bold = Main text
     Tom,  Rozdzial                                    grey = Comment text

3501 II,2 |                  biorę do kieszeni krócicę i maszeruję gdzieś aż za kościół
3502 II,2 |                   pokazuje się baba tłusta i tak zasmolona, że nie mogę
3503 II,2 |                  się w sąsiedztwie pralni, i do tego paryskiej.~- Gdzie
3504 II,2 |                  dzieci, jakieś trzaskanie i głos kobiety wołającej: ~-
3505 II,2 |                    saloniku... ~Między mną i drzwiami wyrwał się obdarty
3506 II,2 |                 wyrwał się obdarty chłopak i dopadłszy schodów począł
3507 II,2 |                    chodził do składu węgli i nie przepisywał u adwokatów,
3508 II,2 |              drodze: ~- Kaziu! idź do sali i uważaj na tego pana... ~
3509 II,2 |               mizerna, w brązowej sukience i brudnych pończoszkach. Usiadła
3510 II,2 |                   na krześle przy drzwiach i wpatrywała się we mnie wzrokiem
3511 II,2 |                   tak z pięć minut milcząc i obserwując się wzajemnie,
3512 II,2 |                    nagle rozległ się krzyk i łoskot na schodach i, w
3513 II,2 |                 krzyk i łoskot na schodach i, w tej chwili wbiegł z sieni
3514 II,2 |                 musi mieć żywy temperament i że ten, kto mu wymyśla,
3515 II,2 |              rządca w poplamionym surducie i w spodniach u dołu oberwanych.
3516 II,2 |                   gęsty, szpakowaty zarost i czerwone oczy. ~Wszedł,
3517 II,2 |                   grzecznie ukłonił mi się i zapytał: ~- Wszak mam honor
3518 II,2 |                  jestem tylko przyjacielem i dysponentem pana Wokulskicgo... ~-
3519 II,2 |               wstąpił we mnie jakiś diabeł i koniecznie zapragnąłem poznać
3520 II,2 |                     Wyciągnął do mnie rękę i odparł: ~- Widziałem lepszą
3521 II,2 |                 kompanii byłem we Włoszech i widziałem, jak Włosi przyjmowali
3522 II,2 |                   siadł na wydartym fotelu i mówił: - W roku 1859, panie
3523 II,2 |        dziewiętnaście lat młodszy niż dziś i miałem z dziesięć tysięcy
3524 II,2 |                 się nie tylko procent, ale i coś z kapitału. Więc, jak
3525 II,2 |             dochodu (łącznie z pożyczkami) i byłem we Włoszech. Ciekawy
3526 II,2 |              Szwaba... A żem nie miał żony i dzieci, nie miałem dla kogo
3527 II,2 |                     nie masz na karku żony i dzieci, pijesz i śpiewasz,
3528 II,2 |                karku żony i dzieci, pijesz i śpiewasz, i co chwilę spoglądasz
3529 II,2 |                 dzieci, pijesz i śpiewasz, i co chwilę spoglądasz na
3530 II,2 |           przejechać czwórkami, a w oknach i na balkonach kobiety...
3531 II,2 |               skubią, panie, swoje bukiety i spoconych, pyłem okrytych
3532 II,2 |                 amarantowy, różowy, biały, i te ręce, i te Włoszki...
3533 II,2 |                  różowy, biały, i te ręce, i te Włoszki... Pułkownik
3534 II,2 |                 dotykał ręką ust na prawo, i na lewo słał pocałunki.
3535 II,2 |              zasypywał złote kirysy, hełmy i parskające konie... Na domiar
3536 II,2 |               stary Włoch, z krzywym kijem i siwymi włosami do kołnierza,
3537 II,2 |      najosobliwszych...~Wybiegł z saloniku i wtykając głowę do drzwi,
3538 II,2 |                     Wyszliśmy z mieszkania i zatrzymaliśmy się przede
3539 II,2 |                   z nóg uciekłaby do butów i gdzieś het! po schodach
3540 II,2 |                    jednym z książką w ręku i nogami opartymi o poręcz
3541 II,2 |                człowiek z czarnym zarostem i w studenckim mundurku; na
3542 II,2 |                   pokój przeleciał huragan i wszystko do góry nogami
3543 II,2 |             leżących na półkach, na kufrze i na podłodze. Jest nareszcie
3544 II,2 |            nareszcie kilka krzeseł giętych i zwyczajnych i niepoliturowany
3545 II,2 |              krzeseł giętych i zwyczajnych i niepoliturowany stół, na
3546 II,2 |        spostrzegłem wymalowaną szachownicę i poprzewracane szachy. ~W
3547 II,2 |               człowiek oparł się na łokciu i bystro patrząc na mnie rzekł: ~-
3548 II,2 |                   ja tu jestem gospodarzem i wcale sobie nie przypominam,
3549 II,2 |              ociężale podniósł się z łóżka i bez zbytniego pośpiechu
3550 II,2 |           pośpiechu począł zapinać spodnie i kamizelkę. Pomimo całej
3551 II,2 |                Stary błazen! słowo honoru, i przy tym łże, bo nago nie
3552 II,2 |               widzi cały garnitur. ~- Tak, i musi zasłaniać wszystkie
3553 II,2 |                 podwórko, to znowu Maleski i Patkiewicz mają prawo chodzić
3554 II,2 |               tyłem, rządca mrugał na mnie i robił miny oznaczające wielką
3555 II,2 |              prędzej po pokoju śmiejąc się i gniewając. Nareszcie zaczął
3556 II,2 |                   Nareszcie zaczął świstać i wyglądać przez okno, hardo
3557 II,2 |                 człowiek siadając na oknie i huśtając się w tył, jakby
3558 II,2 |                  sam zająłem to mieszkanie i będę w nim dopóty, dopóki
3559 II,2 |                  dziewięć rubli, za pranie i usługę trzy...A mundur,
3560 II,2 |                trzy...A mundur, a wpis?... I jeszcze chcą, żebym za mieszkanie
3561 II,2 |                    niech mnie złapie hycel i da pałką w łeb... Do tego
3562 II,2 |               macie prawo, ale nie do uwag i wymówek... ~- Nie rozumiem
3563 II,2 |                   jeżeli każe mi się uczyć i zdawać kilkanaście egzaminów,
3564 II,2 |                zasady nie płacę komornego, i basta: Tym bardziej że obecny
3565 II,2 |                    może także okradł kogo, i na tej zasadzie chce mnie
3566 II,2 |                  Dorobił się majątku pracą i oszczędnością... ~- Daj
3567 II,2 |                   lekarzem, pracował dniem i nocą, miał niby to dobre
3568 II,2 |                    mój ojciec musiałby żyć i zapisywać recepty przez
3569 II,2 |                 przychodzi do nich wizytą, i każde ziarno kaszy, które
3570 II,2 |             zacznie wyśpiewywać swoje gamy i wokalizy z rana sopranem,
3571 II,2 |                  po południu kontraltem... I diabli wezmą dom, w którym
3572 II,2 |                    Na starość mózg więdnie i nie jest zdolny przyjmować
3573 II,2 |             Ukłoniliśmy się sobie nawzajem i wyszliśmy obaj z rządcą.
3574 II,2 |                   chwilę wybiegł na schody i zawołał: ~- A niechaj komornik
3575 II,2 |           ostatecznie cofnął się do pokoju i zamknął drzwi na klucz dając
3576 II,2 |          zatrzymałem się w połowie schodów i rzekłem do rządcy: ~- Widzę,
3577 II,2 |              zakurzone - odparł rządca. ~- I myślę - dodałem - że ten
3578 II,2 |                   mówi, że nie zapłaci, no i nic płaci; ale tamci dwaj
3579 II,2 |                   tamci dwaj nic nie mówią i także nie płacą. To są,
3580 II,2 |               robią mi zawodu. ~Mimo woli, i nie wiem nawet dlaczego,
3581 II,2 |                zapytałem eks-obywatela. ~- I nie ma się czemu dziwić -
3582 II,2 |                   nawet kupić ten dom...~- I kupi go - szepnął rządca -
3583 II,2 |                oknem z żółtymi, czerwonymi i niebieskimi szybami. Wciąż
3584 II,2 |                zaledwie kilka razy w życiu i zawsze przedstawiała mi
3585 II,2 |            ekscentryczna. Umie być pobożną i zawziętą, pokorną i ordynaryjną... ~-
3586 II,2 |                pobożną i zawziętą, pokorną i ordynaryjną... ~- Cóż to
3587 II,2 |                   stanęliśmy pode drzwiami i rządca zadzwonił, doznałem
3588 II,2 |                mogłem ruszyć się z miejsca i tylko dlatego nie uciekłem.
3589 II,2 |                    zamku, stuknęła zasuwka i w uchylonych drzwiach ukazała
3590 II,2 |                        Aha!~Zamknęła drzwi i odeszła. Upłynęło ze dwie
3591 II,2 |                    zanim wróciła na powrót i po otworzeniu wielu zamków
3592 II,2 |                    rozmowę na głos kobiecy i męski. Kobiecy należał do
3593 II,2 |          przyjaciół - zawołała baronowa. - I gdybym nie znała pana, przypuszczałbym,
3594 II,2 |                  zaprotestował głos męski. I w tej samej chwili rozległy
3595 II,2 |                potem trwonicie jej majątek i żądacie rozwodu... ~"Więc
3596 II,2 |              ciszej męski głos za drzwiami i znowu rozległy się dwa pocałunki,
3597 II,2 |                 otworzyły się drzwi salonu i jak wryty stanął na progu
3598 II,2 |              którym ujrzałem żółtawą twarz i zaczerwienione oczy pani
3599 II,2 |                oczy pani baronowej. Rządca i ja podnieśliśmy się z krzeseł,
3600 II,2 |                 się w głąb drugiego pokoju i widocznie wyszedł innymi
3601 II,2 |                 czepeczku, w ciemnej sukni i białym fartuchu. W ubraniu
3602 II,2 |                  powoli wchodząc do salonu i nie prosząc nas, ażebyśmy
3603 II,2 |               zaczerwienione z płaczu oczy i włosy gładko uczesane. Skrzyżowała
3604 II,2 |                  na piersiach jak Napoleon I i patrząc na mnie rzekła: ~-
3605 II,2 |                   piersiach jak Napoleon I i patrząc na mnie rzekła: ~-
3606 II,2 |              usunie ze swego domu te brudy i niemoralność... ~- Niemoralność? -
3607 II,2 |                      Zaczęła mrugać oczyma i rozpłakała się. ~- Okropność!... -
3608 II,2 |                    się tam, od podwórza... I wyglądała oknem, przez które
3609 II,2 |                 płacz... ~Upadła na kanapę i zaniosła się od łkania. ~-
3610 II,2 |                  tchnienie... Jej łóżeczko i wszystkie zabawki leżą na
3611 II,2 |                rozpacz... ~Zasłoniła twarz i szlochała rozdzierającym
3612 II,2 |                 rządcy nos czerwienieje, a i ja sam uczułem łzy pod powiekami. ~
3613 II,2 |               gdzie umarło moje dziecko... i gdzie wszystko mi je przypomina.
3614 II,2 |                   mogę ruszyć jej sprzętów i zabawek... Podłością jest
3615 II,2 |                    lada dzień opamięta się i powróci...~- W takim razie
3616 II,2 |               chciała mnie spalić wzrokiem i utopić we łzach. Oj! co
3617 II,2 |                  wyjrzeć oknem na podwórze i demoralizują wszystkie... ~
3618 II,2 |          nihilistów, bo to źródło zepsucia i niebezpieczeństwa dla całego
3619 II,2 |                  główkach trzymają herbatę i cukier... Oni kośćmi ludzkimi
3620 II,2 |                      jakkolwiek są oni źli i zepsuci, to przecież gorszą
3621 II,2 |                    szepnął rządca. ~- O... i ten!... - zawołała baronowa. -
3622 II,2 |                 tego domu kocha się w niej i bierze od niej komorne z
3623 II,2 |           przeszedł znowu w szlochanie. ~- I pomyśleć - jęczała - że
3624 II,2 |                znak rządcy, że wychodzimy, i kłaniając się rzekłem ozięble: ~-
3625 II,2 |                       szepnęła. - Więc już i pan, i... ten, ten...Wokulski
3626 II,2 |                szepnęła. - Więc już i pan, i... ten, ten...Wokulski związaliście
3627 II,2 |                 odparł. - Młode to, piękne i pracuje na cały dom... Bo
3628 II,2 |                Chyba za to, że jest piękna i ma córeczkę jak cherubinek... ~-
3629 II,2 |                   kiedy minęliśmy podwórko i weszliśmy na pierwsze piętro
3630 II,2 |                  przed oczyma pani Stawska i Wokulski... Mój Boże! jaka
3631 II,2 |                   to była piękna para; ale i cóż z tego, kiedy ona ma
3632 II,2 |                    woli nawarzyłem mu piwa i już nie chcę powtarzać tego
3633 II,2 |                  uśmiechnął się filuternie i szepnął: ~- Uważa pan...
3634 II,2 |                   dzwonił, ale zapukał raz i drugi. Nagle drzwi otworzyły
3635 II,2 |              otworzyły się dość gwałtownie i stanęła w nich gruba i niska
3636 II,2 |          gwałtownie i stanęła w nich gruba i niska służąca z zawiniętymi
3637 II,2 |             służąca z zawiniętymi rękawami i z mydłem na rękach, których
3638 II,2 |                   stała balia pełna mydlin i dziecinnej bielizny. Na
3639 II,2 |              dziecinne spódniczki, koszule i pończoszki. (Jak to zaraz
3640 II,2 |               oknach pełno kwiatów białych i różowych, na ścianach premia
3641 II,2 |              mizernej, lecz niezbyt starej i bardzo regularnej. Rysy
3642 II,2 |            poplamiony surdut na dwa guziki i ukłoniwszy się z elegancją
3643 II,2 |         koleżeństwem. Wirski spostrzegł to i dodał z uśmiechem: ~- Mówię:
3644 II,2 |                  staruszka. ~- W roku 1849 i nieco później - wtrąciłem. ~-
3645 II,2 |                 zawołał Wirski śmiejąc się i kłaniając. - Pan Rzecki
3646 II,2 |                wielu miejscach pocerowana, i dziwna melancholia ogarnęła
3647 II,2 |               ludzi w poplamionym surducie i w pocerowanej sukni, którzy
3648 II,2 |   Najniesprawiedliwiej, panie Rzecki... No i on... biedak, uciekł zagranicę.
3649 II,2 |                    niewinność Ludwika, ale i cóż, kiedy on już od dwu
3650 II,2 |             pochyliła się do mnie z fotelu i rzekła szeptem: ~- Helenka,
3651 II,2 |            zagranicznych pismach, a tu nic i nic... Kobieta młoda. panie... ~-
3652 II,2 |                    sędziwa dama wzdychając i kiwając głową eks-obywatelowi. -
3653 II,2 |                 tedy córka moja niebrzydka i młoda, już jedno dziecko
3654 II,2 |                młoda, już jedno dziecko ma i... może tęskni za innymi.
3655 II,2 |                    nie słyszałam... Cierpi i milczy, ale że cierpi, domyślam
3656 II,2 |                  rządca. ~Skrzypnęły drzwi i wbiegła mała dziewczynka
3657 II,2 |                   a pan Wirski jak hrabia, i mówiła dalej, pokazując
3658 II,2 |               Proszę babci, nadejdzie zima i moja lalka nie będzie miała
3659 II,2 |           przepraszając nas wzięła włóczkę i druty, a w tej chwili weszła
3660 II,2 |              powiem nawet: zarumienił się, i zaczął bełkotać: ~- Pozwoli
3661 II,2 |                oczyma. Ale silny rumieniec i ślad obawy na jej twarzy
3662 II,2 |              gościem. ~"Poczekaj! - myślę. I wyobraziłem sobie, że na
3663 II,2 |                      Poczekajcie!" - myślę i przybrawszy bardzo surowy
3664 II,2 |                    zaczęła skubać sukienkę i z pewnością mimo woli rzuciła
3665 II,2 |               Zachmurzyłem się jak Lucyper i nabrawszy tyle tchu, ile
3666 II,2 |             pozwolić na podobne zdzierstwo i kazał mi zawiadomić panie,
3667 II,2 |               oczyma. Oto dopiero oczy!... i jak ona nimi umie patrzeć!...
3668 II,2 |                     Znowu skrzypnęły drzwi i ukazała się w nich może
3669 II,2 |          dziewczynka, w pasterce na głowie i z paczką kajetów w ręce.
3670 II,2 |                   dziecko z twarzą rumianą i pełną, lecz nie zdradzającą
3671 II,2 |                ukłoniła się pani Stawskiej i jej matce, ucałowała w oba
3672 II,2 |                  oba policzki małą Helenkę i wyszła, oczywiście do domu.
3673 II,2 |             Następnie wróciła się z kuchni i zarumieniona powyżej oczu,
3674 II,2 |                   niezadowolonym tonem: ~- I to nazywa się lekcja, Boże
3675 II,2 |              przynajmniej półtorej godziny i za taką lekcję bierze czterdzieści
3676 II,2 |            Wokulski również zniżył komorne i przyjąłem... Ulica, proszę
3677 II,2 |             znanych nam już ze spokojności i porządku - odpowiedziałem. ~-
3678 II,2 |              Helunia potnie kiedy papierki i rzuci je na podłogę, zaraz
3679 II,2 |                 przeleciał cień jakby żalu i zmęczenia. ~- I nic, żadnej
3680 II,2 |                 jakby żalu i zmęczenia. ~- I nic, żadnej wiadomości? -
3681 II,2 |                 cicho... ~- Oto los młodej i niebrzydkiej kobiety! -
3682 II,2 |                    słowem - nie wiadomo co i nie wiadomo za co... Ty,
3683 II,2 |                     że było w mojej twarzy i całej postaci coś takiego,
3684 II,2 |                     założyłem nogę na nogę i odchrząknąłem, wszyscy wlepili
3685 II,2 |            stanowczo - idź do swojej lalki i rób jej kaftanik. Oczko
3686 II,2 |                   ale ucałowała ręce babci i matce i wyszła ze swymi
3687 II,2 |               ucałowała ręce babci i matce i wyszła ze swymi drutami. ~-
3688 II,2 |                    droga, o moim szczęściu i obowiązkach ja tylko mam
3689 II,2 |                    ale powstał z krzesełka i ukłonił się. ~- I pan nie
3690 II,2 |                krzesełka i ukłonił się. ~- I pan nie jesteś obcy, i ten
3691 II,2 |                     I pan nie jesteś obcy, i ten pan - rzekła staruszka
3692 II,2 |              niepewności co do mego zięcia i niepewność ta zatruwa nam
3693 II,2 |                    zasłoniła twarz chustką i wybiegła do swego pokoju. ~-
3694 II,2 |                  Jeszcze raz pożegnałem ją i wyszliśmy obaj z rządcą
3695 II,2 |                 rozwiązać ręce kobiecie, a i to coś znaczy. ~Po opuszczeniu
3696 II,2 |                  mieszkania pani Stawskiej i jej matki rozeszliśmy się
3697 II,2 |               uregulować finanse kamienicy i otóż uregulowałem je tak,
3698 II,2 |                  rychlej Stach opatrzy się i sprzeda swój nabytek, który
3699 II,3 |                ROZDZIAŁ TRZECI:~SZARE DNIE I KRWAWE GODZINY~ ~W kwadrans
3700 II,3 |                  był trzeźwy, myślał jasno i szybko, tylko nic go nie
3701 II,3 |                   wpadł znowu w obojętność i nie interesował się niczym;
3702 II,3 |                    przeciwka zdjął kamasze i oparł mu na kolanach nogi,
3703 II,3 |            latarnię wagonu, przymknął oczy i myślał, że ta osobliwa apatia
3704 II,3 |                    owszem, do rana wzrosła i rosła coraz bardziej. Nie
3705 II,3 |                   rzeczy do innego pociągu i ruszyli dalej. Nowa stacja,
3706 II,3 |                  nowa jazda... Wagon drżał i turkotał, lokomotywa co
3707 II,3 |                   ludzie mówiący po polsku i wagon napełnił się samymi
3708 II,3 |                   się lasy otoczone wałami i złożone z drzew stojących
3709 II,3 |                drewniane chaty kryte słomą i coraz częściej zaczęły się
3710 II,3 |                  innym akcentem. Potem noc i sen... Nie, to nie sen,
3711 II,3 |            horyzonty, wzgórza, winnice. Tu i ówdzie wielki dom piętrowy,
3712 II,3 |               wagonu wchodzi dwu Francuzów i jedna Francuzka i robią
3713 II,3 |                Francuzów i jedna Francuzka i robią taki hałas, jakby
3714 II,3 |               kilka razy zmieniają miejsca i przepraszają Wokulskiego,
3715 II,3 |               Suzina: "Paris-Grand Hôtel", i daje ją konduktorowi wagonu
3716 II,3 |                 rękę cały zwitek banknotów i jadą dalej;. Wokulski spostrzega,
3717 II,3 |             spostrzega, że znowu jest noc, i znowu zapada w stan, który
3718 II,3 |                    pomimo to myśli, że śpi i że ten dziwny stan zobojętnienia
3719 II,3 |               olbrzymowi z czerwoną twarzą i konopiastą brodą, wreszcie
3720 II,3 |                Suzinowi, ukazują się znowu i mówią im, że już mogą jechać.
3721 II,3 |                bierze pod rękę Wokulskiego i wyprowadza go na plac, gdzie
3722 II,3 |               gdzie stoi mnóstwo omnibusów i powozów jedno-i dwukonnych,
3723 II,3 |                   powóz z lokajem. Siadają i jadą. ~- Patrzaj - mówi
3724 II,3 |                     a potem między Sekwaną i Rivoli... Eh! ja tobie mówię,
3725 II,3 |              przyjechał; pięćdziesiąt albo i więcej tysięcy rubli to
3726 II,3 |                     powozów, ludzi konnych i pieszych. Ruch jest tak
3727 II,3 |                bierze Wokulskiego pod rękę i prowadzi do małego pokoiku,
3728 II,3 |               trzecim za dziesięć franków. I dla ciebie wziąłem za dziesięć
3729 II,3 |               Wychodzą z windy na korytarz i po chwili znajdują się w
3730 II,3 |             szerokie łóżko pod baldachimem i szafę mającą zamiast drzwi
3731 II,3 |           pięćdziesiąt tysięcy?... ~- Może i więcej.~-Dobrze, ale za
3732 II,3 |                     opiera ręce na brzuchu i wybucha śmiechem. ~- Ot,
3733 II,3 |                  za dobro daję dobro... ~- I to nie odpowiedź - wtrącił
3734 II,3 |                  Ja po francusku ani w ząb i po niemiecku też, więc trzeba
3735 II,3 |                   tu inżynierów kolejowych i morskich, i wojskowych...
3736 II,3 |          inżynierów kolejowych i morskich, i wojskowych... Mnie nie o
3737 II,3 |                    miej ty dwie pary oczów i dwie pary uszów, ale jak
3738 II,3 |                    procent od mego zarobku i sprawa skończona. A na co
3739 II,3 |            skończona. A na co to, dla kogo i przeciw komu - nie pytaj. ~
3740 II,3 |                mnie fabrykanci amerykańscy i francuscy. Możesz zejść? -
3741 II,3 |                Teraz pójdę spać. ~- No, to i dobrze. Chodźże do twego
3742 II,3 |                      Opuścili numer Suzina i o kilkanaście kroków dalej
3743 II,3 |                   Suzin wyszedł na palcach i zamknął drzwi. ~Po odejściu
3744 II,3 |                    Wokulski przymknął oczy i usiłował zasnąć. Może nie
3745 II,3 |                  jej niema, że została tam i że dopiero szuka go stroskana,
3746 II,3 |               Zamknął oczy jeszcze mocniej i począł huśtać się na materacu;
3747 II,3 |                 się nadzwyczajnie szerokim i wyjątkowo sprężystym. Był
3748 II,3 |               korytarzu, ludzie rozmawiali i biegali, jakby w tej chwili
3749 II,3 |                 ludzkie, trąbki, wystrzały i Bóg nie wie co, a wszystko
3750 II,3 |                    a wszystko przytłumione i odległe. ~Potem przywidziało
3751 II,3 |                   ode drzwi do drzwi, puka i pyta: ~"Czy nie ma go tu?..."~
3752 II,3 |               Istotnie ktoś chodził, pukał i nawet zapukał do jego drzwi;
3753 II,3 |              Wokulski. ~Wtem otworzył oczy i włosy powstały mu na głowie.
3754 II,3 |               walizkę, ażeby przebrać się, i tamten również zaczął przebierać
3755 II,3 |                    z Warszawy, było już tu i stało za progiem. ~Umył
3756 II,3 |                  wpół do pierwszej. ~"Trzy i pół godziny - pomyślał. -
3757 II,3 |              schodów, dał służącemu franka i zbiegł z trzeciego piętra
3758 II,3 |              ścigają. ~Wyszedł przed bramę i zatrzymał się na chodniku.
3759 II,3 |               około niego ze sześć powozów i żółty omnibus, naładowany
3760 II,3 |             naładowany podróżnymi wewnątrz i na dachu. Na prawo, gdzieś
3761 II,3 |                   pod nią gromadę mężczyzn i kobiet, którzy siedzą przy
3762 II,3 |           stoliczkach, prawie na chodniku, i piją kawę. Panowie są jak
3763 II,3 |              guzików kwiaty lub wstążeczki i zakładają nogi na kolana
3764 II,3 |                      Wokulski idzie w lewo i za węgłem tego samego hotelu,
3765 II,3 |                hotelu, widzi drugą markizę i drugą gromadę ludzi, pijących
3766 II,3 |                   ożywione, przyjacielskie i pełne prostoty. Powozy jedno -
3767 II,3 |                   prostoty. Powozy jedno - i dwukonne toczą się w dalszym
3768 II,3 |                    pędzą co chwilę w jedną i drugą stronę, przesuwa się
3769 II,3 |                 stronę, przesuwa się żółty i zielony omnibus, tym zaś
3770 II,3 |                 się siedem ulic. Liczy raz i drugi - siedem ulic... Gdzie
3771 II,3 |                     Robi pół obrotu w lewo i staje zdumiony. ~W głębi
3772 II,3 |                    parterze - szereg arkad i posągów, na pierwszym piętrze
3773 II,3 |                 olbrzymie kolumny kamienne i nieco mniejsze marmurowe,
3774 II,3 |              wysokości dachu w kątach orły i złocone posągi, unoszące
3775 II,3 |                   wszędzie kolumny, posągi i medaliony... ~"Opera?... -
3776 II,3 |                    tu jest więcej marmurów i brązów aniżeli w całej Warszawie!..."~
3777 II,3 |                 ozdobę miasta, rumieni się i idzie dalej. Czuje, że Paryż
3778 II,3 |            pierwszym kroku przytłoczył go, i - jest kontent. ~Ruch powozów,
3779 II,3 |                    Ruch powozów, omnibusów i ludzi pieszych zwiększa
3780 II,3 |                  na dwu kołach, potem dama i mężczyzna konno i znowu
3781 II,3 |               potem dama i mężczyzna konno i znowu nieskończony szereg
3782 II,3 |                 rękę, on płaci trzy franki i przechodzi na drugą stronę
3783 II,3 |              wszystko go wyprzedza: powozy i piesi. Oczywiście, jest
3784 II,3 |                 atakują roznosiciele gazet i książek, na niego patrzą
3785 II,3 |                   onieśmielony jak dziecko i... dobrze mu z tym... Ach,
3786 II,3 |                spostrzega dom trzypiętrowy i napełnia go jakaś rzewność.
3787 II,3 |                 temu franka, pije mazagran i zaczyna czytać: "Jej K.
3788 II,3 |                   Izabela..." ~Mnie gazetę i chowa ją do kieszeni, nie
3789 II,3 |                   mazagranu płaci za niego i - wstaje od stołu. Garson
3790 II,3 |                Wokulski. - Jutro pojedynek i może zabiłby mnie... Ale
3791 II,3 |                     Przeszedł około franta i spojrzał mu w oczy. Elegantowi
3792 II,3 |                  monokl spadł na kamizelkę i opuściła go ochota do półuśmieszków. ~
3793 II,3 |       półuśmieszków. ~Wokulski idzie dalej i z największą uwagą przypatruje
3794 II,3 |                 ganków" - myśli Wokulski. ~I dachy są jakieś oryginalne,
3795 II,3 |              najeżone blaszanymi kominkami i szpicami. I na ulicach co
3796 II,3 |           blaszanymi kominkami i szpicami. I na ulicach co krok wyrasta
3797 II,3 |                   z dachów w formie strzał i z ulic w postaci nieprzeliczonych
3798 II,3 |                    ukrop, który "burzy się i szumi, i pryska..." On,
3799 II,3 |                  który "burzy się i szumi, i pryska..." On, człowiek
3800 II,3 |                      On, człowiek dojrzały i w swoim klimacie gwałtowny,
3801 II,3 |                  któremu imponuje wszystko i wszyscy. ~Tymczasem dokoła
3802 II,3 |                    dokoła niego wciąż "wre i kipi, i szumi, i pryska";
3803 II,3 |                   niego wciąż "wre i kipi, i szumi, i pryska"; nie widać
3804 II,3 |                wciąż "wre i kipi, i szumi, i pryska"; nie widać końca
3805 II,3 |                   nim zdolności krytyczne, i mówi sobie, że - jakkolwiek
3806 II,3 |                akcent tutejszy jest gorszy i wymowa mniej wyraźna. ~Tak
3807 II,3 |                   rozważając zwalnia kroku i zaczyna nie ustępować z
3808 II,3 |             zaczyna nie ustępować z drogi. I kiedy myśli, że dopiero
3809 II,3 |                    paryskiego oceanu. ~"To i lepiej!" - mruczy. ~Do tej
3810 II,3 |             kilkadziesiąt kroków, na prawo i na lewo, rozsuwały się domy
3811 II,3 |                   lewo, rozsuwały się domy i widać było jakąś boczną
3812 II,3 |                   Zaniepokojony, pośpiesza i ku wielkiemu zadowoleniu
3813 II,3 |                     skręca trochę na prawo i czyta: Rue St. Fiacre. ~
3814 II,3 |                  Kocka. Znowu boczna ulica i znowu czyta: Rue du Sentier.~"
3815 II,3 |                 prawie naprzeciw kawiarnia i chodnik oddzielony od środka
3816 II,3 |                ulica ciągnąca się na prawo i lewo. Ruch nagle potęguje
3817 II,3 |                  aż trzy gatunki omnibusów i tramwaje. ~Wokulski spogląda
3818 II,3 |                 Wokulski spogląda na prawo i znowu widzi dwa szeregi
3819 II,3 |                 kiosków, dwa szeregi drzew i dwa szeregi pięciopiętrowych
3820 II,3 |                  Krakowskiego Przedmieścia i Nowego Światu. Końca ich
3821 II,3 |                 dachy zniżają się ku ziemi i wszystko znika. ~"No, choćbym
3822 II,3 |                  No, choćbym miał zbłądzić i spóźnić się na sesję, pójdę
3823 II,3 |               młoda kobieta, której wzrost i ruchy robią na Wokulskim
3824 II,3 |                  ulic wysadzonych drzewami i absolutnie nie wie, skąd
3825 II,3 |            Dorożkarz dotyka ręką kapelusza i woła: ~- Naprzód, Lizetka...
3826 II,3 |            czerwonej twarzy bez zarostu.~- I piliście trochę, to zaraz
3827 II,3 |                    mi się ten cudzoziemiec i myślę, że tylko tacy powinni
3828 II,3 |                   choć zabrali nam Alzację i spory kawał Lotaryngii,
3829 II,3 |                   się uśmiechnięty służący i oddał mu bilet Suzina i
3830 II,3 |                    i oddał mu bilet Suzina i pakiet listów. ~- Dużo interesantów...
3831 II,3 |                  Marszałek dworu pańskiego i pana Siuzę... Bardzo zdolny
3832 II,3 |                     Bardzo zdolny człowiek i duże mógłby panu oddać usługi,
3833 II,3 |                bardzo zdolny człowiek, ale i ja może przydałbym się waszej
3834 II,3 |                    jednak jestem Alzatczyk i na honor, zamiast brać od
3835 II,3 |               wypowiedział zniżonym głosem i cofnął się na korytarz. ~
3836 II,3 |             Wokulski otworzył bilet Suzina i czytał: "Sesja dopiero o
3837 II,3 |                     Osoba młoda, elegancka i przystojna pragnie zwiedzać
3838 II,3 |                 pół godziny..." ~Zadzwonił i kazał przynieść do numeru
3839 II,3 |                 butelek rozmaitych trunków i maszynkę kawy czarnej. Jadł
3840 II,3 |                  coś powiedział przez tubę i wprowadził Wokulskiego do
3841 II,3 |                 niedużymi wąsami, we fraku i białym krawacie. ~- Jumart... -
3842 II,3 |              kilkanaście kroków korytarzem i Jumart otworzył drzwi wspaniałego
3843 II,3 |                    meble, olbrzymie lustra i ściany ozdobione płaskorzeźbami.
3844 II,3 |                 pokryty kosztownym obrusem i przywalony stosem papierów. ~-
3845 II,3 |                   w czytelni. ~Ukłonił się i wyszedł z powagą do innego
3846 II,3 |                  Wokulski usiadł na fotelu i zaczął przeglądać papiery,
3847 II,3 |                 ozdobionym złotymi haftami i podał mu bilet na tacy.
3848 II,3 |                    był napis: "Pułkownik", i jakieś nic nie mówiące nazwisko. ~-
3849 II,3 |                  hiszpanką, takimiż wąsami i czerwoną wstążeczką przy
3850 II,3 |              monumenta, instytucje rządowe i prywatne, słowem wszystko...
3851 II,3 |         artystycznym, literackim, naukowym i przemysłowym... ~- W tej
3852 II,3 |               odparł gość. Wstał z krzesła i ukłoniwszy się wyszedł. ~
3853 II,3 |                Lokaj przyniósł drugi bilet i niebawem ukazał się drugi
3854 II,3 |                    Był to człowiek pulchny i rumiany i wyglądał na właściciela
3855 II,3 |                 człowiek pulchny i rumiany i wyglądał na właściciela
3856 II,3 |                Jestem kupcem galanteryjnym i karabiny nic mnie nie obchodzą. ~-
3857 II,3 |                     mówił gość cofając się i kłaniając. ~Nowy występ
3858 II,3 |                    występ błękitnego fraka i białych spodni i nowy gość;
3859 II,3 |          błękitnego fraka i białych spodni i nowy gość; tym razem mały,
3860 II,3 |             krzesło, obejrzał się na drzwi i przysunąwszy się do Wokulskiego
3861 II,3 |                filozofii, order lub tytuł, i wydawał się bardzo zdziwionym,
3862 II,3 |             baronowę... ~Znowu długa pauza i ukazała się w salonie kobieta
3863 II,3 |                 salonie kobieta tak piękna i dystyngowana, że Wokulski
3864 II,3 |              spostrzegł, że jest wzburzona i szarpie w rękach haftowaną
3865 II,3 |               Wokulski spojrzał na notatkę i znalazł w niej szczegóły
3866 II,3 |             szczegóły dotyczące osoby jego i Suzina, które zazwyczaj
3867 II,3 |                    przeczytał mój paszport i zrobił z niego wyciąg, nawet
3868 II,3 |                  to nieco ironicznym tonem i zachowywał się, jak przystało
3869 II,3 |                   Każdy pracuje, jak umie, i stara się swoją pracę zbyć
3870 II,3 |               kształciłem się w Szwajcarii i w Niemczech, długi czas
3871 II,3 |                   wiem, skąd mam pieniądze i na co je wydaję, i ludzie
3872 II,3 |               pieniądze i na co je wydaję, i ludzie o mnie wiedzą, więc
3873 II,3 |                       skąd biorą pieniądze i na co je wydają. Numer drugi -
3874 II,3 |            pieniądze, ani na co je wydaje; i dlatego jej nie ufam. ~-
3875 II,3 |           powyższej teorii. ~- Wiem o tym. I jeszcze jest pan przyjacielem
3876 II,3 |          uniwersytetów - odparł Jumart. ~- I spełniasz pan rolę... ~-
3877 II,3 |                    Pracuję, panie, aby żyć i zabezpieczyć sobie rentę
3878 II,3 |                    byle grać ją z artyzmem i nie brać jej zbyt poważnie. ~
3879 II,3 |                     Jumart wstał z krzesła i ukłoniwszy się elegancko,
3880 II,3 |           rozmawiał z tyloma nowymi ludźmi i jest dopiero wpół do czwartej!... ~
3881 II,3 |                 chorzy na manię wynalazków i ten Jumart ze swoją klasyfikacją
3882 II,3 |                  Hôtel. Wszystko tu pyszne i ogromne, począwszy od ścian,
3883 II,3 |                 począwszy od ścian, sufitu i okien, skończywszy na liczbie
3884 II,3 |                     skończywszy na liczbie i długości stołów. Ale Wokulski
3885 II,3 |               olbrzymich złoconych pająków i myślał: ~"Kiedy ona dosięgnie
3886 II,3 |              drogami baronowej?... Przecie i ta kobieta była młodą, i
3887 II,3 |                   i ta kobieta była młodą, i za nią mógł szaleć taki
3888 II,3 |                 szaleć taki wariat jak ja, i ona nie pytała, skąd się
3889 II,3 |                  która hoduje takie piękne i takie kobiety..."~W sali
3890 II,3 |                prawo. Wyminął nieduży plac i wszedł na bardzo duży, obficie
3891 II,3 |                 budowle nieduże, nietrwałe i płaskie, gdy tu siła ludzka,
3892 II,3 |                  rozrywki, wznosi olbrzymy i tak dalece jest niewyczerpana
3893 II,3 |                    tym wyżej rosła kolumna i plac się rozszerzał. Przed
3894 II,3 |                 plac się rozszerzał. Przed i za kolumną biły duże wodotryski;
3895 II,3 |                  duże wodotryski; na prawo i na lewo ciągnęły się już
3896 II,3 |                 było dużo dzieci z matkami i bonami. Krążyli wojskowi
3897 II,3 |              Krążyli wojskowi różnej broni i gdzieś grała orkiestra. ~
3898 II,3 |                    zbliżył się do obelisku i ogarnęło go zdumienie. Znajdował
3899 II,3 |                   ze dwie wiorsty długości i z półszerokości. Za sobą
3900 II,3 |               stronach ciągnęły się skwery i pałace, a daleko, na wzgórzu,
3901 II,3 |                    zabraknąć przymiotników i stopni najwyższych. ~- To
3902 II,3 |                   pan w ciemnych okularach i nieco podartych rękawiczkach. ~-
3903 II,3 |               Nagle umilkł, szybko odszedł i zniknął między dwoma przejeżdżającymi
3904 II,3 |                przypatrzył się Wokulskiemu i rzekł z uśmiechem: ~- Pan
3905 II,3 |                   bocznej kieszeni surduta i już nie znalazł tam srebrnej
3906 II,3 |                  na myśl definicje Jumarta i powiedział sobie, że już
3907 II,3 |                   skąd czerpią dochody..."~I przypomniał sobie, że w
3908 II,3 |                 dlatego nie ma tam gmachów i łuków triumfalnych..." ~
3909 II,3 |                   Szedł Polami Elizejskimi i odurzał się ruchem nieskończonych
3910 II,3 |               nieskończonych sznurów karet i powozów, między którymi
3911 II,3 |             którymi przesuwali się jeźdźcy i amazonki. Szedł odpędzając
3912 II,3 |                   stada nietoperzów. Szedł i lękał się spojrzeć za siebie;
3913 II,3 |                drodze, kipiącej przepychem i weselem, on sam jest jak
3914 II,3 |                     Dotarł do Łuku Gwiazdy i powoli zawrócił się z powrotem.
3915 II,3 |                 zatrzymała się pewien czas i powoli opadła na dół. ~"
3916 II,3 |           oddzielony żelaznymi sztachetami i słupami, na których stały
3917 II,3 |                   dachami, z lasem kominów i kominków, z nie kończącymi
3918 II,3 |               balustradami... Szedł powoli i z trwoga myślał, że ledwie
3919 II,3 |                 gotycka, otoczona drzewami i niskim płotem z prętów żelaznych.
3920 II,3 |                 znużenie, kiwnął na fiakra i po upływie pół godziny znalazł
3921 II,3 |               Sesja z fabrykantami okrętów i odnośnymi inżynierami przeciągnęła
3922 II,3 |                 wyręczać w rozmowie Suzina i robił dużo notatek, dopiero
3923 II,3 |                  pobiegł do swojego numeru i zamiast dręczyć się lustrem,
3924 II,3 |            mieszkańców, kilka tysięcy ulic i kilkanaście tysięcy powozów
3925 II,3 |         najznakomitszych budowli paryskich i ze wstydem pomyślał, że
3926 II,3 |                   Ale Wokulskiemu szumiało i dzwoniło w uszach, a przed
3927 II,3 |             kamienia, to znowu ciżba ludzi i powozów wychodzących nie
3928 II,3 |              wychodzących nie wiadomo skąd i biegnących nie wiadomo dokąd.
3929 II,3 |            pierzchliwym widziadłom usypiał i myślał, że jednak ten pierwszy
3930 II,3 |                  mu się, że to morze domów i las posągów, i nieskończone
3931 II,3 |                 morze domów i las posągów, i nieskończone szeregi drzew
3932 II,3 |                 drzew zwalają się na niego i że on sam już śpi w niezmiernym
3933 II,3 |                myśli, o nikim nie pamięta, i tak przespałby wieki, gdyby,
3934 II,3 |             Wokulski był zupełnie swobodny i używał tego czasu na najnieporządniejsze
3935 II,3 |              według alfabetu w Przewodniku i nawet nie patrząc na plan
3936 II,3 |                  przed ciekawszymi okazami i tym samym fiakrem, wynajętym
3937 II,3 |             wykreślał już obejrzane punkta i robił notatki. ~Niekiedy
3938 II,3 |          wycieczkach towarzyszył mu Jumart i prowadził go do miejsc,
3939 II,3 |                   studenckich, do kawiarni i restauracyj na ulicach czwartego
3940 II,3 |                   ulicach czwartego rzędu. I tu dopiero Wokulski poznawał
3941 II,3 |                    St. Jacques, Nôtre-Dame i Panteonu, wjeżdżał windą
3942 II,3 |             zstępował do ścieków paryskich i do ozdobionych trupimi głowami
3943 II,3 |                 wystawę powszechną, Louvre i Cluny, Lasek Buloński i
3944 II,3 |                    i Cluny, Lasek Buloński i cmentarze, kawiarnie de
3945 II,3 |                   Rotonde, du Grand Balcon i fontanny, szkoły i szpitale,
3946 II,3 |                  Balcon i fontanny, szkoły i szpitale, Sorbonę i salę
3947 II,3 |                 szkoły i szpitale, Sorbonę i salę fechtunku, hale i konserwatorium
3948 II,3 |             Sorbonę i salę fechtunku, hale i konserwatorium muzyczne,
3949 II,3 |       konserwatorium muzyczne, bydłobójnie i teatry, giełdę, Kolumnę
3950 II,3 |                    giełdę, Kolumnę Lipcową i wnętrza świątyń. Wszystkie
3951 II,3 |                  pytał: czego ja chcę.?... I okazywało się, że nie chciał
3952 II,3 |               warunkiem, żeby go to zajęło i rozgrzało, nie przeszedłby
3953 II,3 |              dniami tu, na bruku paryskim, i że wszystko, co mu przychodziło
3954 II,3 |              jednego końca Paryża na drugi i jak szaleniec garściami
3955 II,3 |                    fontann, rzeźb, obrazów i machin, trafiał się wypadek,
3956 II,3 |                   odurzyć się błazeństwem, i prawie natychmiast po podniesieniu
3957 II,3 |                trzeba wybaczyć trzech albo i czterech!... - odezwał się
3958 II,3 |              ziemia rozstępuje się pod nim i sufit upada na niego. Nie
3959 II,3 |                   gdzieś we środku teatru, i oblany zimnym potem, depcząc
3960 II,3 |      przedstawienia. Biegł w stronę hotelu i wpadł do pierwszej narożnej
3961 II,3 |                   tylko, że podano mu kawę i karafkę koniaku, naznaczoną
3962 II,3 |                   kieliszka. ~Wokulski pił i myślał; ~"Starski to jest
3963 II,3 |                któremu ja urządzałem klakę i znosiłem mu do teatru prezenta...
3964 II,3 |                   nie ciałem, to duchem... I ja, ja mam szaleć dla niej?...
3965 II,3 |            fizjognomii, wpadał do kawiarni i wypijał karafkę koniaku.
3966 II,3 |            przypominał sobie pannę Izabelę i dziwił się, że taki jak
3967 II,3 |                    opierał głowę na rękach i drzemał, ku wielkiej uciesze
3968 II,3 |                  wielkiej uciesze garsonów i gości. ~I znowu po całych
3969 II,3 |                 uciesze garsonów i gości. ~I znowu po całych dniach zwiedzał
3970 II,3 |                studnie artezyjskie, szkoły i teatry nie dlatego, ażeby
3971 II,3 |               którym można by go porównać, i ład, pod który dałoby się
3972 II,3 |           podciągnąć? ~Widziany z Panteonu i z Trocadero, Paryż przedstawiał
3973 II,3 |               kominy jak odpryski, a wieże i kolumny jak większe fale. ~"
3974 II,3 |                 autorowie przewodników; bo i od czegóż oni są?..."~I
3975 II,3 |                    i od czegóż oni są?..."~I przyglądał się planowi miasta
3976 II,3 |                      Tylko jeden człowiek, i w dodatku genialny człowiek,
3977 II,3 |             pracujących przez kilka wieków i nie wiedzących jeden o drugim,
3978 II,3 |                     nie wiedzących o sobie i nie myślących o żadnym planie,
3979 II,3 |           szerokości z północy na południe i o jedynastu - długości ze
3980 II,3 |                 południowej jest pęknięty .i przedzielony Sekwaną, która
3981 II,3 | południowo-wschodniego przez środek miasta i skręca do kąta południowo-zachodniego.
3982 II,3 |               giełda, a Sorbona!... Chaos, i tyle..." ~Lecz gdy pilniej
3983 II,3 |               ludzi nic wiedzących o sobie i bynajmniej nic myślących
3984 II,3 |          bynajmniej nic myślących o logice i stylu. ~Paryż posiada to,
3985 II,3 |               Elizejskie, gorset Tuileries i Louvre, ogonem jest Ratusz,
3986 II,3 |                    jest Ratusz, Nótre-Dame i nareszcie Kolumna Lipcowa
3987 II,3 |              posiada wiele nóżek krótszych i dłuższych. Idąc od głowy
3988 II,3 |                   Marsowe, pałac Trocadero i wystawę, na prawo aż o cmentarz
3989 II,3 |            Wojskowej, Hoteludes Invalides, i Izby Deputowanych, na prawo
3990 II,3 |                   prawo kościoła Magdaleny i Opery. Potem idzie (wciąż
3991 II,3 |                   prawo Palais Royal, bank i giełda; na lewo Institut
3992 II,3 |                  na lewo Institut deFrance i mennica, na prawo Hale Centralne;
3993 II,3 |                 Luksemburski, muzeum Cluny i Szkoła Medyczna, na prawo
3994 II,3 |                    od osi krystalizacyjnej i prawidłowości w ogólnym
3995 II,3 |                    dziedziny prac ludzkich i jakiś porządek w ich układzie.
3996 II,3 |                   Pomiędzy placem Bastylii i placem Rzeczypospolitej
3997 II,3 |       Rzeczypospolitej skupia się przemysł i rzemiosła; naprzeciw nich,
3998 II,3 |            łacińska", gniazdo uczących się i uczonych. Między Operą,
3999 II,3 |                    placem Rzeczypospolitej i Sekwaną gromadzi się handel
4000 II,3 |               gromadzi się handel wywozowy i finanse; między Nótre-Dame,