bold = Main text
     Rozdzial                                        grey = Comment text

   1 1  |                                   ROZDZIAŁ I~Petroniusz obudził się zaledwie
   2 1  |                 się zaledwie koło południa i jak zwykle, zmęczony bardzo.
   3 1  |                 budzi się jakby zdrętwiały i bez możności zebrania myśli.
   4 1  |                  myśli. Ale poranna kąpiel i staranne wygniatanie ciała
   5 1  |               oczyma błyszczącymi dowcipem i wesołością, odmłodzon, pełen
   6 1  |                   mógł się z nim porównać, i prawdziwy, jak go nazywano:
   7 1  |                 rozszerzył mu, przebudował i urządził z tak nadzwyczajnym
   8 1  |            cezariańskie były obszerniejsze i urządzone z nierównie większym
   9 1  |                    wraz z Neronem, Lukanem i Senecjonem udział w diatrybie:
  10 1  |                 śnieżnym egipskim byssem - i dłońmi, maczanymi w wonnej
  11 1  |                czekał, aż ciepło laconicum i ciepło ich rąk przejdzie
  12 1  |                  ich rąk przejdzie w niego i usunie zeń znużenie.~Lecz
  13 1  |                  pewnym czasie przemówił - i otworzywszy oczy jął rozpytywać
  14 1  |                powiewem od Gór Albańskich, i że gemmy nie przyszły. Petroniusz
  15 1  |             Petroniusz znów przymknął oczy i wydał rozkaz, by przeniesiono
  16 1  |                gościa do tepidarium, dokąd i sam się przeniósł. Winicjusz
  17 1  |                  Korbulonem przeciw Partom i po ukończonej wojnie wracał
  18 1  |                albowiem Markus był pięknym i atletycznym młodzieńcem,
  19 1  |        pomyślnością, a zwłaszcza Asklepios i Kipryda, albowiem pod ich
  20 1  |                 nie może.~- Witaj w Rzymie i niech ci odpoczynek będzie
  21 1  |                       Co słychać w Armenii i czy bawiąc w Azji nie zawadziłeś
  22 1  |                 był niegdyś rządcą Bitynii i co większa, rządził nią
  23 1  |                     rządził nią sprężyście i sprawiedliwie. Stanowiło
  24 1  |                   ze swej zniewieściałości i zamiłowania do rozkoszy -
  25 1  |                    dowód, czym by być mógł i umiał, gdyby mu się podobało.~-
  26 1  |              Wologezy, Tyrydaty, Tygranesy i cała ta barbaria, która,
  27 1  |                innym.~- Ta wojna źle idzie i gdyby nie Korbulo, mogłaby
  28 1  |                  zarazem zapalczywy, prawy i głupi. Lubię go, choćby
  29 1  |                    jest gorsza od mądrości i w niczym się od niej nie
  30 1  |              człowiek, widząc jego znużoną i nieco wychudłą twarz, zmienił
  31 1  |                  zmienił przedmiot rozmowy i jął wypytywać go z pewną
  32 1  |                  oto pod opiekę Asklepiosa i Kiprydy. Ale on, Petroniusz,
  33 1  |                    tuziny żywych paszkotów i kubek złota, ale wiesz dlaczego?
  34 1  |                  miałem także do czynienia i z asklepiadami, gdym zeszłego
  35 1  |                   bogini! Przypuszczam, że i ty także poniesiesz teraz
  36 1  |              uśmiechnął się z zadowoleniem i począł zanurzać się w wannie,
  37 1  |                 artysty.~Lecz gdy skończył i oddał się z kolei epilatorom,
  38 1  |                  puszką brązową na brzuchu i zwojami papieru w puszce.~-
  39 1  |                 wierszy lepszych od cezara i z tego powodu boję się trochę
  40 1  |                   żeby zabawił się w Odysa i nie wracał do domowych pieleszy
  41 1  |                    wierzchu. To dość licha i nudna książka, którą zaczęto
  42 1  |                      Scandala! Scandala!", i być może, że niektóre rzeczy
  43 1  |                miasto, znam naszych patres i nasze kobiety, upewniam
  44 1  |          przepisuje książkę za dyktandem - i powodzenie jej zapewnione.~-
  45 1  |                    albowiem jestem zarazem i gorszy, i mniej płaski,
  46 1  |                   jestem zarazem i gorszy, i mniej płaski, niż mnie przedstawił.
  47 1  |                    godziwe lub niegodziwe, i mnie samemu wydaje się,
  48 1  |                   chociaż Seneka, Muzomusz i Trazea udają, że ją widzą.
  49 1  |                   furman, śpiewak, tancerz i histrio - nie rozumie.~Żal
  50 1  |                  on sam nie mógł wytrzymać i na wszystkie strony rozgadywał
  51 1  |            frigidarium, gdzie wychłodniemy i gdzie ci ją opowiem.~Przeszli
  52 1  |            zabarwiona na kolor jasnoróżowy i roznosząca woń fiołków.
  53 1  |                 namiotami paznokcie pękają i przestają być różowe. Zresztą
  54 1  |                   nocy stoi przy jego łożu i którą całuje, jeśli nie
  55 1  |                     A nie grywasz na lutni i nie śpiewasz?~- Nie.~- A
  56 1  |             śpiewać przy lutni, deklamować i ścigać się w cyrku, ale
  57 1  |             wierszy, nie grać, nie śpiewać i nie ścigać się w cyrku.
  58 1  |                   tam po skałach Hiszpanii i wzdycha, tak zaś stracił
  59 1  |              stracił dawne przyzwyczajenia i tak przestał dbać o siebie,
  60 1  |            śmiałbym się z Miedzianobrodego i formowałbym sobie legie,
  61 1  |                trzymały w rękach, miękkich i giętkich jak węże, polerowane
  62 1  |             polerowane stalowe zwierciadła i grzebienie, dwie zaś, wprost
  63 1  |                    przenosi czterystu głów i sądzę, że do osobistej posługi
  64 1  |                   Piękniejszych ciał nawet i Miedzianobrody nie posiada -
  65 1  |                chwilę o dziewczynach z Kos i podniósłszy żywo głowę,
  66 1  |                 nadjechał w chwili wypadku i widząc, że cierpię bardzo,
  67 1  |                 razie żal mi cię: niemłoda i cnotliwa! Nie umiem sobie
  68 1  |                 się w ogrodowej fontannie. I przysięgam ci na tę pianę,
  69 1  |                    widziałem ją dwukrotnie i od tej pory również nie
  70 1  |                   tęsknię po całych dniach i nocach.~- Jeśli to niewolnica,
  71 1  |                 się szczęśliwą grą w kości i dobrym powożeniem. Cezar
  72 1  |                  rządził z początku dobrze i prowadził szczęśliwe wojny,
  73 1  |                    nie tylko sąsiadów, ale i własnych Swebów. Wówczas
  74 1  |            własnych Swebów. Wówczas Wangio i Sido, dwaj jego siostrzeńcy,
  75 1  |        zasłyszawszy o bogactwach Wanniusza i zwabieni nadzieją łupów,
  76 1  |                pilne oko na przebieg wojny i nie pozwolił zamącić naszego
  77 1  |                którymi znajdowała się żona i córka ich wodza.... Wiadomo
  78 1  |                wyciągają na wojny z żonami i dziećmi... Otóż moja Ligia
  79 1  |           barbarzyńcy przychodzą jak burza i uciekają jak burza. Tak
  80 1  |             uciekają jak burza. Tak znikli i Ligowie, razem ze swymi
  81 1  |                 Zbili Wanniuszowych Swebów i Jazygów, ale król ich poległ,
  82 1  |                  uważać za brankę, z kolei i Pomponiusz nie wiedział,
  83 1  |                przy jabłku hesperyjskim.~- I co?~- I powtarzam ci, że
  84 1  |                    hesperyjskim.~- I co?~- I powtarzam ci, że od chwili
  85 1  |                  pojawił mi się sam Mopsus i zapowiedział, że w życiu
  86 1  |                    bogów, ale wierzy w sny i być może, że ma słuszność.
  87 1  |                 skupia dusze, skupia ciała i rzeczy. Eros wywołał świat
  88 1  |                  powietrze, mogły objąć ją i przycisnąć do piersi. Chcę
  89 1  |                 nie zrzuciła ciemnej stoli i w ogóle wygląda, jakby za
  90 1  |                więc między naszymi cztero- i pięciokrotnymi rozwódkami
  91 1  |                 Domicjusz Afer, Tygellinus i cała zgraja przyjaciół Ahenobarba.
  92 1  |                    Nerona, na które Seneka i Burrhus patrzyli przez szpary.
  93 1  |                  się rozejrzał w położeniu i pomówił z Plaucjuszem...~-
  94 1  |                masz pojęcie o moim wpływie i o dowcipie, ale jeśli tylko
  95 1  |                  ot, taki piękny jak ten - i będę mu składał ofiary.~
  96 1  |                   ścianę wonnej świetlicy, i wskazał ręką na posąg Petroniusza,
  97 1  |                    nie dziwić się Helenie.~I w okrzyku tym było tyleż
  98 1  |            Petroniusz bowiem, lubo starszy i mniej atletyczny, piękniejszy
  99 1  |                    tylko jego giętki umysł i smak, który mu zjednał nazwę
 100 1  |               nazwę arbitra elegancji, ale i ciało. Podziw ów znać było
 101 1  |                patrzyła mu w oczy z pokorą i zachwytem.~Lecz on nie zwrócił
 102 1  |               greckie dziewczyny, Frygijki i dwie Murzynki poczęły uprzątać
 103 1  |              ukazały się głowy balneatorów i rozległo się ciche: "psst" -
 104 1  |                jedna z Greczynek, Frygijki i dwie Etiopki, poskoczywszy
 105 1  |            rozpoczynała się chwila swawoli i rozpusty, której inspektor
 106 1  |                   Domyślał się ich zresztą i Petroniusz, ale jako człowiek
 107 1  |                  jako człowiek wyrozumiały i nie lubiący karać, patrzył
 108 1  |                  kierunku laconicum głosów i śmiechów, wreszcie uniósłszy
 109 1  |             uniósłszy wykładany bursztynem i kością słoniową stołek,
 110 1  |                   było słonecznego światła i kolorów bijących od tęczowych
 111 1  |                Eunice wstąpiła na stołek - i znalazłszy się na wysokości
 112 1  |          odrzuciwszy w tył swe złote włosy i tuląc różowe ciało do białego
 113 2  |                    Jowisza Kapitolińskiego i nie pocznie patrzeć z ukosa
 114 2  |               Jesienią bywa jeszcze gorąco i ludzie radzi śpią po jedzeniu.
 115 2  |                    szumu fontanny w atrium i po obowiązkowym tysiącu
 116 2  |                  uznał słuszność jego słów i poczęli się przechadzać
 117 2  |                    co słychać na Palatynie i w mieście, a po trochu filozofując
 118 2  |                upływie pół godziny wyszedł i kazawszy sobie przynieść
 119 2  |                   werweny począł ją wąchać i nacierać sobie nią ręce
 120 2  |                    nacierać sobie nią ręce i skronie.~- Nie uwierzysz -
 121 2  |                      rzekł - jak to ożywia i orzeźwia. Teraz jestem gotów.~
 122 2  |                 już od dawna, więc wsiedli i kazali się ponieść na Vicus
 123 2  |                  ich przez Vicus Apollinis i Forum w stronę Vicus Sceleratus,
 124 2  |                  Murzyni podnieśli lektykę i ruszyli, poprzedzani przez
 125 2  |              pachnące werweną, ku nozdrzom i zdawał się nad czymś namyślać,
 126 2  |                     Otoczyłbyś ją miłością i obsypał bogactwy, tak jak
 127 2  |                   przeznaczonej dla gości, i mając wybitą rękę nie mogłem
 128 2  |           spotkałem Ligię przy wieczerzy - i nie mogłem słowa do niej
 129 2  |                    Musiałem słuchać Aulusa i jego opowiadań o zwycięstwach,
 130 2  |                 potrafi mówić o czym innym i nie mniemaj, że zdołamy
 131 2  |                  zanurzała kiścią w wodzie i skrapiała rosnące wokoło
 132 2  |                drżały przy owej cysternie. I zmieszany jak pacholę, które
 133 2  |                      rzekł. - Choćby świat i życie były jak najgorsze,
 134 2  |                    Po chwili zaś spytał:~- I nie przemówiłeś do niej?~-
 135 2  |                 żem wybił rękę pod miastem i cierpiałem srodze, ale w
 136 2  |                 słów moich także zmieszana i ze schyloną głową, kreśląc
 137 2  |                 jakby chcąc o coś spytać - i nagle uciekła jak hamadriada
 138 2  |                 piękne oczy.~- Jak morze - i utonąłem w nich też jak
 139 2  |                   przybiegł mały Plaucjusz i począł o coś pytać. Ale
 140 2  |                myślisz - rzekł Winicjusz - i zanim nadbiegł mały Aulos,
 141 2  |                    znaki. Wszakże wiem, że i w Grecji, i w Rzymie nieraz
 142 2  |               Wszakże wiem, że i w Grecji, i w Rzymie nieraz dziewczęta
 143 2  |                   kolumn, opowiadać nowiny i słuchać ich, widzieć przenoszone
 144 2  |                  bławatnych, brązowniczych i wszelkich innych, których
 145 2  |               świątyń złociły się w blasku i na błękicie. Leżące niżej
 146 2  |               Zdawało się, że tym budowlom i kolumnom aż ciasno koło
 147 2  |                    drugimi, biegły w prawo i w lewo, wdzierały się na
 148 2  |                  na podobieństwo większych i mniejszych, grubszych i
 149 2  |                    i mniejszych, grubszych i cieńszych, złotawych i białych
 150 2  |           grubszych i cieńszych, złotawych i białych pni, to rozkwitłych
 151 2  |                    świątyń. W środku Rynku i po brzegach płynęła rzeka
 152 2  |              siedziały na schodach Kastora i Polluksa i kręciły się koło
 153 2  |                schodach Kastora i Polluksa i kręciły się koło świątyńki
 154 2  |             jakichś przygodnych mówców; tu i ówdzie słychać było okrzyki
 155 2  |              Gdzieniegdzie z gwarem rozmów i nawoływań mieszały się dźwięki
 156 2  |              podobne do ruchomych, pstrych i ciemnych plam, stadka gołębi,
 157 2  |                kobiece lub głowy senatorów i rycerzy o rysach jakby zakrzepłych
 158 2  |                   rysach jakby zakrzepłych i wyniszczonych życiem. Różnojęzyczna
 159 2  |                   na owo rojowisko ludzkie i na owo Forum Romanum, zarazem
 160 2  |                   panujące nad falą świata i zarazem tak nią zalane,
 161 2  |                 złożonym ze wszystkich ras i narodów. Widać tu było Etiopów,
 162 2  |                  północy, Brytanów, Gallów i Germanów, skośnookich mieszkańców
 163 2  |                Sericum, ludzi znad Eufratu i ludzi znad Indu, o brodach
 164 2  |                  Orontu, o oczach czarnych i słodkich; wyschniętych jak
 165 2  |            obojętnym uśmiechem w twarzach, i Numidów, i Afrów; Greków
 166 2  |           uśmiechem w twarzach, i Numidów, i Afrów; Greków z Hellady,
 167 2  |                    wiedzą, sztuką, rozumem i szalbierstwem, Greków z
 168 2  |               szalbierstwem, Greków z wysp i z Azji Mniejszej, i z Egiptu,
 169 2  |                   wysp i z Azji Mniejszej, i z Egiptu, i z Italii, i
 170 2  |                Azji Mniejszej, i z Egiptu, i z Italii, i z Narbońskiej
 171 2  |                    i z Egiptu, i z Italii, i z Narbońskiej Galii. W tłumie
 172 2  |          podziurawionymi uszami nie brakło i wolnej, próżniaczej ludności,
 173 2  |                   żywił, a nawet odziewał, i wolnych przybyszów, których
 174 2  |               miasta zwabiła łatwość życia i widoki fortuny; nie brakło
 175 2  |                     nie brakło przekupniów i kapłanów Serapisa z palmowymi
 176 2  |                palmowymi gałęziami w ręku, i kapłanów Izydy, na której
 177 2  |                   Kapitolińskiego Jowisza, i kapłanów Kibeli, noszących
 178 2  |                    ręku złote kiście ryżu, i kapłanów wędrownych bóstw,
 179 2  |                 kapłanów wędrownych bóstw, i tanecznic wschodnich z jaskrawymi
 180 2  |           wschodnich z jaskrawymi mitrami, i sprzedających amulety, i
 181 2  |                   i sprzedających amulety, i poskromców wężów, i chaldejskich
 182 2  |               amulety, i poskromców wężów, i chaldejskich magów, wreszcie
 183 2  |                   domach, a dnie słoneczne i ciepłe w kryptoportykach,
 184 2  |                wszystkich bez różnicy płci i wieku niewolników prefekta
 185 2  |                  mu to było wszystko jedno i że przemawiał do cezara
 186 2  |                    że ten lud kochał takie i Brytanika, którego Nero
 187 2  |             Brytanika, którego Nero otruł, i Agrypinę, którą kazał zamordować,
 188 2  |                    którą kazał zamordować, i Oktawię, którą na Pandatarii
 189 2  |                   jej żył w gorącej parze, i Rubeliusza Plauta, który
 190 2  |              Plauta, który został wygnany, i Trazeasza, któremu każde
 191 2  |                  Tłumem gardził podwójnie: i jako arystokrata, i jako
 192 2  |             podwójnie: i jako arystokrata, i jako esteta. Ludzie pachnący
 193 2  |                   tym wiecznie schrypnięci i spotnieli od gry w morę
 194 2  |                  gry w morę po rogach ulic i perystylach, nie zasługiwali
 195 2  |                oklaski, ani na posyłane tu i ówdzie od ust pocałunki,
 196 2  |              Awirunusa kazał się zatrzymać i wysiadłszy zakupił ozdobny
 197 2  |                  odczytuję poezje Nerona - i skutek jest natychmiastowy.
 198 2  |                  przed złotnikiem Idomenem i załatwiwszy sprawę gemm
 199 2  |                skręcili na Vicus Patricius i niebawem znaleźli się przed
 200 2  |                  mieszkaniem Aulusa. Młody i tęgi ianitor otworzył im
 201 2  |                 opowiem ci, com tu słyszał i widział.~Tymczasem znaleźli
 202 2  |                służba podsunęła im krzesła i stołeczki pod nogi. Petroniusz,
 203 2  |                naokół z pewnym zdziwieniem i jakby z poczuciem zawodu,
 204 2  |                    otoczona była anemonami i liliami. Szczególnie w liliach
 205 2  |                   gdyż były ich całe kępy, i białych, i czerwonych, i
 206 2  |                  ich całe kępy, i białych, i czerwonych, i wreszcie szafirowych
 207 2  |                   i białych, i czerwonych, i wreszcie szafirowych irysów,
 208 2  |              ukryte były donice z liliami, i wśród pęków liści widniały
 209 2  |                     przedstawiające dzieci i ptactwo wodne. W jednym
 210 2  |             malowane w drzewa, ryby, ptaki i gryfy, nęciły oczy grą kolorów.
 211 2  |                  od zbytku, ale szlachetny i pewny siebie.~Petroniusz,
 212 2  |                mieszkał nierównie okazalej i wykwintniej, nie mógł tu
 213 2  |                która by raziła jego smak - i właśnie zwrócił się z tą
 214 2  |                dzielącą atrium od tablinum i w głębi domu ukazał się
 215 2  |                    przyjaciela, towarzysza i zausznika.~Lecz Petroniusz
 216 2  |            Petroniusz był nadto światowcem i nadto bystrym człowiekiem,
 217 2  |         powitaniach oznajmił z całą wymową i swobodą, na jaką było go
 218 2  |                   doznał syn jego siostry, i że jedynie wdzięczność jest
 219 2  |                  tylko mimo woli.~- Kocham i cenię bardzo Wespazjana -
 220 2  |               kamień rzucony ręką Brytana, i przez to mowa moja stała
 221 2  |                 nie był nigdy donosicielem i można z nim było rozmawiać
 222 2  |                  czym zmienił znów rozmowę i począł wychwalać mieszkanie
 223 2  |                    przez następny perystyl i leżącą za nim salę, zwaną
 224 2  |             Plaucjusz. - To mój mały Aulus i Ligia bawią się w piłki.
 225 2  |                przeszli przez długość domu i znaleźli się w ogrodzie,
 226 2  |                    w ogrodzie, gdzie Ligia i mały Aulus bawili się piłkami,
 227 2  |               spheristae, zbierali z ziemi i podawali im do rąk. Petroniusz
 228 2  |                 rozwianym, trochę zdyszana i zarumiepiona.~Lecz w ogrodowym
 229 2  |                   przez bluszcze, winograd i kozie ziele, siedziała Pomponia
 230 2  |                     a dalej w domu Seneków i u Poliona. Nie mógł też
 231 2  |                    zepsuty do szpiku kości i pewny siebie, jak nikt w
 232 2  |                   poniekąd pewność siebie. I teraz oto dziękując jej
 233 2  |               Skrybonią, z Walerią, Soliną i innymi niewiastami z wielkiego
 234 2  |                    świata.- Po przywitaniu i złożeniu podzięki począł
 235 2  |               dłoni męża:~- Starzejemy się i oboje lubimy coraz więcej
 236 2  |                swoim świszczącym głosem:~- I coraz nam bardziej obco
 237 2  |                cery, a że głowę miała małą i twarz drobną, chwilami więc,
 238 2  |                 ciemnej sukni, mimo powagi i smutku, czyniła wrażenie
 239 2  |              chłopcem weszła do triclinium i Ligia. Pod firanką bluszczów,
 240 2  |                   niż na pierwszy rzut oka i istotnie podobną do jakiejś
 241 2  |                   pochylił przed nią głowę i zamiast zwykłych wyrazów
 242 2  |                  Ligii, słuchała zmieszana i zapłoniona, nie śmiąc oczu
 243 2  |        zawstydzeniem a chęcią odpowiedzi - i widocznie chęć ta przemogła,
 244 2  |                    cytując je jednym tchem i trochę jak wydawaną lekcję:~
 245 2  |                   Nie byle kto ty jesteś - i nie byle głowa!~ ~Po czym
 246 2  |               kazały mu przeciw greczyźnie i jej rozpowszechnieniu piorunować,
 247 2  |                 wytwornemu panu, a zarazem i literatowi, który gotów
 248 2  |               odpowiedziano w nim językiem i wierszem Homera.~- Jest
 249 2  |                   poprzez skręty bluszczów i kapryfolium na ogród i na
 250 2  |           bluszczów i kapryfolium na ogród i na bawiącą się trójkę. Winicjusz
 251 2  |                     Winicjusz zrzucił togę i w tunice tylko podbijał
 252 2  |               mogłaby wyglądać jutrzenka - i jako znawca zrozumiał, że
 253 2  |             niezwykłego. Wszystko zauważył i wszystko ocenił: więc i
 254 2  |                    i wszystko ocenił: więc i twarz różową i przezroczą,
 255 2  |                ocenił: więc i twarz różową i przezroczą, i świeże usta,
 256 2  |                 twarz różową i przezroczą, i świeże usta, jakby do pocałunku
 257 2  |                jakby do pocałunku złożone, i niebieskie jak lazur mórz
 258 2  |            niebieskie jak lazur mórz oczy, i alabastrową białość czoła,
 259 2  |                 alabastrową białość czoła, i bujność ciemnych włosów
 260 2  |                    albo korynckiej miedzi, i lekką szyję, i "boską" spadzistość
 261 2  |          korynckiej miedzi, i lekką szyję, i "boską" spadzistość ramion,
 262 2  |                 boską" spadzistość ramion, i całą postać giętką, smukłą,
 263 2  |               smukłą, młodą młodością maju i świeżo rozkwitłych kwiatów.
 264 2  |                  Zbudził się w nim artysta i czciciel piękności, który
 265 2  |              przypomniał sobie Chryzotemis i wziął go pusty śmiech. Wydała
 266 2  |                   złotym pudrem na włosach i uczernionymi brwiami bajecznie
 267 2  |                  czymś w rodzaju pożółkłej i roniącej płatki róży. A
 268 2  |                 przypomniał sobie Poppeę - i owa przesławna Poppea również
 269 2  |                    nie tylko wiosna - była i promienista "Psyche", która
 270 2  |                  się do Pomponii Grecyny - i wskazawszy na ogród, rzekł:~-
 271 2  |                   dom od uczt na Palatynie i cyrku.~- Tak - odpowiedziała
 272 2  |                oczy w stronę małego Aulusa i Ligii.~A stary wódz począł
 273 2  |              opowiadać historię dziewczyny i to, co słyszał przed laty
 274 2  |                 zaś skończyli grać w piłkę i przez czas jakiś chodzili
 275 2  |            odbijając na czarnym tle mirtów i cyprysów jak trzy białe
 276 2  |                   pamięć trochę Anakreonta i Horacjusza, ale nie potrafiłbym
 277 2  |                   rozum niemieje z podziwu i własnych słów znaleźć nie
 278 2  |               myślę, że jest inne, większe i droższe, które od woli nie
 279 2  |               szczęścia sami bogowie, więc i ja, o Ligio, którym nie
 280 2  |            szczęście dać chciała...~Umilkł i przez czas jakiś słychać
 281 2  |                    głosem jeszcze miększym i cichszym:~- Wszak znasz
 282 2  |                    wyssała mu życia... Tak i ja bym umiał pokochać, o
 283 2  |                    niepokoju, w zdziwieniu i zarazem tak, jakby słuchała
 284 2  |                  serce omdleniem, strachem i jakąś niepojętą radością...
 285 2  |                  budzi, co drzemało dotąd, i że w tej chwili zamglony
 286 2  |           wyraźniejszy, bardziej upodobany i śliczny.~Tymczasem słońce
 287 2  |             przetoczyło się dawno za Tyber i stanęło nisko nad Janikulskim
 288 2  |                  padało czerwone światło - i całe powietrze było nim
 289 2  |                  ze snu oczy na Winicjusza i nagle - w wieczornych odblaskach,
 290 2  |            piękniejszy od wszystkich ludzi i od wszystkich greckich i
 291 2  |                   i od wszystkich greckich i rzymskich bogów, których
 292 2  |                    jej rękę powyżej kostki i pytał:~- Zali ty nie odgadujesz,
 293 2  |           dosłyszał.~Lecz nie uwierzył jej i przyciągając coraz silniej
 294 2  |                   przez cudną dziewczynę - i byłby wprost do niej zwrócił
 295 2  |           strzeżcie się wieczornego chłodu i nie żartujcie z Libityną...~-
 296 2  |                    nie wdziałem dotąd togi i nie poczułem chłodu.~- A
 297 2  |                  żegnać zachodzącego Feba.~I zapomniawszy, że przed chwilą
 298 2  |                 gdzie miał swe posiadłości i duże gospodarstwo rolne;
 299 2  |                   przenieść się do Sycylii i tam dokonać spokojnie życia.
 300 2  |             Jeszcze liść nie opada z drzew i nad miastem śmieje się niebo
 301 2  |                  Aulus - bo tam spokojniej i bezpieczniej.~I jął znowu
 302 2  |                 spokojniej i bezpieczniej.~I jął znowu wychwalać swoje
 303 2  |                stada, dom ukryty w zieleni i wzgórza porosłe tymem i
 304 2  |                    i wzgórza porosłe tymem i cząbrami, wśród których
 305 2  |                    na tę bukoliczną nutę - i myśląc tylko o tym, że może
 306 2  |                zachodzącego słońca, ogrodu i stojących przy sadzawce
 307 2  |            zabarwiać się purpurą, fioletem i mienić się na kształt opalu.
 308 2  |                 zaś w ludziach, w drzewach i w całym ogrodzie zapanował
 309 2  |             Petroniusza uderzył ten spokój i uderzył go zwłaszcza w ludziach.
 310 2  |                starego Aulusa, ich chłopca i Ligii - było coś, czego
 311 2  |                   światło, jakieś ukojenie i jakaś pogoda płynąca wprost
 312 2  |                     jakim tu wszyscy żyli. I z pewnym zdziwieniem pomyślał,
 313 2  |              jednak mogła istnieć piękność i słodycz, których on, wiecznie
 314 2  |             wiecznie goniący za pięknością i słodyczą, nie zaznał. Myśli
 315 2  |                    nie umiał ukryć w sobie i zwróciwszy się do Pomponii
 316 2  |                  twarz ku zorzy wieczornej i odrzekła z prostotą:~- Nad
 317 2  |                   wodza, Winicjusza, Ligii i małego Aula - lecz nim nadeszli,
 318 2  |                   jest jeden, sprawiedliwy i wszechmocny - odpowiedziała
 319 3  |                    jest jeden, wszechmocny i sprawiedliwy - powtórzył
 320 3  |            wszechmocny, tedy rządzi życiem i śmiercią; a jeśli jest sprawiedliwy,
 321 3  |             Ksenofanesa, Parmenida, Zenona i Platona, które nudzą się
 322 3  |                    Ja chciałem mówić z nią i z Placjuszem o czym innym.
 323 3  |                   którą ktoś pałką uderzy. I nie śmiałem! Dasz wiarę,
 324 3  |                  różanopalca Jutrzenka"... I wiesz, co mi także przypomniała? -
 325 3  |                  przypomniała? - Wiosnę! - i to nie naszą w Italii gdzie
 326 3  |                   w Italii gdzie ledwie tu i owdzie jabłoń pokryje się
 327 3  |                  jednak, że Dianę miłujesz i że Aulus i Pomponia gotowi
 328 3  |                  Dianę miłujesz i że Aulus i Pomponia gotowi cię rozszarpać,
 329 3  |            ramionach. Chciałbym zabić Aula i Pomponię, a ją porwać i
 330 3  |                    i Pomponię, a ją porwać i zanieść na ręku do mego
 331 3  |              ćwiczyć którego z niewolników i będę słuchał jego jęków...~-
 332 3  |                  namaści wilczym tłuszczem i niechaj siędzie jako żona
 333 3  |                    proste, uczciwe sposoby i zostaw sobie i mnie czas
 334 3  |             uczciwe sposoby i zostaw sobie i mnie czas do namysłu. Mnie
 335 3  |                   zaślubiłem jej - tak jak i Nero nie zaślubił Akte,
 336 3  |                 nie tylko sam gorejesz, bo i w niej Eros rozniecił płomień...
 337 3  |             wszystko jest sposób, ale dziś i tak już za dużo myślałem,
 338 3  |                  jeszcze o twojej miłości, i chyba Petroniusz nie byłby
 339 3  |                  spokojniej:~- Dziękuję ci i niech Fortuna szczodrą ci
 340 3  |           wyzwoleńcem, lutnistą Teoklesem, i myśli, że tego nie widzę.
 341 3  |                    bawią mnie jej kłamstwa i jej głupota. Chodź ze mną
 342 3  |                Jeśli pocznie cię bałamucić i kreślić ci litery na stole
 343 3  |                   że nie jestem zazdrosny.~I kazali się ponieść razem
 344 3  |                rękę na ramieniu Winicjusza i rzekł:~- Czekaj, zdaje mi
 345 4  |               kazał się zanieść na Palatyn i miał z Neronem poufną rozmowę,
 346 4  |             żołnierzy.~Czasy były niepewne i straszne. Posłańcy tego
 347 4  |                  młotkiem we drzwi Aulusa, i gdy nadzorca atrium dał
 348 4  |                  pokoi leżących na piętrze i przeznaczonych dla służebnic,
 349 4  |                 wysypywać roje niewolników i niewolnic. Dały się słyszeć
 350 4  |                    oczy, pozostał spokojny i tylko jego krótka orla twarz
 351 4  |                 chwili, uciszywszy wrzaski i rozkazawszy rozejść się
 352 4  |                   mieli czas się pożegnać.~I usunął ją z lekka - ona
 353 4  |              Bogdajby twój los był zarazem i moim, o Aulu! Po czym padłszy
 354 4  |                Hasta, dawny jego podwładny i towarzysz z wojen brytańskich.~-
 355 4  |               rzekł. - Przynoszę ci rozkaz i pozdrowienie cezara - a
 356 4  |                cezara - a oto są tabliczki i znak, że w jego imieniu
 357 4  |                  Aulus. ~ ~- Witaj, Hasto, i mów, z jakim zleceniem przychodzisz.~-
 358 4  |                   pod opieką samego cezara i senatu - rozkazuje ci ją
 359 4  |                 Aulus nadto był żołnierzem i nadto hartownym mężem, by
 360 4  |                  zmarszczka nagłego gniewu i bólu zjawiła mu się na czole.
 361 4  |                 niegdyś legie brytańskie - i nawet w tej chwili jeszcze
 362 4  |           zakładniczka zostanie ci wydana.~I po tych słowach przeszedł
 363 4  |                    Pomponia Grecyna, Ligia i mały Aulus czekali nań w
 364 4  |                    czekali nań w niepokoju i trwodze.~- Nikomu nie grozi
 365 4  |                  Tak jest - odrzekł Aulus.~I zwróciwszy się do dziewczyny,
 366 4  |                   jak własne nasze dziecko i oboje z Pomponią miłujemy
 367 4  |                   przez twój naród Rzymowi i opieka nad tobą należy do
 368 4  |                  słów jego mrugając oczyma i jakby nie rozumiejąc, o
 369 4  |                Aulusa znów odbił się gniew i ból.~- Gdybym był sam na
 370 4  |                   nie oddałbym jej żywej - i krewni moi dziś jeszcze
 371 4  |                 nie mam prawa gubić ciebie i naszego dziecka, które może
 372 4  |                 się dziś jeszcze do cezara i będę go błagał, by rozkaz
 373 4  |              Tymczasem bądź zdrowa, Ligio, i wiedz o tym, że i ja, i
 374 4  |                   Ligio, i wiedz o tym, że i ja, i Pomponia błogosławiliśmy
 375 4  |                    i wiedz o tym, że i ja, i Pomponia błogosławiliśmy
 376 4  |                      Żegnaj, radości nasza i światło oczu naszych! -rzekł.~
 377 4  |              światło oczu naszych! -rzekł.~I prędko wyszedł z powrotem
 378 4  |                  się niegodnemu Rzymianina i wodza wzruszeniu.~Tymczasem
 379 4  |              pocieszać, dodawać jej otuchy i mówić słowa - brzmiące dziwnie
 380 4  |                     stało jeszcze lararium i ognisko, na którym Aulus
 381 4  |                   jednak bronić się od zła i hańby, choćby tę obronę
 382 4  |                    choćby tę obronę życiem i męką przyszło przypłacić.
 383 4  |                  Nero, lecz Miłosierdzie - i zamiast bólu jest radość,
 384 4  |                  zamiast bólu jest radość, i zamiast łez - wesele.~Po
 385 4  |                    Tak! Spokojna jest, ale i w jej piersiach nie brak
 386 4  |                    może być do kresu życia i że nadejść może chwila rozłączenia
 387 4  |                    nimi, stokroć większego i straszniejszego niż to czasowe,
 388 4  |                nawet w niebie, szczęśliwa. I wiele już nocy przepłakała,
 389 4  |            modlitwie, żebrząc o zmiłowanie i łaskę. Lecz swój ból ofiaruje
 390 4  |                   swój ból ofiaruje Bogu - i czeka - i ufa. A gdy teraz
 391 4  |                  ofiaruje Bogu - i czeka - i ufa. A gdy teraz nowy spotyka
 392 4  |                 moc nad Neronową większa - i Miłosierdzie od jego złości
 393 4  |                    jego złości silniejsze.~I przycisnęła jeszcze silniej
 394 4  |                 się po chwili do jej kolan i ukrywszy oczy w fałdach
 395 4  |                      Żal mi ciebie, matko, i ojca, i brata, ale wiem,
 396 4  |                  mi ciebie, matko, i ojca, i brata, ale wiem, że opór
 397 4  |                która niegdyś niańczyła ją, i ze wszystkimi niewolnikami.~
 398 4  |         niewolnikami.~Jeden z nich, wysoki i barczysty Ligijczyk, którego
 399 4  |                 czasie razem z matką Ligii i z nią przybył z inną ich
 400 4  |                moją panią, abym jej służył i czuwał nad nią w domu cezara.~-
 401 4  |                 dopuszczą do drzwi cezara? I w jaki sposób potrafisz
 402 4  |                 Cypryjki biegłe w czesaniu i dwie kąpielowe dziewki germańskie.
 403 4  |             wyznawców nowej nauki, gdy zaś i Ursus wyznawał ją już od
 404 4  |                 nie odmawia im nigdy usług i że czytuje chciwie listy
 405 4  |              wszystkich domowniczek Nerona i że w ogóle jest dobrym duchem
 406 4  |                    nadeszła. Oczy Pomponii i Ligii znów zapłynęły łzami;
 407 4  |                  złożył dłoń na jej głowie i po chwili żołnierze, przeprowadzani
 408 4  |                   u niego nie znaczy, będę i u Seneki. Dziś więcej znaczą:
 409 4  |            Watyniusz... Co do cezara, może i nie słyszał on nigdy w życiu
 410 4  |                   w życiu o narodzie Ligów i jeśli zażądał wydania Ligii
 411 4  |              którego z tych ludzi bez czci i sumienia. Przeklęta niech
 412 4  |               tylko o nałożnicę im chodzi.~I mowa jego z gniewu, z bezsilnej
 413 4  |                    z bezsilnej wściekłości i z żalu za przybranym dzieckiem
 414 4  |               jakiś zmagał się sam ze sobą i tylko zaciśnięte pięści
 415 4  |                   nie masz ich nad światem i że jest tylko jeden, zły,
 416 4  |                  tylko jeden, zły, szalony i potworny, któremu imię Nero.~-
 417 4  |                    niż sam o tym wiedział, i teraz nie umiał się pogodzić
 418 4  |                  jeszcze dowiem się o tym.~I po chwili lektyka unosiła
 419 4  |                ustawał w płaczu za siostrą i w pogróżkach przeciw cezarowi.~
 420 5  |               śpiewem z lutnistą Terpnosem i że~w ogóle nie przyjmuje
 421 5  |                  to, by Aulus nie próbował i na przyszłość widzieć się
 422 5  |              chodzi, uśmiechnął się gorzko i rzekł:~- Jedną ci tylko
 423 5  |                serce moje odczuwa twój ból i że chciałbym ci dopomóc,
 424 5  |                jego deklamacją, powożeniem i wierszami. Jakże ci było
 425 5  |             pochwalnej na cześć matkobójcy i nie złożyć życzeń z powodu
 426 5  |                     odświeżył spalone usta i mówił dalej:~- Ach, Nero
 427 5  |                 ciebie, boś służył Rzymowi i imię jego rozsławił na krańcach
 428 5  |              rozsławił na krańcach świata, i kocha mnie, bom mu był mistrzem
 429 5  |                  ta woda nie jest zatruta, i piję ją spokojny. Wino w
 430 5  |            prowadzą ją aż z Gór Albańskich i chcąc ją zatruć trzeba by
 431 5  |                    tym świecie bezpiecznym i mieć spokojną starość. Jestem
 432 5  |                    powinien był iść drogą, i cierpiał z tego powodu więcej
 433 5  |                 wskaż wpływy, jakim ulega, i sam wreszcie użyj z nim
 434 5  |               natchnąć zdoła.~- Petroniusz i ja - odpowiedział Seneka -
 435 5  |                   nic nie pomoże.~- Dzięki i za to - odrzekł wódz.~Po
 436 5  |                 potokiem gorzkich wyrzutów i obelg. Lecz Winicjusz dowiedziawszy
 437 5  |                 bezładne pytania. Zazdrość i wściekłość miotały nim na
 438 5  |                 Petroniusz zadrwił z niego i że albo podarkiem Ligii
 439 5  |                    teraz jak rozhukany koń i odejmowała mu przytomność. -
 440 5  |                  głosem - wracaj do siebie i czekaj na mnie... Wiedz,
 441 5  |                    Ligii. Wracaj do siebie i czekaj mnie. Ni Petroniusz,
 442 5  |                stojącym w szafach w atrium i wybuchnął: - Na te maski
 443 5  |              śmiertelne! Pierwej zabiję ją i siebie. To rzekłszy zerwał
 444 5  |                     To rzekłszy zerwał się i rzuciwszy raz jeszcze Aulosowi
 445 5  |               wybiegł jak szalony z atrium i leciał do Petroniusza roztrącając
 446 5  |            uratowaną, to będzie pomszczoną i zasłoniętą przez śmierć
 447 5  |                    Widział jego wściekłość i znał zapalczywość wrodzoną
 448 5  |                  zabić niż oddać cezarowi, i gdyby nie wzgląd na syna,
 449 5  |         charakterem nie był od nich daleki i do jego pojęć, do jego dumy
 450 5  |                  śmierć przypadała łatwiej i lepiej od hańby.~Wróciwszy
 451 5  |                   przelał w nią swą otuchę i oboje poczęli oczekiwać
 452 5  |             odprowadza im kochane dziecko, i gotowi byli z głębi duszy
 453 5  |                   obojgu. Ale czas upływał i wieść żadna nie nadchodziła.
 454 5  |                    chwili niewolnik wszedł i oddał Aulosowi list.~Stary
 455 5  |                   jednak nieco drżącą ręką i począł czytać tak skwapliwie,
 456 5  |             Pomponii. Pomponia wzięła list i czytała, co następuje: "
 457 5  |                    głowy, jako schylamy ja i Petroniusz."~Po czym nastało
 458 6  |                  wpadł do atrium jak burza i dowiedziawszy się, że gospodarza
 459 6  |                  pędem wpadł do biblioteki i zastawszy Petroniusza piszącego
 460 6  |                  wpił palce w jego ramiona i zbliżając twarz do jego
 461 6  |              zdumiewająca. Oto ów wysmukły i zniewieściały Petroniusz
 462 6  |              atlety, za czym chwycił drugą i trzymając je obie w swojej
 463 6  |                 jakiś płowy odbłysk odwagi i energii. Po chwili puścił
 464 6  |                    upokorzony, zawstydzony i wściekły.~- Stalową masz
 465 6  |                 Petroniuszu!~- Uspokój się i siadaj. Prosiłem cezara
 466 6  |                     Przebacz mi. Miłuję ją i miłość miesza moje zmysły.~-
 467 6  |                    dziewczyny za piękność, i Nero, który dotąd nie śmie
 468 6  |                   przed małpą zabezpieczyć i wziąć ją na sznur. Na Ligii
 469 6  |                  teraz nie on, ale Poppea, i oczywiście postara się ją
 470 6  |             Miedzianej Brodzie: "Weź Ligię i daj ją Winicjuszowi! Masz
 471 6  |              wyrządzisz krzywdę Aulosowi." I zgodził się. Nie miał najmniejszego
 472 6  |           odprowadził dziewczynę do pałacu i zdał ją w ręce Akte. To
 473 6  |              gminne gesta, rubaszne krzyki i głos przypominający grających
 474 6  |                     Tego nie lubię, Marku, i tego się strzeż. Wiedz,
 475 6  |                    cezara jest Tygellinus, i wiedz także, że gdybym dziewczynę
 476 6  |              Winicjuszu, odbieram ci Ligię i będę ją trzymał póty, póki
 477 6  |             Winicjusza, z wyrazem chłodnym i zuchwałym, młody człowiek
 478 6  |                       Jesteś dobry, zacny, i dziękuję ci z całej duszy.
 479 6  |                Potem odeślą ci ją po cichu i będzie koniec. Miedzianobrody
 480 6  |              choćby była potężna jak cezar i pewna jak on bezkarności,
 481 6  |              pozory prawa, sprawiedliwości i cnoty?... Na co jej ten
 482 6  |                    zamordować brata, matkę i żonę jest rzeczą godną jakiegoś
 483 6  |                 składany przez zło cnocie? I wiesz, co mi się zdaje?
 484 6  |                 cieniom Protagora, Prodyka i Gorgiasa. Pokazuje się,
 485 6  |                 Gorgiasa. Pokazuje się, że i sofiści mogą się na coś
 486 6  |                   jesteście piękni, a więc i mój postępek jest piękny,
 487 6  |                powinien by przyjść do mnie i ofiarować mi sto min za
 488 6  |                 domu moim co dzień, ciągle i do śmierci.~- Ty będziesz
 489 6  |              wszystkich podziemnych bogów. I gdyby przynajmniej bestia
 490 6  |              cezara jest najwyższym prawem i że pierwszy twój syn będzie
 491 6  |                   żal, zwłaszcza Pomponii.~I zasiadł, by napisać ów list,
 492 7  |                   głowy w Rzymie. Lecz ona i wówczas nawet nie chciała
 493 7  |               mieszać do spraw publiczpych i jeśli kiedykolwiek używała
 494 7  |                   dla kogoś litości. Cicha i pokorna, zjednała sobie
 495 7  |              zawsze Nerona miłością smutną i zbolałą, która żyje już
 496 7  |                Nero był nie tylko młodszym i kochającym, ale lepszym.
 497 7  |           wspomnień nie może oderwać duszy i myśli, ale niczego już nie
 498 7  |                  na istotę zgoła bezbronną i z tego powodu pozostawiano
 499 7  |                    cezar kochał ją niegdyś i porzucił bez urazy, w spokojny,
 500 7  |                   a w nim osobne cubiculum i garść ludzi ze służby. A