamci znowu wysluchali raporty
 499   1,18 |             jest nasza chwala i potega. A kiedy Snofru, jeden z faraonow
 500   1,18 |           najblizsi doradcy i wodzowie, a na szczycie poloz jedna