bold = Main text
     Rozdzial                                        grey = Comment text

6501 69 |                 spod mocy Bestii.~Wreszcie i Linus pochylił przed nim
6502 69 |                   żywie jeszcze słowo Boże i w Jeruzalem, i w Antiochii.
6503 69 |                  słowo Boże i w Jeruzalem, i w Antiochii. i w Efezie,
6504 69 |                  Jeruzalem, i w Antiochii. i w Efezie, i w innych miastach.
6505 69 |                   w Antiochii. i w Efezie, i w innych miastach. Co wskórasz
6506 69 |                   jest obywatelem rzymskim i bez sądu karać go nie mogą,
6507 69 |                    nad Namiestnikiem Bożym i nie wracaj tu, póki Pan
6508 69 |               wszyscy obecni. Łzy spływały i po twarzy Piotra. Po chwili
6509 69 |                 chwili jednak podniósł się i wyciągając nad klęczącymi
6510 69 |                  Pańskie będzie uwielbione i niech się stanie wola Jego!~
6511 70 |              Apostoł, który opuszczał Rzym i męczonych w nim współwyznawców.
6512 70 |              liściach, białe marmury willi i łuki wodociągów, biegnące
6513 70 |                czym wschód zaczął różowieć i rozświecił Góry Albańskie,
6514 70 |                domy, cmentarze, miasteczka i kępy drzew, między którymi
6515 70 |                  zamiast wznosić się wyżej i wyżej na niebie, zsunął
6516 70 |               niebie, zsunął się ze wzgórz i toczy się po drodze.~Wówczas
6517 70 |                Wówczas Piotr zatrzymał się i rzekł:~- Widzisz tę jasność,
6518 70 |                 coraz szerzej na równinie.~I począł patrzeć ze zdziwieniem
6519 70 |                       Chryste! Chryste!...~I przypadł głową do ziemi,
6520 70 |                      Quo vadis, Domine?...~I nie słyszał odpowiedzi Nazariusz,
6521 70 |             Piotrowych doszedł głos smutny i słodki, który rzekł:~- Gdy
6522 70 |                 twarzą w prochu, bez ruchu i słowa. Nazariuszowi wydała
6523 70 |                    podniósł kij pielgrzymi i nic nie mówiąc zawrócił
6524 70 |                     odrzekł cicho Apostoł. I wrócił.~ ~Paweł, Jan, Linus
6525 70 |                wrócił.~ ~Paweł, Jan, Linus i wszyscy wierni przyjęli
6526 70 |                  przyjęli go ze zdumieniem i z trwogą tym większą, że
6527 70 |                 otoczyli mieszkanie Miriam i szukali w nim Apostoła.
6528 70 |             odpowiadał im tylko z radością i spokojem:~- Panam widział!~
6529 70 |                 spokojem:~- Panam widział!~I tegoż jeszcze wieczora udał
6530 70 |                    ostriański, aby nauczać i chrzcić tych, którzy chcieli
6531 70 |                 się skąpać w wodzie życia.~I odtąd przychodził tam codziennie,
6532 70 |                    rodzą się nowi wyznawcy i że każdy jęk na arenie odbija
6533 70 |                   pławił się we krwi, Rzym i cały świat pogański szalał.
6534 70 |                   którym dość było zbrodni i szału, ci, których deptano,
6535 70 |                  życie było życiem niedoli i ucisku, wszyscy pognębieni,
6536 70 |                 zaleją jej ni łzy, ni krew i że teraz dopiero zaczyna
6537 70 |                   pychy, zbrodni, rozpusty i potęgi poczynało być jego
6538 70 |                 poczynało być jego miastem i podwójną stolicą, z której
6539 70 |                  płynął na świat rząd ciał i dusz.~
6540 71 |                    ułowić dwie dusze nawet i w więzieniu. Żołnierze Processus
6541 71 |             więzieniu. Żołnierze Processus i Martynianus, którzy pilnowali
6542 71 |                Rzymie. Wyrok wydali Helius i Politetes, dwaj wyzwoleńcy,
6543 71 |                  śmierć prostego człowieka i w dodatku cudzoziemca nie
6544 71 |                   wreszcie bramy więzienia i Piotr ukazał się wśród oddziału
6545 71 |                  ku Ostii, dzień był cichy i pogodny. Piotrowi ze względu
6546 71 |             utrudniać pochodu. Szedł wolny i wierni mogli go widzieć
6547 71 |                  miała w sobie tyle pogody i taką jaśniała radością,
6548 71 |                było. Rybak, zwykle pokorny i pochylony, szedł teraz wyprostowany,
6549 71 |                    się, otoczony przez lud i żołnierzy. Ze wszystkich
6550 71 |               zapomnieli, że czeka go męka i śmierć. Szli w uroczystym
6551 71 |            dotychczas nic równie wielkiego i że jako tamta odkupiła świat
6552 71 |         sprawiedliwy, który znał Chrystusa i opowiadał miłość na świecie."
6553 71 |                   Po drodze milkły wrzaski i wołania uliczne. Orszak
6554 71 |                    niebo głębokie. ukojone i błękitne. Szli w ciszy czasem
6555 71 |                 modlitw. Piotr słuchał ich i twarz jaśniała mu coraz
6556 71 |                   Czuł, że dzieła dokonał, i wiedział już, że ta Prawda,
6557 71 |                   zaleje wszystko jak fala i że nic już powstrzymać jej
6558 71 |                     podnosił oczy ku górze i mówił: "Panie, kazałeś mi
6559 71 |                będą wasze dzieci sługami." I szedł w poczuciu spełnionego
6560 71 |                 jego tryumfowi świadectwo, i wiedli dalej ku Naumachii
6561 71 |                  wiedli dalej ku Naumachii i cyrkowi. Wierni z Zatybrza
6562 71 |                 przyłączyli się do pochodu i uczyniła się gęstwa ludu
6563 71 |               wielkością chwili, uroczyste i zarazem pełne oczekiwania,
6564 71 |                  się z grobów, myśleli, że i teraz nastąpią może jakieś
6565 71 |               nieba, jako był przyobiecał, i uczynić sąd nad światem."
6566 71 |              Wzgórza zdawały się wygrzewać i odpoczywać w słońcu. Pochód
6567 71 |             położyli na ziemi krzyż, młoty i gwoździe, czekając, póki
6568 71 |                     tłum zaś, cichy zawsze i skupiony, klęknął naokół.~
6569 71 |             Apostoł, z głową w promieniach i złotych blaskach, zwrócił
6570 71 |               kolumn, spiętrzonych gmachów i wreszcie hen, w dali, wzgórza
6571 71 |            błękitnej, gniazdo zbrodni, ale i siły, szaleństwa, ale i
6572 71 |                    i siły, szaleństwa, ale i ładu, które stało się głową
6573 71 |                    ale zarazem jego prawem i pokojem, wszechpotężne,
6574 71 |                     jakby spoglądał władca i król na swe dziedzictwo.
6575 71 |                   król na swe dziedzictwo. I mówił: "Odkupioneś jest
6576 71 |                    mówił: "Odkupioneś jest i moje." A nikt, nie tylko
6577 71 |                prawdziwy władca tego grodu i że miną cezarowie, przepłyną
6578 71 |                  jeszcze bardziej ku Ostii i stało się wielkie i czerwone.
6579 71 |                  Ostii i stało się wielkie i czerwone. Cała zachodnia
6580 71 |                 się, wyprostował się nagle i wyciągnął wysoko prawicę.
6581 71 |                 sądząc, że chce przemówić, i nastała cisza niezmącona.~
6582 71 |          miejscowości zwanej Aquae Salvia. I za nim również postępowała
6583 71 |                 znajomych, zatrzymywał się i rozmawiał z nimi, gdyż jako
6584 71 |               prefekta Flawiusza Sabinusa, i widząc jej młodą twarz zalaną
6585 71 |                   będę odchodził do Pana." I wziąwszy zasłonę szedł dalej,
6586 71 |                  Piotrowych, były spokojne i pogodne jak owo niebo wieczorne.
6587 71 |                   ciągnęła się. przed nim, i na Góry Albańskie, zanurzone
6588 71 |                swoich podróżach, o trudach i pracy, o walkach, w których
6589 71 |              walkach, w których zwyciężał, i kościołach, które po wszystkich
6590 71 |               które po wszystkich ziemiach i za wszystkimi morzami założył,
6591 71 |                wszystkimi morzami założył, i myślał, że dobrze zarobił
6592 71 |               dobrze zarobił na spoczynek. I on także dzieła dokonał.
6593 71 |        wypowiedziała światu, ona zwycięży, i niezmierna pogoda zstępowała
6594 71 |              miejsce stracenia była daleka i wieczór począł zapadać.
6595 71 |             powietrzu był nie tylko spokój i ukojenie, ale jakowaś harmonia,
6596 71 |                  niebu. A Paweł słyszał ją i serce przepełniało mu się
6597 71 |                była "jako miedź brząkająca i jako cymbał brzmiący".~I
6598 71 |                   i jako cymbał brzmiący".~I przypomniał sobie, jako
6599 71 |               rozdali majętność na ubogich i choćby posiedli wszystkie
6600 71 |                  posiedli wszystkie języki i wszystkie tajemnice, i wszystkie
6601 71 |              języki i wszystkie tajemnice, i wszystkie nauki, niczym
6602 71 |                     Jakaż siła jej sprosta i cóż ją zwycięży? Jakoż przytłumić
6603 71 |               legionów, dwakroć tyle miast i mórz, i ziem, i narodów?"~
6604 71 |                 dwakroć tyle miast i mórz, i ziem, i narodów?"~I szedł
6605 71 |                 tyle miast i mórz, i ziem, i narodów?"~I szedł po zapłatę
6606 71 |                  mórz, i ziem, i narodów?"~I szedł po zapłatę jako zwycięzca.~
6607 71 |             porzucił wreszcie wielką drogę i skręcił na wschód wąską
6608 71 |              odwiecznym blaskom wieczornym i modlił się. Tak! chwila
6609 71 |                    zórz, wiodący ku niebu, i w duszy mówił sobie te same
6610 71 |            poczuciu swej spełnionej służby i bliskiego końca napisał: "
6611 72 |              strach rozsiadł się po domach i w sercach, ale portyki wieńczyły
6612 72 |                    wieńczyły się bluszczem i kwiatami, nie wolno było
6613 72 |                     a za nim poszli Seneka i Lukan, Feniusz Rufus i Plaucjusz
6614 72 |              Seneka i Lukan, Feniusz Rufus i Plaucjusz Lateranus, i Flawiusz
6615 72 |               Rufus i Plaucjusz Lateranus, i Flawiusz Scewinus, i Afraniusz
6616 72 |            Lateranus, i Flawiusz Scewinus, i Afraniusz Kwincjanus, i
6617 72 |                    i Afraniusz Kwincjanus, i rozpustny towarzysz szaleństw
6618 72 |                    cezara Tuliusz Senecjo, i Prokulus, i Ararykus, i
6619 72 |               Tuliusz Senecjo, i Prokulus, i Ararykus, i Tugurynus, i
6620 72 |                    i Prokulus, i Ararykus, i Tugurynus, i Gratus, i Silanus,
6621 72 |                   i Ararykus, i Tugurynus, i Gratus, i Silanus, i Proksymus,
6622 72 |                     i Tugurynus, i Gratus, i Silanus, i Proksymus, i
6623 72 |            Tugurynus, i Gratus, i Silanus, i Proksymus, i Subriusz Flawiusz,
6624 72 |                    i Silanus, i Proksymus, i Subriusz Flawiusz, niegdyś
6625 72 |                oddany całą duszą Neronowi, i Sulpicjusz Asper. Jednych
6626 72 |                    okrył żołnierstwem mury i trzymał miasto jakby w oblężeniu,
6627 72 |                dziękując cezarowi za wyrok i zapisując mu część mienia,
6628 72 |               stopnia znikczemnieli ludzie i jak długo zniosą krwawe
6629 72 |                   ich krewnych, przyjaciół i prostych nawet znajomych.
6630 72 |                  Marcjalis, Flawiusz Nepos i Stacjusz Domicjusz zginęli,
6631 72 |            Kryspina pozbawiono prawa ognia i wody dlatego, że niegdyś
6632 72 |              szlachetne pochodzenie, nawet i Poppea padła ofiarą chwilowego
6633 72 |                 głos, wieńczył jego posągi i przeznaczał mu kapłanów,
6634 72 |              wielbić śpiew "Periodonicesa" i szaleć z nim razem wśród
6635 72 |                    orgii nagich ciał, wina i kwiatów.~A tymczasem z dołu,
6636 72 |                  na roli przesiąkłej krwią i łzami, wzrastała cicho,
6637 73 |           Winicjusz do Petroniusza: "Wiemy i tu, carissime, co dzieje
6638 73 |                  rozchodzą się coraz dalej i dalej na okół, więc taka
6639 73 |                 okół, więc taka fala szału i złości doszła z Palatynu
6640 73 |               Karynas, który złupił miasta i świątynie, by próżny skarb
6641 73 |               skarb zapełnić. Za cenę potu i łez ludzkich buduje się
6642 73 |                  domu, ale też nie oglądał i krzywd Takich. Ty przecie
6643 73 |                    nie masz w nich świątyń i skarbów. Pytasz, czyśmy
6644 73 |                   tylko, żeśmy zapomniani, i niech ci to wystarczy za
6645 73 |                   co za spokój, carissime, i jakie zapomnienie dawnych
6646 73 |                  zapomnienie dawnych trwóg i boleści! Ale to nie Parki,
6647 73 |               Chrystus, umiłowany nasz Bóg i Zbawiciel. Żal i łzy znamy,
6648 73 |                  nasz Bóg i Zbawiciel. Żal i łzy znamy, bo nasza Prawda
6649 73 |                   cudzą niedolą, ale nawet i w owych łzach tkwi nie znana
6650 73 |                    drogich, którzy zginęli i za Boską naukę mają zginąć
6651 73 |              zginąć jeszcze. Dla nas Piotr i Paweł nie zmarli, lecz narodzili
6652 73 |              chwale. Dusze nasze ich widzą i gdy oczy płaczą, serca weselą
6653 73 |                kochania, większej radości.~I tak nam płyną tu dni i miesiące
6654 73 |                     I tak nam płyną tu dni i miesiące w pogodzie serc.
6655 73 |                 pogodzie serc. Słudzy nasi i niewolnicy wierzą również,
6656 73 |             niewolnicy wierzą również, jak i my, w Chrystusa, a że On
6657 73 |                piersiach, bliską była męki i zagłady, całą duszą wielbię
6658 73 |                  ją wyrwać, ocalić z areny i wrócić mi na zawsze. O Petroniuszu,
6659 73 |                 ile ta nauka daje pociechy i wytrwania w niedoli, ile
6660 73 |                  niedoli, ile cierpliwości i odwagi wobec śmierci, więc
6661 73 |                    przeto nie miłowali się i między sobą i stąd szła
6662 73 |                 miłowali się i między sobą i stąd szła ich niedola, bo
6663 73 |                prawodawcy, ni filozofowie, i nie było jej ni w Grecji,
6664 73 |              znaczy na ziemi całej. Oschła i zimna nauka stoików, do
6665 73 |                    któryś więcej się uczył i więcej rozumiesz ode mnie.
6666 73 |                   znał także Pawła z Tarsu i nieraz rozmawiałeś z nim
6667 73 |                    nauki waszych filozofów i retorów nie są czczymi bańkami
6668 73 |             retorów nie są czczymi bańkami i pustym brzękiem słów bez
6669 73 |                   posiadacie, próżni trwóg i spokojni o wasze jutro?"
6670 73 |                    jej duszę nieśmiertelną i że oboje miłujemy się w
6671 73 |              śmierci. Bo gdy minie młodość i uroda, gdy zwiędną ciała
6672 73 |                    gdy zwiędną ciała nasze i przyjdzie śmierć, miłość
6673 73 |                  nim jest źródło szczęścia i spokoju. Toć nie ja mówię,
6674 73 |                 jakiegoś dawno nie zaznał, i serca, które cię kochają
6675 73 |                     mając duszę szlachetną i dobrą, powinien być szczęśliwy.
6676 73 |                 być jej wrogiem, jak cezar i Tygellin, ale obojętnym
6677 73 |                     Bądź zdrów, szczęśliwy i przybywaj."~Petroniusz odebrał
6678 73 |                  już, że musi w niej paść, i rozumiał tego powody. W
6679 73 |                    roli komedianta, błazna i woźnicy, w miarę jak grzązł
6680 73 |                    w chorobliwej, plugawej i zarazem grubej rozpuście,
6681 73 |                 drażnił jego miłość własną i wzbudzał zazdrość. Jego
6682 73 |                    zazdrość. Jego bogactwa i wspaniałe dzieła sztuki
6683 73 |                   przedmiotem pożądliwości i władcy, i wszechwładnego
6684 73 |         przedmiotem pożądliwości i władcy, i wszechwładnego ministra.
6685 73 |                 przewyższa jeszcze smakiem i wiedzą Petroniusza i że
6686 73 |               smakiem i wiedzą Petroniusza i że lepiej od niego potrafi
6687 73 |                  Achai igrzyska, przyjęcia i tryumfy. Od tej chwili Petroniusz
6688 73 |               przesłać mu wyroku w Rzymie. I cezar, i Tygellin przypominali
6689 73 |                  wyroku w Rzymie. I cezar, i Tygellin przypominali sobie,
6690 73 |              zajęty tylko rozkoszą, sztuką i ucztami, gdy był prokonsulem
6691 73 |                   zadziwiającą pracowitość i energię. Uważano go za zdolnego
6692 73 |         roztropniejszą wywabić go z miasta i dosięgnąć dopiero na prowincji.~
6693 73 |               pokazać raz jeszcze cezarowi i augustianom wesołą, próżną
6694 73 |               próżną wszelkich trosk twarz i odnieść ostatnie, przedśmiertne
6695 73 |              trwogi, ni nawet zakłopotania i z uśmiechem rzekł do augustianów,
6696 73 |               ucztę "przed dalszą podróżą" i właśnie czynił do niej przygotowania,
6697 73 |               zajaśniała mu zwykłą pogodą, i wieczorem tegoż samego dnia
6698 73 |               Cieszę się waszym szczęściem i podziwiam wasze serca, carissime,
6699 73 |           zakochanych mogło o kimś trzecim i dalekim pamiętać. Wy zaś
6700 73 |                  się ze mną waszym chlebem i waszym Chrystusem, który,
6701 73 |             Pytanie Pawła z Tarsu pamiętam i zgadzam się, że gdyby na
6702 73 |                rozmowy o wszystkich bogach i wszystkich prawdach, jak
6703 73 |                wraz z całą szkołą greckich i naszych stoików. Prawda
6704 73 |                 wasz Olimp wyższy jeszcze, i stojąc na nim wołasz na
6705 73 |                 Przyjacielu, nóg nie mam!" I gdy doczytasz do końca ten
6706 73 |                moich kąpielach, Ahenobarba i Tygellina? Na białe kolana
6707 73 |                   jak miłowali ich Fidiasz i Praksyteles, i Miron, i
6708 73 |                 ich Fidiasz i Praksyteles, i Miron, i Skopas, i Lizypp.~
6709 73 |                    i Praksyteles, i Miron, i Skopas, i Lizypp.~Gdybym
6710 73 |            Praksyteles, i Miron, i Skopas, i Lizypp.~Gdybym nawet chciał
6711 73 |             gemmami, z moją wazą mirreńską i z wydaniami od Sozjuszów,
6712 73 |                    wydaniami od Sozjuszów, i z moją Złotowłosą. Na myśl
6713 73 |                   drogi, boć przecie nawet i Paweł z Tarsu mówił mi,
6714 73 |              wyrzec różanych wieńców, uczt i rozkoszy. Wprawdzie mi inne
6715 73 |                 żem na takie inne za stary i że różami zawsze będą się
6716 73 |                 dla mnie słońce już zaszło i zmierzch ogarnia mi głowę.
6717 73 |                końca. Żyłem, jak chciałem, i umrę, jak mi się podoba.~
6718 73 |           wychylona, czas odejść, spocząć, i umie to jeszcze czynić pogodnie.
6719 73 |                 drodze na krańce Okea-nosa i siędzie przy waszym domu
6720 73 |               Hesperyd, niech polne, leśne i źródlane boginki sypią wam
6721 74 |                  Nerwa, zawsze mu życzliwy i oddany, przysłał do Cumae
6722 74 |                  aby zatrzymał się w Cumae i czekał tam dalszych rozporządzeń.
6723 74 |                 będę mógł uprzedzić wyrok.~I nagle począł się śmiać jak
6724 74 |              bawiących w Cumae augustianów i wszystkie augustianki na
6725 74 |               kazał się ubrać westyplikom, i świetny, strojny, podobny
6726 74 |                   ogrodów, gdzie pacholęta i młode Greczynki z wysp wiły
6727 74 |                jeszcze zasłużyli na naganę i karę. Cytarzystom i śpiewakom
6728 74 |                 naganę i karę. Cytarzystom i śpiewakom polecił z góry
6729 74 |                    posadził ją koło siebie i lekko dotknąwszy palcami
6730 74 |                   błękitna. jak niebo oczy i poczęła zaprzeczać ruchem
6731 74 |                   Petroniusz - że ta willa i ci niewolnicy, którzy tam
6732 74 |                    którzy tam wiją wieńce, i wszystko, co w niej jest,
6733 74 |                  wszystko, co w niej jest, i pola, i stada należą od
6734 74 |                    co w niej jest, i pola, i stada należą od dziś do
6735 74 |                odsunęła się nagle od niego i głosem, w którym zabrzmiał
6736 74 |                Następnie zbliżyła się znów i poczęła patrzeć na niego,
6737 74 |                   zaś uśmiechał się ciągle i wreszcie rzekł jedno tylko
6738 74 |              nieraz na ucztach Petroniusza i wiedzieli, że w porównaniu
6739 74 |                    cezara wydają się nudne i barbarzyńskie, poczęli się
6740 74 |              zdarzało się już to tyle razy i tyle razy Petroniusz umiał
6741 74 |       niebezpieczeństwo. Jego wesoła twarz i zwykły niedbały uśmiech
6742 74 |              boskich rysach spokój zupełny i jakieś dziwne światła w
6743 74 |                     Pod ścianami cytrzyści i śpiewacy ateńscy czekali
6744 74 |                   raził, nie ciężył nikomu i zdawał się sam przez się
6745 74 |               przez się wykwitać. Wesołość i swoboda rozlewały się wraz
6746 74 |       lodowaciejących w śniegowej pościeli i wyszukanych potraw, rozochociły
6747 74 |      nieśmiertelnym, by zjednać ich opiekę i przychylność dla gospodarza.
6748 74 |                   bogów. Tak kazał obyczaj i przesąd. Petroniusz, leżąc
6749 74 |             czasach wsławił się na arenie, i o najnowszych książkach,
6750 74 |                    ukazały się u Atraktusa i Sozjuszów. Strząsając wino
6751 74 |            Cypryjskiej, która jest starszą i większą od wszystkich bogów,
6752 74 |               Wreszcie skinął na chorowoda i na ten znak zabrzękły lekko
6753 74 |                   swym syryjskim wezgłowiu i rzekł z niechcenia:~- Przyjaciele!
6754 74 |                   strząsnął na cześć bogów i na pomyślność moją.~Czary
6755 74 |                 lśniły od złota, klejnotów i rzeźb mistrzowskich, więc
6756 74 |                 Jedni poczęli mu dziękować i sławić go głośno; drudzy
6757 74 |                   podobnym; byli na koniec i tacy, którzy wahali się
6758 74 |                  do tęczy z blasku podobną i wprost bezcenną, po czym
6759 74 |                    niczyje usta nie dotkną i niechaj żadne ręce na cześć
6760 74 |                   bogini z niej nie uleją.~I rzucił kosztowne naczynie
6761 74 |                  ja wam dam dobry przykład i dobrą radę: można, widzicie,
6762 74 |               widzicie, na nich nie czekać i nim nadejdą, odejść dobrowolnie,
6763 74 |                   pożegnałem się z cezarem i czy chcecie posłuchać, com
6764 74 |                 purpurowego wezgłowia list i począł czytać, co następuje:~"
6765 74 |            niecierpliwością mego przybycia i że twoje wierne serce przyjaciela
6766 74 |                  przyjaciela tęskni dniami i nocami za mną. Wiem, że
6767 74 |                    twej matki, żony, brata i Seneki, że przybyć do ciebie
6768 74 |               zraziło to, iżeś zabił matkę i żonę, i brata, iżeś spalił
6769 74 |                   iżeś zabił matkę i żonę, i brata, iżeś spalił Rzym
6770 74 |                    brata, iżeś spalił Rzym i wysłał do Erebu wszystkich
6771 74 |                  twej gry, twej deklamacji i twoich poematów, biedny
6772 74 |                  co przewyższyło moje siły i wzbudziło do śmierci ochotę.
6773 74 |                 był mu nigdy przyjacielem, i za głos jego wstydzić się
6774 74 |                   na cytrze, tego ci życzy i tę ostatnią przyjacielską
6775 74 |                  rozśmiał się tak szczerym i wesołym śmiechem, jakby
6776 74 |                 powiódł oczyma po obecnych i ozwał się:~- Weselcie się
6777 74 |                  ozwał się:~- Weselcie się i odpędźcie daleko trwogę.
6778 74 |                    skinął na Greka lekarza i wyciągnął doń ramię. Biegły
6779 74 |              przewiązał je złotą przepaską i otworzył żyłę na zgięciu
6780 74 |                 Krew trysnęła na wezgłowie i oblała Eunice, która podparłszy
6781 74 |          Petroniusza pochyliła się nad nim i rzekła:~- Panie, czyś ty
6782 74 |                     dotknął ustami jej ust i odpowiedział:~- Pójdź ze
6783 74 |                 lekarzowi swe różane ramię i po chwili krew jej poczęła
6784 74 |                krew jej poczęła się zlewać i łączyć z jego krwią.~Lecz
6785 74 |                    on dał znak chorowodowi i znów ozwały się cytry i
6786 74 |                    i znów ozwały się cytry i głosy, śpiewano naprzód
6787 74 |                   raz pod drzwiami zziębłe i zapłakane dziecko Afrodyty:
6788 74 |                  nagrodę serce swym grotem i odtąd opuściła go spokojność...~
6789 74 |                   słuchali uśmiechając się i blednąc. Petroniusz po skończonej
6790 74 |                polecił roznosić dalej wino i potrawy, potem zaczął rozmawiać
6791 74 |            albowiem mówił, że morzy go sen i chciałby jeszcze oddać się
6792 74 |                    jeszcze do biesiadników i rzekł:~- Przyjaciele, przyznajcie,
6793 74 |                   opadła mu na wezgłowie - i umarł.~Biesiadnicy jednak
6794 74 |                światu, to jest jego poezja i piękność.~
6795 Epi|             trzydziesty pierwszy rok życia i nikt nie śmiał się spodziewać,
6796 Epi|                    potęgi nie złamie. Byli i tacy, którzy od czasu jak
6797 Epi|                    po nim, albowiem Helius i Politetes, którym zostawił
6798 Epi|                którym zostawił rządy Rzymu i Italii, rządzili jeszcze
6799 Epi|                   Nikt nie był pewny życia i mienia. Prawo przestało
6800 Epi|                     Zagasła godność ludzka i cnota, rozluźniły się węzły
6801 Epi|             tysiącach koron, które zdobył, i tysiącach współzawodników,
6802 Epi|                    się jedną orgią, krwawą i błazeńską, lecz zarazem
6803 Epi|                   że przyszedł kres cnocie i rzeczom poważnym, że nadszedł
6804 Epi|                     muzyki, rozpusty, krwi i że odtąd tak płynąć już
6805 Epi|               troszczył o zbuntowane legie i Windeksa, a nawet często
6806 Epi|                   nie chciał też wyjeżdżać i dopiero gdy Helius doniósł
6807 Epi|                  do Neapolu.~Tam znów grał i śpiewał, puszczając mimo
6808 Epi|                   przy tym wojownik sławny i doświadczony. "Tu - odpowiadał
6809 Epi|                  sami jedni słuchać umieją i sami jedni godni są mego
6810 Epi|                    obowiązkiem jest sztuka i sława. Lecz gdy wreszcie
6811 Epi|                 lichym artystą, zerwał się i wyjechał do Rzymu. Rany
6812 Epi|                   się w jego sercu na nowo i chciał u senatu szukać sprawiedliwości
6813 Epi|                poczytał to za dobrą wróżbę i odtąd, jeśli wspominał zbuntowane
6814 Epi|                 wspominał zbuntowane legie i Windeksa, to jedynie dlatego,
6815 Epi|                  pochodowi. Senat, rycerze i nieprzejrzane tłumy wyległy
6816 Epi|               miast, w których tryumfował, i wypisane na tablicach imiona
6817 Epi|              pokonał. Nero sam był upojony i pytał ze wzruszeniem otaczających
6818 Epi|                   się istotnie olimpijskim i przez to samo bezpiecznym.
6819 Epi|                    samo bezpiecznym. Zapał i szaleństwo tłumów podniecały
6820 Epi|                tryumfu, że nie tylko cezar i miasto, ale świat cały stracił
6821 Epi|               stracił zmysły.~Pod kwiatami i stosami wieńców nie umiał
6822 Epi|                   jeszcze wieczora kolumny i mury świątyń pokryły się
6823 Epi|                   grożono mu bliską pomstą i wyśmiewano go jako artystę.
6824 Epi|              wieści poczęły obiegać miasto i rosły do potwornych rozmiarów.
6825 Epi|                     nie śmieli niemal czuć i myśleć!~On zaś żył dalej
6826 Epi|                    żył dalej tylko teatrem i muzyką. Zajmowały go nowo
6827 Epi|           wynalezione instrumenty muzyczne i nowy organ wodny, z którym
6828 Epi|                Palatynie. W zdziecinniałym i niezdolnym do jednej rady
6829 Epi|            przyszłość zamiary przedstawień i widowisk odwrócą tym samym
6830 Epi|                zamiast starać się o środki i wojsko, stara się jedynie
6831 Epi|                   że tylko zagłusza siebie i drugich cytatami, mając
6832 Epi|             cytatami, mając w duszy trwogę i niepokój. Jakoż postępki
6833 Epi|                kazał pakować na wozy cytry i lutnie, zbroić młode niewolnice
6834 Epi|             skończy bunt galijskich legij. I uśmiechała mu się dusza
6835 Epi|                epoka pocznie się dla niego i Rzymu. Czasem znów wołał
6836 Epi|                  chleb powszedni, a miasta i kraje uczczą w nim już nie
6837 Epi|                 nie wydała dotąd ludzkość.~I tak rzucał się, szalał,
6838 Epi|               cytaty, zmieniał życie swoje i świata w jakiś sen niedorzeczny,
6839 Epi|                 niedorzeczny, fantastyczny i straszny zarazem, we wrzaskliwą
6840 Epi|                lichych wierszy, jęków, łez i krwi, a tymczasem chmura
6841 Epi|                  chmura na Zachodzie rosła i potężniała z dniem każdym.
6842 Epi|               końcowi.~Gdy wieści o Galbie i przyłączeniu się Hiszpanii
6843 Epi|                   uszu, wpadł w wściekłość i szał. Podruzgotał czary,
6844 Epi|                przewrócił stół przy uczcie i wydał rozkazy, których ni
6845 Epi|             dziełem wielkim, zdumiewającym i łatwym. Ale już dni wszechmocy
6846 Epi|                 dni wszechmocy jego minęły i nawet wspólnicy dawnych
6847 Epi|                  szaleńca.~Śmierć Windeksa i niezgoda zbuntowanych legij
6848 Epi|                   nowe uczty, nowe tryumfy i nowe wyroki zapowiedziane
6849 Epi|                  podnieśli chorągiew buntu i okrzyknęli Galbę cezarem.~
6850 Epi|            napełniając go okrzykami trwogi i rozpaczy.~Wreszcie jednak
6851 Epi|                   wyzwoleńcy: Faon, Spirus i Epafrodyt, przybyli mu na
6852 Epi|                czyż senat oparłby się łzom i wymowie? Gdyby użył całej
6853 Epi|                 krasomówczej, całej wymowy i zdolności aktorskiej, czy
6854 Epi|                   rozerwie go na szczątki, i zagrozili, że jeśli natychmiast
6855 Epi|            natychmiast na koń nie siędzie, i oni opuszczą go także. Faon
6856 Epi|                    Po chwili siedli na koń i okrywszy głowy płaszczami,
6857 Epi|                 zsunął się z głowy jeźdźca i żołnierz, który w tej samej
6858 Epi|                     Opanował go przestrach i wyrzuty sumienia. Mówił,
6859 Epi|                których poznaje matkę, żonę i brata. Zęby jego kłapały
6860 Epi|                   wszechwładnym pane ziemi i stracić wszystko wydawało
6861 Epi|                  mu się szczytem tragedii. I wierny sobie grał pierwszą
6862 Epi|                Opanowała go gorączka cytat i namiętna chęć, by obecni
6863 Epi|            Chwilami mówił, że chce umrzeć, i wołał o Spikulusa, który
6864 Epi|                   od czasu do czasu, czcze i dziecinne. Wiedział, że
6865 Epi|                 Wiedział, że idzie śmierć, i nie wierzył w nią zarazem.
6866 Epi|                   Ostrianum, gdzie nauczał i chrzcił Piotr. O świcie
6867 Epi|                 kazał kopać dla siebie dół i legł na ziemi, by mogli
6868 Epi|                     Głosem zarazem drżącym i aktorskim oświadczył, że
6869 Epi|                   że senat wydał już wyrok i że parricida ma być ukarany
6870 Epi|                    Szyję ci chwycą w widły i zasmagają cię na śmierć,
6871 Epi|                 rzekł spojrzawszy w niebo. I jeszcze raz powtórzył:~-
6872 Epi|                 się tylko dłonią bojaźliwą i widać było, że nigdy nie
6873 Epi|                 Epafrodyt popchnął mu rękę i nóż wszedł aż po głownię,
6874 Epi|                jego poczęły kopać ziemię - i skonał.~Wierna Akte obwinęła
6875 Epi|             nazajutrz w kosztowne tka-niny i spaliła na przepełnionym
6876 Epi|          przepełnionym wonnościami stosie.~I tak minął Nero, jak mija
6877 Epi|                  wyżyn watykańskich miastu i światu.~Wedle zaś dawnej